وسواس مذهبی ـ اخلاقی و سبک‌های شناختی مرتبط با وسواس فکری – عملی

همان‌گونه كه پيش از اين نيز اشاره شد، بررسي‌ها نشان داده‌اند كه مذهب با برخي سوگيري‌هاي شناختي مرتبط با OCD همچون اهميت‌ افكار، كنترل افكار، مسئوليت‌پذيري و كمال‌گرايي ، ادغام فكر و عمل  و به خصوص ادغام فكر و عمل اخلاقي رابطه دارند. با اين وجود، بررسي‌هاي انجام گرفته در خصوص رابطه وسواس مذهبي – اخلاقي و سوگيري‌هاي شناختي مرتبط با OCD نسبتاً اندكند. پرسشنامه‌ وسواس مذهبی – اخلاقی پن، توسط آبراموویتز و همکاران ، تهیه شد که دارای دو زیرمقیاس ترس از گناه  و ترس از خداست . این پرسشنامه بر روی دانشجویان مسیحی پیاده شد. نتایج، تفاوت معناداری در وسواس مذهبی – اخلاقی بین دو گروه نشان نداد، امّا در شرکت‌کنندگان مذهبی، یهودیان نسبت به مسیحیان در هر دو زیرمقیاس ترس از خدا و ترس از گناه نمرات پایین‌تری کسب کردند.

تالين و همكاران ، نشان دادند كه وسواس مذهبي با ثبات باورها ، تحريفات ادراكي  و تفكر جادويي  رابطه دارد. جوزف  و ديدوكا، نيز گزارشي مبني بر همبستگي تفكر جادويي با وسواس مذهبي ارائه كردند. ورشووسكي،  دريافت كه ميان وسواس مذهبي – اخلاقي، OCD و تفكر جادويي رابطه وجود دارد. در اين پژوهش رابطه مثبت و معناداري ميان وسواس مذهبي – اخلاقي، با باورهاي وسواس‌گونه، ادغام فكر و عمل اخلاقي و ادغام فكر و عمل احتمال مشاهده شد و همبستگي ميان وسواس مذهبي – اخلاقي و ادغام فكر و عمل اخلاقي قوي‌تر از وسواس مذهبي اخلاقي و ادغام فكر و عمل احتمال  بود. از آنجايي كه در اين پژوهش باورهاي خرافي ، تحريفات ادراكي و تفكر جادويي با ادغام فكر و عمل احتمال مرتبط بودند و نه با ادغام فكر و عمل اخلاقي، ورشووسكي،  نتيجه گرفت كه وسواس مذهبي – اخلاقي بيشتر به باورهاي اخلاقي و ديني مربوط است تا به تفكر جادويي.

ويتزيگ ، در بررسي ارتباط ميان باورهاي وسواسي، مذهبي بودن، و وسواس مذهبي – اخلاقي نشان داد كه وسواس مذهبي – اخلاقي با وسواس فكري و هر سه زيرمقياس پرسشنامه باورهاي وسواسي : مسئوليت‌پذيري/ ارزيابي تهديد، كمال‌گرايي/ اطمينان، اهميت افكار/ كنترل افكار، همبستگي مثبت و متوسط دارد. با اين حال نتايج رگرسيون حاكي از آن بود كه تنها اضطراب صفتي و اهميت افكار/ كنترل افكار قادرند كم يا زياد بودن وسواس مذهبي – اخلاقي را در يك فرد پيش‌بيني كنند.

نلسون و همكاران ، مشاهده كردند كه وسواس مذهبي – اخلاقي با وسواس فكري، ادغام فكر و عمل اخلاقي و هر سه زيرمقياس پرسشنامه ارزيابي افكار مزاحم : اهميت افكار، كنترل افكار، و مسئوليت‌پذيري، همبستگي مثبت و متوسط دارد. نتايج رگرسيون ، نشان داد كه وسواس فكري، ادغام فكر و عمل اخلاقي و زيرمقياس كنترل افكار قادرند 45 درصد تغييرپذيري در نمرات وسواس مذهبي – اخلاقي را تبيين كنند.

اینزو ، کلارک، و کارانجی، وسواس مذهبي – اخلاقي را در دو گروه مسلمان ترک  و مسیحی کانادایی ،خیلی مذهبی و کم مذهبی مقایسه کردند. نتایج نشان داد که در شرکت کنندگان خیلی مذهبی، نمرات مسلمانان در زیر مقیاس ترس از خدا، اما نه ترس از گناه، نسبت به مسیحیان به طور معناداری بالاتر بود. تحلیل رگرسیون نشان داد که زیرمقیاس وسواس فکری پرسشنامه وسواس فکری- عملی کلارک- بک ، زیرمقیاس اهميت افكار/ كنترل افكار پرسشنامه باورهای وسواسی، و احساس گناه نقش منحصر به فردی در پیش‌بینی تغییرپذیری نمرات وسواس مذهبي – اخلاقي دارند. وسواس فکری- عملی حاصل سوء تعبير فاجعه‌آميز فرد از اهميت افكار : تصاوير،‌ تكانه‌ها  مزاحم خود است. همچنین مفهوم ادغام فکر و عمل، ارتباط آن با مفهوم مذهبی گناه از طریق تفکر و نقش آن به عنوان یکی از سبک‌های شناختی مرتبط با وسواس در پدیدآیی و نگهداری وسواس فکری- عملی است .

منبع

کاویانی،سارا(1389)، رابطه وسواس مذهبی ـ اخلاقی با نشانه‌هاي وسواس فکری ـ عملی و سبک‌های شناختی مرتبط با وسواس فکری ـ عملی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،مركز آموزش‌هاي نيمه‌حضوري و تخصصي آزاد دانشگاه علامه طباطبايي

 ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0