تاریخچۀ بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون نخستین بار به وسیلۀ جیمز پارکینسون ، پزشک انگلیسی در سال 1817 معرفی شد. دکتر جیمز پارکینسون، این بیماری را «فلج تکان دهنده» نامید و بعدها این نام به فلج بالا رونده تغییر یافت. سپس جین- مارتین شارکوت بیماری مزبور را «بیماری پارکینسون» نامید. تغییرات بیوشیمیایی زمینهای مغز در این بیماری در دهۀ 1950 به وسیلۀ دانشمند سوئدی، موسوم به آروید کارلسون شناسایی شدند و دانشمند مزبور به این دلیل موفق به کسب جایزۀ نوبل شد.
شیوع پارکینسون:
بیماری پارکینسون دومین اختلال نورودژنراتیو ، شایع بعد از بیماری آلزایمر است. میانگین سن شروع این بیماری 60 سالگی است، اگرچه در 5 تا 10 درصد موارد که به عنوان پارکینسون با شروع در دوره جوانی اطلاق میشود، در سنین 20 تا 50 سالگی آغاز میگردد . شیوع این بیماری در میان کشورهای اروپایی در حدود 108 تا 257 مورد در هر صد هزار نفر(1/0 تا 25/0 درصد) گزارش شده است . پارکینسون در میان سالمندان بسیار شایع بوده و شیوع آن از 1 درصد در افراد بیش از 60 سال به 4 درصد در افراد بالای 80 سال افزایش پیدا میکند. شیوع پارکینسون در جمعیت عمومی ایران 2 در صد هزار نفر است که این میزان در افراد بالای 65 سال به 2 در هزار نفر(10 برابر) افزایش مییابد. بر همین اساس و با احتساب جمعیت 75149669 میلیون نفری کشور در سال 1390، پیش بینی میشود بین 150 تا 160 هزار نفر بیمار مبتلا به پارکیسنون در کشور وجود داشته باشد. نظر به اینکه جمعیت سالمندان کشور تا 30 سال آینده رشد چشمگیری خواهد داشت، بنابراین تعداد بیماران مبتلا به پارکینسون نیز رشد فزایندهای خواهد یافت. در برخی از مطالعات عنوان شده است که این بیماری در مردان شایعتر از زنان است. بطور مثال نتیجه مطالعهای در ایران نشان میدهد شیوع پارکیسنون در مردان بیشتر و معادل 62 درصد بوده است. اما در برخی از مطالعات تفاوتی از نظر میزان بروز آن در دو جنس یافت نشده است . با این حال هیوس و همکاران عنوان کردهاند شیوع پارکیسنون در زنان بیشتر از مردان و معادل 2/51 درصد بوده است. میزان بروز پارکینسون بین 8 تا 19 مورد به ازای هر صد هزار نفر در سال گزارش شده است.
بیماری پارکینسون تقریباً در 1% افراد بالای 65 سال روی میدهد و بالاترین میزان سن شیوع آن دهۀ ششم زندگی است. عوامل ژنتیکی اثبات شدهای برای بیماری وجود ندارند. در سالهای اخیر تعدادی جهش ژنتیکی اختصاصی که موجب بروز این بیماری میشوند در بعضی جوامع خاص ؛ مثل مردم ایتالیا کشف شده است که البته تعداد ناچیزی از موارد بیماری را تشکیل میدهند. احتمال وجود بیماری پارکینسون در بستگان فرد مبتلا بیشتر است ولی این به آن معنی نیست که بیماری حتماً به صورت ژنتیکی انتقال یافته باشد. در فرمهای شناسایی شده ژنتیکی محل ژنها عبارتند از: 4q21، 6q25.2-q27، 2p13، 4p14، 1p36، 1p، 12q13، 2q36-37، xq21-q25 و 2p12. موتاسیون در ژنهای LRRK2، PARK، PARK7، PINK1، SNCA موجب بروز بیماری پارکینسون میشود. ژنهای GBA، SNCAIP و UCHL1 با بیماری پارکینسون ارتباط دارند. اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، دچار نوعی از بیماری هستند که علت مشخصی برای آن یافت نمیشود. موارد ناشی از جهش ژنتیکی، سموم ضربه به سر، نرسیدن اکسیژن به مغز و مواردی که در اثر مصرف دارو ایجاد میشوند شیوع بسیار کمی دارند.
احتمال بروز بیماری پارکینسون در هر فرد مبتلا به افسردگی بیش از سایر افراد است. 70% از بیماران مبتلا به پارکینسون که قبلاً دچار افسردگی بودهاند مبتلا به اضطراب میشوند و 90% از بیماران مبتلا به پارکینسون که قبلاً دچار اضطراب بودند به افسردگی، بی توجهی مطلق به پیرامون خود ؛ فقدان احساس یا عاطفه یا فقدان یا نقصان اراده و ابتکارمبتلا میشوند .
تقریباً در 20 تا 40 درصد بیماران مبتلا به پارکینسون، زوال عقل به شکل دیررس ایجاد میشود. زوال عقل به طور معمول با آهسته شدن تفکر و پیشرفت آن به سوی بروز اشکال در تفکر انتزاعی، حافظه و تنظیم رفتاری آغاز میشود. حافظۀ کوتاه مدت و حافظه عملکردی بیش از حافظۀ اظهاری (اخباری) مختل میشوند.
منبع
برقی ایرانی،زیبا(1392)، اثر بخشی شناخت_رفتار درمانگری سالمندی(CBTO)بربهبود نشانههای مرضی، همبستههای شناختی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه پیام نور
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید