مفهوم یادگیری چیست؟

بحث در مورد یادگیری از یک میراث غنی و متنوعی برخوردار است تا قریب صد سال پیش مبحث یادگیری زیر سلطه ی نظریات فلسفی قرار داشت. برای مثال افلاطون و دیگر فیلسوفان عهد باستان تصور می­کردند که، یادگیری استعداد به یاد آوردن اندیشه­هایی است که افراد آدمی پیش از تولد دارا بود. یعنی اندیشه­ها از رشد درونی مایه می­گیرند، فطری هستند و به جهانی دیگر تعلق دارند. ارسطو نیز اندیشه­ها و تصورات را ذاتی می­دانست و به ورزش روانی هم اهمیت می­داد و از این دیدگاه به یادگیری توجه می­کرد. هر چند وی معتقد بود که حواس نیز در یادگیری دخالت دارند. اما به نظر وی نقش آن­ها در درجه دوم اهمیت قرار دارد، اما از ابتدای قرن نوزدهم رویکرد روانشناسان به مفهوم یادگیری شکل و روش­های تازه­ای یافت، با نخستین بررسی­های آزمایشی که توسط ابینگهاوس، پاولف و ثرندایک  به عمل آمد، روش­های تحقیق در علوم طبیعی، در مسائل یادگیری مورد استفاده قرار گرفت و بر مبنای انبوهی مدار علمی که حاصل کار آزمایشگاههای روان­شناسی در نقاط مختلف جهان بود، نظریه­های جامع­تر و اصول دقیق­تری در مبحث یادگیری ارائه گردید.

روان­شناسان همواره تلاش داشته­اند که فرایند یادگیری را تبیین کنند و در قالب نظریاتی به توضیح تئوریک این فرایند بپردازند. البته این تلاش نیز هم­چون  هر تولید علمی دیگری که در چرخه دانش­زایی به وجود می­آیند، معمولا” تحت­تأثیر رویشگاه نظری مورد تعلق خاطر نظریه­پردازان قرار داشته است. در اغلب دیدگاه­ها باور بر این است که فرایند یادگیری از آغاز تولد انسان شروع می­شود و تا پایان عمر او ادامه دارد و ساخت­های فراوانی از یادگرفتن، سخن گفتن، رفتار اجتماعی و پرورش عقلانی، عاطفی و روحی و اخلاقی را شامل می­شود.

   همزمان که یادگیری یکی از مهمترین زمینه­های مطالعه در روان­شناسی بوده است، در عین حال یکی از مشکل­ترین مفاهیم برای تعریف کردن نیز بوده است. در سال­های اخیر به تعریف­هایی تمایل نشان داده­اند که به تغییر در رفتار مشاهده­پذیر اشاره می­کنند. معروف­ترین این تعریف­ها تعریفی است که به وسیله کیمبل پیشنهاد شده است. کیمبل یادگیری را این­گونه تعریف کرده است: « تغییر نسبتا” پایدار درتوان رفتاری(رفتار بالقوه) فرد که در نتیجه تمرین تقویت شده رخ می­دهد» این تعریف بسیار معروف است ولی به هیچ وجه مورد پذیرش همه­ی روان­شناسان قرار­نگرفته، زیرا وجود گرایش­ها و مکاتب مختلف سبب شده است که هر یک بر جنبه­ی به خصوصی از یادگیری تأکید نموده و آن را بر اساس مبانی نظری خود تعریف کنند.

ابعاد یادگیری

با تکیه بر تعریف بالا مسلما” یادگیری در ابعاد وسیع و به شیوه­های مختلف انجام می­گیرد که در این حال به اهم آن اشاره می شود:

• دانش اجرا نمودن مهارت­های مختلف به روش­های متنوع؛
• توان حل مسئله و مشکل­گشایی؛
• بهره­گرفتن از تئوری­ها در زمان عمل؛
• مهارت گزینه­های شیوه کسب اطلاعات و اداره اطلاعات؛
• توانمندی مراجعه به حافظه و یاد­آوری اطلاعات ذخیره؛
• توانایی خلاقیت و تفکر نقادانه؛
• توانایی برقراری ارتباط کارآمد؛
• توانایی تصمیم­گیری آگاهانه؛

اصول یادگیری مؤثر

برای تحقق اهداف آموزشی و رسیدن به یادگیری مطلوب لازم است از اصول زیر پیروی شود:

• ایجاد انگیزه یادگیری در فراگیران؛
• توجه به این اصول که یادگیری فرایندی است فعال نه انفعالی؛
• راهنمایی و تشویق فراگیران؛
• تأمین مواد و منابع آموزشی مناسب با اهداف آموزشی؛
• فرصت دادن برای ممارست و مرور مطالب؛
• ایجاد تنوع در روش­های آموزشی؛
• تشوق و تقویت رفتارها صحیح فراگیران؛
• تفهیم و شفاف­سازی استاندارد­های عملکرد و انتظارات؛
• در نظر گرفتن ورودی­های مختلف یادگیری( که عبارتند از):

1. احساسات و نگرش­ها
2. آگاهی و توانمندی­های فکری
3. مهارت­های فیزیکی و حرکتی.

منبع

سلطان آبادی، فاطمه(1394)، رابطه بین سبک های یادگیری یونگ با گرایش به دین باوری، پایان نامه کارشناسی ارشد، تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد  اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید