« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »جایگاه و منزلت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش در معنای وسیع آن یکی از قدیمی‌ترین نهادهای اجتماعی، از مسائل مورد توجه ادیان و مذاهب، از دل مشغولی‌های فلاسفه، مصلحان اجتماعی، سیاسی و اخلاقی و نیز اندیشمندان علوم انسانی بوده است. این نهاد از مهمترین و اصلی‌ترین نهادهایی است که با تربیت انسان سرو کار دارد، هر چند ارتباط بین دو مقوله‌ی آموزش و پروش و جامعه‌ی مدنی جهانی چندان مورد توجه قرار دارد. اگر جامعه مدنی جهانی را انسان‌ها می‌سازند باید آموزش و پروش را مهمترین نهاد در تربیت انسان دانست. این نهاد بعد از خانواده بیشترین نقش را در جامعه‌پذیری انسان بر عهده دارد. اگر اصول جامعه مدنی جهانی، نظم، قانون، آزادی، تساهل و … باشد پس می‌توان با آموزش و پرورش سالم همگی این صفات را از اوان نوجوانی و جوانی در افراد پرورش داد. اهمیت وافر این نهاد این است که استبدادگرایان در همان ابتدا درصدد در به خدمت گرفتن آن برای مقاصد پلیدشان بوده‌اند.
در جوامع استبداد زده حاکمان تلاش می‌کنند تا خوی«اطاعت کورکورانه» را نهادینه سازند. یکی از راه‌های رسیدن به این هدف در اختیار قرار گرفتن نهادهای آموزشی و پرورشی است. نهادهای آموزشی برای ترویج «خوی غلامی و بندگی» و توجیه قدرت پس از مطبوعات وابسته، مهمترین و کارآمدترین نهاد اجتماعی هستند. در این فضای توجیه قدرت بود که دانش‌آموزان مدارس در آلمان نازی مجبور بودند قسمت‌های مهمی از کتاب “نبردمن” را از بر کنند یا در ایتالیای فاشیست «کلمات قصار» مستبدی چون “موسولینی” را از بر کردند. یا استعمارگران انگلیسی و فرانسوی به محض ورود به کشورهای مستعمره سعی در تغییر زبان و القای فرهنگ وابستگی به آنها داشتند. چناچه هنوز برخی کلمات انگلیسی در گویش‌های محلی استان بوشهر به وفور یافت می‌شود. بنابراین اهمیت نهاد آموزش و پرورش به حدی است که اقتدارگرایان بلافاصله سعی در القای فرهنگ اقتدارگرایی از طریق آن داشته‌اند.
آموزش و پرورش همواره در شناسایی نیازهای مادی و معنوی انسان و روش ارضای آنها از طریق تعلیم و تربیت در تلاش بوده است، تا رفته رفته دامنه ی این شناخت به رشد و تكنولوژی امروز رسیده است. تعلیم و تربیت (اعم از رسمی و غیر رسمی، عمدی و غیر عمدی) نه تنها می تواند در رشد اخلاقی، عقلانی، رفتاری حتی جسمانی فرد موثر باشد بلكه وسیله ای در جهت رفع نیازهای حقیقی و مصالح اجتماعی است، یعنی نقش تعلیم نه تنها در عینیت بخشیدن به زندگی مادی و معنوی فرد متوقف و محدود نمیشود، بلكه تمام شئون اجتماعی او را دربر میگیرد و عامل رشد و تحول اساسی جامعه میگردد. لذا مشخصه یك جامعه ی سالم و رشد یافته، تنها داشتن موقعیت جغرافیایی خوب و معادن متنوع و منابع مالی نیست بلكه نظام آموزش و پرورش زنده و مترقی است كه انسان هایی آزاده و مستقل، خلاق، مبتكر و تلاش گر می سازد تا جامعه را در زمینه های علوم، صنایع، اقتصاد، سیاست و غیره از عقب ماندگی نجات دهند، زیرا همه ی اصلاحات و فعالیتها، به وسیله اندیشه و تلاش انسان انجام می گیرد.
در مقابل در شرایط کنونی دنیا که شاهد رقابت‌های فشرده جوامع مختلف بشری در دستیابی به تکنولوژی برتر به مثابه منبع اصلی قدرت هستیم، افراد تیزهوش و خلاق از گرانبهاترین سرمایه‌های هر جامعه و ملتی هستند؛ مخصوصاً تنوع خواستها، افزایش جمعیت، حجم بالای تقاضا برای کالا و خدمات، محدودیت منابع و امکانات و ایجاد راه‌حل‌های نو، نیاز به افراد هوشمند، خلاق و نوآور بیش از پیش مشهود و نمایان می‌شود. واضح است که اگر نتوان خود را در برابر تغییراتی که در آینده اتفاق خواهد افتاد آماده کرد، آسیب‌های فراوانی جوامع را تهدید خواهد کرد زیرا هرگونه تغییر در اجزاء و کلیت فرهنگی در سازمان‌های اجتماعی تحولاتی را پدید می‌آورد و اگر شتاب این دگرگونی‌ها فزونی یابد، آسیب‌هایی را در پی خواهد داشت. اگر کشور و ملتی خواهان عزت مادی، سعادت معنوی، برتری سیاسی، پیشرفت علمی و آبادانی است، باید به آموزش و پرورش به عنوان کار بنیادی توجه جدی کند؛ زیرا نیروی انسانی لازم برای تحقق این اهداف والا، محصول نظام آموزش و پرورش است.
در جهان امروز آموزش و پرورش به عنوان اساسی‌ترین رکن توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مطرح است و هیچ تحولی در جامعه بدون توجه به نقش آموزشی در آن امکان‌پذیر نیست. سازمان ملل متحد از سال 1990 تاکنون هر سال گزارشی از توسعه انسانی ارائه می‌دهد که در آغاز آن این جمله آمده است: مردم، ثروت واقعی هر کشوری هستند.در نهایت باید عنوان کرد برای آماده کردن نسل حاضر برای زندگی در آینده آموزش و پرورش باید با شناخت روح زمانه و نیازهای نشأت‌گرفته از آن، پاسخگوی تقاضای مبتنی بر شرایط جدید باشد و خود را با آن منطبق کند با انباشت مسائل جهانی و ملی دائماً پویا و تغییرپذیر، آموزش و پرورش ناگزیر است با تدوین راهبردهای منطقی و واقع‌بینانه خود را با حرکت نسل امروز هماهنگ کند و با مسائل حل‌نشده و اضطراب‌ها و بحران‌های ناشی از آن همچون هویت، اشتغال و کنکور روبه‌رو شود. از این‌رو اقدام به انجام اصلاحات اساسی در آموزش و پرورش بنابه تجربه سایر ممالک، به عنوان زیربنای توسعه در کشور ضرورت دارد. در آخر امیدوارم که کشورمان به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان علم و دانش باشد.
منبع
غلامی، شهناز(1395)، تاثیر طرح خوشه ای بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی منطقه 14 شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگام امام(ره).
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید