نظريات و تحقيقات مربوط به عوامل اجتماعي و فرهنگي

تصميم به مصرف يا عدم مصرف يك يا بيش از يك ماده، در بافت و زمينه اجتماعي و فرهنگي كه فرد در آن عضويت دارد بوقوع مي پيوندد. در هر فرهنگ و اجتماعي داراي نگرشها و احساساتي است كه نحوه برخورد با مواد تغيير دهنده هشياري را تعيين مي كند. اين باورها و نگرش هاي اجتماعي و فرهنگي سپس چهارچوبي براي تصميم گيري فرد براي مصرف مواد، و استانداردي كه از آن طريق مصرف مواد مورد داوري و ارزيابي قرار مي گيرد را تعيين مي كند. قواعد اجتماعي و فرهنگي تعيين كننده سه عامل هستند:

• كداميك از مواد يا داروها را بصورت مجاز و كداميك را بصورت غير مجاز مي توان يا نمي توان مصرف كرد؛
• چه مقدار از مصرف توسط جامعه هر فرهنگ پذيرفته شده تلقي مي شود؛
• چه مجازاتها يا عواقبي را چنانچه اين قواعد زير پا گذاشته شود، مي توان استفاده كرد .

گروه اجتماعي همچنين براي اعضاء خود همچنين اطلاعات لازم را درباره اثرات مواد گوناگون و اينكه چرا استفاده از مواد مطلوب يا نامطلوب است فراهم مي كند. در مجموع براي هر فرد، عوامل اثر گذار اجتماعي و فرهنگي بعنوان تعيين كننده هاي با اهميت الگوهاي مصرف و سوء مصرف مواد، عمل مي كنند. بنابراين به زعم محققان، زماني كه يك جامعه مفروض در نظر و قاعده بخشي به سبك مصرف مواد، زماني كه مواد را مي توان مصرف كرد و يا مكاني كه اين مواد را مي توان مصرف كرد با شكست مواجه مي‌شود، سوء مصرف موارد اعتياد به يك مشكل و مسئله تبديل مي شود. مشكل سوء مصرف و اعتياد در بسياري از جوامع كنوني محصولي ناتواني جوامع در نظم بخشي و قاعده مند كردن مصرف مواد قابل قبول است و نه در ناتواني آن در حفظ هر گونه مصرف مواد. فرهنگ هاي ايتاليايي و آمريكايي نمونه بارز نيروي قواعد اجتماعي به اداره و كنترل مصرف مواد است. در اين فرهنگ، نوشيدن مجاز صرفاً به مراسم مذهبي يا ميهماني هاي خانوادگي محدود مي شود. نوشيدن افراطي و فزاينده قوياً بازداري مي شود، رفتار نوشيدن متناسب با قواعد در مراسم خانوادگي يا عبادي مراعات مي شود.اين اتفاقي نيست كه در اين گروه فرهنگي، نرخ ابتلا به الكليسم نسبتاً پايين است. عليرغم اينكه اين ادعا در برخي از فرهنگ ها و جوامع مصداق دارد ولي بايد به يك نكته توجه جدي داشت كه در هر فرهنگ قواعد و اصولي در مورد پذيرش يا عدم پذيرش مصرف مواد وجود دارد. در هر جامعه اي گروه هاي فرعي زيادي ممكن است وجود داشته باشند كه استانداردهاي اجتماعي و فرهنگي جامعه و والدين خود را تا حد نسبتاً محدودي مي پذيرند. ولي در مجموع عناصر اجتماعي و فرهنگي از طريق مكانيسم هاي متعددي مصرف و سوء مصرف داروها و مواد را تحت تاثير قرار مي دهند .

منبع

سیدعلوی،ساناز(1394)، گروه درمانی مبتنی بر مراحل تغییر بر انعطاف پذیری کنشی و باورهای فراشناختی معتادین،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی مشاوره وراهنمایی،دانشگاه آزاداسلامی

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید