روشهاي تدريس مدرس محور
روش تدريس سخنراني
روش تدريس سخنراني: يكي از روشهاي تدريس كه سابقه طولاني در فعاليتهاي آموزشي دانشگاهي داشته است روش تدريس سخنراني است كه ميتواند هم مانند ساير روشهاي تدريس مفيد و مؤثر باشد و هم غيرمفيد.
لوري لارد،معتقد است كه از روشهاي تدريس غالب در دانشگاهها كه كاربرد بسياري در كنار روشهاي ديگر تدريس دارد روش تدريس سخنراني است. بلك بورن، در تحقيقات خود در 24 موسسه به اين نتيجه رسيدند كه 78 درصد از استادان روش تدريس غالب خود را روش تدريس سخنراني بيان كردند.در گزارش انجمن تحقيقاتي آموزش عالي نيزآمده كه 66درصدازاستادان دانشگاهها تمايل به استفاده گسترده ازروش تدريس سخنراني دارند.
ازدلايل استفاده ازروش تدريس سخنراني عبارتند از:
- قابل استفاده در كلاسهايي بزرگ و پرجمعيت .
- قابل تركيب با روشهاي ديگر تدريس از جمله روشهاي تدريس فراگير محور يا رويكردهاي تدريس فعال.
- امكان انتقال مطالب بيشتردرمحدوده زماني مشخص .
- بيان داستانهايي از گذشته با اين روش تدريس امكانپذير است .
درمقابل اين دلايل كه ازمزيتهاي آن بشمار ميرود اين روش محدوديتهايي دارد،اين محدوديتها عبارتند از:
- روش تدريس سخنراني تأثير اندكي بر بيان افكار فراگيران و تغيير نگرش و توسعه مهارتهاي رفتاري آنان دارد .
- جلب توجه و تمركز فراگير در طول ارائه مباحث كلاسي در اين شيوه تدريس بسيار مشكل است.
- به سطوح بالاي مهارتهاي شناختي از جمله تحليل و ارزشيابي توجه نميشود.
- فراگيران در اين شيوه تدريس چندان فعال نيستند و فقط از حس شنوايي استفاده کرده و قدرت تکلم آنان تقويت نميشود.
روش تدريس پرسش و پاسخ
روش تدريس پرسش و پاسخ به روش سقراطي معروف است. در اين شيوه تدريس، مدرس ازفراگيران در موضوع مورد نظر، سوال ميكند وآنها نيز در همان موضوع و يا مفاهيم مربوط سوال ميكنند.از آنجا كه سوال كردن از راهبردهاي مهم اموزشي است لازم است كه:
1- مدرسان سوالات خود را به گونهاي طراحي كنند كه علاوه بر سنجش سطوح پايين حيطههاي شناختي به حيطههاي شناختي سطح بالا نيز توجه شود.
2- مدرسان به اين نكته توجه كنند كه بايد به سوالات فراگيران توجه و رغبت نشان دهند.
3- مدرسان در حين سوال كردن به علايق و رغبتهاي فراگيران توجه كنند تا فرايند سوا ل كردن موجب بيانگيزگي و كاهش رغبت فراگيران نشود.
4-همه فراگيران درفرايند پرسش، پاسخ مشاركت داده شوند.
مزيتهاي روش تدريس پرسش و پاسخ
شعباني،در بيان مزيتها و محدوديتهاي روش تدريس پرسش و پاسخ به اين موارد اشاره کرده است:
1- تقويت اعتماد به نفس در فراگيران.
2- تقويت تفکر خلاق فراگيران.
3- گسترش امکان مشارکت فراگيران در بحثها و فعاليتهاي آموزشي.
4- تقويت قدرت بيان و استدلال فراگيران.
محدوديتهاي روش تدريس پرسش و پاسخ
- اين شيوه تدريس بسيار وقت گير است و براي دستيابي به اهداف مورد انتظار از طريق اين شيوه تدريس بايد زمان زيادي در نظر گرفت.
- در صورتي که مدرس مهارت لازم براي تدريس دروس به اين شيوه را نداشته باشد مباحث دچار انحراف و پراکندهگويي ميشود .
روشهاي تدريس فعال
روشهاي تدريس فعال يك عنوان كلي است شامل روشهايي كه در آن فراگيران در تدريس و فعاليتهاي كلاسي از قبيل ارائه مباحث و موضوعات درسي، انجام كارهاي گروهي در قالب گروههاي كوچك و كاربرد تكنولوژي براي ارائه مباحث و موضوعات درسي مشاركت دارند. در اين قسمت چند روش از مهمترين روشهاي تدريس فعال توضيح داده ميشود.
روش تدريس حل مسئله
از مهمترين روشهاي تدريس فعال روش تدريس حل مسئله است. روس تدريس حل مسئله بر اساس تعريف كمبر و مك نات،عبارت است از طراحي يك برنامه با ويژگيهاي زندگي واقعي. كراجيک، نيز روش تدريس حل مسئله را اينگونه تعريف كرده است: روشي كه در آن مسائل و موضوعات مورد توجه فراگيربراي بررسي و تفحص مورداستفاده قرار ميگيرد.دراين روش مدرس مسئله يا موضوعي كه فراگير به آن توجه يا علاقه نشان ميدهد را انتخاب ميكندوبه فراگير كمك ميكند تابتواند مسئلهاي رااز طريق جستجو و كاوش راه حلهاي صحيح حل كند،لازم است به اين نكته اشاره شودكه درمراحل پيشرفته مسئله ياموضوع راخود فراگيران انتخاب ميكنند.
مزاياي روش تدريس حل مسئله
- فراگيران ميآموزند كه براي حل هر مسئلهاي راه حلهاي متنوعي وجود دارد (رشد تفكر واگرا).
- فراگيران با مسائل گسترده پيرامون زندگي خود آشنا ميشوند.
- درك و فهم فراگيران و توانايي آنان براي بررسي نظامند مسايل و سوالات رشد مييابد.
- يادگيري خود هدايت شده و مسئوليتپذيري در فراگيران تقويت ميشود.
مراحل و گامهاي روش تدريس حل مسئله
- شناسايي مسئله
- تعريف مسئله يا مشكل
- انتخاب يك راهبرد
- اجراي راهبرد
- ارزيابي نتايج
روش تدريس پروژه: روش تدريس پروژهاي در درون خانواده الگوي تدريس حل مسئله قرار ميگيرد و از روشهايي است كه فراگير نقش محوري در يادگيري دارد و فراگيران خود دانش را بردست ميآورند كه در اين روش مدرس نقش راهنما وتسهيل گر را ايفا ميكند.اين رويكرد تدريس اشكال متنوعي دارددر هر صورت فراگيران نقش اصلي را در يادگيري ايفا ميكنند.
روش تدريس مباحثه
پوتر و اندرسون، مباحثه را شامل:تبادل كلامي منظم و هدفدار اصول، نظريات و مفاهيم كه توسط گروهي از افراد در روند برآورد اهداف معين انجام ميگيرد، ميدانند. يكي از مهمترين روشهاي تدريس فعال، روش تدريس مباحثه است كه باعث مشاركت فراگيران درتعامل و گفتگوي كلاسي ميشودوبر بحث واظهار نظرآنان درمباحث كليدي ورشد تفكر فعال وخلاق فراگيران تأكيد دارد.
مزيتهاي روش تدريس مباحثه
- اين روش تدريس با آنچه در كلاس رخ ميدهد بسيارسازگار و قابل انعطاف است. به اين صورت كه به راحتي ميتوان رخ دادهاي كلاس در س را به مباحثه تبديل كرد.
- منجر به رشد مهارتهاي مباحثه و غني شدن مفاهيم فراگيران ميشود.
- باعث حفظ توجه فراگيران به مباحث كلاسي و فرايند تدريس ميشود.
- به فراگيران در بيان افكار خود كمك ميكند.
- به فراگيران در رشد مهارتهاي ارتباطي كمك ميكند.
- باعث تقويت قدرت بيان واستدلال فراگيران ميشود.
محدوديتهاي روش تدريس مباحثه
- در کلاسهاي پرجمعيت به دليل مشکل بودن کنترل مباحث و مشارکت فراگيران قابل اجرا نيست.
- احتياج مهارت بالامدرس درکاروبحث گروهي دارد.
منبع
کریمی،فاطمه(1391)،بررسی نقاط قوت وضعف تدریس مشارکتی ازدیدگاه استادان ودانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی وبرنامه ریزی آموزشی،دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی اصفهان
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید