تقسيم بندي وسرمن،از روش هاي القاي خلق

روش والتن يا جملات مثبت: مباني نظري اين گونه روش‌ها را مي توان در نظريه عقلاني – عاطفي اليس، روش شناختي بک و روش هاي القاي خُلق، جستجو کرد. اولين روشي که براي القاي خُلق مثبت به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته، توسط والتن ابداع شد. در روش وي از آزمودني ها خواسته مي شود جملاتي را به طور آرام بخوانند و سپس با صداي بلند فهرستي از جملاتي نظير ” من واقعاً احساس خوبي دارم” را بارها تکرار کنند. در يک تحقيق ولتن، شرايطي را ايجاد کرد که طي آن شصت کارت به منظور القاي خُلق را به آزمودني‌ها نشان مي‌داد و از آن‌ها مي خواست تا حسي را که جملات القاء مي کنند را در خود به وجود آورند. در اين آزمايش مشخص شد که آزمودني‌هايي که کارت‌ها را خوانده بودند در قياس با آن‌هايي که کارت ‌هايي خنثي دريافت کرده بودند بيشتر افسرده يا شاد بودند؛ يعني فقط وقتي جملات والتن استفاده مي‌شد تاثيرات واقعي دستکاري خُلق اتفاق مي افتاد. در مطالعه اي که فينگن و سليگمن، انجام دادند متذکر شدند که اولاً خواندن کارت‌هاي والتن باعث تغيير خُلق مي شود، ثانياً آزمودني‌ها به تجارب شخصي اي فکر کنند که همان خُلق تاکيد شده درکارتها را نشان مي‌دهد و اين خاطرات در واقع خُلق را بوجود میآورند.ثالثاً ممکن است آزمودني‌ها حالت خُلقي را بازي کنند که در نهايت منجر به ايجاد آن خُلق در ايشان مي شود.
فيلم ياداستان مهييج:.دراين روش يک فيلم هيجان بر انگيز براي آزمودني ها نمايش داده مي شود، يا از آن خواسته مي شود يک ‏داستان هيجان برانگيز مطالعه کنند. همچنين در برخي از شرايط از آنان خواسته مي شود در حين تماشا فيلم يا مطالعه داستان درگير موضوع شوند و سعي کنند خود را در حالت هيجاني قهرمان، يا قهرمانان داستان قرار دهند. اين القا ميزان تاثير فيلم يا داستان را در ايجاد خلق شاد از%۵٣ به % ٧٣ افزايش داده است. فيلم هايي که براي آزمودني ها نمايش داد مي شود معمولآ حاوي چند سکانس بسيار خنده دار کمدي و سرگرم کننده است.
موسيقي: در اين روش ازموسيقي و قطعه تصويري با موضوع هاي هيجاني استفاده مي شود.
هديه دادن:يکي ديگراز روشهاي اثربخش ايجاد خلق مثبت‌ هديه است.بويژه دادن غير منتظره يک هديه، اعم از يک بسته شکلات،يک نوشابه يا يک سکه ميتواند تا ميزان 38 % ايجاد شادي کند.
خيال پردازي يا تصوير سازي ذهني: تصوير سازي ذهني يعني انديشيدن به يک موضوع خاص، متمرکز کردن فکر روي آن موضوع با هدفي خاص، استفاده از تمام حواس براي بازآفريني يك تجربه و ديدن چنين تصويري با ذهن. تصاوير به دو شکل در ذهن صورت مي گيرند. اول آنکه تصويري که در ذهن ساخته مي شود واقعيتي است موجود در جهان و دوم تصويري بديع كه در جهان وجود خارجي ندارد ولي ما بر اساس تجربه و برداشت شخصي خود خلق مي كنيم. نکته بسيار مهمي که بايد دانست اين است که تصويرسازي ذهني براساس خلاقيت است و نه براساس هوش. اين روش براي تمام افراد و تمام سنين موثر است و کاربرد دارد. شايد بتوان اين تعريف را بعنوان ساده ترين بيان در مورد تصويرسازي ذهني ارايه داد، ديدن چيزي با چشم ذهن.
بازخورد:در اين روش به آزمودني ها گفته مي شود که عملکرد آنان در يک آزمون يا در يک تکليف مطلوب و رضايت بخش بوده است. مثلا، اراثه باز خورد مثبت پيرامون يک امتحان يا يک فعاليت موفقيت آميز مي تواند فرد را به وجد بياورد.
تعامل اجتماعي:روش ‏تعامل اجتماعي نيز به اين ترتيب اجرا مي شود که شرايط به گونه اي تدبير مي شود که آزمودني به يک فرد نيازمند کمک مالي مي کنند. بررسي ها نشان داده است که سهم اين روش در ايجادخلق مثبت حدود 27% است.
بيان چهره اي:در اين روش از آزمودني ها خواسته مي شود تا حالات چهره اي خود را بر اساس هيجانات مثبت مشخص سازند. مشخص شده است که روش بيان چهره اي در ايجاد نشاط موثر است، اما اثر آن کمتر از ساير روش ها است.

روشهاي مزبور، شيوه‌هاي ساده و نيز داراي پشوانه پژوهشي محکم بوده و در موقعيت‌هاي آموزشي و آزمايشگاهي به کار برده شده‌اند. مباني تئوريک روش‌هاي القاي خُلق بر اين مفروضه استوار است که فکر، احساس و رفتار مرتبط با يکديگر مي‌باشند. فينگن و سلمگين و وسرمن، از جمله مطالعاتي است که در اين راستا صورت پذيرفته است.

تکنيک هاي تصوير سازي ذهني

يکي از معروف ترين تکنيک ها، کار با کف دست است. اين تکنيک شامل قراردادن کف دست ها روي دو چشم و تجسم رنگي مي شود که با اضطراب يا استرس تداعي مي شود (مثلاً قرمز) و بعد آن رنگي که با آرميدگي و آرامش تداعي مي شود (مانند آبي). تجسم يک رنگ آرامش بخش باعث احساس آرميدگي مي شود، سلامتي و احساس بهبودي را تقويت مي کند.

در ديگر تکنيک ها از تصوير استفاده مي شود مانند تجسم يک خاطره خوشايند که در گذشته اتفاق افتاده است و مرور آن خاطره و يا تصويرسازي يک منظره آرامش بخش به انتخاب شخص است. جايي مانند ساحل يا چمنزار، با همه مناظر، صداها، بوها و ديگر حس ها تا تصويري کامل تجربه شود.

تکنيک رايج ديگر تصويرسازي هدايت شده نام دارد که شامل تجسم يک تصوير يا هدف مطلوب خاص مي شود و سپس تجسم تصوير از خود در حاليکه به اين هدف دست مي يابيد. ورزشکاران از اين تکنيک ها براي پيشرفت ورزشي استفاده مي کنند.

منبع

خلیل پور،سحر(1393)، اثر القاي خلق مثبت بر افزايش اميد در بين دانشجويان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی تربیتی،دانشکده اقتصادوعلوم اجتماعی بوعلی سینا

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید