عوامل موثر بر تعهد سازماني چیست؟

كرى و همكاران مطالعه اى انجام داده اند و چهارده متغير اثرگذار بر تعهد سازمانى را در سه دسته طبقه بندى كرده اند:

  • دسته اول: متغيرهاى مربوط به ادراك افراد از ساختار سازمانى.
  • دسته دوم: متغيرهايى كه مربوط به ويژگى هاى فردى مى باشند.
  • دسته سوم: شامل متغيرهاى مربوط به ويژگي هاى محيطى مى باشند.

   بارون و گرينبرگ، عوامل موثر بر تعهد سازمانى را به چهار منبع تقسيم كرده اند كه عبارتند از :1- خود شغل 2-  فرصت هاى استخدامى ديگر 3- خصوصيات فردى 4- محيط كار.عوامل بي شماري موجب تعهد و پايبندي در فرد مي شوند. به نظر ريچارد استيرزتعهد و پايبندي را مي توان هم ناشي از عوامل شخصي مانند: سن و سابقه خدمت در سازمان دانست و هم ناشي از ويژگي هاي سازماني مانند: ميزان آزادي كاركنان در تصميم گيري و احساس امنيت شغلي.يكي دیگر از عوامل مؤثر بر تعهد سازماني، فرآيند اجتماعي كردن است. اين فرآيند داراي سه مرحله است:

– مرحلة قبل از ورود به سازمان: در انتظار ورود و شروع به خدمت، تصوري از كار در ذهن فرد نقش مي بندد و با اميد او توقعاتي كه از سازمان دارد خود را براي كار آماده می سازد. قبل از ورود به سازمان، فرد در دنياي ديگري بوده و تحصيلات و تجربيات قبلي او تا حدود زيادي بينش، نگرش، اخلاق و رفتارش را تحت تأثير قرار داده است و در نتيجه با ارزش ها و انتظارات و تصورات خاصي وارد سازمان مي شود.

مرحله رويارويي فرد با سازمان: در اين مرحله فرد تازه استخدام شده متوجه واقعيات سازمان مي شود بعد از احراز شغل و ورود به سازمان، فرد ممكن است با اين واقعيت مواجه شود كه ميان تصور و انتظار او از شغل و سازمان و واقعيات تفاوت هايي وجود دارد.

– مرحلة تحول و دگرگوني: اگر افراد شناخت درستي از سازمان داشته باشند، هنجار و نظام ارزش سازمان را مي پذيرند، بينش، نگرش و رفتار خود را مطابق با آن تغيير مي دهند، جايگاه كاري و اجتماعي بررسي ارتباط بين رضايت شغلي و تعهد سازماني صحيح خود را درمي يابند، ولي اگر اين فرآيند با شكست مواجه شده باشد، نتيجه، جابه جايي زياد و در نهايت خروج فرد از سازمان به صورت استعفا يا اخراج خواهد بود.ديويد اوتسمقاله اى تحت عنوان (افول احساس وفادارى و تعلق سازمانی)، نوشته است كه در اين مقاله، عوامل موثر بر تعهد سازمانى شامل رضايت شغلى و نظام ترفيع مناسب عنوان گرديده است.ماتيو و زاجاك در زمينه تعهد سازماني به ارائه يك مدل نظري در خصوص سه مقوله:

  • عوامل پيش نياز، ضروري و مؤثر و موجب تعهد سازماني.
  • عوامل همبسته به تعهد سازماني.
  • نتايج و اثرات و پيامدهاي تعهد سازماني، پرداخته اند.

مقدمات ايجاد تعهد به پنج دسته تقسيم مي شوند:

 الف) ويژگي هاي شخصي و فردي موثر برتعهد سازمانی همچون : سن، جنس، تحصيلات، وضعيت تأهل، سابقه شغلي، سابقه در سازمان، توانايي ها.

 ب)مشخصات شغلي و تعهد سازمانی همچون: تنوع مهارت، استقلال، چالش شغلي.

ج) ويژگي هاي مرتبط با نقش و تعهد سازمانی همچون: ابهام نقش، تعدد نقش، تضاد نقش.

 د) چگونگي روابط گروهي رهبر با تعهد سازمانی همچون: انسجام گروهي، وابستگي متقابل ارتباطات رهبر.

ه) ويژگي هاي سازمان و تعهد سازمانی همچون: ميزان تمركز، رسميت سازمان، بعد و اندازه سازمان.

– عوامل همبسته و مرتبط با تعهد سازماني شامل: انگيزش شغلي، رضايت شغلي(دروني، بيروني، كل). نهايت آنكه تعهد سازماني در تمايل به ماندن، عملكرد شغلي، سنجش بازدهي، نقش دارد .

– نتايج و اثرات و پيامدهاي تعهد سازماني: بخش هاي مختلف تعهد سازماني مي تواند نتايج مطلوب و نامطلوبي را براي فرد(کارکنان) و گروه و سازمان در پي داشته باشد، این نتايج به شرح زیر است:

*پيامدهاي مطلوب(مثبت) مؤثر بر كاركنان:

  احساس تعلق و وابستگي  – امنيت  – پيشرفت در مسير شغلي و افزايش دريافتي ها  – اعطاي پاداش توسط سازمان به كاركنان متعهد – تعقيب مشتاقانه اهداف سازمان  – جلب توجه كردن براي سازمان هاي ديگر.

*پيامدهاي مطلوب (مثبت) مؤثر بر گروه كاري:

ثبات عضويت  – اثر بخشي گروه  – تجانس و همبستگي.

پيامدهاي مطلوب مؤثر بر سازمان و افزایش اثر بخشی به خاطر:

 كوشش فردي -كاهش ترك خدمت و غيبت – ثبات نيروي كار -قبول درخواست سازمان به توليد بيشتر – سطح رقابت بيشتر و عملكرد شغلي بهتر – جذابيت براي افراد خارج از سازمان – نيل به اهداف سازماني.

منبع

رستمی ، ام البنین (1393-1394) ، رابطه جو اخلاقی  با نیت ترک خدمت از طریق رضایت شغلی  و تعهد سازمانی  پرستاران بیمارستانها ی دانشگاه علو م پزشکی رشت ،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی رشت

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0