کنترل رفتار

کنترل رفتار الگویی است که خانواده در مدیریت رفتار در 3 حوزه با آن سازگار می شود.

موقعیت های خطرناک فیزیکی
موقعیت هایی که شامل ارضاء سلیقه ها و نیازهای زیستی- روانی می شود
موقعیت هایی که رفتاراجتماعی میان فردی بین اعضا خانواده و افراد بیرون خانواده را شامل میشود.

خانواده ها می توانند سخت، انعطاف پذیر به حال خود واگذار شده یا آشفته باشند.

سخت:رفتارهایی که دراین کنترل انجام می گیرد، قابل پیش بینی است.در این نوع کنترل هر چند وظایف در خانواده انجام می شود، اما پویایی و سازندگی لازم وجود ندارد. حدود هر عضو خانواده مشخص وازآن حدکسی حق ندارد پا رافراتر بگذارد وگرنه شدیداً با اوبرخورد میشود.
انعطاف پذیر: رفتار هایی که در این نوع کنترل انجام می شود، قابل پیش بینی، سازنده و با قابلیت انعطاف بالاست. در این نوع کنترل، وظایف اعضای خانواده به خوبی انجام می گیرد و در عین حال، پویایی و سازندگی لازم در خانواده ها نیز وجود دارد.
به حال خود واگذار شده: در خانواده هایی با این نوع کنترل، بی تصمیمی حاکم است. مدیریت لازم وجود ندارد و هر کسی به سویی می رود. لذا، انجام وظایف در این خانواده ها با مشکل همراه است، چون هیچ فردی نقش خاصی را به عهده ندارد.
آشفته: کنترل رفتارها در این خانواده ها غیر قابل پیش بینی و بدون سازندگی است. کنترل گاهی انعطاف پذیر، گاهی بدون انعطاف و در پاره ای موارد بدون دخالت است.

خانواده هایی با عملکرد مطلوب تلاش می کنند تا در مدیریت تجربه های رفتاری با خانواده از روشهای انعطاف پذیر استفاده کنند، اما به اعضا این اجازه را هم می دهند که در مورد قواعد برای استحکام آن در همه موقعیت ها مذاکره شود. عدم توافق بین اعضای خانواده می تواند اتفاق بیفتد، اما آنها روش هایی برای حل دوباره دارند. خانواده هایی با عملکرد مطلوب تلاش نمی کنند که قواعد را به خاطر رعایت حال برخی از اعضای خانواده نادیده بگیرند.

انواع مدل های خانواده درمانی برای درمان وابستگی به مواد

خانواده درمانی راهبردی مختصر (BSFT)

با احترام به بانیان این نظریه، باید گفت که این رویکرد برگرفته از رویکرد خانواده درمانی ساختاری و خانواده درمانی راهبردی است.

BSFT بر سه سازه مرکزی استوار است:

الگوهای تعاملی ساختاری و راهبردی سیستم . خانواده سیستمی است که مرکب از افرادی می باشد که رفتارهایشان ضرورتاً بر اعضای دیگر خانواده تأثیر می گذارد. علاوه بر این اعضای خانواده با این رفتارها عادت می کنند. رفتارهایی که هزاران بار در طی سالیان متمادی رخ داده است. این رفتارها هستند که به صورت مشترک، سیستم خانواده را پی ریزی می کنند.
الگوهای تعاملی تکراری، ویژگی های فردی یک خانواده هستند. ساختار خانواده ناسازگار با تعاملات تکراری خانواده مشخص می شود. از ویژگی های این خانواده این است که اعضای خانواده، با تکرار این الگوها، پاسخ های نامطلوب اعضای دیگر خانواده را باعث می شوند. در نگاه مفهومی سیستمی خانواده، یک ساختار ناکارآمد خانواده، نقش مهمی در بروز و حفظ مشکلات رفتاری، مصرف مواد و دیگر رفتارهای ضد اجتماعی دارد .

هدف BSFT این است که الگوهای رفتاری تکراری یا سیستم اجتماعی و فردی خانواده که در رسیدن خانواده به اهداف، موفق نیستند را مورد توجه قرار دهد. این باعث می شود که ماهیت تعاملات اجتماعی اعضای خانواده که گاهی اوقات به فرایند خانواده مربوط می شود را مورد توجه قرار دهد . فرایند خانواده عبارت است از ماهیت تعاملات یا سبک ارتباطی که شامل همه آن چیزی می شود که ارتباط غیر کلامی، نظیر احساسات، تن صدا و رابطه حسنه پایدار خانواده را در برمی گیرد. 3)مداخلات راهبردی که مشکل مدار هستند، کاربردی، دقیق و حساب شده اند. جنبه مهم دیگر مداخلات عملی این است که تمرکز بر یک جنبه از واقعیت خانواده را انتخاب می کند ؛ یک جوان مصرف کننده مواد که درد می کشد، که این مسئله به عنوان یک فوریت دیده میشود. به جای اینکه خانواده را در یک موقعیت واقعی داخل کنیم، نظیر یک تمرین عملی، تمرکز بر عمل کردن بر بخشی از سیستم خانواده است که به صورت تلاشی در جهت خلق یک حرکت به سمت خارج شدن از مشکل یا فراسوی آن، که الگوهای تعاملی ناکارآمد خانواده است، می باشد .

BSFT اهداف خود را برای تغییر الگوهای خانوادگی مشکل دار که سوء مصرف مواد و علائم مرتبط را حفظ میکنند ، مداخله در مدرسه و دیگر نظام ها برای کاهش خطر و تقویت عوامل محافظت کننده از خانواده درمانی ساختاری و راهبردی اقتباس می کند. در مطالعه ای بر روی نوجوانان مصرف کننده مواد، BSFT به نحو مؤثری مصرف ماریجوانا و مشکلات رفتاری را کاهش داد وکارکرد خانواده رادر مقایسه با درمان گروهی بهبود بخشید.در مجموع، BSFT برای سوء مصرف مواد مخدردر نوجوانان بسیار نوید بخش بوده است.

منبع

نامنی،ابراهیم(1392)، اثربخشی خانواده درمانی راه حل مدار – ساختاری در درمان ( قطع مصرف مواد) افراد وابسته به مواد،پایان نامه دکترای تخصصی،روانشناسی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید