معیارهای DSM-5 برای اختلال شخصیت ضداجتماعی

 فرد تقریباً در همه جنبه­های زندگی به حقوق دیگران احترام نمی­گذارد و آن­ها را نقض می­کند. این رفتار ازپانزده  سالگی شروع شده است و سه مورد یا بیشتر  از موارد زیر آن را نشان می­دهند:

• فرد با پیش نگرفتن رفتارهای قانون، هنجارهای اجتماعی را رعایت نمی­کند و این موضوع را تکرار ارتکاب اعمال مجرمانه­ای که به دستگیری او منجر می­شوند نشان می­دهد.
• مکار و فریبکار است و این موضوع را دروغگویی­های مکرر، استفاده از نام­های مستعار یا کلاهبرداری از دیگران به منظور سودجویی شخصی یا لذت بردن نشان می­دهند.
• فرد بدون فکر و بلافاصله بر اساس امیال ناگهانی خود عمل می­کند یا نمی­تواند از پیش  برنامه­ریزی کند.
• زودرنج، زود خشم و تحریک­پذیر یا پرخاشگر است و این موضوع را تکرار دعواها یا تهاجم­های فیزیکی نشان می­دهند.
• با کارهای خطرناکی که انجام می­دهد، ایمنی خود یا دیگران را رعایت نمی­کند
• تقریباً در همه امور بی­مسئولیت است و این موضوع را تکرار قانون­شکنی­ها در محل کار یا رعایت نکردن مسئولیت­های مالی نشان می­دهند.
• پشیمانی و عذاب وجدان ندارد و این موضوع را بی­تفاوتی او نسبت به ناراحت کردن دیگران، بدرفتاری با آن­ها یا دزدیدن اموال آن­ها یا تلاش برای توجیه این اعمال نشان می­دهند.

1. فرد حداقل  هیجده سال سن دارد.
2. شواهد نشان می­دهند که فرد اختلال سلوک دارد و شروع آن قبل از پانزده  سالگی بوده است.
3. رفتارهای ضداجتماعی صرفاً در طول اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی روی نمی­دهند.

اختلال شخصیت مرزی

ویژگی­های اصلی اختلال شخصیت مرزی  عبارتند از بی­ثباتی در روابط شخصی، عدم اعتماد به نفس، تغییر دایمی طرز تفکر و عقیده درباره خود، تغییرات خُلقی ؛ نوسانات مودی غیرقابل پیش­بینی و رفتار   بی­فکر و بی­پروا. این ویژگی­ها عمومیت دارند و از کودکی شروع شده­اند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی از طرد شدن به شدت می­ترسند. این حالت باعث می­شود که از همان اولین جلسه آشنایی با دیگران محکم به آن­ها بچسبند و رابطه­ای بسیار صمیمی و پر از کشمکش آغاز کنند. اما در صورتی که احساس کنند طرف مقابل به آن­ها زیاد محبت ندارد یا برایشان اهمیت قایل نمی­شود، با همان سرعت به رابطه خود پایان می­دهند. اغلب نیز همین حالت پیش می­آید؛ زیرا ممکن است طرف مقابل همان احساسات فرد مبتلا به اختلال مرزی را نداشته باشد. وجه تسمیه اختلال شخصیت مرزی این است که قبلاً تصور می­شد در مرز بین نوروز و پسیکوز قرار دارد.

مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی وقتی احساس می­کنند که انتظاراتشان از طرف مقابل برآورده نمی­شود، بسیار نامتعادل و هیجانی می­شوند ولی در عین حال از طرد شدن و از دست دادن رابطه می­ترسند و در نتیجه سردرگم می­شوند. همه این حالت­ها نوسانات هیجانی شدیدی را موجب می­شوند و بعضی نتایج این ؛ترن هوایی هیجانی و ترسناک عبارتند از: تغییرات دایم و غیرقابل پیش­بینی در اعتماد به نفس، دوره­های طولانی افسردگی، خودآسیب­رسانی عمدی، اندیشیدن به خودکشی و اقدام به خودکشی و رفتارهای بی­فکر و بی­پروا، مثل سوء مصرف مواد، خشونت فیزیکی و بی­بندو باری جنسی. اختلال شخصیت مرزی با اختلالات خُلقی، افسردگی و خودکشی ارتباط نزدیکی دارد. در نتیجه، بعضی روان­شناسان بالینی به این فکر افتاده­اند که شاید اختلال شخصیت مرزی نوعی افسردگی باشد اما این اختلال صرفاً با اختلالات بالینی مثلاً اختلالات روانی عمده، اختلالات یادگیری و اختلالات مصرف مواد،  کاموربید است.

تحقیق انجام شده در سال 1998 نشان داده است که 3/96 درصد افراد مبتلا به اختلالات شخصیت مرزی، اختلال خُلقی نیز نشان می­دهند اما در 4/88 درصد آن­ها معیارهای اختلال اضطرابی نیز دیده می­شود که اغلب اختلال وحشتزدگی و فوبیای اجتماعی است. جالب اینکه 1/64 درصد این افراد معیارهای اختلالات سوء مصرف مواد و 53 درصد، معیارهای اختلالات خورد و خوراک را داشتند. کشف مهم دیگر این بود که در 9/55 درصد این افراد اختلال شخصیت مرزی با اختلال استرس پس­آسیبی  کاموربیدیتی داشت. این کشف به موازات نگرش بعضی روان­شناسان بالینی است که اعتقاد دارند اختلال شخصیت مرزی می­تواند نوعی PTSD باشد. مخصوصاً به این علت که بسیاری از افراد مبتلا به اختلال مرزی، در کودکی، از نظر سوء استفاده جنسی یا بدرفتاری فیزیکی تجربه­های تروماتیک داشته­اند. حداقل دستاوردهای اطلاعات اخیر این است که اختلال شخصیت مرزی نوعی سبک رفتاری را نشان می­دهد که ممکن است فرد را در خطر انواع زیادی از سایر اختلالات روانی قرار دهد .

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است سمپتوم­های پسیکوتیک نشان دهند، مثلاً:  هالوسینیشن­های شنیداری داشته باشند برای مثال صداهای تخیلی بشنوند که به آن­ها می­گویند خودکشی کنند ، اما این سمپتوم­ها معمولاً موقت هستند. همچنین، به هالوسینیشن­های خود معمولاً واکنش ایگو, دیستونیک نشان می­دهند. یعنی متوجه می­شوند و قبول دارند که صدهای تخیلی یا سایر هالوسینیشن­ها چیزهایی غیرقابل قبول، بیگانه و استرس­زا هستند. در مقابل، فردی که به یک اختلال پسیکوتیک مبتلاست ممکن است متوجه نشود که هالوسینیشن­های او پاتولوژیک هستند. بعضی محققان متوجه شده­اند که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، در مقایسه با کسانی که این اختلال را ندارند، خلق­ها یا مودهای ناکارآمد بیشتری نشان می­دهند، در روابط میان­فردی خود مشکلات بیشتری دارند، مهارت­های مقابله­ای ضعیف­تر هستند و تعداد و شدت تحریف­های شناختی آن­ها بیشتر است.

معیارهای DSM-5 برای اختلال شخصیت مرزی

فرد تقریباً در همه جوانب زندگی، در روابط میان­فردی، خودپنداره ؛ شناخت از خود ، احساسات و هیجان­ها عدم ثبات نشان می­دهند و بسیار ایمپالسیو است  بدون فکر و بر اساس امیال ناگهانی عمل می­کند و خودکنترلی ندارد. این وضعیت قبل از اوایل بزرگسالی شروع شده است و در شرایط مختلف حضور دارد و این حالت را پنج مورد  یا بیشتر از موارد زیر نشان می­دهند:

• فرد برای اینکه دیگران او را واقعاً یا به خیال خودش ترک نکنند، مستأصلانه تلاش می­کند.
• در زندگی خود به طور دایم و مکرر روابط میان­فردی بی­ثبات و پر تنش دارد که خصوصیت اصلی آن­ها این است که طرف مقابل را فردی بسیار خوب می­داند یا او را بی­اندازه پست و بی­ارزش می­پندارد.
• اختلال هویت دارد و خودپنداره یا خودانگاره وی به شدت و به طور دایم بی­ثبات است.
• حداقل در دو زمینه که در آن­ها احتمال آسیب­رسانی به خود وجود دارد، رفتاریهای ایمپالسیو دارد.
• به طور مکرر رفتارهای انتحاری در پیش می­گیرد، ژست و حالت خودکشی به خود می­گیرد یا تهدید به خودکشی می­کند و یا رفتارهای خودزنی نشان می­دهد.
• از لحاظ احساسی و هیجانی ثبات ندارد؛ زیرا خلق او به شدت واکنشی است  ، یعنی بدون فکر کردن درباره موضوع مودش تغییر می­کند. مثلاً:  دیسفوریای اپیزودیک شدید، زودرنجی و زودخشمی، اضطراب که معمولاً چند ساعت طول می­کشد و به ندرت بیشتر از چند روز ادامه می­یابد.
• تقریباً همیشه احساس خلاء می­کند.
• به شدت و نامتناسب با محرک خشمگین­کننده عصبانی می­شود یا نمی­تواند خشم خود را کنترل کند مثلاً : بسیار زود و به فراوانی عصبانی می­شود، همیشه عصبانی است یا به طور مکرر با دیگران وارد دعواهای فیزیکی می­شود .
• افکار پارانوئیدی موقت و مرتبط با استرس دارد یا سمپتوم­های شدید، گستگی نشان می­دهد.

منبع

زاهدی عراقی،فریبا(1394)، روایی تشخیصی فرم بازسازی شده پرسشنامه شخصیتی چندوجهی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشکاه بوبوک دیدن نمایید