اختلال انزال زودرس
پاسخ جنسی طبیعی مرد حاصل یک مسیر عصب – فیزیولوزی پیچیده با 4 مولفهی تهییج، اوج، انزال و ارگاسم، و بازگشت می باشد . 3 مرحلهی روانشناختی مشخص برای فرایند انزالی توصیف شده است که شامل خروج، انزال، و اوج لذت جنسی می باشد. در طول خروج، ماهیچههای صاف پروستات، وزیکول سمینالو مجاری واس متحمل انقباضات منظم میشوند که موجب ریختن مایع منی به داخل پیش آبراه خلفی میشود . در مورد انزال زودرس به نظر میرسد که یک کاهشی در منحنی طبیعی انزال به وسیلهی یک مرحله تهییج یا سراشیبی با یک مرحلهی قله کوتاه شده به دنبال انزال/ ارگاسم و یک مرحلهی برگشت سریع وجود دارد. مسترز و جانسون مطرح کردند که انزال زودرس به عنوان یک اختلال در مرحلهی ارگاسم چرخهی جنسی مرد درنظر گرفته میشود و هنگامی که مرد نمیتواند خود را به اندازه کافی در مرحلهی قله نگه دارد، انزال زودرس رخ میدهد. مفاهیمی که عموماً در تعریف این اختلال درنظر گرفته میشود عبارتند از: 1- انزال پایدار یا راجعه با حداقل تحریک جنسی قبل از اینکه شخص خواهان آن باشد (به عبارتی فقدان کنترل). 2- انزال قبل از دخول یا مدت کوتاهی بعد از دخول (به عبارتی زمان نهان انزالی کوتاهتر از زمان دلخواه میباشد). 3- پیامدهای مشخص در قالب مشکل بین فردی و رنج روانی . بنابر این معیارهای مورد نظر برای تشخیص انزال زودرس به عنوان یک اختلال عبارت است از 3 بعد فقدان کنترل، نخواستن برای رسیدن به زمان انزال و نارضایتی که میتواند فردی یا بین فردی باشد.
توصیف بالینی اختلال انزال زودرس
در نگاه اول به نظر نمیرسد که انزال زودرس به عنوان یک مشکل خیلی رنجآوری باشد به خاطر اینکه مانع رهاسازی ارگاسم یا تبادل جنسی نمیشود اما با وجود این یکی از شایعترین شکایات مردان و اتفاقاً و همسرانشان میباشد و همراه با اثرات سوء عمدهای روی کیفیت زندگی جنسی و زندگی کلی مردان مبتلا به این وضعیت میباشد . در حال حاظر 3 سازمان تخصصی – انجمن روانپزشکان آمریکا، سازمان بهداشت جهانی و انجمن ارولوژی آمریکا- مجموعه معیارهای تشخیصی جهت تعریف انزال زودرس دارند. خصوصیات مشترک مشاهده شده در هر 3 مجموعه برای انزال زودرس شامل زمان نهان انزال، کنترل انزال، و وجود رنج روانی فردی یا بین فردی میباشد. اطلاعات در مورد کنترل ارادی، رضایت جنسی و رنج روانی ، یک متمایز کنندهی مهم بین گروههای مبتلا و عدم مبتلا به انزال زودرس است . رنج روانی بین فردی یا روانشناختی حاصل از انزال زودرس ممکن است کیفیت زندگی مرد و رابطهاش با شریکش، اعتماد به نفس و اطمینان به خود را به شدت تحت تاثیر قرار داده و مانع برقراری ارتباط با شریک میشود . بنابر این میتوان در توصیف اختلال انزال زودرس علاوه بر معیارهای ذکر شده به پیامدهای روانشناخی و اجتماعی در کلیهی ابعاد زندگی فرد و زوج اشاره داشت.
تشخیص افتراقی
چندین ملاحظات در رابطه با ارزیابی و اطمینانبخشی دقیق انزال زودرس وجود دارند. اولین اهمیت این موضوع تمایز انزال زودرس از سایر اختلالات عملکردی جنسی میباشد. مثلاً مراجعهی بیماری که اختلال نعوظ دارد با شکایت اصلی انزال زودرس شایع است و در واقع مشکل واقعی بیمار شتاب وی برای دستیابی به ارگاسم قبل از شکست در نعوظ است. در این موارد درمان موفقیتآمیز اختلال نعوظ اغلب مشکل انزال زودرس ثانویه را حل میکند . بنابراین شایعترین اختلال که انزال زودرس به آن ثانویه میباشد اختلال نعوظ است که باعث گسترش انزال زودرس میشود. این افراد جدا از ترس از دست دادن نعوظشان آلت خود را به داخل واژن شریکشان میچپانند و سعی میکنند قبل از اینکه حالت نعوظ خود را از دست بدهند، هرچه زودتر به انزال برسند. در این افراد منشاء مشکل نعوظ میتواند فیزیولوژیکی یا روانشناختی یا هر دو عامل باشد. رابطهی بین انزال زودرس و اختلال نعوظ ممکن است دوطرفه باشد. افراد مبتلا به اختلال نعوظ ممکن است هم نیاز به سطوح بالای تحریک دستی جهت دستیابی به نعوظ یا مقاربت همراه با تلاش عمدی جهت جلوگیری از عدم پفشدگی و بزرگی آلت داشته باشند و هم خود این حالت باعث انزال با دورهی کمون کم میشود.
افراد مبتلا به انزال زودرس هم ممکن است به طور عمدی و آگاهانه سطح برپایی جنسی خود را جهت تاخیر در انزال کاهش داده و باعث شکست در رسیدن به یک نعوظ کافی شوند و هر دو سناریو ممکن است به وسیلهی وجود سطوح بالای اضطراب عملکردی مربوط به انزال زودرس یا اختلال نعوظ با هم ترکیب شوند و در نهایت موجب بدتر شدن زودرسی در انزال شوند. در حال حاضر هیچ تست آزمایشگاهی برای کمک به متخصصین بالینی جهت تشخیص انزال زودرس وجود ندارد. متخصصین بالینی همیشه میبایستی در ذهن خود ترکیب لیبیدوی کاهش یافته و مشکلات انزالی یا ترکیب اختلال نعوظی و انزال زودرس را درنظر بگیرند. در انزال زودرسی که نسبت به اختلال نعوظ ثانویه است، ممکن است به کار آزمایشگاهی اضافی مخصوصاً با تمرکز بر عوامل احتمال خطر مرتبط از قبیل بیماری عروقی، چاقی، دیابت و افسردگی نیاز باشد . بنابراین در تشخیص افتراقی انزال زودرس همیشه میبایستی برای اولیه یا ثانویه بودن آن، اختلال نعوظ و مشکلات پزشکی را نیز در نظر داشت.
ملاک های تشخیصی اختلال انزال زودرس
معیارهای مورد استفاده برای متخصصین بالینی که اکثر اوقات برای ارزیابی و تشخیص انزال زودرس از آن استفاده میکنند از DSM-IV-TR گرفته شده است. عقیده بر این است که این راهنما یک مرجع مناسب برای متخصصین بالینی به خصوص کسانی میباشد که با زوج کار میکنند. به خاطر این که هم “کنترل انزال” و هم “مشکلات بین فردی” را در نظر میگیرد . ملاکهای تشخیصی DSM-IV-TR برای انزال زودرس شامل:
A: انزال پایدار یا راجعه با حداقل تحریک جنسی قبل، در حین، یا مدت کوتاهی بعد از دخول و قبل از این که شخص آن را بخواهد. متخصص بالینی میبایستی عواملی را که طول مرحلهی تهییج تاثیر دارند مثل سن، تازگی شریک جنسی، موقعیت و تکرار اخیر فعالیت جنسی را در نظر بگیرد.
B: آشفتگی که با رنج روانی یا مشکل بین فردی مشخص میشود.
C: انزال زودرس منحصراً در نتیجهی عوارض مستقیم مواد ( مثل ترک اپیوئیدها)
- تصریح کنندگان
- همیشگی در مقابل اکتسابی
- عمومی شده در مقابل موقعیتی
- ناشی از عوامل روانشناختی یا ترکیب عوامل روانشناختی و بیولوژی
4 عامل کلیدی در تشخیصگذاری انزال زودرس نیاز است که در نظر گرفته شود، 3 تای آنها ذهنی یعنی اساساً بر مبنای خودگزارشی بوده و یک عامل عینی است. 3 عامل قبلی شامل کنترل ضعیف روی انزال، نارضایتی بیمار یا شریک از مقاربت و رنج روانی درک شده در رابطه با این وضعیت توسط بیمار یا شریک وی میباشد. آخرین عامل کاهش مدت زمان نهان انزالی است که توسط بیمار یا شریک وی با سنجش توسط زمانسنج یادآوری میشود . میتوان نتیجه گرفت که تمامی عوامل ذکر شده به عنوان ملاکهای تشخیصی انزال زودرس مربوط به رابطهی زوجی بوده و حتی پیامدهای روانشناختی این اختلال نیز در هویت زوجی معنا پیدا میکند و برای تشخیص این اختلال میبایستی هر دو شریک را مدنظر قرار داد.
همهگیرشناسی
انزال زودرس به عنوان یک علامت وابسته به فرهنگ در نظر گرفته میشود که با توجه به شدت به صورت خودشناسایی شده، خودگزارش شده، توسط خود شخص در نظر گرفته میشود و حقیقتی است که روی شیوع گزارش شده در ادبیات پژوهشی تاثیر گذاشته است. محققان دریافتند که تقریباً 30 درصد مردان پایش شده انزال خیلی سریع را گزارش دادهاند. تحقیقات نشان میدهد که دامنهی شیوع انزال زودرس در جامعه و در مراقبتهای اولیه بین 21 تا 66 درصد میباشد. یک پایش بینالمللی جنبههای مختلف سکس و روابط در میان بزرگسالان 20 تا 40 سال جهت برآورد شیوع و همبستههای مشکلات جنسی در 13618 مرد از 29 کشور در 7 منطقهی جغرافیایی انجام گرفت . اکثریت میزانهای شیوع گزارش شده در این 7 منطقه خیلی مشابه با میزان گزارش شده توسط NHSLS با 4 منطقه از 7 منطقهی میزانهای شیوع گزارش شده بین 24.7 تا 30.5 بودند. پایش مبتنی بر اینترنت در رابطه با شیوع و نگرشهای انزال زودرس روی 12133 مرد 18 تا 70 ساله در آلمان، ایتالیا و ایالات متحده انجام شد، میزان شیوع 22.7 گزارش شد .
در یک گزارش مقدماتی پایشی که توسط 129 زن روی شریک جنسیشان صورت گرفت، 23.22 درصد از زنان انزال زودرس شریکشان را گزارش کردند. بعضیها بحث میکنند که بر خلاف ارتباط خیلی بالای میزانهای شیوع گزارش شده انزال زودرس، مردان اغلب آن را به عنوان یک عارضهی پزشکی در نظر میگیرند و احتمال این که مشکل شایعتر از میزان شیوع تخمینی فعلی باشد، زیاد است و این اختلاف (بین شیوع موجود و شیوع تخمینی) در حال افزایش است. به علاوه بیشتر پزشکان در بارهی وضعیتی که بحث بالا را حمایت کند پرس و جو میکنند . کم گزارشدهی انزال زودرس میتواند قابل استناد به شماری از فاکتورهای مربوط به پزشک و بیمار باشد. عوامل مرتبط با بیمار: خجالت، کاهش اعتماد به نفس، اعتقاد به این که وضعیت روانشناختی است، اعتقاد به این که وضعیت گذراست، احساس این که هیچ درمان پزشکی موجود نیست و نبود غربالگیری منظم. عوامل مرتبط با پزشک عبارتند از کمبود دانش در رابطه با این وضعیت، نداشتن راحتی جهت بحث دربارهی موضوعات جنسی، کمبود مهارت، در نظر گرفتن انزال زودرس به عنوان کیفیت زندگی نه یک موضوع پزشکی، اولویتبندی پایین وضعیت به وسیله سیستم پزشکی، الزامات زمانی، کمبود انگیزش و فقدان گزینههای درمانی موثر.
در ایران نیز یافتههای پژوهشی گویای آن است که افراد مراجعه کننده به روانپزشک برای درمان اختلالات جنسی از دو اختلال مهم یعنی عدم نعوظ (76.2 درصد) و انزال زودرس (35.6 درصد) بیشتر از سایر مشکلات جنسی شکایت دارند. به هر حال چندین مطالعه مقطعی بینالمللی و همهگیری شناسی از شیوع 20 تا 30 درصد این اختلال حمایت میکنند. میتوان نتیجه گرفت که شیوع اختلال انزال زودرس به صورت دامنهای میباشد و عوامل زیادی به عنوان مانع برای آمارهای دقیق شیوع انزال زودرس وجود دارند. آن چه اغلب پژوهشها نشان میدهند حاکی از شیوع این اختلال در دامنهی 21 تا 66 درصد در مراجعه به موسسات مراقبتی است.
تفاوتهای سنی و مربوط به طول عمر در نرخ شیوع انزال زودرس
همیشه فرض شده که انزال زودرس یک اختلال عملکرد جنسی در افراد جوان است و با افزایش سن کاهش مییابد. با در نظر گرفتن این عقیده فرض بر این است که با افزایش سن مردان به هیجانزدگی احساسات جنسی خو میگیرند یا این که کاهشی در سرعت بازتاب انزالی رخ میدهد. این عقیده که قدمتی طولانی دارد با انتشار دو مجموعه داده که حاکی از شیوع انزال زودرس به طور پایدار در میان دامنه گروه سنی 18 تا 70 سال بوده به چالش کشیده شد .به نظر میرسد این عقیده که شیوع انزال زودرس با سن کاهش مییابد با دادههای حاضر مورد حمایت قرار نگرفته است. انزال زودرس همیشگی به وسیلهی انزال داخل 60 ثانیه در اکثریت نمونه ها (80 تا 90 درصد) یا بین 1 تا 2 دقیقه (10 تا 20 درصد) در هر یا تقریباً هر نزدیکی باهم مشخص میشود. کوپر در سال 1993 تفاوتهای بین افرادی که انزال زودرس اولیه و ثانویه دارند را گزارش کرد و دریافت مردانی که انزال زودرس ثانویه دارند بیشتر مسن بوده، با لیبیدوی کاهش یافته، وجود همزمان ناکارآمدی نعوظ، برپایی شهوانی و بسامد کاهش یافته در ارضاهای شهوانی داشتند. مردان با انزال زودرس اولیه یک گروه همگنتر نسبت به مردان دارای انزال زودرس ثانویه بودند که اضطراب و آشفتگیهای هیجانی بیشتری را در سطح روانسنجی نسبت به مردان با انزال زودرس ثانویه نشان دادند.
در مطالعه ی مقطعیای در یک درمانگاه مراقبت اولیه در سال 2008 که به مدت 3 ماه انجام شد، مردانی با دامنهی سنی 18 تا 70 سال شرکت کردند. یکی از پرسشنامه های مورد استفاده ابزار تشخیصی انزال زودرس ((PEDT بود. در مجموع از 207 مرد شرکت کننده، 93.2 درصد به پرسشنامه پاسخ دادند و از این تعداد شرکت کننده، 97 نفر (46.9 درصد) اهل مالایا، 57 نفر (27.5 درصد) چینی، و 53 نفر (25.6 درصد) هندی بودند و میانگین سنیشان 46.0 تا 12.7 سال بود. شیوع انزال زودرس 40.6 درصد (N=82)، بدین گونه که PE:20.3 درصد و احتمال انزال زودرس با استفاده از ابزار تشخیصی انزال زودرس 20.3 درصد بود. همچنین همبستگی معناداری بین نژاد و انزال زودرس یافت شد (هندیها 49.1درصد، مالاییها 45.6 درصد، و چینیها 24.6 درصد). اما هیچ ارتباط معناداری بین سن و انزال زودرس یافت نشد. آن چه که از پژوهشهای مختلف در زمینهی تفاوتهای سنی و مربوط به طول عمر در مورد اختلال انزال زودرس استنباط میشود را میتوان اینگونه بیان کرد که انزال زودرس در هر سنی میتواند وجود داشته باشد اما بعضی نژادها استعداد خاصی برای ابتلا دارند. همچنین میتوان گفت که افرادی که دچار انزال زودرس اولیه هستند مشکلات هیجانی و روانشناختی بیشتری نسبت به افراد دارای انزال زودرس ثانویه دارند.
منبع
فیروزی، آرمین(1392)، تدوین بسته ی درمانی چند بعدی غیرداروئی و مقایسه اثربخشی آن با درمان دارویی، پایان نامه کارشناسی ارشد ، روان شناسی بالینی،دانشگاه خوارزمی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید