نوآوری سازمانی

درعصر حاضر تغییر جزء واقعیّت های اجتماعی است که باید آن را پذیرفت و با آن همسو شد. سرعت تغییر در دو سه دهه­ی اخیر به قدری افزایش یافته که بسیاری از مدیران سازمان ها را غافلگیر کرده است. نکته­ی مهم این است که در فرایند تغییرات، به ویژه تغییرات تکنولوژیکی و تکنولوژی اطّلاعات و ضرورت رقابت و بقای سازمانی، باید تغییرات را پذیرفت و با آن همسو شد. تغییر پیشینه ای به قدمت  شروع زندگی انسان دارد، امروزه بیش از پیش وارد مباحث مهم سازمان ها شده است، در واقع اهمیّت تغییر و ضرورت همسویی با آن جزو وظایف اصلی مدیریت، به ویژه در سازمان های پویا به شمار می‌رود. عامل مؤثر در این امر محیط است، در حقیقت تغییر در خواسته های مشتریان و تغییر در فنّاوری را می توان مهم ترین عامل  در توجه به مسئله­ی تغییر و نوآوری در نظر گرفت، نوآوری نیز تحت تأثیر محیط خارج سازمان و مزیّت رقابتی است که سازمان ها می کوشند برای بقا و افزایش سهم خود در بازار آن را جدّی بگیرند.

سازمان برای دست یابی به اهداف خود، با محیط اطرافش در تعامل است. این محیط شامل مجموعه ای از سهامداران، مشتریان، رقبا، مؤسسه های مالی، بازارها و دولت می باشد. هر کدام از این عوامل می تواند برای سازمان تهدید یا فرصتی را به وجود آورد. بدین ترتیب سازمان برای بقای خود، باید همواره این موارد را در نظر گیرد و یک سازمان زمانی با محیط خود را وفق خواهد داد که مدیریت قادر به طرّاحی راهبرد های صریح و نظام مند باشد. برای تحقق چنین اقداماتی نیاز به هماهنگی و انعطاف پذیری در سیستم های سازمان می باشد. اگر تغییرات سازمانی به موقع صورت نگیرد، منجر به آسیب پذیری و به دنبال آن تغییرات اساسی در سازمان می شود . تحوّل سازمانی، کوششی است، برنامه ریزی شده، سراسری در  سازمان، تحت نظارت مدیریّت عالی سازمان به منظور تأمین سلامت و اثربخشی سازمان از راه دخالت های برنامه ریزی شده در فرایندهای سازمانی با بهره گیری از دانش علوم رفتاری.

اغلب، تحوّل سازمانی از طریق  مداخله  انجام می شود که شامل فعالیّت هایی است که  مستلزم همکاری یک تسهیل کننده مجرب و اعضای مؤثر سازمان می باشد .برنامه­ی تحوّل در توسعه­ی سازمان، عبارت است از توالی فعالیّت ها، عملیّات و رویدادها با هدف کمک به سازمان در بهبود عملکرد و اثربخشی  آن. برنامه های تحول در توسعه­ی سازمان متنوع است و شامل برنامه های استاندارد شده ای است که در بسیاری از سازمان ها توسعه یافته است که در چهار قسمت، فرایندهای انسانی، فن ساختاری، مدیریت منابع انسانی و راهبردی را شامل می شود و ایجاد نوآوری یکی از اساسی ترین  زیرساخت های برنامه­ی تحوّل است . گرچه رشد سازمانی خود گهگاه نیازمند به انجام دگرگونی های ناپیوسته است، یک فرایند عمده به چرخه­ی نوآوری و جویبار نواوری نیازمند است و چرخه­ی فنّاوری، خواه در زمینه تراشه های رایانه ای باشد یا خودرو و… به صورت نوآوری فزاینده آغاز می گردد. نوآوری بستر پیروزی در پی شناساندن سازوکار ؛ مکانیزم ، چرخه فنّاوری و جویبار نوآوری است تا مدیران بتوانند به کمک انجام دگرگونی های ناپیوسته در سازمان، به امتیازهای ناشی از آن ها برسند .

تعریف نوآوری :

نوآوری از ریشه­ی لاتین آن، nova، یا جدید ( new) آشکار می گردد. به طور کلّی از آن مقدمه ای بر چیزی یا روشی جدید استنباط می شود. اد رابرتز، استاد دانشگاه ام. آی. تی نوآوری را اختراع به اضافه‌ی بهره برداری تعریف کرده است. نوآوری، تجسم، ترکیب یا تلفیق دانش، در تولیدات، فرایندها یا در خدمات اصلی، مربوط و با ارزش جدید است . نوآوری عبارت است از معرفی ایده رفتار یا محصولی جدید ؛ چیزی که به تازگی معرفی شده باشد. نوآوری ابزار خاص کارآفرینان است ؛ ابزاری که توسط آن می توان به یک فرصت برای کسب و کار یا خدمت متفاوت دست یافت. نوآوری وتغییر ضرورتی اجتناب ناپذیر در بهسازی سازمان به حساب می آید.

نوآوری عبارت است از معرفی ایده، رفتار یا محصولی جدید ؛ چیزی که به تازگی معرفی شده باشد. نوآوری ابزار خاص کارآفرینان است ؛ ابزاری که توسط آن می توان به یک فرصت برای کسب و کار یا خدمت متفاوت دست یافت. نوآوری وتغییر ضرورتی اجتناب ناپذیر در بهسازی سازمان به حساب می آید. نوآوری یک نظام مدیریتی است که بر رسالت های سازمان تأکید دارد، به دنبال فرصت های استثنائی است و تعیین می کند که آیا مناسب مسیر استراتژیک سازمان است یا خیر، معیارهای موفقیت را معلوم می کند و نیز به دنبال فرصت های جدید است. دراکر بر این باور است که نوآوری موفق مستلزم کار سخت متمرکز و هدفمند است، نوآوری یک عامل اساسی در ایجاد رقابت در سطح جهانی است که منجر به رشد سازمانی می شود، موفقیّت آینده را دربر دارد و همانند موتوری است که به شرکت ها اجازه می دهد که در اقتصاد جهانی از کارایی مستمری برخوردار شوند .

نوآوری یک فرایند است که در این فرایند ابتدا اجازه می دهد تصورش به آسمان ها صعود کند، سپس آن را به زمین می آورد و مهندسی می کند ؛ مهندسی ایده تا تبدیل به ایده شود، سپس ایده ها را از طریق مدیریت ایده به ایده های عملی و مفید و مناسب تبدیل می کند. خلاقیت به دنبال آن ایده ها را به کالا، خدمات و فرایندهای جدید یا توسعه یافته در بازار تبدیل می کند و فرایند نوآوری خاتمه می یابد. به عبارتی خلاقیت لازمه­ی نوآوری است اما باید توجه داشت که از خلاقیت تا نوآوری راهی طولانی در پیش است که معمولاً این راه را افراد کارآفرین تسهیل می کنند. نوآوري يا ابداع، عملي و كاربردي ساختن افكار و انديشه هاي نو و تازه ناشي از خلاقيت.

نوآوري، فرآيند اخذ ايده خلاق و تبديل آن به محصول، خدمات،  استيفن پي رابينز ، است. از نظر و روش هاي جديد عمليات است. تغيير، ايجاد هر چيزي است كه با گذشته تفاوت داشته باشد. اما نوآوري اتخاذ ايده هايي است كه براي سازمان جديد است. پس نوآوري نوعي تغيير است اما هرتغييري را نمي‌توان نوآوري ناميد. نوآوري يا ابداع، تغييري بديع و تازه است كه براساس انديشه هاي نو كه سابقه قبلي نداشته بوجود مي آيد و از اين رو اگرچه نوآوري تغيير است، اما هرتغييري نوآوري نيست .نوآوری عبارت است از فرایند اجرای خلاقیّت یا به عبارتی تحقق بخشیدن و عملیّاتی کردن ایده های نو و به طور کلی تبدیل خلاقیّت به ایده های عینی. بنابراین خلاقیّت منشأ و پیش شرط قطعی نوآوری است .

نوآوري:

نوآوري، تنها ايده ي زيربنايي مشترك در همه ي اشكال كارآفريني سازماني است، با اين كه نوآوري يك شرط كافي در كارآفريني تلقي نمي شود؛ اما برخي مدعي هستند كه، بدون نوآوري، كارآفريني سازماني هم وجود نخواهد داشت . جلوه هاي زير، نشان دهنده ي درجات مختلفي از نوآوري هستند.

 درجات مختلف نوآوري

درجات مختلف نوآوريمنبع
1. يك فرد يا يك گروه، يك ايده ي توليدي جديد را درون يك سازمان معرفي كرده واز آن حمايت مي كند.Kuratko,1993
2. يك سازمان، يك محصول جديد يا يك تركيب بازاري جديد از خدمات را درون سازمان و اضافه بر وضعيت فعلي مورد بهره برداري قرار مي دهد.Shane,2000
3. يك سازمان، براي ارايه ي يك محصول يا خدمت جديد، يك گواهي ابداع كسب مي كند.Sathe,1989
4. سازمان، يك محصول يا يك فرصت بازاري را به سازمان يا فرد ديگري مي فروشد.

 

Shane, 2000
5.سازمان، محصولات و خدمات جديدي را جايگزين محصولات و خدمات فعلي خود مي كند.Drucker,1985
6. سازمان، يك واحد كسب وكار راهبردي را منحل كرده و به جاي آن، يك واحد جديد يا يك واحد خريداري شده را مستقر مي كند.Sathe,1989

7. سازمان، سازماني ديگر يا محصول يا خدمت جديدي را خريداري مي كند؛ بدين منظور كه وارد يك صنعت جديد شود.Sathe,1989

 

 

8. سازمان، وارد يك بازار خارجي شده يا اين كه به طور اساسي فروش خارجي خود را افزايش مي دهد.Birkinshaw,1997

 

 

 

9. سازمان، سازمان جديد ديگري را ايجاد مي كند، بدين منظور كه از يك بازارجديد بهره برداري كرده و يا يك محصول يا خدمت جديدي را آغاز كند.Shane,2001

جلوه هاي يادشده از نوآوري كاملاً از هم متمايز نيستند و ممكن است همراه با هم درون يك سازمان واحد وجود داشته باشند

نوآوری سازمانی:

نوآوری، یک نظام مدیریتی است که بر رسالت سازمان تأکید دارد، به دنبال فرصت های استثنائی است، معیارهای موفقیّت را معلوم می کندو به دنبال فرصت های جدید است. نوآوری عاملی اساسی در ایجاد رقابت در سطح جهانی استکه منجر به رشد سازمانی می شود و موفقیّت آینده را در بر دارد . مارا و لاکیس، نوآوری های سازمانی را بر اساس محصول، فرایند و نوآوری های اجرایی بررسی کرده اند. پژوهشگران دریافتند که اکثر تحقیقات در زمینه­ی نوآوری، بر نوآوری محصول در شرکت های تولیدی تأکید دارند .

نوآوری سازمانی عبارت است از فرایند اجرای خلاقیّت سازمان، یا به عبارتی تحقق بخشیدن و عملیاتی کردن ایده ها و طرح های نوین سازمانی . نوآوری سازمانی اختراع تازه ای از دانش یا توسعه اطّلاعات تازه نظیر مفهوم، تئوری یا فرضیه است ؛ بعبارت دیگر نوآوری سازمانی به معنای چیزی جدید برای استفاده است.نوآوری سازمانی مستلزم تبدیل ایده به اشکال قابل استفاده­ی سازمانی است و این ایده برای پیشبرد عملکرد سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد . نوآوری سازمانی به عنوان توسعه یا پذیرش یک ایده یا رفتار در عملیّات سازمانی است که برای کل سازمان جدید و نو است. تحقق فنّاوری نو یا اقدامات جدید مدیریتی بر حسب محصولات جدید یا فرایندهای نو صورت می گیرد.

محصولات جدید شامل محصولات محسوس و خدمات نامحسوس و فرایندهای جدید شامل فرایندهای مستقیم و عملیّات پشتیبانی در سازمان است.استراتژی ویژه شرکت ؛ سازمان  واجزاء اصلی مرتبط با رقابت، در زمینه­ی نوآوری، سازمانی با عنوان عوامل داخلی و خارجی نامیده می شوند. ویژگی های استراتژیک خاص، قدرت نوآوری را افزایش می دهند و فرض بر این است که بازار مداری، آموزش و سیاست تکنولوژی، رفتار نوآورانه­ی شرکت را افزایش می دهد و علاوه بر عوامل داخلی، عوامل محیطی هم بعنوان اجزای اصلی رفتار نوآورانه مورد بررسی قرار می گیرند ونوآوری سازمانی، به طور کلی پدیده تک بعدی است که تمایل سازمان را برای ایجاد و اجرای انواع مختلف نوآوری ها، مانند تکنولوژیکی، اجرایی، محصول و فرایند بیان می کند.

منبع

عزیزی،فریده(1393)، رابطه یادگیری سازمانی با درگیری شغلی و نوآوری سازمانی دبیران ،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت اموزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی بوعلی سینا

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0