نگرانی از تصویر بدنی

دومین متغیر پژوهش حاضر نگرانی تصویر بدنی مورد بحث قرار می­گیرد. تصویر بدنی به صورت تجسم­های درونی از جنبه های ظاهری بدن تعریف شده است. تصور از بدن، پدیده پیچیده­ای است که در دهه­ های اخیر توجه اندیشمندان را از حوزه­های گوناگون به خود جلب کرده است.  این مفهوم بسیار مورد توجه قرار گرفته اما تعریف واحدی برای آن ارائه نشده است. برای مثال، نزلک ، نگرش نسبت به بدن را شامل یک خودنگری مرتبط با بدن می­داند و به عزت نفس، اعتماد میان فردی رفتارهای ورزشی و غیره نسبت می­دهد. مفهوم تصویر بدنی ثابت نیست و جوهره­ای پویا دارد. تصویر بدنی آرمانی فرد در اثر متغیرهایی مانند بازنمایی رسانه ­ها، رسوم فرهنگی و نگرش­های دوستان تغییر می­کند. این تغییر دیدگاه­ها به طور معمول با تغییر احساس­ها و افکار همراه است و حتی در موقعیت­های مشخص به تغییر رفتار می­انجامد.

تصویر بدنی یک مفهوم گسترده و پویا بوده و شامل ادراک فرد از اندازه و تناسب بدن می­باشد که با تفکر و احساس و دیدگاه سایر افراد نسبت به بدن او همراه است . تصویر بدنی دارای یک ساختار چند بعدی است که شامل دو بخش مستقل ادراکی : تخمین اندازه­ی بدن  و دیدگاهی : شناخت و احساس فرد نسبت به بدن  می­باشد.  واژه­ی تصویر بدن، یک اصطلاح جامع و فراگیر است که سازه­های بسیاری را در بر می­گیرد. این سازه­ها شامل رضایت,  نارضایتی از وزن؛  رضایت, نارضایتی از بدن؛ شرم از بدن، رضایت, نارضایتی از ظاهر؛ ارزیابی ظاهر، ارزشمند دانستن بدن، بدشکلی بدن و طرحواره­ی بدنی است، اما محدود به این سازه­ها نیز نمی­باشد.

تصویر بدنی از خود به معنای احساسات فرد درباره جذابیت های زیبایی ظاهری و جنسی خود است. به عبارت روشن تر به این معناست که فرد بدن خود را چگونه می بیند و چه احساسی درباره آن دارد و نیز فکر می کند دیگران بدن او را چگونه می بینند. این اصطلاح نخستین بار توسط عصب شناس و روانکاو استرالیایی پل شیلدر در کتابش به نام ؛ تصویر و ظاهر بدنی انسانی،  به کار رفت. اگر چه این اصطلاح در رشته های مختلف مثل پزشکی، روان شناسی، روان پزشکی، روانکاوی، فلسفه، مطالعات فرهنگی و مطالعات فمینیستی وجود دارد اما معنای ثابت و اجماعی در همه این رشته ها ندارد.جامعه انسانی همواره ارزش بسیاری برای زیبایی بدن انسانی قائل بوده است. اما این زیبایی در همه فرهنگ ها و در سراسر تاریخ تعریف واحدی نداشته است. تصویر بدنی از خود تا حدودی نتیجه تجربیات شخصی، شخصیت و عوامل متنوع اجتماعی و فرهنگی از جمله تعریف زیبایی است. احساس فرد نسبت به ظاهر فیزیکی وی در چشم دیگران یا ایده آل های فرهنگی که در آن می زید تصویر بدنی او را از خودش شکل می دهد.

مهم است بدانیم که درک فرد از ظاهر خود می تواند از درک دیگران از ظاهر او یا ازاستانداردهای اجتماعی متفاوت باشد. تصویر ذهنی فرد از بدن خویش می­تواند تحت تأثیر عواملی چون رشد جسمانی، تعامل فرد با محیط اجتماعی، سوانح، آسیب و جراحات بدنی قرار گیرد و نگرانی از تصویر بدنی را در فرد ایجاد کند. عوامل دیگری نیز در شکل­گیری نارضایتی از تصویر بدن نقش دارند، مانند فشارهای فرهنگی- اجتماعی که از طرق مختلف نظیر والدین و خانواده، همسالان و رسانه، برداشتن اندامی لاغر به عنوان اندام ایده آل تأکید دارند. شیوع نارضایتی از تصویر بدنی، یک نگرانی عمده محسوب می­شود، چرا که با اختلالات و نقص­های روانی مانند کاهش عزت نفس، افسردگی، اضطراب اجتماعی، اختلالات خوردن، سوءمصرف مواد و جراحی های زیبایی در ارتباط است.تصویر بدنی، یک مفهوم محوری برای روانشناسی سلامت است.  و به نظر می رسد افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، معمولاً احساس خوبی نیز نسبت به زندگی دارند، کیفیت و رضایت از زندگی نیز با تصویر بدنی افراد است. در واقع، تصویر مثبت از جسم خویش سبب ایجاد یک حس ارزشمند در فرد می شود.

مورد دیگر که در تبیین ارتباط تصویر بدنی و کیفیت زندگی دارای اهمیت می باشد، نقش اعتماد به نفس در این افراد است. به نظر می­رسد افرادی که اعتماد به نفس کمتری دارند، بر تصویر بدن خود به عنوان یک منبع خودارزشمندی، سرمایه گذاری بیشتری می­کنند. هنگامی که به این افراد، بازخوردهای منفی داده می­شود، عزت نفس و احساس خودارزشمندی آنها تهدید می­شود و آنها تلاش می­کنند تا با تمرکز و تأیید زیاد بر ظاهر و بدن خود، احساس خود, ارزشمندی را حفظ کنند. از آنهایی که ممکن است فرد، نقص بدنی را احساس کند و یا به هر دلیلی از تصویر بدن خود راضی نباشد، منبع اصلی اعتماد به نفس او به طور نابسنده احساس می­شود و چون مبنای دیگری برای ارجاع و ذخیره سازی مجدد عزت نفس وجود ندارد، دچار فقدان عزت نفس شده که این عامل به نوبه­ی خود، بر کیفیت زندگی و کاهش رضایت از زندگی فرد تأثیر می­گذارد. تصویر بدنی از خود، طیف وسیعی از تأثیرات روانی و فیزیکی را بر فرد می گذارد.

تصویر بدنی جنبه­های مختلفی دارد:

  • آن گونه که فرد خود را می­بیند ؛جنبه مفهومی: تصویر ما از بدنمان همیشه آن طوری نیست که واقعا بدنمان هست. برای مثال بسیاری بدن خود را چاق­تر یا لاغرتر یا بزرگ­تر از آن که هست می­بینند.
  • احساسی که فرد درباره بدن خود دارد ؛جنبه احساسی: هرکدام ما احساس خاصی نسبت به ظاهر بدن خود داریم. تصویر احساسی از بدن به میزان رضایت و یا عدم رضایت فرد از ظاهر عمومی، وزن، فرم ویا حتی قسمت های خاصی از بدن وی بر می­گردد.
  • تفکرات و باورهایی که فرد درباره بدنش دارد ؛ جنبه شناختی: احساسی که ما درباره بدنمان داریم غالبا با باورها و افکار خاصی همراه هستند. ما وقتی درباره بدن خودمان ناراضی هستیم که فکر می کنیم شکل، رنگ یا سایز خوب و متوازن و زیبایی ندارد. یعنی تعریف و باور خاصی نسبت به درست، خوب، زیبا، متناسب و جذاب بودن بدن یک دختر یا پسر و یا یک زن و یا مرد در سن خودمان داریم.
  • کارهایی که فرد به دلیل تصور بدنی ای که از خود دارد انجام می دهد یا نمی دهد ؛جنبه رفتاری:  غالبا احساسات منفی و نارضایتی نسبت به بدنمان می تواند باعث شود که ما از برخی کارها و فعالیت ها کناره بگیریم مثل ورزش کردن یا شنا کردن با دیگران و یا حتی انجام کارها و فعالیت هایی که در آن ها خوبیم چون ما را در مرکزنگاه و توجه دیگران قرار می­دهد.

آن چه درباره تصویر بدنی مهم است این است که چگونگی آن یک امر حتمی و غیر قابل تغییر نیست بلکه تحت تاثیر دنیای پیرامونی ما در معرض تغییر است. یعنی ممکن است که تصویر بدنی خودمان را بهبود ببخشیم یا از طریق ایجاد تغییر در آن چه می­بینیم، تماشا می­کنیم، می­خوانیم ، می­شنویم و گوش می­کنیم و یا از تغییر رویکرد خودمان نسبت به آن چه می بینیم، تماشا می­کنیم، می­خوانیم ، می­شنویم و گوش می کنیم.

 عوامل موثر در شکل گیری تصویر بدنی از خود

 مردم تحت فشار عوامل متعددی هستند تا ظاهر خود را با آن چه ایده آل جامعه است تطبیق دهند. ایده ها و باورها در مورد ؛ بدن ایده آل درطول تاریخ تغییر کرده است. برای مثال در قرون وسطی بدن تپل و برجسته زنان بشدت جذاب تلقی می شد چون نشانه ثروت و توانایی بارداری دانسته می شد. در حالی که در فرهنگ غالب این دوران بدن باریک برای زنان و عضلانی برای مردان جذاب تلقی می شود. این که فرد فکر می کند که ظاهر او چگونه باید باشد را دوستان و خانواده ، اطلاعاتی که در رسانه ها در اختیار گذاشته می شود و ویژگی های شخصیتی فرد شکل می دهند.تصویر فرد از بدن خود به نحو عمده ای به وسیله ی تاثیرات اجتماعی ایجاد می شود. پیام های اجتماعی که توسط والدین، خواهران و برادران، دوستان، همسالان و معلمان به فرد داده می شود تاثیر مثبت و یا منفی زیادی بر فرد دارد.

به طور خاص والدین تاثیر شگرفی بر تصویر بدنی فرد از خود دارند. زیر نظر گرفتن بدن دیگران و صحبت در باره انواع رژیم ها و کاهش وزن نیز تاثیر جدی بر این موضوع دارد.تصویری که بدین ترتیب فرد از بدن خود می سازد اغلب غیر صحیح است. برای مثال فرد فکر می کند که چاق است در حالی که با احتساب سن و قدش کاملاً اندازه است.ایده آل­های موجود غالبا غیر واقع بینانه و غیر قابل دسترس هستند و فقط با مراقبت های شدید و دقیق قابل کسب هستند. آن ها برای سلامت فیزیکی و روانی مردم و بخصوص نوجوانان مضرند.

این ایده آل ها از طریق انتشار تصاویر متعدد ی که بسیاریشان به نحو تصنعی و با استفاده از انواع متدها و نرم افزارها ساخته و پرداخته شده اند  تا کالاهای خاصی را به فروش برسانند در رسانه های جمعی در معرض دید زنان و مردان قرار می گیرند. افزون بر این موارد، ویژگی های شخصیتی نیز از عوامل موثر درشکل گیری و رشد تصویر بدنی مثبت یا منفی هستند. برای نمونه افراد کمال گرا، بشدت اثر پذیر، مقایسه کننده و کسانی که به نظر دیگران اهمیت زیادی می دهند بیشتر در معرض یافتن تصویر بدنی منفی هستند. سن، جنسیت و عوامل فرهنگی نیز از دیگر عوامل تاثیرگذارند.

تأثیر جنسیت بر تصویر بدنی از خود

اختلاف جنسیتی در تصویر بدنی از خود در میان زنان و مردان دیده می­شود. در مجموع زنان در طول زندگی بیشتر از مردان از تصویر بدنی خود ناراضی هستند. با این وجود به نظر می­رسد که مردانی که از این حیث ناراضی اند آسیب پذیری بیشتری دارند اگر چه زنان نارضایتی خود را بیشتر بروز می­دهند. شاید دلیل این امر این باشد که مردان این روزها بیشتر توسط رسانه ها مورد توجه و داوری قرار می­گیرند. درست است که زنان برای زمانی طولانی از این حیث مرکز توجه بوده­اند اما شاید همین امر حساسیت آنان را نسبت به موضوع و آسیب پذیریشان را کم­تر کرده است.تحقیقات جدید نشان می­دهد که بسیاری از مردان علاقه مندند که بدنی عضلانی­تر از آنچه هستند داشته باشند. رویای مردان آسیایی افزایش تراکم وزن تا دوازده کیلو و مردان آمریکایی تا چهارده کیلو به دلیل عضلانی شدن است. این به دلیل مفهومی است که آنان از مردانگی دارند. تحقیقات نشان داده اند که ایده­آل­ها و ویژگی­هایی که به نحو سنتی مردانه تلقی می شوند موجب می شود تا مردان بدن عضلانی تری را طلب کنند.

ارتباط میان مردانگی و بدنی عضلانی بر اساس شخصیت های قدرتمند با بدن های عضلانی در فیلم ها و کارتون های اکشن از سال های نخستین زندگی در پسران نهادینه می شود. این در حالی است که زنان بیشتر به فرم بدن توجه دارند و ایده آل آن ها باریک بودن حتی در میانسالی است.البته تحقیقات نشان می دهد که تصویر بدنی زنان از خود با بالا رفتن سن آن ها اهمیت خود را از دست می­دهد. بیشترین توجه به این مسأله در زنان در سن بلوغ و اوان جوانی است، زنان در سنین بالاتر بیشتر متوجه کارکرد بدن هستند اما مردان با بالا رفتن سن بیشتر از وضعیت خود ناخرسند می شوند . به نظر می­رسد دلیل این باشد که با بالا رفتن سن زنان آن­ها احساس فشارهای اجتماعی کمتری برای انطباق آن­ها با بدن ایده­آل می­کنند اما مردان با کاهش توانایی جسمی و جنسی عدم رضایتشان بیشتر می شود.از آن جا که زنان و مردان در سنین مختلف از این جهت احوال مختلفی دارند به نظر می رسد که بر اساس جنسیت و نه سن می توان نارضایتی از بدن و عوامل فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن را  توضیح داد.

تأثیر تصویر بدنی مثبت از خود بر انسان

تصویر بدنی مثبت اثر بسیار زیادی بر سلامت و رشد فیزیکی و روانی فرد دارد. این تاثیرات در همه حیطه های زندگی خود را نشان می دهند. افراد با تصویر بدنی مثبت از خود عزت نفس، پذیرش خود و رویکرد مثبت و سالم نسبت به غذا و خوردن دارند.تصویر بدنی از خود یکی از مقومات مهم در شکل گیری هویت فردی و مفهوم خود  است. کسانی که تصویر بدنی مثبتی دارند بدن خود را چنانچه هست می پذیرند و دوست دارند و نسبت به فشارهایی که به نحو غیر واقع بینانه ای برای هر چه باریک­تر بودن دختران و عضلانی بودن پسران وجود دارد را کم تر احساس می کنند و در مقابل آنها مقاوم ترند و در نتیجه کم تر دچار افسردگی می شوند.با داشتن تصویر بدنی مثبت فرد بدن خود را آن گونه که هست می پذیرد و این اورا قادر می سازد تا ذهن و توان خود را معطوف رشد و گسترش جنبه های دیگر زندگی خود کند.

تأثیر تصویر بدنی منفی بر انسان

تصویر بدنی منفی وقتی اتفاق می افتد که ما افکار و احساسات ناخوشایندی درباره بدن خود داشته باشیم. این تصویر منفی ناشی از اختلاف میان آن گونه که ما فکر می­کنیم باید به نظر برسیم یعنی بدن ایده آل ما و وآن چه که ما در واقع دیده می­شویم می­باشد. نارضایتی فرد از تصویر خود فقط شامل سایز یا فرم بدن نمی­شود بلکه رنگ پوست، قوت بدنی، تناسب بدنی، سلامت و یا معلولیت بدنی و تنوع قومی نیز می شود.تصویر بدنی منفی می­تواند بر زن و مرد، کودک، نوجوان و یا فرد بالغ اثرات جدی داشته باشد. خصوصا جوانان تاثیر بیشتری می­گیرند. تصویر فرد از بدن خود از حوادث مختلفی چون بلوغ جنسی، بارداری، معلولیت، بیماری و جراحی متأثر می­شود.تصویر بدنی منفی از خود باعث می­شود که فرد عادات غذایی غیر سالمی را برگزیند. وقتی افراد مواد غذایی خود را محدود می­کنند تا وزن خود را کاهش دهند غذا تبدیل به دشمن آن ها می­شود و با خوردن غذا احساس گناه گریبانشان را می­گیرد.

در حالی که تصویر بدنی مثبت به فرد امکان آن را می­دهد تا به راحتی و آزادی و بدون احساس گناه از غذای خود لذت ببرد. تصویر بدنی منفی از خود در سلامت عمومی و عزت نفس انسان تاثیر مخربی دارد و موجب کاهش فعالیت و مشارکت اجتماعی و در نهایت افسردگی و انزوای اجتماعی می شود.در کشور ما آمار بالای انواع جراحی های زیبایی شامل جراحی بینی، جوان سازی پوست، لیپوساکشن، لیپولیز، صاف کردن شکم ، انواع تزریقات زیبایی و … که در بسیاری موارد، دیگر اختصاص به خانم ها ندارد،  توجه پسران جوان به تقویت عضلات بدن برای افزایش جذابیت جنسی، میزان بالای تولید، ورود و استفاده از لوازم آرایشی و پیروی از دنیای مد به روشنی از غلبه الگوهای تعریف شده غربی از زیبایی, که گاه با ویژگی های نژادی ما موافقت ندارد و سطح پایین رضایت مردم از ظاهر و بدن آن ها خبر می دهد.

براون، کش و میکولا ،  معتقدند تصور از بدن به درجه رضایت و نارضایتی مردم از ظاهر بدن بر می­گردد.کش ،  تصور از بدن را به احساسات شخصی در رابطه با بدن و ظاهر فیزیکی مربوط می­داند. بحث در رابطه با تصور از بدن بیش­تر به سمت بررسی نارضایتی از بدن پیش رفته است. این نارضایتی در بین جوانان و نوجوانان بسیار بیش­تر است. نارضایتی از بدن و ارزیابی منفی ذهنی فرد از چهره و اعضای بدن خویش، منجر به ناسازگاری روانی در تمام طول عمر فرد می­گردد. افرادی که از بدن خود ناراضی هستند، امکان دارد لباس هایی بخرند و یا بپوشند که قسمت­های ناخوشایند را پوشانده و یا بر قسمت­های خاصی تأکید داشته باشد. این نوع از پوشش به فرد کمک می­کند تا خودپنداره­ی خود را در راستای تصویر بدنی ایده آل سوق دهد. همچنین ممکن است از رژیم غذایی نیز به عنوان ابزاری برای کسب تصویر بدنی مطلوب و نزدیک به تصویر بدنی ایده آل، استفاده شود دامنه تصویر بدنی و نگرانی از آن تا به آنجا گسترش یافته است که مشغله ذهنی بسیاری از افراد، به خصوص جوانان گردیده و روزانه زمان و هزینه زیادی صرف تفکر و تغییرات ظاهری در بدن می­شود.

وقتی که فرد تجربه­ی ارزیابی منفی یا مسخره شدن توسط دیگران داشته باشد، یک تصویر بدنی منفی در او شکل می­گیرد که همانند یک طرحواره عمل می­کند. رویدادهای برانگیزاننده خاص، مانند موقعیت­هایی که فرد مجبور است بدن خود را در معرض دید دیگران قرار دهد، این گونه طرحواره­ها را فعال می­سازد. این مسأله به نوبه­ی خود سبب مراقبت مفرط، تفسیر منفی رفتار دیگران، رفتار اجتنابی، تلاش برای پوشانیدن و مخفی کردن بدن خود، اطمینان جویی و اعمال جبرانی می­شود. این گونه رفتارها زمینه ایجاد تجارب شناختی و عاطفی منفی درباره­ی بدشکلی بدن و نگرانی در این مورد را فراهم می­کند. این مسأله سبب تداوم و وخیم­تر شدن نگرانی شده و شرایط شکل­گیری اختلال روانی را فراهم می­آورد و در نتیجه تأثیرات نامطلوبی بر جنبه­های مختلف زندگی فرد می­گذارد. این امر به گونه­اي است که این افراد ساعت­ها در مورد تصور بدني خود فکر مي­کنند و با تغییر در آرایش و پوشیدن لباس­هاي متنوع و قرار گرفتن در وضعیت­هاي خاص سعي در پوشاندن نقائص ظاهري خود دارند که بیش­تر زائیده تصور ذهنی آنان از بدنشان است .به نظر می­رسد رضایت از تصویر بدنی در بین جوانان، مستلزم رضایت از پنج عامل بدنی باشد.

  •  تناسب اندام
  •  زیبایی ظاهری
  •  سلامت بدنی
  •  پاکیزگی و بهداشت و زیبایی پوست و مو
  •  توانایی کنترل وزن.

و نارضایتی از این تصویر بدنی پیامدهایی چون اضطراب، افسردگی، انزوای اجتماعی، اختلالات روانی، تضعیف خودپنداره و عزت نفس را در پی خواهند داشت .از نظر الکساندرمات و لامسون،  تصویر بدنی به عنوان یک ساختار چندبعدی قابل تغییر است. مطالعات گسترده در چند سال اخیر روی تصویر بدنی این توافق را در بین عده زیادی از محققان به وجود آورده که تصویر بدنی مسأله­ای چند بعدی بوده و در برگیرنده مؤلفه های ادراکی، نگرشی و رفتاری است. توجه به بدن به عنوان یک رسانه و توجه به زیبایی و موزون بودن آن امر جدیدی است که متأثر از پذیرش ارزش­های فرهنگی جوامع دیگر و به ویژه جوامع غربی توسط بخش هایی از جامعه به خصوص جوانان و در این میان زنان و دختران جوان است. ارزش هایی همچون لاغری، موزون بودن و مانند آن­ها در جامعه جوان ما در حال گسترش است. این گسترش با خود پیامدهای مثبت و منفی فراوانی دارد.

عمده نگرانی های موجود، در مورد آثار منفی آن است. ایجاد نگرانی از بابت چاقی و یا نداشت اندامی موزون، بدشکل، نازیبا و مانند آن­ها که محتوای تعاریف آن­ها نیز دستخوش دگرگونی شده، موجب نگرانی جوانان از بابت عدم پذیرش اجتماعی ، دست کم در میان گروه­های همسالان و مانند آن­هامی­شود. این نارضایتی­ها و نگرانی­های نشئت گرفته از تصور از بدن، مشکلات زیادی را برای زنان و دختران جوان همچون جراحی­های زیبایی، تاتو، لیپوساکشن و غیره ایجاد کرده و منجر به افزایش رژیم­های غذایی سخت­گیرانه و بدون نظارت پزشک، بی­نظمی تغذیه، لاغری بیش از حد و مانند آن در میان آنان می­شود. داشتن تصویری مثبت از بدن در میان دختران جوان، تبدیل به مهم­ترین نگرانی­ها و دل­مشغولی­ها شده است. از نظر سندز ، تصویر بدنی بر اساس یک ساختار چند وجهی مفهوم سازی می­شود. در واقع تصویر بدنی مفهوم پیچیده­ای است که در بردارنده عوامل بیولوژیکی روانشناسی درونی و عوامل اجتماعی خارجی است. ترکیب ارزیابی­های ادراکی و نگرشی و رفتاری به تصویر بدنی، عوامل پیش بینی کننده بهتری برای اختلالات مربوط به تصویر بدنی، تلاش برای لاغر شدن و اختلالات تغذیه­ای نسبت به هر کدام از ارزیابی­ها به تنهایی خواهد بود. یکی از ویژگی­های تصویر بدنی، تصویری است که فرد از اندام خود به عنوان چق، لاغر، کوتاه قد یا بلند قد بودن دارد. این ویژگی ، شاخص حجم بدنی نام دارد که از اندازه گیری قد در مقیاس متر و وزن در مقیاس کیلوگرم حاصل می­شود.

خودپنداره نظام پویایی است از اعتقادات، ارزش­ها، رغبت­ها، استعدادها و توانایی­های فرد در ارتباط با دیگران است. این عوامل از تعیین کننده­های مسیر زندگی فرد هستند. و ارزیابی فرد از خود را شامل می­شوند این ارزیابی شامل ارزیابی­های ذهنی فرد از خودش است که ممکن است منفی یا مثبت باشد. هرچه پذیرش خود بیشتر باشد اعتماد به نفس او در روابط اجتماعی بالا می­رود و برعکس.اگر پذیرش خود کم باشد منعکس کننده ی بی ­ارزشی، بی­ لیاقتی و ناتوانی خود است . زنانی که از خود ناراضی هستند و تصویر بدنی مطلوبی ندارند قسمت­هایی از بدن خود را پنهان می­کنند و به جراحی­های پلاستیک روی می­آورند، رژیم غذایی را نیز ممکن است به عنوان ابزاری برای کسب تصویر بدنی مطلوب و نزدیک به تصویر بدنی ایده آل استفاده کنند . تصویر بدنی یکی از جنبه­های خودپنداره است یعنی ادراک کلی از چیزی که هستیم . تصویر بدنی و پذیرش خود و عزت نفس به عنوان جنبه­های مهم خودپنداره بررسی می­شوند .رضایت از بدن زمانی بدست می­آید که فرد قسمت­هایی از بدن خود را که با معیارهای ایده آل جامعه برای زیبایی، ناهمسان است تغییر می­دهد و سپس بدن خویش را با این ایده آل مقایسه می­کند. وقتی تفاوت بین بدن ایده­آل و بدن واقعی فرد زیاد باشد، احساس رضایت از بدن کمتر می­شود . بین تغییر ظاهر بدنی و متغیرهای روانشناختی و اجتماعی رابطه وجود دارد.

 انواع نماهای ظاهری و کردارهای بدنی اهمیت یافته­اند. مدهای لباس و گروه­هایی که بر افراد فشار وارد می­کنند و امکانات اقتصادی و اجتماعی و سطح طبقاتی افراد را به سوی این تغییرات می­کشانند .دستکاری در نمای ظاهری بدن رواج یافته است. بدن دیگر نه فقط از بعد زیست شناختی، بلکه به عنوان محصولی اجتماعی و روان شناختی مورد توجه قرار گرفته است .براین اساس تغییر در ظاهر به معنای تغییر ویژگی های ظاهری بدن گسترش یافته است. به وسیله­ ی معرف­ه ای کنترل وزن ؛ از طریق ورزش، رژیم غذایی و دارو، دستکاری پزشکی  جراحی بینی و پلاستیک و میزان اهمیت دادن به مراقبت­های بهداشتی و آرایشی ؛ استحمام روزانه، آرایش مو، آرایش یا اصلاح صورت، استفاده از عطر و آرایش ناخن  به یک شاخص تجملی تبدیل شده است . دستکاری ظاهر و هم چنین پوشش ممکن است باعث ارزیابی مطلوب و مساعد از سوی دیگران شود و در نتیجه خودپنداره شخص تقویت می­شود.

پژوهش­های دیگری به ارتباط بین تصویر بدنی و پذیرش خود و خودپنداره با متغیرهای روانشناختی پرداختند که از آن جمله می­توان به این موارد اشاره کرد؛ تصویر بدنی با کمال گرایی وابسته به اجتماع و درونی سازی پیام­های اجتماعی ، نیاز به پنهان کردن نقص از دیگران ، کمال گرایی ، میزان جذابیت جسمانی و ظاهری ، ارتباطات اجتماعی نقش قومیت و آسیب­های روانشناختی ارتباط معنادار وجود دارد. هم چنین یافته­ها نشان دهنده­ی آن است که خودپنداره و پذیرش خود با کارکردهای اجتماعی ، جهت­گیری هدف فردی و جراحی زیبایی رابطه معنادار دارد. از روش­های دیگری که جوانان برای تغییر در تصویر بدنی خود استفاده می­کنند، جراحی زیبایی است که به نظر می­رسد در پنجاه  سال اخیر به فراوانی مورد استفاده قرار گرفته است. از بین همه­ی این عوامل، آن چه که مورد تأیید همه­ی پژوهشگران در انگیزه­ی تمایل به جراحی زیبایی می­باشد، نارضایتی از تصویر بدنی است.

منبع

اکرمی،نجمه(1394)، بهزیستی روانشناختی و نگرانی تصویر بدنی قبل و بعد از جراحی پلاستیک،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0