فهرست رغبت ها از دیدگاه سوپر

سوپر، به چهار نوع رغبت در زمینه راهنمایی و حرفه ای اشاره می کند که عبارتند از:

رغبت بیان شده:این رغبت به وسیله فرد به طور شفاهی بیان می شود.برای شناخت این نوع رغبت از فرد خواسته می شود،مشاغلی را که درست دارد نام ببرد.مشاور با شنیدن نوع مشاغلی که فرد نام می برد ،رغبت های او را می شناسد.این نوع رغبت ها خصوصا در کودکان و نوجوانان تغییر زیادی می کند و برای شناخت فرد روش مطمئن و دقیقی  به حساب نمی آید. با افزایش سن به تدریج رغبت های بیان شده ثبات و واقعیت بیشتری پیدا می کنند و از درجه اعتبار بالاتری برخوردار می شوند.

رغبت نمایان شده: رغبت نمایان شده رغبتی است که به صورت عمل یا مغناطیسی ظاهر می شود. در این مورد فرد اکثر وقت خود را به انجام دادن رغبت نمایان شده نظیر بازی والیبال حل مسائل ریاضی مطالعه کتاب های ادبی یا کار با دستگاه های برقی می گذراند.

رغبت آزمون شده:این رغبت را می توان با بهره گیری از پرسشنامه های متعدد شناخت و راهنمایی و مشاوره از آن برای کمک به مراجع استفاده کرد.

رغبت فهرست شده:که می توان آن را از طریق پاسخ گویی فرد به جدولی از مشاغل یا تهیه فهرستی از مشاغل گوناگون به وسیله او مشخص کرد.در این مورد،از فرد خواسته می شود تا نام چند شغل را که دوست دارد به ترتیب اولویت روی کاغذ بنویسد.

پرسنامه های رغبت سنج عمدتا بر اساس نظریه صفات شخصیت و سایر نظریه هایی که در آن ها رابطه ویژگی های شخصیتی و علایق شغلی مورد بررسی قرار می گیرند،ساخته می شوند.این پرسشنامه ها اساسا برای انداه گیری علایق وترجیح های شغلی به کار می روند. اگرچه کوتاه ترین و سریع ترین راه برای تشخیص رغبت های افراد در زمینه های مختلف اینست که نظر او را درباره ی مسائل جویا شویم،اما محققان از جمله گریون ، آناستازی  و کرنباخ ،  دریافته اند که برای تشخیص و تشخیص رغبت ها و علایق باید از برداشت های غیرمستقیم استفاده کرد که این امر نخستین بار توسط کارنگی ، در یک سمینار درسی در انستیتو تکنولوژی مطرح شد. در پرسشنامه های رغبت که توسط گروه کارنگی تهیه گردید.از لحاظ روش کار دو نکته دیده می شد:نخست این که ماده های پرسشنامه مربوط به علاقه یا عدم علاقه آزمودنی با انواع وسیعی از فعالیت ها :اشیا یا اشخاصی بود که وی در زندگی روزمره خود با آنها روبرو شده بود.دوم آن که برای پاسخ آزمودنی ها در ارتباط با مشاغل مختلف کلید تجربی تهیه شده بود.

انواع علایق ازنظر سوپر

بطور کلی  علایق مختلف را می توان  به دو روش زیر اندازه گیری کرد:

علایق بیان شده:در این روش از آزمودنی پرسیده می شود چه مشاغلی را دوست دارد یا چه مشاغلی یا فعالیت هایی را دوست ندارد.در این روش،لزوما به پرسشنامه نیازی نیست،از راه مصاحبه نیز می توان این کار را انجام داد.در واقع این همان روشی است که تحت عنوان روش ی است که تحت عنوان روش مستقیم استفاده می شود.در این روش با استفاده از مصاحبه و با طرح پرسشهای مستقیم نظر خود فرد را در انواع مشاغل از رشته های درسی و فعالیتهای تفریحی جویا می شوند.اطلاعات بدست آمده از این روش (به خصوص در مورد نوجوانان)در اغلب موارد ناپایا و سطحی و غیر واقع بینانه است.

علایق آزمون شده:در این روش به جای استفاده از مصاحبه یا طرح پرسش های مستقیم،از پرسشنامه های استاندارد شد،بر اساس نظریه های شناخته شده علمی در مورد علایق،استفاده می شود.در این پرسشنامه ممکن است از آزمودنی خواسته شود که نسبت به فهرست مشاغل یا فعالیت ها،با یکی از پاسخ های :دوست دارم ، دوست ندارم  و  برایم بی تفاوت است , واکنش نشان دهد.همچنین ممکن است  از آزمودنی خواسته شود از بین فهرست های معینی از مشاغل یا فعالیت ها،آن هایی را که بیشتر ترجیح می دهد،مشخص کند.

بنظر می رسد به خاطر وجود محدودیت های روش مستیقم که عبارتند از:

• عده ای در مورد مشاغل و دروس مختلف اطلاعات کافی و لازم ندارد.
• زمودنی ممکن است پاسخی را انتخاب کند که بیشتر مورد پذیرش جامعه باشد.
• گاهی رغبت های دانش آموزان ومراجعان بر اثر تقاضاهای والدین و اطرافیان شکل غیر واقعی به خود می گیرد و فرم دیگری ظاهری می شود.چنین رغبتی که با توجه به اراده و خواست دیگران به طور غیر واقعی در فرد ظاهر می شود فاقد هرگونه ارزش علمی است .

در بسیاری از موارد برای شناسایی رغبت ها از روش غیرمستقم استفاده می شود.در این روش از پرسشنامه های استاندارد شده ای استفاده می شود که بر اساس نظریه های علمی معتبر موجود در زمینه علایق ساخته می شود. رغبت ها و توانایی ها  امور جدای از هم نیستند.ما معمولا به اموری علاقه نشان می دهیم که توانایی بیشتری برای انجام آنها داریم.شناخت رغبت ها و گرایش ها در سرنوشت افراد تاثیر بسزایی دارد.رغبت داشتن به انجام یک فعالیت در فرد نوعی احساس رضایت ایجاد می کند و او را از پرداختن به امور دیگر منصرف می سازد.بدون رغبت کار بی روح و یکنواخت می شود،تنفر از کار و تحصیل فرد را بیماری می کند،برعکس علاقه در فرد باعث نشاط و شادی است و کار را در نظر فرد ارزنده جلو می دهد و به پرورش توانایی های او کمک می کند .

منبع

نیک شهرستانی،آرزو(1392)، همبستگی تیپ های شخصیتی دانش آموزان بر اساس رغبت سنج هالند، پایان نامه کارشناسی ارشد،رشته مشاوره، دانشکده پردیس علامه طباطبایی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید