هيجان خواهي
واژه هيجان كه در زبان متداول با واژه هاي شور، احساس ، انفعال و عاطفه معادل است روشنگر پاسخي است كه موجود زنده از نظر:
- برانگيختگي بدني
- واكنشهاي مياني
- تجربه آگاه در برابر محركها از خود نشان مي دهند.
كرول ايزارد، معتقد است كه در تعريف كامل هيجان بايد به اين موارد سه گانه توجه داشت.
- فرايندهايي كه در دستگاه عصبي رخ مي دهد.
- الگوهاي مشهود و بيانگر هيجان در چهره.
- احساس آگاهانه هيجان.
وي همچنين به انواع دهگانه اشاره كرده است و معتقداست كه بيشتر اين هيجانها در دوره شيرخوارگي (تولد تا 2 سالگي) وجود دارند و هيجانهاي ديگر تركيبي از اين هيجانهاي دهگانه به شمار مي آيند چنانكه عشق تركيبي از عامل سود برانگيز به اضافه شادماني است.
از اين ده هيجان، دو هيجان از نظر پديداري مثبت اند: علاقه و شادي ، هفت هيجان از نظر پديداري منفي اند: خشم ، انزجار ، اندوه ، تحقير، ترس ، شرم و گناه و يكي از نظر پديداري خنثي است: تعجب .
ارسطو، نخستين كسي است كه ميان مولفه هاي فيزيولوژيكي و رواني هيجان عنوانهاي ماده، شكل يا نگاره را مطرح ساخته است. بقراط حكيم چهار ماده سيال: خون ، صفرا ، سودا ، بلغم را اساس هيجانها مي دانست .
پژوهش در خصوص هيجان خواهي از مطالعات مرتبط به محروميت حسي نشات گرفته است. بدنبال اين پژوهشها گري، فرض كرد كه برخي افراد ،هيجان خواه بالا سطوح بالايي از محرك را براي حصول سطح بهينه ي انگيختگي شان نياز دارند، ضمن اينكه ، به هنگام محروميت از محرك و درون داد حسي، چنين افرادي به ويژه حالت هاي ناخوشايندي را تجربه مي كنند. مطابق نظر اين پژوهشگر مبنايي فيزيولوژيك براي رفتار هيجان خواهي وجود دارد: يعني برنقش انتقال دهندگان عصبي دربروز تفاوتها در هيجان خواهي متمركز بود.
برخي آنزيمها به ويژه بازدارنده ي مونو اكسيد از تك امين (MAO) مسئول حفظ سطوح مناسب انتقال دهندگان عصبي هستند. MAO پس از صدور مجوز عبور تكانه ي عصبي، از طريق تجزيه ي انتقال دهنده ي عصبي عمل مي كند. اگر ميزان بسيار زيادي MAO حضور داشته باشد ، مقدار بسيار زيادي از انتقال دهنده ي عصبي را تجزيه خواهد كرد، و در نتيجه انتقال دهنده ي عصبي كاهش خواهد يافت. چنانچه ميزان MAO بسيار كم باشد، ميزان بسيار زيادي ازانتقال دهنده ي عصبي در سيناپس باقي خواهد ماند، ومجوز بسياري از ان جستجوگران هيجان بالا درمقايسه با هيجان خواهان پايين، سطوح پايين MAO را در جريان خونشاننشان مي دهند. چنانچه هيجان خواهان بالا گرايش به داشتن سطوح MAO پايين داشته باشند، و MAOپايين به معني اين باشد كه انتقال دهنده ي عصبي بيشتري قابل دسترس است.
پس احتمالا هيجان خواهي بواسطه ي داشتن سطوح بالاي انتقال دهندگان عصبي در نظام عصبي ايجاد يا حفظ مي شود. MAO، از طريق تجزيه ي انتقال دهندگان عصبي و از آن راه بازداري انتقال عصبي مثل ترمز نظام عصبي عمل مي كنند. با سطوح MAO پايين، هيجان خواهان، بازداري كمتري درنظامهاي عصبي خودشان دارند و بنابراين كنترل كمتري بر روي رفتار ، افكار، هيجانات دارند،درنیجه رفتارهاي هيجانخواهي: مثل رفتارجنسي نامشروع، سوء مصرف مواد مخدر، مهماني هاي ماجراجويانه بدليل جستجوي يك سطح بهينه انگيختگي نيست بلكه بدليل داشتن ترمزهاي زيست شناختي بسيار كم در سيناپس ها است .
منبع
کارخانه،لیلا(1394)، رابطه سبک های دلبستگی و ویژگی های شخصیتی با میزان هیجان خواهی در امدادگران هلال احمر،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشکاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید