پیشایندهای هیجانی رفتار شهروندی سازمانی

تعارض و ابهام نقش:افراد در جوامع معاصر دارای نقش‌های متعددی هستند مثلاً یک فرد سازمانی می‌تواند نقش پدر ؛درعین‌حال فرزند، والدین خویش,  رئیس ؛در همین حال کارمند فرادست خود, استاد در برنامه‌های آموزش ضمن خدمت درعین‌حال دانشجوی یکی از دانشگاه‌هایی باشد شخص، همین نقش‌ها را با خود به سازمان می‌آورد و بر رفتارش تأثیر می‌گذارد. سه نوع تعارض نقش به شرح زیر وجود دارد:

تعارض بین نقش و شخصیت: ممکن است بین شخصیت فرد و انتظارات نقشی او تعارض وجود داشته باشد برای مثال, یک کارگر خط تولید که برای سرپرستی در نظر گرفته شده است ممکن است واقعاً معتقد نباشد که بایستی کارگران را از نزدیک کنترل نمود و آن‌ها را تحت فشار قرار داد ولی مدیر تولید انتظار دارد که چنین وظیفه‌ای را انجام دهد.

تعارض درون نقش: به وسیله انتظارات متناقض درباره ایفای یک نقش به وجود می‌آید. مثال قبل سرپرست جدید با کارگران مستبدانه یا دموکراتیک رفتار می‌کند؟

تعارض بین نقشی: که نتیجه نیازمندی‌های مختلف دو یا چند نقشی است که در آن واحد باید ایفا شوند نقش‌های کار و نقش‌های غیرکاری اغلب موجب چنین تعارضی می‌شود. برای مثال یکی از کارکنان موفق زن در یکی از شرکت‌های کامپیوتری بزرگ آمریکا اظهار می‌کنند که او اغلب از ساعت هفت و نیم بامداد تا ساعت یازده و نیم شب مشغول کار است. به همین دلیل شوهرش از این کار مداوم روزانه خسته شده است و وی را ترک کرده است.

بنابراین شکی نیست که تعارض و ابهام نقش وجود دارد مسئله اصلی این است که چگونه تعارض نقش برطرف شود یا به چه نحوی می‌توان با آن کنار آمد .رفتار شهروندی سازمانی عامل مهمی در شناخت رفتار کارکنان و تعیین جهت رفتاری آنان می‌باشد که به کارایی سازمان‌ها کمک موثری می‌کند. مطالعات انجام‌گرفته همگی مؤید رابطه معناداری میان رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی ادراک‌شده، میزان رضایت از شغل، خشنودی شغلی کلی، تعهد سازمانی و عملکرد کلی کارکنان می‌باشد. در واقع بازده کلی سازمان و کاهش ضایعات با سطح بالای رفتارهای شهروندی سازمانی ارتباط مثبت دارد.

با توجه به مبانی نظری وتحقیقاتی که ارائه شد می توان این فرضیات را مطرح کرد:

• رفتارهای شهروندي سازماني مي‌توانند رفتار ضدتوليد معطوف به سازمان را پیش‌بینی نمايند.
• رفتارهای شهروندي سازماني مي‌توانند رفتار ضدتوليد معطوف به همكاران را پیش‌بینی نمايند.

منبع

شیخ‌خوزانی،نورالله(1393)،رفتارهای ضدتولید بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیت و رفتارهای شهروندی سازمانی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی صنعتی سازمانی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید