مراحل  فرسودگي شغلي معلمان  از ديدگاه ساراسون

معلمان تارسيدن به نقطه فرسودگي شغلي مراحلي راطي مي كنند.آنها درمرحله اول اشتغال باشور وهيجان،اميدواري زيادوحتي احساس رضايت تلاش مي كنند.بتدريج افراد مستعد فرسودگي شغلي اكثرا فرصتهاي استراحت و تعطيلات رافراموش كرده واز يادمي برند.بتدريج توقعات غير واقعي آنهارا ناكام مي سازد و شروع به ترديد در مورداهداف،شيوه ها و ارزشهاي خود مي كنند.آنگاه رفته رفته عصباني شده و شكوه آغاز مي كنند،احساس بي ارزشي كرده وافسرده مي شوندوبه اين نتيجه ميرسند كه:من نمي توانم  آنطوري كه مي خواهم باشم. سپس بي علاقگي فرامي رسدوبه فرسودگي شغلي منتهي مي شود.

عوامل فرسودگي شغلي

ويژگي هاي منفي محل كار و نارضايتي از مسايل زناشويي  ولپين و جيكوب،داشتن رفتار نوع A  لاوانكو،ازويژگي شخصيتي سرسختي  دپيو و گوردون و يودر،نسبت بالاي دانش آموز به معلم و محدوديت پيشرفت و ارتقاء شغلي معلمان و حجم بالاي كار آنها آنتونيووالترس وپلي كروني ،به احساس حمايت اجتماعي كمتر پرسكي و گروسي و همكاران،تحمل فشار رواني ناشي از كاربمدت طولاني و ناهماهنگي تخصص با حرفه اي كه فرد در آن مشغول به فعاليت است و همچنين خارج از ظرفيت و استعداد بودن مشاغل  فرج پور،ابهام نقش وتعارض نقش  لي و همكاران،فعاليتهاي تكراري در يك شغل و وجود انتظارات و مسئوليتهاي ناهماهنگ با علاقه فرد و فقدان چالشها و محركها و همچنين كمبود كاركنان و افزايش مسئوليت ناشي از آن  شيسلي، فشارهاي ناشي از مواجهه با تقاضاها و درخواست هاي مكرر ديگران و رقابت سخت و فشرده  و نيازهاي مالي و تلاش براي كسب در آمد ، محروميت از آنچه فرد شايسته آن است  اسكات، شغل فرد و نقش سازماني او و ساختار و جو سازماني و جريان پيشرفت حرفه اي و روابط حرفه اي  استورات،همه اين موارد بيان شده در فرسودگي نقش به سزايي دارند. عواملي كه مي تواند در بروز فرسودگي شغلي معلمان موثر باشد شامل موارد زيرست :

 تعارض نقش: تعارض وناسازگاري نقش، زماني رخ مي دهد که تن دادن به مجموعه اي از الزامهاي شغلي با پذيرش مجموعه ديگري از الزامهاي شغلي، مغاير و يا به کل نا ممکن است.

ابهام نقش:وضعيت شغلي معيني است که درآن پاره اي اطلاعات لازم براي انجام شغل بطورنا مطلوب،نارسا يا گمراه کننده اند،در نتيجه فرد نمي داند که چه انتظاري از وي براي انجام شغلش دارند.

گرانباري و كمباري نقش

گرانباري نقش:اگر فرد نتوانداز پس انجام کاري که بخشي از شغل معيني است برآيد،دچاراسترس خواهد شد.

كمباري نقش:وضعيتي که درآن ازمهارتهاي شخص به طور کامل و تمام استفاده نمي شود. شرايط نامطلوب كار ،مشكلات مالي ،مشكلات سازماني ،مشكلات رفتاري دانش آموزان با توجه دقيق تر به حرفه معلمي مي توان در يافت كه توام شدن مسئوليتهاي حرفه اي  بامسئوليتهاي اجتماعي فشاررواني ايجادمي كند . انتظارات مختلف والدين،دانش آموزان،اولياي مدرسه، همكاران،سازمان آموزش وپرورش،مطبوعات،رسانه ها،دركنار تفسيرهايي ازعدم كارآيي واثر بخشي مدارس وبويژه معلمان بعمل ميآيد،ممكنست موجب تشديد فشاررواني درمعلمان شود، شرايط نامطلوب كاركه بدلايل فضاهاي آموزشي نامناسب ايجادمي شود،عدم تعادل بين درآمدهاوهزينه هاي زندگي،مشكلات ناشي ازمسائل آموزش وپرورش ،مدرسه وسبكهاي مديريت،رهبري مديران وبالاخره نبودارتباطات مفيدوحرفه اي ميان كاركنان،فشارهاي رواني وبدنبال آن منجربه فرسودگي مي شود.

منبع

یزدان پناه،کیا(1393)،ارتباط سنجی ارگونومی،فرسودگی شغلی ونگرش حرفه ای معلمان،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم تربیتی مدیریت آموزشی،دانشکده ادبیات وعلوم انسانی شهیدباهنرکرمان

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید