فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) چیست؟

تعریف فناوری اطلاعات

فناوری اطلاعات از دو واژه  اطلاعات و فناوری ترکیب یافته است. اطلاعات عبارت است از هر چیزی که با آن سر و کار داریم و ما را نسبت به حوادث، مسائل،  موضوعات و امور مختلف یا افراد آگاه  می کند. بین اطلاعات و داده یک تفاوت اساسی وجود دارد. در واقع حقایق و ارقام خام پردازش نشده را داده می گویند. مانند تعداد کارگران و تعداد ساعات کارکرد آنها. اما وقتی داده ها مورد پردازش قرار می گیرند تبدیل به اطلاعات می‏گردندکه برای افراد مختلف معنادار می شوند.دبیرخانه شورای انفورماتیک ایران تعریف زیر را برای فناوری اطلاعات ارائه کرده است: «فناوری اطلاعات به مجموعه ای به هم پیوسته از روش ها، سخت افزارها، نرم افزارها و تجهیزات ارتباطی که اطلاعات را در اشکال گوناگون جمع آوری، ذخیره سازی،  بازیابی،  انتقال و یا عرضه می کند،  اطلاق می‏شود. »

 اعضای خانواده فناوری اطلاعات عبارتنداز: رایانه های بزرگ، ریزرایانه ها، لوح های فشرده، تلفن، مودم، چاپگرهای لیزری و رنگی، تلفن های همراه، تصاویر متحرک و رایانه ای  (انیمیشن)،  شبیه سازی رایانه ای، منابع کمک آموزشی رایانه ای، نشر الکترونیکی، دوربین دیجیتالی، آموزش از راه دور، دی. وی. دی، نمابر، فیبر نوری، رادیو ضبط و تلویزیون دیجیتالی، دیسکت، نظام اطلاعات جغرافیایی، بزرگراه های اطلاعاتی،  شبکه های رایانه ای (محلی و جهانی)، فرا رسانه ای ها،  فرا متن ها، اینترنت، جاوا، لوح فشرده لیزری، چند رسانه ای ها، نرم افزارها، شبکه، ابر رایانه ها، تلفن ویدیویی، واقعیت های مجازی، شبکه های گسترده جهانی، وب و مانند آن ها. همانگونه که از تعاریف فوق مشهود است، منظور از فناوری هر گونه فرآیند و روش و ابزاری است که به تولید، انتشار و انتقال بهتر و مطلوب تر اطلاعات یاری رساند.

تعریف فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT)

براي فناوري اطلاعات و ارتباطات تعاريف مختلف و گوناگوني ارائه شده است. بررسي مقالات و متون منتشر شده در زمينه  كاربرد و استفاده­هاي مختلف فناوري اطلاعاتي و ارتباطي نشان مي دهد كه در هيچ ­يك از آنها تعريفي جامع و مانع از فناوري­هاي اطلاعاتي و ارتباطي ارائه نشده و تفاوت اين اصطلاح با مفاهيم مرتبط ديگر نظير «فناوري­هاي اطلاعاتي» مشخص نشده است. اين پيش فرض در اين تحقيق مورد قبول واقع شده است كه اصطلاح فناوري­هاي اطلاعاتي و ارتباطي مي تواند به عنوان جايگزيني براي اصطلاح فناوري­هاي اطلاعاتي به كار رود.در ذيل چند مورد از تعاريفي كه در متون مختلف براي فناوري اطلاعات و ارتباطات آمده، بيان مي شود:

فناوري اطلاعات و ارتباطات عبارت است از فناوري­هايي كه ما را در ضبط، ذخيره سازي، پردازش، بازيابي، انتقال، و دريافت اطلاعات ياري مي­دهند. فناوري اطلاعات درشيوه  انجام كارهاي ما تحول ايجاد كرده است. فناوري اطلاعات و ارتباطات به هم وابسته­اند؛ به طوري كه اطلاعات، ماشين كار تلقي مي شود و ارتباطات، محصول آن است.فناوري اطلاعات، همچنان كه به وسيله  «انجمن فناوري اطلاعات آمريكا» تعريف شده است، «به مطالعه، طراحي، توسعه، پياده سازي، پشتيباني يا مديريت سيستم هاي اطلاعاتي مبتني بر رايانه، خصوصاً برنامه هاي نرم افزاري و سخت افزار رايانه مي پردازد.» به طور كوتاه، فناوري اطلاعات با مسائلي مانند استفاده از رايانه­هاي الكترونيكي و نرم­افزار سروكار دارد تا تبديل، ذخيره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازيابي اطلاعات به شكلي مطمئن و امن انجام پذيرد. اخيراً تغيير اندكي در اين عبارت داده مي شود تا اين اصطلاح به طور روشن دايره ارتباطات الكترونيك را نيز شامل گردد. بنابراين عده­اي بيشتر مايلند تا عبارت «فناوري اطلاعات و ارتباطات را به كار ببرند.

تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات مجموعه ابزارها، ماشین ها، دانش فنی، روش ها و مهارت های استفاده از آن ها در تولید، داد و ستد، پردازش، انباشت، بازیافت، جابجایی، انتقال و مصرف اطلاعات است که از ساده ترین تا پیچیده ترین و ابتدایی ترین تا پیشرفته ترین مراحل اطلاعاتی را در برمی گیرد. در واقع تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات را می توان نقطه همگرایی الکترونیک، پردازش داده ها و ارتباطات دوربرد دانست. این همگرایی دو جنبه دارد: نخست از میان رفتن فاصله ها در نتیجه قرارگرفتن رایانه های سابقاً منزوی از هم در یک شبکه گسترده جهانی و دوم رایان مند شدن سیستم های ارتباطات دوربرد که موجب ایجاد ظرفیت های جدیدی برای انتقال صدا و تصویر می شود.

 البته تفاوت اين دو واژه از نحوه  برقراري ارتباط نشأت گرفته است. واژه  اول، يعني فناوري اطلاعات به جريان يك سويه  ارتباط اشاره دارد كه در اين فرايند، گيرنده يا دريافت­كننده نسبت به اطلاعات دريافتي منفعل است. واژه دوم يعني فناوري اطلاعات و ارتباطات به تعامل ميان كاربر و دنياي اطلاعات يعني به جريان دوسويه  ارتباط اشاره دارد كه در اين فرايند، كاربر نقش بسيار فعالي در رد و بدل كردن اطلاعات بر عهده دارد.فناوري اطلاعات را مي توان نقطه همگرايي الكترونيك، پردازش داده ها و ارتباطات دور برد دانست.فناوري اطلاعات، به مجموعه­اي از رشته­هاي علمي، فناورانه، مهندسي، و فنون مديريت اطلاق مي­شود كه در مهار و پردازش اطلاعات به كار مي روند و مباحث آن، كاربردهاي فناوري اطلاعات، رايانه­ها، تعامل فناوري، انسان و ماشين، و مسائل اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي مربوط است.تعريف ساده  ديگر اين اصطلاح در ادلیس  حكايت از آن دارد كه فناوري اطلاعات اصطلاحي بسيار عام شامل همه  جنبه­هاي مديريت و پردازش اطلاعات با بهره گيري از رايانه و سخت­افزار و نرم­افزار مورد نياز براي دستيابي به اطلاعات است.

به عبارت دیگر، فناوری اطلاعات و ارتباطات شامل مجموعه گوناگونی از ابزارهای تکنولوژی و منابع برای ایجاد، نشر، ذخیره و مدیریت داده ها و اطلاعات می باشد. ابزارهای سنتی ICT  مثل تلویزیون، رادیو و تلفن سودمندیشان را در توسعه مناطق حاشیه ای اثبات نموده اند. ظهور کامپیوتر، اینترنت، تکنولوژی ارتباطات بی سیم در کنار نرم افزارهای نیرومند برای پردازش و یکپارچه کردم متن، صدا و تصویر در رسانه الکترونیکی، ICT مدرن را تشکیل می دهد. گسترش شبکه الکترونیکی جهانی کامپیوتری که اصطلاحاً اینترنت نامیده می شود و تلفن بی سیم، جریان بی سابقه جهانی اطلاعات، کالا، مردم، سرمایه و فکر را ایجاد می کند.

کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات

اغلب هر تکنولوژی جدید، در ابتدا همراه با تردید و نوعی نگرانی از کارآئی آن مورد پذیرش افراد قرار می گیرد. ورود رایانه در عرصه آموزش و استقبال بی نظیر آن در محیط های آموزشی نیز، ناگزیر دست اندرکاران تعلیم و تربیت را دچار این نگرانی نموده واز این رو تحقیقات گسترده، در جهت کارآئی و اثر بخشی این تکنولوژی جذاب، در محیط آموزشی، آغاز شده است.انجمن تکنولوژی آموزشی و ارتباطات ، آموزش به کمک رایانه را این طور تعریف کرده است: یک روش آموزش که در آن رایانه برای آموزش دانش آموزان مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که رایانه، شامل آموزشی است که برای تدریس، راهنمایی و آزمون دانش آموزان طراحی شده است تا دانش آموزان را به سطح مهارت مطلوب برسند .

 آموزش از طریق رایانه یک مفهوم کلی است و شامل هر نوع استفاده از رایانه در محیط های آموزشی می شود مانند: قابلیت های تمرین (تکرار )، خود آموزها، شبیه ساز ها ی رایانه ای، مدیریت آموزشی، تمرینات تکمیلی و جبرانی و دیگر کار برد های آن در تعلیم وتربیت .رایانه به عنوان پدیده ای که خود مبین سواد و تفکر ذهن بشر است با ویژگی های منحصر به فرد خود، نه تنها به عنوان یک رسانه آموزشی، بلکه به عنوان یک محیط آموزشی منعطف و سازگار با تفاوت های فردی، افق جدیدی در مسیر آموزش و پرورش گشوده است . “از جمله ویژگی های آموزش با استفاده از رایانه که آن را اثر بخش می سازد ، عبارت است از شرکت فعال یادگیرنده، وجود باز خورد فوری و هماهنگی سرعت و مسیر ارائه مواد درسی با تفاوت های فردی”.

 یکی از مهمترین ویژگی محیط های مبتنی بر رایانه، تعامل بالای دانش آموزان با مواد آموزشی و در واقع محیط یادگیری است، در نظام های یادگیری تعاملی، ارتباط به گونه ای است که یادگیرنده را در انتخاب کردن، پاسخ گویی به سوالات و حل مسائل درگیر کنند. بدین طریق یادگیرنده در جریان یادگیری در گیر شده منجر به یادگیری عمیق تر و موثر، همراه با تفکر وگسترس حساسیت به محیط خارج از یادگیری شده، موجب رشد ویژگی های شخصیتی و اعتماد به نفس می گردد .

رایانه به عنوان محیط آموزشی چند رسانه ای، چنانچه خوب طراحی شده باشد از طریق ارائه اطلاعات در اشکال مختلف تصویری، صوتی، نوشتاری، محیطی را فراهم می کند که دانش آموز فعالانه با موضوع یادگیری در گیر می شود، درگیری ذهنی یادگیرنده با مفاهیم یادگیری، ضمن ایجاد یادگیری بصورت عمقی و پایدار باعث ایجاد انگیزه در فرد، برای یادگیری بیشتر می گردد، زمینه حساسیت فرد را نسبت به توسعه دانش خود، درک روابط موجود در مفاهیم و موضوعات و گسترش این حساسیت به ورای محیط آموزشی را مهیا می سازد. هماهنگی آن با تفاوت های فردی که دانش آموزان مجازند مطالب درسی را هر قدر که می خواهند ببینند و بشنوند و یاد بگیرند تا تسلط پیدا کنند، موجب ایجاد انگیزه، برای یادگیری بیشتر و موفق تر فرد در روابط موجود در محیط و خارج از محیط یادگیری را می گردد که اساس و بنیاد بروز و رشد یادگیری است.

ویژگی فرا متنی رایانه، به دانش آموز اجازه می دهد تا هر لحظه از یک سطح به سطح دیگر و از یک موضوع به موضوع دیگر جهش کند و اطلاعات نوشتاری یا ترسیمی موجود در محیط آموزشی را بدون محدودیت و آغاز و پایان معین و از پیش تعیین شده در اختیار بگیرد یا مرور کند و نوع و سطح اطلاعات مورد نظر و موجود در این محیط را به طور غیر خطی و به دلخواه بر گزیند و مسیر مورد نظر خود را دنبال کند. این ویژگی، علاوه بر ایجاد انگیزه در دانش آموز و یادگیری با لذت، موجب رشد اعتماد به نفس، در دانش آموز شده، امکان رشد خلاقیت را در آنها افزایش می دهد. رایانه می تواند معلمان را در توسعه یک موقعیت یادگیری که تفاوت های فردی را در نظر می گیرد، کمک کند.  قابلیت چند رسانه ای رایانه که همزمان کلیه حواس دانش آموز را در گیر می کند، موجب دقت و توجه یادگیرنده به روابط موجود بین مفاهیم و موضوعات یادگیری شده، اشتیاق یادگیری در دانش آموز را افزایش داده، محیط آموزشی غنی با تجارب آموزشی گوناگون برای دانش آموز فراهم می کند. در نهایت استفاده مناسب از این تکنولوژی می تواند موجب ایجاد انگیزه، هم برای یادگیری و هم برانگیختن حس کنجکاوی برای کسب اطلاعات است. .

اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات

فناوری اطلاعات به شکل نوین از سال 1980 میلادی موردتوجه جدی قرار گرفته است. در این برهه از زمان بسیاری از کشورها به این اعتقاد رسیدند که توسعه ی فناوری اطلاعات عاملی بسیار مهم در توسعه و رشد اقتصادی آنان محسوب می شود. در دهه ی 80 میلادی کشورهایی نظیر انگلستان، فرانسه، سوئیس، کانادا، آمریکا و ژاپن در زمینه ی معرفی و به کارگیری کامپیوتر در فناوری اطلاعات و اطلاع رسانی اقداماتی اساسی انجام دادند. تا جابی که دولت انگلستان سال 1982 میلادی را سال فناوری اطلاعات و سازمان ملل نیز در سال 1983 میلادی را سال ارتباطات جهانی نامید. در حال حاضر نیز اهمیت فناوری اطلاعات را نمی توان کمرنگ دانست. بسیاری از کشورهای آسیایی اهمیتی کلیدی برای توسعه ی این فناوری قائل شده اند. به عنوان مثال سنگاپور محور توسعه ی اقتصادی خود را توسعه ی فناوری اطلاعات قرار داده و سعی دارد تا سال 2004 میلادی با تحقق کامل دولت الکترونیکی به یک جریزه ی هوشمند تبدیل شود. کشور هند که توسعه ی صنعت اطلاعاتی آن از سال ها پیش با صادرات نرم افزار شروع شده است، اکنون بیش از 22 میلیون فرصت شغلی در این صنعت ایجاد نموده است. اعتقاد عموم دست اندرکاران بر این سه دلیل عمده ی این پیشرفت ها ریشه در تعیین نیازها و اولویت ها دارد. در سال های بین 1986 تا 1996 میلادی بسیاری از کشورهای توسعه یافته ی صنعتی و روبه رو رشد آسیایی به تدوین استراتژی ها و تهیه ی طرح های جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات اقدام نموده اند که محور اصلی کلیه ی این طرح ها را می توان در موارد زیر خلاصه نمود:

• ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی
• ارتقاء کیفیت خدمات بهداشتی
• تقویت هویت و اقتدار ملی
• ارتقاء سطح زندگی و افزایش توانایی های افراد (قدسی رائی، همان)

طرح تکفا: استراتژی ایي برای توسعه کشور

استراتژی ایران برای توسعه IT در کشور (تکفا): طرح توسعه کاربردی فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران است و برگرفته از سه عنوان کلمات توسعه، کاربردی فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. طرح تکفا می تواند زمینه ساز توسعه بخش های مختلف جامعه و نیز رشد مولفه های مختلف اجتماعی و اقتصادی باشد.براساس طرح تکفا که یک طرح فراگیر است بخش خصوصی دارای تخصص در زمینه تکنولوژی اطلاعاتی، شامل: شرکت های کامپیوتری و اینترنتی اقدام به اجرای پروژه های توسعه در سازمان ها و وزارتخانه ها و بخش های مختلف دولتی خواهد کرد.

اهداف برنامه تکفا:

توسعه منابع انسانی، فرهنگی و اجتماعی

• ارتقای فرهنگی و هم افزایی
• توسعه اقتصاد دانایی
• توسعه اقتدار ملی
• تعمیر زیر ساخت ICT
• اشتغال ارزش افزا
• گسترش فعالیت خصوصی

موانع و مشکلات استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات

در خصوص مزایای استفاده از فناوری اطلاعات مطالب زیادی مطرح است اما نباید این موضوع را از نظر دور داشت که هم در استفاده از این فناوری ها با مشکلات و محدودیت هایی روبرو هستیم و هم استفاده از این فناوری ها آثار نامطلوب و معایبی به همراه دارد. در مورد اول کاربرد فناوری ها در آموزش مستلزم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری است که در هر دو مورد نظام آموزشی ما با شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد. به عنوان  نمونه نسبت تعداد رایانه های موجود  به دانش آموزان و دانشجویان در مراکز آموزشی بسیار پایین است و حتی برخی از مراکز آموزشی فاقد حتی یک رایانه هستند. البته فناوری اطلاعات محدود به استفاده از رایانه نیست و رایانه تنها یکی از مجموعه ابزار فناوری است.

از دیگر زیر ساخت ها برای آموزش های الکترونیک، خطوط دیتا و امکان ارتباط اینترنتی است که در این زمینه هم با مشکلات زیادی مواجه ایم . عدم پوشش کامل کشور و سرعت بسیار پایین و هزینه بالا از آن جمله اند. استفاده از فناوری های نوین نیاز به امکانات نرم افزاری دارد.  صرفا وجود تعدادی رایانه نمی تواند به معنی استفاده از آن باشد. هنوز فرهنگ استفاده از فناوری های نو در جامعه ما فراگیر نشده است، چراکه برخی ادارات با داشتن منابع مالی زیاد اقدام به خرید دستگاه های پیشرفته و از جمله رایانه می کنند ولی از آنها برای اهداف سازمانشان به نحو مطلوب استفاده نمی کنند.  به عنوان مثال در ادارات آموزش و پرورش در دوایر مختلف تعدادی رایانه وجود دارد ولی گویا این دوایر کاملاً با هم بیگانه اند. وقتی یک معلم دوره ضمن خدمتی را می گذراند، در رایانه ضمن خدمت ثبت شده و گواهی صادر می شود. ولی معلم به منظور استفاده از امتیاز آن برای مثلاً ارتقاء شغلی هر سال باید پوشه ای از تصاویر گواهی های ضمن خدمت، تشویق و ابلاغ ها را به کارگزینی تحویل دهد. جالب این که تمامی این گواهی، ابلاغ و تشویق ها از همان اداره و از رایانه اتاق مجاور صادر شده است.

سایر ادارات هم وضعیت مشابهی دارند. مثلاً درصندوق بیمه محصولات کشاورزی هرسال یک کشاورز باید ساعت ها وقت خود را صرف پرکردن فرم های تکراری کند، باوجود این که درختان و باغ ها از جایشان حرکت نکرده و تغییر مکان نداده اند، ولی گویا در مسئولین همان بخش هیچ اعتقادی به امکان استفاده از حداقل امکانات رایانه ای وجود ندارد. از دیگر معایب این روش ها می تواند سطحی بار آمدن دانش آموزان و عادت به کپی برداری از کار دیگران باشد. امکان جستجوی مطلب مورد نظر دانش آموز را از مطالعه یک کتاب یا مقاله بی نیاز کرده صرفاً به بخش مورد نظر مراجعه می کند. همچنین وجود مطالب متنوع و قابل دسترسی و چاپ این امکان را به افراد می دهد که به راحتی حاصل زحمات دیگران را کپی برداری کرده با نام خود تحویل دهد.

این موضوع و سایر سوء استفاده ها از اینترنت از مواردی است که به عنوان معایب این شیوه های آموزشی مطرح می شود. ولی علیرغم این معایب و کاستی ها شکی نیست که لازمه زندگی در جهان امروزی مجهز شدن به این فناوری های نو و استفاده از آن در زندگی روزمره و از جمله در نظام آموزشی است.

بدنیست به سایر معایب فناوری های نوین در عرصه های دیگرهم اشاره کنیم. عصر انفورماتیک امکانات وسیعی در اختیار نظام های سیاسی قرار داده که با توسل به روش های ظریف بر سرنوشت زندگی، اندیشه و عمل انسان ها نظارت و مداخله مستقیم داشته باشد. با این وسیله، دولت ها قادر خواهند بود هر گونه که مایلند افکار عمومی شهروندان را هدایت کنند و گرایش های سیاسی آن ها را تعیین و کنترل نمایند . جامعه مدرن انفورماتیک قشربندی جدیدی در ساختار اجتماعی پدید می آورد که در آن کسانی که دسترسی به اطلاعات دارند بر کسانی که فاقد آنند سلطه ایجاد خواهند کرد.

آنچه ما باید در نقش پدران، مادران، مردان، زنان، جوانان، دوستان، و. . . بیندیشیم متأثر از ترکیب پیچیده ای است از تبلیغات تجاری، نمایش های خنده دار، سریال های تلویزیونی، موسیقی وکتاب های درسی دانشگاهی. بیشتر این تفکر ناشی ازکنشگران قدرتمند اقتصادی و سیاسی است که منافعشان با پذیرش این اندیشه ها از جانب ما تأمین می شود. بنابراین دیدگاه هایی که ما به کار می بریم باید همیشه، تا اندازه ای در زمینه ی وسیع تر قدرت درک شود. گواه این مدعا را در عرصه های بین المللی می توان مشاهده کرد.

امروزه قدرتمندان با در اختیار گرفتن ابزاهای ارتباطی نوین افکار و عقاید مورد نظر خود را در سطح جهان تبلیغ کرده افکار عمومی را به هرسمتی که بخواهند سوق می دهند. شرورترین وجانی ترین دولت ها و افراد را مدافع حقوق بشر و بپاخاستگان برای احقاق ابتدایی ترین حقوقشان را ناقض حقوق بشر و مستحق نابودی قلمداد می کنند. رسانه ها با ارائه الگوهای یکسان سعی درسلب هویت های قومی و همانند سازی با فرهنگ جهانی که جز ایده ها، ارزش ها و قواعد تعیین شده توسط قطب های قدرت نیست، دارند.

از دیگر معایب این فناوری محدود شدن حریم های خصوصی افراد است. چرا که با ابزارهای جدید امکان رخنه و نفوذ در این حریم ها وجود دارد و از جایی که اطلاعات افراد به صورت دیجیتال در رایانه های شخصی یا اداری وجود دارد. برخی افراد می توانند به سری ترین اطلاعات دیگران دست یافته و از این طریق به باج خواهی بپردازند، چرا که امروزه این اطلاعات در حکم گروگان با ارزشی  می تواند به عنوان  حربه ای بر علیه افراد مورد استفاده قرار گیرند. تلفن های همراه دوربین دار ، میکروفون های کوچک و. . .  امروزه محفل های خصوصی خانواده ها را در معرض تهدید قرار داده است که در جامعه خودمان شاهد برخی سوء استفاده ها از این پدیده هستیم، که اگر اقدامات دولت ها در کنترل مکالمات و ارتباطات افراد را که همه آن ها قابل دسترسی و کنترل می باشد را هم به این مطالب اضافه کنیم، بیشتر آن روی سکه فناوری های نوین را  نشان خواهد داد.

محدودیت های ناشی از توسعه فناوری اطلاعات

• افزایش شکاف طبقاتی  (چه در بین افراد و چه در بین کشورها)؛
• افزایش هزینه های آموزشی و عدم امکان استفاده از امکانات و منابع؛
• فقدان برنامه های راهبردی و اعمال سلیقه های فردی در محیط آموزش و پـرورش (نگاه سخت افزاری به توسعه فناوری تهدیدی جدی است، چون تکنولوژی اطلاعات یک نظام فکری و فرهنگی است؛
• همراه نبودن معلم(چون اغلب معلمان آمادگی کافی برای بهره مندی از فناوری اطلاعاتی را ندارند و پیش بینی می شود که این عدم آمادگی به نوعی مقاومت در برابر تغییر و نوآوری تبدیل شود)؛
• دسترسی آسان به منابع ممنوعه (القای فرهنگ غربی در بعضی موارد و عدم مدیریت صحیح بر سایت ها و تبلیغ ناهنجاری های اخلاقی موجب نگرانی بسیاری از خانواده ها و دست اندرکاران تعلیم و تربیت شده است) .

آموزش و پرورش،  به رغم تلاش های صورت گرفته در حیطه برنامه ریزی تفصیلی آموزشی و درسی و نیز در حیطه های اجرایی و اداری،  دارای نظامی متمرکز است.این تمرکز برنامه درسی یکسان و بدون انعطاف را از لحاظ محتوای شیوه های آموزش و تدریس و نوع ارزشیابی برای هر موضوع درسی، برای کلیه دانش آموزان اعم از شهری و روستایی و. . .  با هر نوع استعداد،  علاقه و خاستگاه اقتصادی و اجتماعی،  از هر جنس،  نژاد،  زبان و فرهنگ و. . . .  تجویز می کند.در چنین نظام هایی عملا هیچ گونه نوآوری و ابتکار چشمگیر و موثری امکان نهادینه شدن نمی یابد، زیرا هر اقدامی باید از بالا تصمیم گیری شده و به طور سراسری به اجرا گذاشته شود.

بدنه اجرایی با هر چه از بالا بیاید به صورت یک دستور اداری و از سر رفع تکلیف برخورد می کند و به مجرد برخورد با یک مانع پیش بینی نشده، اجرای دستور را متوقف می کند. در این شرایط کاربرد فناوری اطلاعات درآموزش تنها درسطح حداقل مثلاً به صورت یک موضوع درسی،  امکان پذیر خواهد شد.افزون بر آن به واسطه این تمرکز توان برنامه ریزی درسی و رهبری فرایند یادگیری که از  مهارت های اصلی و کاربرد فناوری در آموزش و پرورش به شمار می رود،  در معلمان رشد  نمی یابد.علاوه بر تمرکز،  دولتی بودن کلیه فعالیت های تهیه، تولید مواد و نرم افزارهای آموزشی مانع رشد و بالندگی بخش خصوصی در این زمینه شده است و حال آنکه از شرایط موفقیت برنامه کاربرد فناوری اطلاعات در آموزش،  مشارکت فعال بخش خصوصی است.

توصیه ها و راهکارها

۱- نباید در مراحل آغازین راه از نتایج ضعیف و ناموفق مایوس شد؛

۲- پس از تهیه سخت افزار باید اقدامات و پشتوانه نگهداری و مراقبت از آنها در مراکز آموزشی لحاظ شود که در غیر این صورت مراکز آموزشی گورستان عظیم دیجیتالی خواهند شد؛

۳- پس از تهیه سخت افزار مدیران اجرایی مسئول تهیه نرم افزارهای مناسب طراحی برنامه های راهبردی و پیگیری راه اندازی سایت مراکز آموزشی می باشند؛

۴-آموزش و توجیه معلمان و اساتید به شیوه بنیادی و اصولی در اولین قدم ها؛

۵- پیگیری مستمر مسئولان درجهت تضمین بقای طرح؛

۶- مدیران نباید به علت نگرانی در مورد خرابی و هزینه های سخت افزاری دانش آموزان و دانشجویان را در استفاده از رایانه ها محروم کنند که در این صورت باصرف هزینه های هنگفت عایدی نخواهیم داشت؛

۷- محتوای درس و شیوه های اجرا و ارزشیابی طوری باشد که با استفاده از رایانه ها همخوان باشند و یادگیری مهارت ها در ارزشیابی و زندگی فراگیر،  محسوس باشد؛

۸- در مراکز آموزشی باید آموزش استفاده از رایانه زیر نظر افراد مجرب و متخصص در اولویت های اولیه قرار گیرد؛

۹- تشویق دبیران، معلمان، اساتید، دانشجویان و دانش آموزان به تولید علم و محتوای الکترونیکی. (به نقل از : بهنام، همان

منبع

خدارحمی، مژگان(1392)، تاثیرفناوری اطلاعات بر سبک های مختلف یادگیری در دانش آموزان، پايان نامه کارشناسي ارشد، علوم تربیتی مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید