نگرانی و عاطفه منفی

احساس نگرانی ضمن رویارویی با عامل تهدید کننده خیالی یا واقعی بروز می­کند. که طی آن فرد، نمایش ها و داستان های خیالی مصیبت بار را در ذهن خود می پروراند و عواقب و پیامدهای آن را در ذهن تصور می کند و سعی می کند به صورت ذهنی اعم از رویارویی یا اجتناب، مشکل را حل کند. برکوک : تلاشی برای حل مسئله که طی آن توالی افکار نگران کننده به وسیله محرکی ترس آور شروع شده و فعالیت فکری برای پیشگیری از بروز حادثه نامطلوب دنبال می شود. وی نگرانی را مکانیزم شناختی اجتنابی می داند . نگرانی نشانه اساسی در بیشتر حوزه های آسیب شناسی روانی است، بخصوص اختلالات اضطرابی مثل اضطراب فراگیر، بی حواسی و وسواس فکری , عملی. ماتیوس نگرانی را نتیجه اضطراب می داند و هنگامی که مشکل غیر قابل کنترل تلقی شود، از مارپیچ ؛ نگرانی , اضطراب نام می برد. موریس و لیبرت، اضطراب را چند بُعدی می دانند و به جنبه های هیجانی ؛ فیزیولوژی و شناختی ؛ نگرانی آن اشاره می کنند. ساراسون شناخت در افراد مضطرب را به حوزه های نگرانی و تفکر نامناسب تفکیک می کند. بورکوک از اضطراب خصیصه ای به عنوان زمانی که صرف نگرانی می شود، یاد می کند و نگرانی را سازه اصلی اضطراب خصیصه ای می داند. اما برینتز و گراهام، به استقلال اضطراب از نگرانی معتقدند و مشخصه اصلی نگرانی را تمرکز روی مسئله می دانند.

 تفاوت نگرانی با عواطف منفی دیگر

ترس و نگرانی: ترس احساس ناخوشایندی است که در پاسخ به خطر واقعی رخ می دهد. ولی نگرانی تفکری ترس آور در غیاب خطر واقعی است .

نگرانی با افکار وسواسی: نگرانی در مقایسه با افکار وسواسی درون مایه کلامی تری دارد. افکار وسواسی تصویری تر هستند. نگرانی به صورت بیشتر واقعی، کمتر غیر ارادی، رها شدن از آن ها سخت تر و بیشتر پرت کننده حواس و طولانی تر درجه بندی شده است .

نگرانی با افکار خودآیند: افکار خودآیند به سرعت روی می دهد، جنبه خود به خودی دارد، و به شکل کلامی یا تصویری بروز می­کند. درون مایه افکار، خاص هر اختلال است. مثلاً در هراس اجتماعی به ترس از ارزیابی منفی توسط دیگران مربوط است. افکار خودآیند بیشتر بازتابی است ولی نگرانی مستلزم اختصاص توجهی فزون­تر است .

انواع نگرانی

• نگرانی فاجعه آمیز: مشخصه اصلی آن تعریف و تبیین اغراق آمیز مسئله است و زمانی رخ می دهد که افکار شخص درباره یک شکل بالقوه مدام برتر می شود، روان شناسان این نگرانی را شیوه «اما»، «اگر» نامیده اند.
• حالت نگرانی مردد و سردرگم: مشخصه آن ناتوانی آشکار در اخذ تصمیم است و نتیجه آن طولانی تر شدن مدت نگرانی است.

در تقسیم بندی دیگر نگرانی را به دو نوع یک و دو تقسیم کرده اند:

1. نوع یک؛ نگرانی در مورد مسئله ای که احتمال وقوع آن برای فرد وجود دارد.
2. نگرانی نوع دو ؛ فرانگرانی: نگرانی در مورد نگران بودن است ؛می ترسم که این نگرانی مرا دیوانه کند.

علل نگرانی

• شخصیت: افرادی که در کودکی منع می شوند و جلوی آن ها گرفته می وشد، در بزرگسالی بیشتر مستعد   نگرانی هستند. صفات شخصیتی همچون احساسات هیجانی و خجالتی بودن، نگرانی را بیشتر به وجودمی آورند.
• رفتارِ یاد گرفته شده: عادات تفکر ما تحت تأثیر عوامل خانوادگی، محیطی است، تمایل به تصویر سازی نگرانی می تواند ذهن ما را تعلیم دهد که به نگرانی عادت کند.
• خانواده: الگوی والدین می تواند در توسعه نگرانی مؤثر باشد.
• بیوشیمی مغز: کمبود ماده ای شیمیایی در مغز در بروز نگرانی و اضطراب مؤثر است.
• عوامل اجتماعی و فرهنگی .

ویژگی های شخصیتی افراد نگران

• کانون مهار: افراد با کانون مهار خارجی بالا بیشترین آسیب پذیری را جهت افتادن در ورطه چرخه معیوب اضطراب , نگرانی دارند.
• عزت نفس و کمال گرایی: افراد نگران مزمن عزت نفس پایینی در حل مشکلات دارند و افراد نگران مزمن معمولاً شخصیتی اجتنابی و کمال گرا دارند.
• تردید و دودلی: افراد نگران نیاز افراطی به مدرک و دلیل برای اخذ تصمیم دارند.
• تمرکز حواس و خواب: نگرانی با فراوانی افکار مزاحم و منفی مرتبط است. سطوح نسبتاً بالاتری از خواب های آشفته و ترسناک دارند.

 حوزه های نگرانی

• وقایع اضطراب آور اغلب بیش از آن که ازار دهنده باشند، در بر گیرنده ناکامی است.
• فکر کردن به آینده اغلب بیش از اندیشیدن به گذشته منبع وقایع احتمالی نا امید کننده است.
• میزان نگرانی هرفرد متناسب با تجربیات و شخصیتش است.

عدم تحمل بلاتکلیفی و نگرانی

عدم تحمل بلاتکلیفی، یک ویژگی شخصیتی است که از مجموعه­ای از عقاید منفی درباره­ی عدم قطعیت تشکیل شده است. برای مثال، افرادی که عدم تحمل بلاتکلیفی دارند معتقدند که بلاتکلیفی، نگران کننده است، وجود شک و تردید در مورد آینده غیر قابل تحمل است، وقایع غیر منتظره منفی هستند و باید از آنها اجتناب کرد، شک و تردید موجب ناتوانی فرد برای عمل کردن می­شود. عدم تحمل بلاتکلیفی، نوعی سوگیری شناختی است که بر چگونگی دریافت، تفسیر و واکنش فرد به یک موقعیت نامطمئن در سطوح هیجانی، شناختی و رفتاری تأثیر می­گذارد . ازديدگاه جبرگرايانه،بلاتكليفي به وسيلةفقدان ياناكارآمدي دانش ايجاد ميگرددومربوط به عوامل دروني است كه فردقادر به كنترل آن نيست. علاوه برارتباط اين سازه با نگراني، آشفتگي ناشي ازبلاتكليفي به صورت معناداري با برانگيختگي اضطرابي،نشخوارفکری وافسردگي همراه بافقدان لذت همبسته است.

اغلب تحقيقات صورت گرفته دراين زمينه نشان داده اندكه عدم تحمل بلاتكليفي سازه مركزي در تبيين نگراني به عنوان ويژگي اصلي اختلال اضطراب فراگيراست. افراد نگران معتقدندكه نگراني به آنهاكمك خواهدكردتابه طورمؤثرباحوادث وحشتناك مقابله كنندويا از وقوع اين حوادث جلوگيري نمايند . داگاس و همکاران، نشان دادندكه عدم تحمل بلاتكليفي،زنجيره اي ازنگراني، نگرش منفي به مشكل واجتناب شناختي راحمايت كرده و همچنين بيان كرده اندكه عدم تحمل بلاتكليفي مستقيماً برنگرش فردبه مشكل وسطوح اجتناب شناختي تأثير مي گذارد. دراين مسير،افرادباميزان بالاي عدم تحمل بلاتكليفي،مستعدنگراني خواهندبود. درپژوهش خويش به اين نتيجه رسيدندكه تحمل بلاتكليفي وباورهاي فراشناخت رابطه­اي قوي با نشخوارفكري وافسردگي دارند. كرون ،معتقداست كه افراد نگران دچارعدم تحمل دربرابر برانگيختگي مي­باشند. همچنين،اين اعتقادوجود داردكه نگراني،برانگيختگي پردازش شده به روش انتزاعي،كلامي ومفهومي درموقعيت­هاي ترسناك را كاهش مي­دهد.

منبع

محمدابراهیم،الهام(1394)، آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان نشخوار فکری ،افسردگی و احساس نگرانی در زنان شاغل،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید