نظریه ذهن در کودکان اتیستیک

هابسون، معتقد است که کودکان اتیستیک نمی­توانند در مورد ادراک و ابراز هیجان و پاسخ بهنجار عاطفی- اجتماعی صاحب بازنمایی باشند و تا بزرگسالی در بازشناسی حالت­ها دچار مشکل هستند. مشکلی که به اعتقاد هابسون تا حد بسیار زیادی مادرزادی است. بارون- کوهن و همکاران اعتقاد دارند که اتیسم اختلالی شناختی است که مزاحم عملکرد اجتماعی می­شود  و ناشی از اختلال اولیه فراشناخت یا اتخاذ چشم انداز بین شخص یا فکر کردن به افکار دیگران است.

با توجه به اینکه اتیسم پیش از 3 سالگی ظاهر می­شود ؛ پیش از سنین اولیه رشد،  بنظر می­رسد کودک در مقطعی به اعمال و عقاید دیگران بسیار حساس بوده اما در زمان 9 تا 12 سالگی یعنی دوره تغییرات سریع کودک در برقراری ارتباط با دیگران، کنجکاوی، هدفمندی و میل به اشتراک در کارها دچار مشکل می­شود. آنها حتی در 6 ماهگی قادر به صدور پاسخ هدایت شده به محرک­های پیرامون،  مانند تظاهرات چهره­ای و گفتار نمی­باشند. آسیب­های ارتباطی اجتماعی، مشکلات بنیادین در فهم دیگران به عنوان موجودات دارای ذهن منعکس می­کند که تحت عنوان فرضیه نظریه ذهن در خودماندگی نامیده می­شود که بیش از یک دهه است که برای فهم نشانه­های کلیدی این اختلال مورد بحث و پژوهش قرار گرفته است. کودکان اتیستیک ممکن است هرگز به توانایی نظریه ذهن دست نیابند  یا در سنین بالاتر و با توانایی­های ذهنی کلامی بالاتر در مقایسه با کودکان عقب مانده و عادی می­توانند توانایی نظریه ذهن را کسب کنند .

برای کودکان اتیستیک دنیای اجتماعی پیچیده باقی می­ماند و گفتگو دشوار است؛ چرا که آنها در فهم علل اعمال افراد دیگر که ممکن است غیر قابل پیش­بینی و غیر قابل تفسیر به نظر برسند دچار مشکل می­شوند.

تبیین­های عصب شناختی متفاوتی برای توضیح بیشتر این اختلال وجود دارد از جمله اختلال در شبکه عصبی بخش قشر میانی پیشانی، شیار جانبی فوقانی و منطقه گیجگاهی، کاهش فعالیت در شکنج پیشانی پیشین و شکنج جانبی میانی و آمیگدال، کاهش فعالیت آمیگدال و شکنج دوکی شکل و…؛  اما یکی از جدیدترین تبیین­های حال حاضر تبیین عصب شناختی نظام آیینه ای و نقش آن  در نقص نظریه ذهن این کودکان است؛  که معطوف به هدف و کارکرد اجرایی فعال می­باشد که در این کودکان دچار کژکاری است . پژوهش­ها نشان داده­اند که نقص در همدلی کردن در این کودکان به نقص عصب شناختی در شکنج دوکی شکل و شکنج زیرین پیشانی مربوط است .

نقص نظریه ذهن در افراد اتیستیک، فارغ از نقص عصب شناختی مطرح شده، قسمتی نیز برخاسته از ابعاد کاربردی زبان آنهاست که دچار مشکل گردیده و آنها قادر به بیان افکار و هیجانات و احساسات خود و یا درک آن از شخص مقابل نیستند. اما با تمام موارد گفته شده، از آن­جایی که اختلالات طیف اتیسم (ASD) تا حدود 90 درصد به پیشینه  وراثتی و و ژنتیکی نسبت داده می­شود ،  نیمرخ عصب شناختی در اشخاص ASD و خویشان درجه اول آنها ممکن است رویکرد ارزشمندی برای تشخیص آسیب­شناسی اتیسم و نقص نظریه ذهن باشد، زیرا همانطور که مطرح شد،یاخته­های عصبی نظام اعصاب آیینه ای با کارکرد اجرایی که بعنوان پردازش شناختی بالاتردررفتارهای هدف­دار شناخته شده ارتباط دارد ومناطق پیش پیشانی به اندازه  کارکرد اجرایی اولیه درنظریه ذهن درگیرست .

 همگرن و تریلین گارد، دریافتند که کودکان آسپرگر و اتیسم با عملکرد بالا و کودکان غیر قابل کنترل در انجام تکالیف اول و دوم باور غلط متفاوت هستند. اگرچه کودکان با اختلال آسپرگر در عملکرد نظریه ذهن نسبت به کودکان اتیسم با عملکرد بالا تواناتر بودند.بر طبق گزارشهای والدین از رفتارهای سازشی و درجه­ت بندی مهارتهای اجتماعی کودکان آسپرگر و اتیسم با عملکرد بالا داده­اند این کودکان غیر قابل تشخیص بودند .

هنگامیکه باشخص دیگری درتعامل هستیم،از این­که چگونه اشخاص فکرمی­­کنند واحساس می­نمایند، یک الگوی ذهنی فرضی خلق می­­کنیم. ما بطور احتمالی دارای یک سلسله شهودهای مستقیم، سریع واولیه درباره  شخص هستیم که بتدریج وبه آهستگی دنبال می­شوندومستدل­تر مورد قضاوت قرار می­گیرند.الگوی ذهنی، برخاسته از شهودهای سریع و سنجش­های تدریجی ماست و این هر دو، شهودها و سنجش­ها، از قضاوت­های ارزشی عاطفی تأثیر می­پذیرند. شواهد ارائه شده حاکی از این است که کودکان اتیستیک در فرایند شناخت اجتماعی و در مهارت نظریه ذهن و از طریق مراجعه به حالت­های ذهنی نامشهود می­توانند رفتارهای مشهود را تفسیر کنند. بدون نظریه ذهن، کودکان قادر به تمیز وانمود کردن، فریب دادن و لاف زدن از یکدیگر نیستند. تمامی مطالعات پیش گفته وجود نقایص مربوط به نظریه ذهن بعنوان یک توانایی شناختی و بعبارتی فراشناختی فکر کردن درباره  فکر یا دانش درباره  شناخت را در این گروه از بیماران سخت روانی به طور متفاوت از سایر بیماران تأیید می­نماید که شاید بتواند تبیین مفهومی جدیدی از این اختلال در بعد شناخت به دست آمده مبنای پژوهش­های گسترده قرار گیرد.

منبع

نادری،سارا(1393)، اثربخشی روش دوسابرنظریه ذهن درکودکان مبتلا به اتیسم،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی علامه طباطبایی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید