مفهوم کیفیت­ آموزشی

مفهوم کیفیت که یکی از اهداف اساسی در ارزشیابی­های آموزش­عالی در تمام کشورهای جهان به شمار می­رود، دارای تعریف معینی که اجماع ­نظر در خصوص آن وجود داشته باشد نیست، رونتویولو، آنرا مفهومی چندب عدی می­داند که از بخش صنعت و خدمات وارد آموزش­عالی شده است و بنا به نیات دولت ها، معلمان، دانشجویان، کارگزاران اجتماعی و اقتصادی به ابعاد متفاوت آموزشی نظیر سازمان دهی و مدیریت موسسه، شرایط آموزشی و پژوهشی، محتوای آموزشی و ارزش مدارک در بازار کار به قابلیت بازاریابی مدارک دانشگاهی مربوط می­شود.

به قول وی برخی از محققان، نظیر برنان، ارزشیابی کیفیت آموزش­عالی را بیشتر به کارکردهای بیرونی آموزش­عالی مرتبط می­دانند، یعنی در خدمت اقتصاد­ بودن آن نه انتقال دانش­های­جدید. آنچه می­توانیم اضافه کنیم، این است که مفهوم کیفیت کلیت دارد یعنی کیفیت یک دانشگاه به کیفیت تمام عوامل موثر بر دانشگاه مرتبط است، لذا توجه به فقط یک جنبه؛ بعد اقتصادی، بعد آموزشی، بعد پژوهشی و… بدون توجه به ارتباط و کلیت آنها، دانشگاه را در مقام یک سیستم، بیشتر دچار اختلال می­کند.

کیفیت­ آموزش یک مفهوم پیچیده­ای است که این مفهوم تحت هر شرایط و موقعیتی معنی و مفهوم خاص خود را پیدا می­کند. آنچه که در یک کلاس پیش می­آید تابع عوامل آموزشی مختلف؛ معلم، فراگیر، محتوای آموزشی، فضای آموزشی، وسایل آموزشی و… می­باشد که در بروز چگونگی فعالیت­ها و عملکرد تحصیلی فراگیران موثر است گرچه عملکرد تحصیلی مطلوب فراگیران به مجموعه عوامل مختلف دیگری همچون عوامل اقتصادی، اجتماعی، شرایط فرهنگی و سیاسی و تفاوتهای فردی افراد بستگی دارد که هرکدام تحت شرایط و موقعیت­های خاصی می­تواند در بهبود کیفیت فرآیند آموزشی نقش مثبت و یا منفی داشته باشد.

با توجه به مطالب مشروحی که در مورد کیفیت آموزش از نظر گذرانده شده، مفهوم کیفیت آموزش یک مفهوم پیچیده، تام و نسبی می­باشد که ابعاد مختلفی را در بر می­گیرد و می­تواند خصوصیات مطلوب  و یا نامطلوب  موقعیت­های آموزشی را نشان دهد و اثرات آن از طریق تغییرات رفتاری در سطح فراگیران و نیز در سطح پیامدهای نظام آموزشی ؛ اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و… قابل تشخیص و بیان می­باشد. از مفهوم کیفت آموزشی تعابیر گوناگونی به عمل آمده است. این تعابیر را می توان بر حسب انتظاراتی که گویندگان آنها از نظام آموزشی دارند به دو دسته تقسیم نمود:

1. دسته ای که معتقد به وجود اهداف خارجی برای نظام­های آموزشی در زمینه حرفه­ای، اقتصادی و اجتماعی هستند و انتظار دارند که این نظام­ها مسقیما در جهت تحقق اهداف گام بردارند تا از این طریق نیازهای جامعه را مرتفع سازند.
2. در مقابل این دیدگاه گروهی معتقدند آموزش و پرورش در ورای خود هدفی ندارد و اهداف آن از خود فرآیند­آموزش و پرورش ریشه می­گیرند و طرفداران این دیدگاه معتقدند برای ارزیابی از کیفیت آموزشی باید معیارهای درونی نظام­های آموزشی را ارزیابی نمود. به عقیده آنان ارزیابی از طریق خارج از نظام آموزشی به تنهایی کافی نیست.

دیوید و دیل، می­گویند که کیفیت آموزشی مبحثی اصلی و ضروری در آموزش­عالی است که بدون پرداختن به آن نگرانی راجع به هزینه­ها و امکان دستیابی افراد جامعه به آموزش­عالی بیهوده خواهد بود. او کیفیت­آموزشی را معادل استانداردهای آموزشی می­داند همچون سطح پیشرفت تحصیلی فارغ التحصیلان، این تعریف از کیفیت آموزشی همخوانی کاملی با تمرکز بوجود آمده روی یادگیری دانشجویان دارد .

منبع

دهباشی،ملیحه(1392)، بررسی مقایسه ای انتظارات وادراکات دانشجویان ،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی،دانشگاه سیستان وبلوچستان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید