بررسی زنجیره تأمین داخلی

زنجیره تأمین داخلیشامل همه پردازش­های استفاده شده به وسیله یک سازمان در تبدیل داده­های حمل شـــــده به سازمان به وسیله تأمین­ کنندگان به خروجی­هاست، از زمانی که مواد وارد سازمان می­شود تا زمانی که محصول نهایی برای توزیع به خارج سازمان حرکت می­کند. فعالیت­ها اینجا شامل حمل مواد، مدیریت موجودی، ساخت وکنترل کیفیت است.

زنجیره تأمین پایین­دست:این بخش شامل همه فرایندهای درگیر در توزیع و تحویل محصولات به مشتریان نهایی است. خیلی زیاد مشاهده می­شود که زنجیره تأمین وقتی محصــول واگذار یا مصرف می­گردد، پایان می­پذیرد. اینجا فعالیت­ها شامل بسته ­بندی، انبار و حمل است. این فعالیت­ها ممکن است با استفاده از چندین توزیع­کننده انجام شود مثل کل­فروشان و خرده ­فروشان. ایـــن قسمت می­تواند به سمت راست به همین ترتیب گسترش یابد.زنجیره تأمین درهمه شکل­ها و اندازه­ها وجود دارد و ممکن است بسیار پیچیده باشد. زنجیره تأمین برای یک ماشین شامل صدها عرضه­ کننده، هزاران کارگاه ساخت و کارگاه مونتاژ، انبارها، دلال­ها، فروشندگان تجاری مستقیم، عمده­فروشان، مشتریان و وظایف پشتیبانی ازقبیل مهندسی محصول، آژانس­های خرید، بانک­ها و شرکت­های نقل و انتقال است و می­توان گفت در این مورد زنجیره تأمین خطی نبوده و دارای حلقه است.ذکر این نکته نیز مهم است که جریان کالا نیز می­تواند درجهت عکس اتفاق بیفتد مثل جریان کالاهای برگشتی. لجستیک معکوس شامل فرایند کالاهای عودتی و برگشتی و نحوه برخورد مناسب با این نوع اقلام و تمام عملیات مرتبط با مصرف مجدد کالا و مواد به منظور افزایش بهره­وری، سوددهی و کارآمدی بیشتر سازمان لجستیکی است. لجستیک معکوس تمام فعالیت­های زنجیره تأمین که به صورت معکوس اتفاق می­افتد را شامل می­شود. به طورکلی لجستیک معکوس را می­توان این گونه تعریف کرد «انتقال دقیق، به موقع و درست مواد، اقلام و کالاهای قابل استفاده و غیرقابل استفاده از انتهایی­ترین نقطه و آخرین مصرف­کننده ازطریق زنجیره تأمین به واحد مناسب و موردنظر» و به عبارت دیگر لجستیک معکوس فرایند حرکت و انتقال برای کالاها و تولیداتی است که در زنجیره تأمین دارای قابلیت بازگشت هستند.نباید فراموش کرد که لجستیک معکوس نیازمند اشتراک مساعی خوب و نزدیک تولید، بازاریابی، امورمالی، سیستم­های اطلاعاتی و منابع انسانی برای جلوگیری از تضادها و برخوردهای ناهمگون احتمالی در زنجیره تأمین است. در لجستیک معکوس بهبود مستمر از طرق مختلفی صورت می­گیرد که عبارتند از: مصرف مجدد مستقیم که کالاها پس از تمیز شدن بدون هیچ تغییری به مشتریان بازگردانده می­شوند؛ بازیافت مواد که کاربری مواد و کالاها تغییر داده شده و به مشتریان عرضه می­گردد؛ تعمیرات؛ به روز کـــردن مجدد؛ بازسازی و بهینه­ سازی که می­تواند شامل تمامی موارد بازیافت مواد، تعمیرات و به روز کردن مجدد باشد.

فشارهاي بی­ سابقه­اي مانند فشار ناشی از محصولات خارجی، معرفی محصولات جدید توسط رقبا، افول عمر محصول، تغییرات پیش ­بینی­ نشده در رابطه با مشتریان، پیشرفت­هایی در زمینه تولید و تکنولوژي اطلاعات، خصوصی­سازي شرکت­هاي دولتی، رکودهاي اقتصادي و فشارهاي ذينفعان براي بازگشت سرمایه، بر شرکت­ها وارد می­شود. با توجه به این فشارها، مهم ترین چالشی که تولیدکنندگان با آن رو برو هستند، یکپارچه­سازي کارکردهاي برون­سپاري بالادستی و کارکردهاي تحویل پایین­دستی است. یکی از مهم­ترین تغییرات پارادایمی در مدیریت کسب وکار مدرن، تغییر واحد رقابت از بنگاه به زنجیره تأمین می­باشد. امروزه به جاي اینکه یک نام تجاري با نام تجاري دیگر رقابت کند و یا یک فروشگاه با فروشگاهی دیگر به رقابت بپردازد، تأمین­کنندگان نام تجاري فروشگاه با تأمین­کنندگان نام تجاري فروشگاه دیگر رقابت می­کند. یا به عبارت دیگر یک زنجیره تأمین با زنجیره تأمین دیگر در مقالات معدودي براي چابکی زنجیره تأمین تعریف رسمی ارائه شده است و لذا توافق بر روي اجزاي اصلی چابکی زنجیره تأمین وجود ندارد.در رابطه با مدل مفهومی هم، از آنجایی که درك درستی از اجزاي زنجیره تأمین وجود ندارد، مدل­هاي مفهومی متعددي براي توصیف ویژگی­هاي زنجیره تأمین چابک به کار گرفته شده است. مفهوم چابکی از دو عامل اصلی تشکیل شده است؛ پاسخ­گویی به تغییرات (پیش­ بینی­ شده یا غیرمنتظره) به صورتی مناسب و در زمان مناسب، بهره­برداري از این تغییرات و تبدیل نمودن آنها به فرص به این ترتیب، چابکی، پاسخی در سطح کل بنگاه به محیط متغیر و بسیار رقابتی است که از چهار اصل اساسی پیروي می­نماید: اغناي مشتري، کنترل تغییر و عدم قطعیت، بالا بردن توانایی منابع انسانی و مشارکت براي رقابت. تعریف دیگري از چابکی به صورت قابلیت یک بنگاه در انجام عملیات سودآور در بازار بخش­ بندي­ شده و دائماً در حال تغییر با استفاده از تولید با کیفیت بالا، عملکرد بالا، کالاها و خدمات منطبق با خواست مشتري، ارائه شده است. از نظر لو و دیگرانتوانایی پاسخ­گویی سریع به تغییرات بازار چابکی خوانده می­شود، که بعنوان جزء کلیدي در موفقیت و بقاي بنگاه­ها در بازار تعریف شده است. سوافورد و دیگرانچابکی زنجیره تأمین را قابلیت زنجیره تأمین در انطباق یا پاسخ­گویی سریع به محیط متغیر بازار تعریف نموده­اند.چارچوب در نظر گرفته شده توسط سوافورد و دیگران، رویکردي فرآیندمحور، نسبت به زنجیره تأمین سازمان دارد که از سه فرآیند کلیدي منبع­یابی/ تدارکات، ساخت و توزیع/ لجستیک تشکیل شده است. کریستوفرمعتقد است که یک زنجیره تأمین چابک باید ویژگی­هاي متمایزکننده­اي را دارا باشد.

به این ترتیب چابکی را می­توان “مفهومی مدیریتی در رابطه با پاسخ­گویی به بازارهاي متلاطم و پویا و تقاضاهاي مشتریان”  توصیف نمود. در واقع، چابکی نه تنها در رابطه با پاسخ­گویی به مشتري است که با بهره­برداري و کسب مزیت از تغییرات، نیز مرتبط می­باشد. براي پاسخ­گویی شرکت­ها باید در چندین حوزه مثل، توسعه محصول، ساخت و لجستیک داراي قابلیت­هاي منعطف باشند. زنجیره تأمین چابک شامل شرکت­هایی می­شود که از نظر قانونی از یکدیگر جدا هستند ولی از نظر عملیاتی به یکدیگر وابسته­اند. از جمله این شرکت­ها، تأمین­کنندگان، طراحان، تولیدکنندگان و مراکز توزیع را می­توان نام برد. این شرکت­ها توسط جریان رو به جلوي مواد و جریان بازخوردي اطلاعات به یکدیگر پیوند می­یابند؛ زنجیره تأمین چابک بر ارتقاي انطباق­پذیري وانعطاف ­پذیري تأکید دارد و داراي قابلیت پاسخ­گویی و عکس­العمل سریع و موثر به بازارهاي متغیر است.زنجیره تأمین چابک ساختار سازمانی خطی سنتی را کنار می­گذارد و با استفاده از تکنولوژي شبکه­اي، گروهی از بنگاه­ها را شکل می­دهد. با این کار فاصله زمانی تحویل به بازار کاهش می­یابد. چابکی زنجیره تأمین سازمان امکان ایجاد موقعیتی رقابتی­تر براي بنگاه را بوجود می­آورد و از همین رو آن را قادر می­سازد با سرعت بیشتر و اثربخش­تر به تغییرات بازار و سایر عدم قطعیت­ها واکنش نشان دهد. بعلاوه، بنگاه ­هایی که داراي فرآیندهاي زنجیره تأمین چابک هستند نسبت به بازار حساس­تر بوده، قابلیت بیشتري براي همسازکردن عرضه با تقاضا دارند و قادر به رسیدن به چرخه ­هاي زمانی کوتاه­تري نیز می­باشند. با در نظر داشتن این امر که چابکی در زنجیره تأمین سازمان مستقیماً بر تولید محصولاتی نوآورانه و تحویل آنها به مشتریان اثر می­گذارد، می­توان به این نتیجه رسید که چابکی زنجیره تأمین عاملی حیاتی است که بر رقابت­ پذیري کل مؤثر می­باشد.

منبع

طاهرپور ،نگین (1393) ، بررسی تآثیر توانایی­های فناوری اطلاعاتی و عملیاتی و مدیریتی در چابکی زنجیره­ ی تأمین( صنایع لبنی شهر کرمانشاه) ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی ، دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید