ویژگیهای دانشآموزان با اختلالهای یادگیری
اکنون ویژگیهای دانشآموزان با اختلالهای یادگیری در حیطههای مختلف بطور خلاصه ارائه شده است:
ویژگیهای شناختی
به دلیل اینکه فرآیندهای شناختی مانند هوش، حافظه، توجه و زبان در تکالیف تحصیلی درگیرند، بنابراین ویژگیهای شناختی در دانشآموزان با اختلالهای یادگیری بیشتر مورد توجه است. هوش به عنوان یکی از متغیرهای مهم در تعریف اختلال یادگیری بیان شده است. گروهی معتقدند هوشبهر این کودکان 90 تا 93 میباشد که البته این ناشی از توجه زیاد آزمونهای هوش بر تواناییهای کلامی است. برخی از این دانشآموزان نیز از لحاظ هوشبهر، در طبقه تیزهوشان قرار میگیرند که به آنها دانشآموزان تیزهوش با اختلال یادگیری میگویند. این دانش آموزان ممکنست از لحاظ تحصیلی خوب باشند ولی آنچه که آنها را تیزهوش با اختلال یادگیری میکند،تفاوت زیاد بین نمرههای پیشرفت تحصیلی و هوشبهر آنها میباشد.
بسیاری از دانشآموزان دچار اختلال یادگیری نمیدانند چگونه به یادگیری و مطالعه بپردازند. آنان فاقد مهارتهای سازماندهی هستند، سبک یادگیری فعالی برای خودشان ایجاد نکردهاند و به یادگیری خود جهت نمیدهند. این دانشآموزان مشکلاتی در کنترل جزئیات زندگی و سازماندهی آن دارند، سازماندهیشان از کارها و مفاهیم : مشکلاتی در توالی، اولویتبندی، گروهبندی و تعمیم ضعیف است، از یک موضوع به موضوع دیگر میپرند و در سازگاری با تغییرات مشکل دارند.
دانشآموزان با اختلال یادگیری در حافظه کوتاهمدت؛ در پیروی از دستورات یک مرحلهای یا چندمرحلهای، بهخاطرسپاری مطالب خوانده شده نیز مشکل دارند، نمیتوانند اطلاعات مربوط به اشخاص یا تاریخها را به خاطر آورند، در تکرار مطالب مشکل دارند، گاهی مطالب را بدون فهم آن بارها و بارها تکرار میکنند.
یکی دیگر از ویژگیهای دانشآموزان با اختلال یادگیری بیتوجهی در کلاس درس و انجام تکالیف میباشد. این دانشآموزان در مقایسه با دانشآموزان عادی مدت زمان کمتری را به انجام تکالیف اختصاص میدهند، حواسپرتی بیشتری دارند و رشد مهارت توجه انتخابی در آنها با تأخیر همراه است. اکثر معلمان و والدین دانشآموزان با اختلال یادگیری بیان میکنند که این افراد مشکلاتی در زمینه حافظه دارند. آنها از راهبردهای حافظه برای بهبود یادگیری مؤثر استفاده نمیکنند و درحافظههای کوتاهمدت،کاری،شنیداری ودیداری مشکل دارند.
مشکلات ادراکی و پردازش اطلاعات
دانشآموزان با اختلالهای یادگیری اغلب در پردازش اطلاعات شنیداری یا دیداری با مشکلاتی مواجه میشوند. برای مثال، بسیاری از آنها در تشخیص صداهای زبان(آگاهی به نظام آوایی)، در تشخیص سریع حروف یا کلمهها(ادراک دیداری) یا در وظایف مربوط به حافظهی کوتاهمدت ضعیف هستند. نقص در پردازش شنیداری و دیداری بر توانایی رشد و استفاده از زبان در این افراد تأثیر میگذارد و این تأثیر بیشتر در توانایی ریاضی، خواندن، نوشتن و مهارتهای املا میباشد. سیستم عصبی مرکزی هم در نقص شنوایی و هم در نقص بینایی نمادهای پردازشی درستی ندارد. با توجه به شدت و ماهیت اختلال یادگیری این افراد عملکرد غیرقابل پیشبینی دارند.
ویژگیهای ادراکی- حرکتی
از لحاظ بالینی مشاهده شده است که دانشآموزان با اختلالهای یادگیری اغلب در فعالیتهای جسمی که استفاده از مهارتهای حرکتی را میطلبد، دچار مشکل هستند. مشکلاتی که به آنها نسبت داده میشود هم مهارتهای درشت حرکتی(عضلات حرکتی درشت) را در بر میگیرد و هم مهارتهای ظریف حرکتی(عضلات کوچک حرکتی). مهارتهای ظریف حرکتی، اغلب متضمن هماهنگی سیستمهای دیداری– حرکتی است..
ویژگیهای زبانی
دانشآموزانی که اختلالهای یادگیری دارند ممکن است در درک قواعد اجتماعی بنا شده که در زندگی روزمره استفاده میشود، مشکل داشته باشند. آنها شاید در نظارت بر رفتار و اعمال یا صحبت کردن بدون دوراندیشی با دشواری مواجه باشند. همچنین ممکن است به طور نامناسب بخندند و گفتگو یا مکالمهها را قطع کنند. افزون بر این، در دریافت پیامهای افراد دیگر که از طریق بیانات چهرهای و زبان بدن انتقال و دریافت میکنند با مشکل مواجه میشوند و تعبیر و تفسیر نادرست دارند.
این دانشآموزان در بیان منطقی مسائل مشکل دارند، نمیتوانند افکارشان را به صورت مداوم و پیوسته بیان کنند, فراموش میکنند، کلمات را حذف میکنند ، به دلیل نقص در تشخیص شنوایی در ارتباطات کلامی فهم نادرستی دارند و در بیان و اظهار وجود خود در گروه با مشکلاتی مواجه هستند.
ویژگیهای تحصیلی
اگرچه دانشآموزان با اختلال یادگیری هوش متوسط یا بالاتر از متوسط دارند، ولی دارای مشکلاتی در تحصیل میباشند که این مشکلات از اوایل سالهای مدرسه شروع و گاهی تا اواخر سالهای آموزش ادامه دارد،ودانشآموزان بعنوان تنبل یا بیانگیزه شناخته میشوند. کاهش موفقیت دانشآموزان با اختلال یادگیری میتواند در زمینههای تحصیلی زیر باشد:
- نوشتن: مشکل در روخوانی، رونویسی و هجی کردن.
- ریاضی: مشکل در عملیات ریاضی و یا درک مفاهیم اولیه.
- منطق: مشکل در طبقهبندی افکار.
- مهارتهای طبقهبندی: مشکل در طبقهبندی تمام موارد تحصیلی.
- زبان: تأخیر، اختلال و یا تفاوت در شنیدن و صحبت کردن.
ویژگیهای اجتماعی- سازشی
بیثباتی هیجانی را میتوان به عنوان جنبهی ویژهای از شخصیت و ناسازگاری اجتماعی دانست. دانشآموزان با اختلالهای یادگیری اغلب رفتارهایی را نشان میدهند که از خصوصیات آشفتگی هیجانی است.بطور کلی مشکل کنترل رفتار بسیاری از دانشآموزان با اختلالهای یادگیری نسبت به دانشآموزان عادی که این مشکلات را از خود بروز میدهند، شدیدتر است. افزون بر این، به دلیل مشکلات رفتاری که این دانشآموزان در کلاس دارند، موجب میشوند دانشآموزان دیگر آنها را طرد کنند و آنها در پیدا کردن دوست با مشکل مواجه شوند.در واقع، ملموسترین مشکل آنها، ناکامی در ایجاد پیوندهای نزدیک و راضیکنندهی عاطفی با دیگران است. تنها دوستانی که میتوانند پیدا کنند، دوستانی تخیلی است.
برخی از این کودکان کنارهگیر میباشند. دیگر کودکان یا بزرگسالان ممکن است بخواهند به حریم آنان وارد شوند، ولی تلاشهای آنها معمولاً با ترس و عدم علاقه روبرو میشود. از آنجا که پیوندهای عاطفی حول پاسخهای اجتماعی دو جانبه شکل میگیرد، مردم معمولاً علاقهشان را نسبت به کسی که پاسخگو نیست، از دست میدهند. دانشآموزان با اختلال یادگیری کمتر در گروه مورد پذیرش هستند و بیشتر احتمال دارد که در میان همسالانشان طرد یا نادیده گرفته شوند. این دانشآموزان نسبت به همسالانشان بیشتر احتمال دارد طرد شوند و محبوبیت کمتری نزد والدین و معلمان دارند. همسالان نقش مهمی را در سازگاری اجتماعی کودکان ایفا میکنند. البته باید توجه داشت که همه دانشآموزان با اختلال یادگیری نقص مهارتهای اجتماعی ندارند و برخی از آنها به عنوان افرادیکه مهارتهای مناسب اجتماعی مانند همسالانشان دارند، شناخته میشوند. بنابراین، میتوان گفت که دانشآموزان با اختلال یادگیری گروهی هستند که بیشتر طرد میشوند و کمتر مورد پذیرش قرار میگیرند و در برقراری روابط اجتماعی مشکل دارند.
وجود نقص در شناخت اجتماعی دانشآموزان با اختلالهای یادگیری میتواند دلیلی برای مشکلات اجتماعی آنها باشد، زیرا بسیاری از آنها نمیتوانند نشانههای اجتماعی، احساسها و هیجانات دیگران را درک کنند و نمیدانند که چه زمانی رفتارشان برای سایرین مزاحمت ایجاد میکند. این عدم موفقیت در برقراری روابط اجتماعی صحیح، خطر ابتلا به اختلالهای رفتاری و اجتماعی را در آنها زیاد میکند.
منبع
لشگری،حمیده(1392)، مشکلات رفتاری دانشآموزان با اختلالهای یادگیری،پایان نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، دانشکده علومتربیتی و روانشناسی شیراز
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید