مولفه های هویت ایرانی – اسلامی در این تحقیق

پس از بررسی نظریات صاحبنظران و متخصصان عدیده ای که تنها به بخشی از آنان بسنده  شد و  از میان همه این مولفه ها به پنج مولفه اصول دین اسلام ، فروع دین اسلام ، محرمات اسلام ، سفارشات اسلام و تاریخ و اساطیر اسلامی ، در شاکلۀ هویت اسلامی و پنج مولفه : تاریخ و اساطیر ایران ، مهربانی و صلح دوستی ، زبان و ادبیات فارسی ، علاقه به علم و دانش ، غرور ایرانی » در شاکلۀ هویت ایرانی ملاک قرار گرفت ، که با توجه به گروه مورد سنجش یعنی دانش آموزان مقطع ابتدایی قابلیت درک داشته است پرداخته شده است ، نکته قابل به ذکر اینست که برخی از مولفه های دیگر هویت ایرانی  که مورد نظر بسیاری از کارشناسان بوده است دارای پس زمینه های دینی – اعتقادی بود ، که به دلیل در نظر گرفتن هویت اسلامی به صورت مجزا به نوعی ، جامع تر به آنها پرداخته شده است ، اما در برخی دیگر مولفه ها مانند مهربانی و صلح دوستی و علم دوستی که مورد سفارش هر دو ، بوده است به عامل قدمت پرداخته شده است .در پایان به این نکته اشاره می شود که هویت اسلامی در این تحقیق صرفنظر از نوع مذهب بوده است و استفاده از واژگان اصول دین و فروع دین صرفاً جهت ایجاد تقسیم بندی بوده است .

هویت اسلامی در تحقیق حاضر

اصول دین :

طبیعی است اگر بخواهیم از اصول دین اسلام صحبت کنیم به سراغ والاترین ، مهمترین و اصلی ترین منبع اسلام یعنی قرآن  کریم برویم ،  این پنج اصل عبارتند از : توحید ، نبوت ،عدل، معاد و امامت : اصول دین در مذهب تسنن سه مولفه ای و شامل توحید ، نبوت ,معاد می باشد .

توحید: « قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (اخلاص / 1) بگو:خداوند، یكتا و یگانه است .
اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ (نساء / 87) خداوند كسی است كه هیچ معبودی جز او نیست .
وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَیْئاً (نساء / 36) وخدا را بپرستید، و چیزی را با او شریك مگردانید.
إِنَّ إِلهَكُمْ لَواحِدٌ  (صافات / 4) قطعا‏ٌ معبود شما یگانه است.

این اصل شامل مفاهیم ، یگانگی خداوند ، قادر بودن و بی نیازی خداوند است همه امور در دست اوست و هیچ نیرویی ورای قدرت و خواست او وجود ندارد .

نبوت: « وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً وَ إِبْراهِیمَ وَ جَعَلْنا فِی ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّهَ وَ الْكِتابَ » (حدید / 26) ما نوح و ابراهیم را فرستادیم، و در دودمان آن دو نبوت و كتاب قرار دادیم.

وَ لِكُلِّ أُمَّهٍ رَسُولٌ فَإِذا جاءَ رَسُولُهُمْ قُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ (یونس / 47) و برای هر امتی، رسولی است، هنگامی كه رسولشان به سوی آنان بیاید به عدالت در میان آنها داوری می‌شود، و ستم به آنها نخواهد شد.

ثُمَّ قَفَّیْنا عَلی آثارِهِمْ بِرُسُلِنا  (حدید / 27) سپس در پی آنان رسولان دیگر خود را فرستادیم.

فرستاده شدن پیامبرانی از جنس انسان برای هدایت و ارشاد ، نشان دادن راه صحیح زندگی و اینکه همه راه ها به سوی خداوند متعال است ، همه پیامبران دارای یک مرجع هستند ، که او خدای قادر و تواناست .

معاد:  وَ لَهُ الْمُلْكُ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ  (انعام / 73) و در آن روز كه در«صور» دمیده می‌شود، حكومت مخصوص اوست.

قُلِ اللَّهُ یُحْیِیكُمْ ثُمَّ یُمِیتُكُمْ ثُمَّ یَجْمَعُكُمْ إِلی یَوْمِ الْقِیامَهِ لا رَیْبَ فِیهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ (جاثیه / 26) بگو:خداوند شما را زنده می‌كند، سپس می‌میراند، بار دیگر در روز قیامت كه در آن تردیدی نیست گردآوری می‌كند، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند.

 إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ یَوْمَ الْقِیامَهِ  (ال عمران / 185) شما پاداش خود را به طور كامل در روز قیامت خواهید گرفت.

مرگ پایان زندگی نیست ، همه به سوی خداوند متعال باز می گردند ، اعتقاد به دو بعد انسان ، مادی و غیرمادی ( روح و جسم ) توجه به معرفت خویش

عدل:  وَ ما كُنَّا ظالِمِینَ (شعراء / 209) و ما هرگز ستمكارنبودیم.

 وَ لا یُظْلَمُونَ نَقِیراً  (نساء / 124) و كمترین ستمی به آنها نخواهد شد.

 وَ ما كُنَّا مُهْلِكِی الْقُری إِلاَّ وَ أَهْلُها ظالِمُونَ  (قصص / 59) و ما هرگز آبادیها و شهرها را هلاك نكردیم مگر آنكه اهلش ظالم بودند.

 فَما كانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ  (روم / 9) خداوند هرگز به آنان ستم نكرد، آنها به خودشان ستم می‌كردند.

رضا مندی به تقدیر الهی ، که او خدایی است که عادل است و ستم کار نیست ، خوش بینی به جای بد گمانی و تردید ، سپردن کارها به او ، اورا وکیل و قیم خود دانستن ، او عادل داناست .

-امامت:  الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ كَفَرُوا مِنْ دِینِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِینَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِیناً  (مائده / 3) امروز كافران از (زوال) آئین شما، مأیوس شدند، بنابراین ، از آنها نترسید و از(مخالفت)من بترسید، امروز، دین شما را كامل كردم، و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین(جاودان)شما پذیرفتم.
« أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ » (نساء / 59) اطاعت كنید خدا را و اطاعت كنید پیامبر خدا و اولوالامر(اوصیای پیامبر)را

رها نکردن مردم به حال خودشان ، خداوند امت را بعد از انقطاع جریان نبوت به برگزیدگان و عالمان جامعه می سپارد ، به کسانی که از نسل پیامبرند ، و ، خاصان درگاه او .

منبع

رستگاری یزدی،مینا(1391)، بررسی عوامل مؤثر در شکل گیری هویت ایرانی – اسلامی در دانش آموزان دوره ابتدایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،مدیریت آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید