اهمیت عزت نفس

نیاز اصلی و اساسی ما در زندگی داشتن احساس خوب در مورد خودمان است . ما نیاز داریم که خود را از نظر جسمی ، فکری ، احساسی ، عاطفی ، انسانی ، خوب و با ارزش بدانیم . چنین احساسی ، انگیزه و محرک ما برای توفیق در انجام همه اموری است که در زندگی بر عهده می گیریم . چنین احساسی محرک ما برای زندگی است
این احساس که از آن به عنوان عزت نفس یاد می کنیم نیاز قطعی و اساسی است . ما خود شخصاً مسئول و ایجاد کننده ی بدبختی و خوشبختی خود هستیم . ما می توانیم با برداشتی منفی از هر موقعیت نا خواسته خود را نگون بخت تصور کنیم و یا با برداشتن مثبت احساس شادی و خوشبختی کنیم  .
ما می توانیم به آنچه که هست و آن چه که رخ می دهد احساس رضایت داشته باشیم و برای به دست آوردن سعادت به انتظار رسیدن به آنچه که آرزو داریم ، عمر خود را حرام کنیم . فقط با داشتن عزت نفس قادر خواهیم بود چنین برداشت مثبتی داشته باشیم .

عزت نفس وتأثیرآن براعمال ورفتارمان
عزت نفس عبارت است ازمیزان ارزشی که فرد برای صفات وویژگی های شخصی وذهنی خود قائل است.(میزان رضایتمندی از خود).

عزت نفس یعنی چقدرافراد برای خود احترام قائلند.عزت نفس ازاین نظر دارای اهمیت است که احساس فرد به خودش براعمال ورفتاراو تأثیرمی گذارد. افرادی که عزت نفس واعتماد به نفس بالایی دارند،سریعتردوست پیدا می کنند.بر رفتار خود کنترل بیشتری دارند واززندگی بیشترلذت می برند.

مادومن داریم،من ادراک شده،من ایده آل من فلانی هستم ،تحصیلاتم چنین است،خانواده ای که به آن تعلّق دارم این است ،«یک من من ایده آل است» من دوست داشتم قدم فلان بود،ملیتم آن بود ودوست داشتم درخانواده دیگری به دنیا می آمدم. چیزی که هستم وچیزی که دوست دارم بشوم .
عزت نفس فاصله بین این دومن است.(فاصله بین من ادراک شده ومن ایده آل )هرچه قدرمن ایده آل به من وجودما ن نزدیک ترباشد ،عزت نفس مان بیشتر است.

فاکتورهای تعیین کننده ی عزت نفس عبارتند از:

 1-احساس اهمیت ومهم بودن
2- احساس لایق بودن
3- احساس تعلق
4- سازگاری
5- واقع بین بودن

احساس مهم بودن
آدم هایی که عزت نفس بالایی دارند خودرا آدم هایی مهم تلقی می کنند. تعریف جامعه شناختی آن این است که هرفرد رادرآینه دیگران می بیند ومی شناسد. اینکه فرد فکرمی کتد،آدم زرنگی است ،باهوش است،خوش تیپ است و… نتیجه بازخورد فکری است که ازآینه دیگران برذهن فرد تابیده شده است. درحقیقت احساس با اهمیت بودن را دیگران به فرد می دهند.
لایق بودن

 هرجه قدرمهارت داشته باشیم احساس لیاقت بیشتری می کنیم . این دانش آموزدرسش خوب است.،بسکتبالیست خوبی هم هست،زبان انگلیسی اوهم خیلی خوب است ،درنتیجه احساس لیاقت به اودست می دهد.

افرادی که دارای مهارت های مختلفی هستند احساسی به آنها دست میدهد،تحت عنوان لیاقت. اگرمی خواهیم لیاقت فردی را افزایش دهیم باید تعداد مهارت های اورا افزایش دهیم. مانند :مهارت های زندگی،مهارت تصمیم گیری، مهارت ارتباطی ،مهارت یادگیری و…

تعلق داشتن

افرادی که عزت نفس دارند به جایی که تعلق دارند می با لند،تعلق خاطرداشتن به کشور،شهر،خانواده،گذشته بیانگر عزت نفس بالاتری ازحیث پارامترتعلق است.کسی که ازخودش خوشش نمی آید عزت نفس ندارد.
واقع بین بودن

کسی که من ایده آل اوبا من موجود او نزدیک باشد واقع بین است. درنتیجه عزت نفس بیشتری دارد.کسی که فاصله عرش وفرش اوبسیار نزدیک است واقع بینی ندارد. ودرنتیجه یکی ازپارامترهای عزت نفس او معیوب است.

سازگاربودن

سازگاری یعنی بین ایده ورفتارفردسازگاری وجود دارد.تحقیقات نشان داده که عزت نفس وپیشرفت تحصیلی رابطه مستقیمی دارد.اگرمی خواهیم عزت نفس فردی را افزایش دهیم شرط آن این است که رفتاریا ویژگی های مثبت فردراتقویت کنیم. انسان ها باید درباره ی چیزهایی احساس فخریا حقارت کنند که خود دربه وجود آوردن آن نقش دارند.

عزت نفس درفرد به وجود می آید، کسی به اوهدیه می دهد. عزت نفس توسط خود فرد کسب می شود نه اینکه بی قید وشرط دراختیاروی قرار کیرد.

ویژگی افراد با عزت نفس عبارتند از:

1- واقع بین هستند .
2- نیروی خلاق خودرا به کارمی گیرند وبه فراورده های ذهن خود توجه کافی دارند.
3- خودرا دست کم ازدیگران نمی گیرند.
4- کسی که عزت نفس سالم داردهرگزاز اینکه بگوید اشتباه کردم واهمه ندارد. اشتباهات خودرا واقع بینانه می پذیرد وبرای اصلاح اشتباهات خود تلاش می کند.
5-همدردی وهمدلی دراشخاص که ازسلامت عزت نفس برخوردارند فراوان وجود دارد.
6- به دلیل پذیرش واطمینان خود ازدیگران نمی ترسند وبه عزت نفس دیگران نیز احترام می گذارند.
7- روحیه همکاری برای دستیابی به هدف های مشترک درافراد دارای عزت نفس سالم فراوان دیده می شود.
8- جرأت ورزی وشهامت ابرازجود دراین افراد وجود دارد.
9- توان مواجه شدن ورویارویی با مشکلات زندگی را به صورت آگاهانه دارند.
10- ذهن پویا دارند وحا لت انفعال ندارند.
(اراده به معنای آن نیست که بتوانیم هر کاری را که می خواهیم انجام دهیم .بلکه اراده نیروی قدرتمندی درزندگی ماست که به ما توانایی مواجه شدن با مسائل ومشکلات زدگی را می دهد).

عزت نفس واعتماد به نفس

عزت نفس درهنگام رویارویی ما با مشکلات مختلف وسازگاری شخصیتی ما به عنوان افراد مؤثر،مستقل ودارای ثبات احساسی همواره با خودآگاهی مثبت دروجودما همراه است.البته عکس این موضوع نیز صادق است.یعنی کمبود عزت نفس به خود آگاهی منفی یادرک منفی ما ازخود می انجامد.

ارتباط بین سازگاری شخصیت وعزت نفس به هردوصورت یاد شده ،چه مثبت وچه منفی ایجاد می شود.اگرخودآگاهی مثبتی داشته باشیم می توانیم با اعتماد به نفس بیشتری با مشکلات برخورد کرده وبه نوبه ی خودعزت نفس مارا افزایش می دهد واعتماد به نفسمان را زیادتر می کند. عکس این حا لت نیزصادق است،یعنی کاهش عزت نفس باعث کاهش کارایی مؤثر مابه عنوان یک انسان می شود وباعث کاهش اعتماد به نفس ما می شود.
نقش الگویی والدین

پدرومادرنخستبن معلم ومربی کودک اند عملکرد ورفتارآنها درس آموزنده ای برای کودکان ونوجوانان است.اگر والدین افرادی ترسو ویاشجاع باشند.فرزندان اغلب به همانگونه خواهند بود. اگر پدرومادرآرام ،متین وباوقاردربرابرحوادث صبورواستوارباشند ،کودک ونوجوان هم ازآنها تبعیت خواهدکرد.جنبه ی الگویی والدین همیشه باید مورد نظرباشد. خود نگهداری وخون سردی آنها عامل رشدوپیشرفت فرزندان وکلید حل بسیاری از معما های زدگی است.

موضع گیری والدین دربرابراموروحوادث بایدبه گونه ای باشد که کودک ونوجوان ازمشکل فرارنکند و دربرابر دشواریها خود را نبازد . برای وصول به چنین مقصدی ضروری است والدین خود دار و خود نگهدار با شند .
در برخورد با مسائل نوجوان حساسیت بیش از حد از خودشان نشان ندهند . خیلی عصبانی نشوند و سریع عمل نکنند خیلی و قتها در بحرانهای زندگی فرزندان ، آرامش و سکوت محبت آمیز پدر ومادر بهترین حمایت به حساب می آید .
میراث گرانبهایی که همه انسانها به عنوان پدر و مادر برای فرزندانشان به جای می گذراند ، احساس عزت نفس است این خصوصیت ، هدیه ای نیست که بتوان آن را از طریق وراثت به کودکان منتقل کرد . زیرا به طور ذاتی در ژنهای ما وجود ندارد ، عزت نفس بر اساس تجارب ما و از روزها ی اول زندگی شروع به شکل گیری می کند والدین نقشی اساسی در روند این شکل گیری به عهده دارند . تمامی استعداد ها و تواناییهای بالقوه کودک نابود خواهد شد مگر آنکه حس اعتماد به نفس آنها را فعال کنیم .اعتماد به نفس ضعیف نه تنها خوش بینی ومیل طبیعی کودک ونوجوان به زندگی راکاهش می دهد.بلکه دربدترین شرایط این نیروهای مثبت را به انرژی مضری برای نوجوانان وجامعه تبدیل می کند.

منبع

کاظمی، مرضیه (1389)، رابطه بین عزت نفس والدین واعتماد به نفس فرزندان،  پایان نامه کارشناسی ، رشته روانشناسی ، دانشگاه پیام نور

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید