« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »ویژگی‌های برنامۀ درسی پنهان
با مروری بر تعاریف فوق از برنامۀ درسی پنهان می‌توان ویژگی‌های زیر را برشمرد:
- این برنامه بر یادگیری‌هایی قصد نشده و غیرعلمی که جزء اهداف برنامه‌های درسی آشکار نظام آموزشی نیست، تاکید دارد.
- یادگیری‌های پنهان غالباً در حیطه ارزش‌ها، نگرش‌ها، هنجارها، تمایلات، عواطف و مهارت‌های اجتماعی متبلورمی‌شود.
- گرچه محیط شناختی مانند، دروس و موضوعهای گوناگون درسی و محیط فیزیکی مدرسه دارای پیامدهای قصد نشده‌اند، ولی این یادگیری‌ها بیشتر از محیط اجتماعی مدرسه متأثراست. محیط اجتماعی مهم‌ترین جنبه از جوّ مدرسه است که بیش‌ترین و مؤثرترین پیامدهای پنهان را دارد.
- آثار مثبت و منفی این برنامه در بسیاری از جنبه‌ها از برنامۀ درسی آشکار مؤثرتر، آموخته‌های آن پایدارتر و از تنوع و گسترش بیشتری برخوردار است.
- یادگیری‌های اتفاقی خارج از مدرسه را نمی‌توان برنامۀ درسی پنهان نامید.
- یادگیری برنامۀ درسی پنهان با یادگیری‌های ناشی از روش‌های آموزشی غیرمستقیم و غیررسمی که با اهداف آگاهانه و از قبل تعین شده صورت می‌گیرد، متفاوت است .
طبقه‌بندی و تحلیل ابعاد مختلف برنامۀ درسی پنهان
طبقه‌بندی‌ها و تحلیل‌های گوناگونی از ابعاد مختلف برنامۀ درسی پنهان به عمل آمده است. یکی از مهم‌ترین طبقه‌بندی‌ها مربوط به پورتلی، است که ابعاد مختلف برنامۀ درسی پنهان را به چهاردسته زیرتقسیم کرده:
برنامۀ درسی پنهان به عنوان؛
- پیام‌ها و انتظارات غیررسمی یا پنهان مورد انتظار
- پیام‌ها یا نتایج یادگیری قصد نشده
- پیام‌های غیرصریح و ضمنی ناشی ازساختار مدرسه
- برنامه‌ای که توسط دانش‌آموزان ایجاد می‌شود.
پورتلی ، در مورد بعد یک به جمعیت، پاداش و قدرت اشاره می‌کند. این مفاهیم به طور ضمنی، هنجارها و ارزش‌ها را به وجود می‌آورند و برنامۀ درسی پنهان دانش‌آموزان را تشکیل می‌دهند. از نظر وی برنامۀ درسی پنهان، مجموعه‌ای از ارزش‌ها، هنجارها و انتظارات غیررسمی است که مورد نظر معلمان، مدیران و تا حدودی والدین است، اما برای دانش‌آموزان کاملاً ناشناخته است.
بعد دو به معنای گسترده‌تر برنامۀ درسی پنهان یعنی نتایج و پیامدهای یادگیری که رسماً مورد شناسایی قرار نگرفته‌اند. بعد سه که به پیام‌های غیرصریح و ضمنی ناشی از ساختار اشاره دارد توسط ایلیچ مطرح گردیده است. این بعد بر تأثیر ساختار غیر متنوع و ثابت مدرسه اشاره می‌کند. این ساختار پنهان است و به طور رسمی شناخته نشده است. تأثیرات این برنامه این پیام را در بردارد که تنها از طریق مدرسه است که فرد می‌تواند برای زندگی بزرگ‌سالی در جامعه آماده شود. آنچه در مدرسه آموخته نمی‌شود، در زندگی از ارزش کمی برخوردار است و آنچه خارج از مدرسه آموخته می‌شود، دانستن آن ارزش ندارد. بعد چهار توسط اشتایدر مطرح گردید. وی انتظارات دانش‌آموزان را با انتظارات معلمانشان مورد مقایسه قرارداد. دیدگاه دانش‌آموزان در مورد آنچه که انجام دادنش ضروری است، غالباً با انتظارات معلمان مطابقت ندارد. به اعتقاد اشتایدر عملکردهای پنهانی که دانش‌آموزان از طریق آن برای بهره‌گیری از پاداشها در موقعیت‌های ویژه استفاده می‌کنند و واکنش آن‌ها نسبت به برنامۀ درسی رسمی و انتظارات معلمان، بخشی از برنامۀ درسی پنهان است .
منبع
جامه بزرگی،مریم(1392)، بررسی وجوه تقابل سبک زندگی لیبرالیستی بااسلام،پایان نامه کارشناسی ارشد،گرایش تعلیم وتربیت اسلامی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی علامه طباطبایی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید