قوانین مرتبط با کودکان و نوجوانان بزهکار

پیمان نامه جهانی حقوق کودک

این کنوانسیون که مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 20 نوامبر 1989 ( مصادف با 29 آبان سال 1368 ) می باشد  . اولین توافق بین المللی در خصوص حمایت از کودکان است که دارای ضمانت اجرا و توان قانونی است و می توان مدعی شد که بیش از هر سند بین المللی دیگری از اقبال عمومی جامعه جهانی برخوردار گردیده است . مفاد پیمان نامه جهانی حقوق کودک در برگیرنده والاترین ارزش هایی است که در فرهنگ ها ، مذاهب و سنن همه کشورهای جهان برای کودکان وجود دارد. پیمان نامه حقوق کودک شامل 1 مقدمه و 54  ماده است که در 3 بخش تنظیم و تدوین گشته است . بخش اول این پیمان نامه که متضمن 41 ماده است ، به بیان حقوق کودکان و تکالیف دول آن ها پرداخته است ؛ حقوقی که کودکان در عرصه حیات دارند و تکالیفی که دولت ها در قبال این حقوق بر عهده گرفته اند . بخش دوم که شامل 42 تا 45 کنوانسیون است ، ترتیبات اجرای معاهده را مشخص می کند و مشتمل بر پیش بینی تدابیر اجرایی موثر به منظور حصول اطمینان از انجام تعهدات دولت ها در تحقق اصول مندرج در کنوانسیون است . بخش سوم که قسمت پایانی معاهده است ، دربردارنده ی مواد 46 تا 54 کنوانسیون و اصلاح و تفسیر آن را مشخص کرده است . با توجه به موضوع پژوهش ، ماده 37 این پیمان نامه که در خصوص کودکان معارض قانون تنظیم گشته است ، به تفصیل ذکر می شود .

ماده 37 ) کشورهای عضو ، تضمین خواهند کرد که :

الف ) هیچ کودکی مورد شکنجه یا سایر رفتارهای بیرحمانه ، غیر انسانی یا تحقیر آمیز قرار نگیرد . مجازات اعدام ، یا حبس ابد بدون امکان آزادی ، نباید در مورد بزه های ارتکابی توسط اشخاص زیر 18 سال ، اعمال گردد .

 ب ) هیج کودکی به طور غیر قانونی یا خودسرانه از آزادی محروم نشود . دستگیری ، بازداشت یا زندانی کردن کودک باید مطابق قانون و تنها به عنوان آخرین راه چاره و در کوتاه ترین زمان ممکن صورت پذیرد .

پ ) با هر کودکی که از آزادی محروم شده است رفتاری انسانی و همراه با احترام به مقام ذاتی انسان و با توجه به نیازهای افراد کم سن او اعمال شود . به ویژه کودک محروم از آزادی باید از بزرگسالان جدا شود مگر آنکه این امر مغایر با منافع عالیه ی کودک تشخیص داده شود ، و او حق دارد جز در موارد استثنایی ، تماس خود را با خانواده اش از طریق مکاتبه و ملاقات حفظ کند .

ت ) هر کودک محروم از آزادی ، حق دسترسی فوری به کمک های حقوقی و سایر مساعدت های مقتضی داشته باشد و همچنین حق داشته باشد که محرومیت خود از آزادی را از حیث تطابق در برابر دادگاه یا هر مقام واجد صلاحیت مستقل و بی طرف دیگر مورد اعتراض قرار دهد و در یک چنین مواردی از تصمیم فوری برخوردار شود .

حقوق بشر افراد محبوس

حقوق بنیادی بشر هیچ گونه حد و مرزی چون حبس نمی شناسد و به هیچ عنوان این حقوق قابل نفی نیست ، از این رو کیفر سالب آزادی در مورد هر شخص او را از حقوق اساسی متعلق به نوع بشر ، محروم نمی کند . و به عبارت دیگر ، سلب آزادی نافی حقوق بنیادی بشر نیست ، بنابراین این حقوق شامل حال تمامی افراد زندانی و بازداشت شدگان نیز می شود . این حقوق را برخی حقوق دانان چنین برشمرده اند :

1 : حق زندگی و برخورداری از احترام به حیثیت فردی
2 : محفوظ ماندن از اعمال شکنجه و سو رفتار
3 : حق برخورداری از بهداشت
4 : حق احترام به شان انسانی
5 : حق برکنار بودن از هرگونه تبعیض
6 : حق برحذر بودن از بردگی
7 : حق آزادی اندیشه
8 : حق آزادی وجدان
9 : حق آزادی مذهب
10 : حق احترام به زندگی خانوادگی
11 : احترام به کرامت و حیثیت انسانی افراد دستگیر شده و زندانیان

بشر فی نفسه دارای احترام بوده و به صرف انسان بودن ، هر کس مستحق احترام و تکریم است ، بدین جهت حتی چنان چه انسانی مرتکب جرم شود و موجبات توقیف قانونی خودش را فراهم آورد و زندانی گردد ، نباید مورد هتک حرمت قرار گیرد ، چون همان طور که در متون مختلف ، مانند ( تعالیم دینی ، اعلامیه حقوق بشر ) تاکید شده که بشر فی نفسه مورد احترام است و هرکس نیز مرتکب تخلف و بزهی شد ؛ فقط مجازات همان جرم را باید بر او بار آورد و نه بیشتر از آن ، این است که اصل ماده 29 قانون اساسی در این مورد مقرر می دارد : (( هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر ، بازداشت ، زندانی یا تبعید شده به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است )) .

قانون حمایت از کودکان و نوجوانان

مجلس شورای اسلامی در حمایت از کودکان و نوجوانان قانونی را تصویب نمود که بر اساس آن کلیه اشخاص زیر 18 سال از حمایت های قانونی برخوردار می گردند . به پاره ای از موارد اشاره می شود .

ماده 1 – کلیه افرادی که به سن 18 سال تمام هجری شمسی نرسیده اند از حمایت های قانونی مذکور در این قانون بهره مند می شوند .

ماده 2 – هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد ممنوع است .

ماده 4 – هرگونه صدمه و اذیت وآزار و شکنجه جسمی و روحی کودکان و نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان ممنوع و مرتکب به سه ماه و یک روز تا شش ماه حبس و یا تا ده میلیون ( 000 ، 000 ، 10 ) ریال جزای نقدی محکوم می گردد .

ماده 6 – کلیه افراد و موسسات و مراکزی که به نحوی مسوولیت نگاهداری و سرپرستی کودکان را برعهده دارند مکلفند به محض مشاهده ی موارد کودک آزاری ، مراتب را جهت پیگیری قانونی مرتکب و اتخاذ تصمیم مقتضی به مقامات صالح قضایی اعلام نمایند . تخلف از این تکلیف موجب حبس تا شش ماه یا جزای نقدی تا پنج میلیون (000،000،5 ) ريال خواهد بود .

آيين‌نامه اجرايی كانون اصلاح و تربيت

فصل اول ـ سازمان کانون اصلاح و تربیت‌

ماده 1 ـ کانون اصلاح و تربیت مرکزی است که نگاهداری ‌ ، تهذیب و تربیت اطفالی را که‌ برحسب ‌مقررات ‌قانون ‌دادگاه ‌اطفال ‌بزهکار مصوب ‌1338 به آن سپرده می‌شود برعهده خواهد داشت‌.

ماده 2 ـ کانون اصلاح و تربیت دارای سه قسمت است‌ :

• قسمت نگهداری موقت
• قسمت اصلاح و تربیت‌
• زندان‌

هر یک از قسمتهای مذکور از یکدیگر مجزا بوده و در هر قسمت اطفال برحسب سن با رعایت ‌تبصره ذیل ماده 23 قانون دادگاه اطفال و سابقه ارتکاب جرم و حتی‌ الامکان از نظر نوع جرم و درجه ‌تربیت‌ پذیری طبقه ‌بندی خواهند شد. به علاوه قسمتی که دختران در آن نگاهداری می‌شوند از پسران ‌مجزا خواهد بود.

ماده 3 ـ قسمت نگهداری موقت اختصاص به اطفالی خواهد داشت که از طرف دادگاه هنوز درباره‌ آنها اخذ تصمیم به عمل نیامده است‌ .

اطفالی که طبق ماده 20 قانون دادگاه اطفال بزهکار به این قسمت از کانون اعزام خواهند شد تا زمانی‌ که اعلام رفع توقیف از طرف دادگاه به عمل نیامده است در آنجا خواهند ماند. در مورد اطفالی که دادگاه برای جلوگیری از تبانی و یا سایر جهات قانونی نگهداری انفرادی آنها را لازم می‌داند در این قسمت تا دستور ثانوی دادگاه ‌ ، به طور انفرادی نگهداری خواهند شد .

ماده 4 ـ در مدت توقیف طفل در قسمت نگاهداری موقت از نظر اجرای ماده 7 قانون تشکیل دادگاه ‌اطفال بزهکار به وسیله مددکاران اجتماعی کانون درباره سوابق خانوادگی ‌ ، اجتماعی و خصوصیات ‌اخلاقی طفل تحقیقات لازم به عمل خواهد آمد و از نظر وضع جسمانی‌ ، روانی‌ ، میزان قوه درسی واستعداد حرفه ‌ای به وسیله متخصصین کانون مورد معاینه قرار خواهند گرفت مجموعه سوابق ‌جمع ‌آوری شده در شورایی با حضور مدیر کانون و متخصصینی که از طفل معاینه به عمل آورده‌اند بررسی خواهد شد و گزارش نهایی که متضمن خصوصیات واقعی شخصیت طفل و تدابیر پیشنهادی درباره وی خواهد بود در دو نسخه تنظیم می‌گردد که یک نسخه از آن به دادگاه اطفال ‌ارسال خواهد شد و نسخه دیگر در پرونده وی در کانون باقی خواهد ماند. در این پرونده تصمیمات ‌دادگاه و گزارشهای واصله مربوط به طفل و نتیجه تحقیقات و معایناتی که از طرف مددکاران‌ اجتماعی و متخصصین تهیه می‌شود نگاهداری خواهد شد پرونده مزبور شامل دو قسمت قضایی و اجتماعی خواهد بود.

ماده 5 ـ در قسمت اصلاح و تربیت‌ ، اطفالی نگاهداری خواهند شد که از طرف دادگاه به موجب بند2 ماده 17 و بند 3 ماده 18 اعزام شده و یا به موجب ماده 26 قانون 1338 دستور مجدد انتقال آنها به قسمت اصلاح و تربیت داده شده باشد

ماده 6 ـ در قسمت زندان‌ ، اطفالی نگاهداری می‌شوند که از طرف دادگاه طبق بند 4 ماده 18 تصمیم‌ اعزام به آن قسمت درباره آنها اتخاذ شده باشد.

ماده 7 ـ در هر یک از قسمت ‌های مذکور در ماده 2 این آیین ‌نامه اطفال برحسب استعداد ، سن‌ ، درجه‌ معلومات طبق برنامه‌ای که با رعایت مواد 15 و 16 این آیین ‌نامه تنظیم می‌شود مورد تعلیم و تربیت ‌قرار خواهند گرفت‌. برنامه آموزش حرفه‌ای به نحوی باید اجرا شود که حتی ‌الامکان خللی به‌ تحصیلات عادی اطفال وارد نیاید .

ماده 8 ـ ترتیب نگاهداری اطفال در قسمت زندان از لحاظ صرف غذا ، خواب‌ ، تعلیمات اخلاقی وحرفه‌ای به طوری است که در قسمت اصلاح و تربیت به عمل می‌آید ولی مدیر کانون می‌تواند برحسب روحیه اطفال و نوع بزه ارتکابی‌ ، آنان را از لحاظ صرف غذا یا خواب یا تعلیمات اخلاقی و حرفه‌ای و اجرا تدابیر تربیتی و تهذیبی به دسته ‌هایی تقسیم نموده و معاشرت هر دسته را با دسته‌ دیگر ممنوع بدارد .

ماده 9 ـ روز و ساعت ورود و خروج اطفال در دفتر کانون و پرونده آنها ثبت و منعکس خواهد شد و در بدو ورود اشیایی را که اطفال همراه خواهند داشت به بایگانی که برای نگاهداری آنها اختصاص ‌داده شده ضمن ثبت مشخصات اشیای مزبور سپرده پس از پایان دوره توقف هنگام خروج از کانون ‌به آنها مسترد و یا در مقابل اخذ رسید به والدین آنها داده خواهد شد .

ماده 10 ـ اطفالی که به کانون اصلاح و تربیت اعزام می‌شوند موظف هستند که طبق برنامه کانون درهفته 36 ساعت در کلاسهای درسی یا در کارگاه‌های فنی و حرفه‌ای به تحصیل یا کارآموزی اشتغال ‌داشته باشند و روزی یک ساعت ورزش نمایند .

فصل دوم ـ وظایف مسئولین کانون اصلاح و تربیت‌

ماده 11 ـ کانون اصلاح و تربیت در هر حوزه دارای یک نفر مدیر و برای هر یک از قسمتهای ‌آموزش‌ ، نگاهداری موقت و اصلاح و تربیت و زندان‌ ، دارای یک نفر مسئول خواهد بود و تعدادکافی پزشک‌ ، روان ‌پزشک‌ ، روان‌ شناس متخصص‌ ، مددکار اجتماعی‌ ، مربی‌ ، آموزگار و آموزگار تعلیمات حرفه‌ای‌ ، کارمند دفتری‌ ، پزشکیار و مراقب تربیتی و انتظامی در اختیار خواهد داشت‌ .

تبصره ـ مدیر مسئول کانون اصلاح و تربیت در صورت نیاز می‌تواند با تصویب وزارت‌ دادگستری تا سه نفر معاون داشته باشد .

ماده 12 ـ مدیر کانون عهده‌دار اداره کلیه امور مربوط به کانون بوده و موظف است تصمیمات دادگاه ‌اطفال را به موقع اجرا گذاشته و نسبت به اجرای برنامه ‌های ورزشی‌ ، تربیت اخلاقی‌ ، آموزش‌ علمی‌ ، تعلیم حرفه به اطفال و وضع غذا ، بهداشت و خواب آنان مراقبت به عمل آورد .

ماده 13 ـ مدیر کانون اصلاح و تربیت موظف است حداقل هر سه ماه یک بار گزارش کاملی از وضع ‌رفتار و اخلاق هر طفل و پیشرفت هایی که حاصل کرده است به رییس دادگاهی که طفل را به کانون ‌اعزام داشته است بدهد و رییس دادگاه در صورت تجدید نظر در تصمیمات قبلی اجرای تصمیمات ‌مجدد را به کانون اعلام خواهد داشت‌ .

تبصره ـ مدیر کانون می‌تواند قبل از مدت مذکور فوق هرگاه تغییرات محسوسی در وضع تربیتی ‌طفل ایجاد شده باشد مراتب را به دادگاه اطفال اعلام نماید.

ماده 14 ـ در مواردی که براثر بیماری یا اختلال در وضع مزاجی یا روانی طفل نگاهداری و معالجه ‌وی در کانون اصلاح و تربیت میسر نباشد مدیر کانون مراتب را به قاضی دادگاه اطلاع خواهد داد و با موافقت او طفل را به یکی از موسسات پزشکی یا طبی ـ تربیتی اعزام خواهد داشت مدتی که طفل ‌در آن موسسه بستری خواهد بود جز مدت توقف وی در کانون محسوب خواهد شد .

ماده 15 ـ آموزگاران و مربیان عهده ‌دار تدریس‌ ، تعلیم‌ ، تربیت و تهذیب اخلاقی اطفال هستند وطبق برنامه ‌ای که از طرف مدیر کانون با جلب نظر متخصصین مربوط و تایید اداره خدمات ‌اجتماعی و تصویب وزارت دادگستری تنظیم می‌شود عمل خواهند نمود .

تبصره ـ هر مربی‌ ، تربیت و راهنمایی یک گروه از اطفال را در کانون برعهده خواهد داشت و با معاونت و همکاری مراقبین تربیتی و انتظامی نسبت به اصلاح و تهذیب اخلاق آنان اقدام خواهد کرد و مراقبین تربیتی هر گروه موظفند هرگونه تغییر اخلاقی و یا دگرگونی در طرز رفتار اطفال را به ‌اطلاع مربی گروه برسانند .

ماده 16 ـ آموزگاران تعلیمات حرفه‌ای عهده‌دار آموختن حرفه به اطفال و اداره کارگاه های کانون ‌بوده و طبق برنامه ‌ای که از طرف مدیر کانون به کمک متخصصین و پس از کسب نظر اداره خدمات ‌اجتماعی و تصمیم وزارت دادگستری تهیه می‌شود ، اقدام خواهند نمود .

ماده 17 ـ به منظور حفظ نظم‌ ، اجرای اقدامات تربیتی‌ ، مراقبت و راهنمایی اطفال در کانون اصلاح ‌و تربیت مأمورین مخصوصی به نام مراقب تربیتی و انتظامی در هر یک از قسمتهای کانون انجام‌ وظیفه خواهند کرد .

مراقبت انتظامی داخل کانون به وسیله مراقبین تربیتی داخلی و مراقبت خارج آن به وسیله مراقبین‌ خارجی کانون به عمل خواهد آمد .

مراقبین تربیتی و انتظامی کانون اصلاح و تربیت به دو درجه تقسیم می‌شوند .

• مراقبین تربیتی و انتظامی درجه یک که حداقل تحصیلات آنان دارا بودن گواهی ‌نامه کامل متوسطه ‌(یا معادل آن‌) خواهد بود.
• مراقبین تربیتی و انتظامی که از بین دارندگان کارنامه قبولی سوم متوسطه و ششم ابتدایی (یا معادل ‌آنها) انتخاب خواهند شد. دارندگان کارنامه قبولی سوم متوسطه اولویت خواهند داشت‌ .

سن مراقبین تربیتی در هر حال در بدو استخدام نباید از 20 سال کمتر باشد به علاوه باید متاهل بوده ‌و از نظر اخلاق و سلامتی جسمانی و روانی صلاحیت آنان محرز شده باشد .دبرای مراقبت خارجی و حفاظت محوطه داخلی کانون اصلاح و تربیت و بدرقه اطفال و موارد دیگری که ضروری باشد ممکن است از افراد کادر پلیس عمومی استفاده شود که از حیث مسئولیت ‌و انجام وظیفه تابع این آیین ‌نامه خواهند بود . کسانی که دوره اختصاصی پلیس را دیده باشند حق تقدم خواهند داشت‌ .

تبصره ـ کلیه مراقبین تربیتی و انتظامی موظف هستند که قبل از شروع خدمت در کانونهای اصلاح ‌و تربیت یک دوره آموزش تخصصی و کارآموزی عملی را که چگونگی آن از طرف وزارت‌ دادگستری تعیین خواهد شد بگذرانند.

ماده 18 ـ از طرف مدیر کانون یک نفر سرپرست برای مراقبین داخلی و یک نفر برای مراقبین خارج‌کانون تعیین خواهد شد .

تبصره ـ چنانچه مراقبین خارجی از افراد کادر انتظامی پلیس باشند سرپرست آنها از طرف سازمان ‌انتظامی مربوط تعیین و در اختیار مدیر کانون قرار خواهد گرفت‌ .

ماده 19 ـ مراقبین تربیتی و انتظامی باید به طور کشیک در تمام شبانه ‌روز اطفال را مورد مراقبت ‌کامل قرار داده و در موقع تغییر پست‌ ، گزارش اتفاقات و اطلاعات پست خود را از طریق مراقبین ‌ارشد به مسئول قسمت انتظامات بدهند .

ماده 20 ـ مراقبین تربیتی و انتظامی و مراقبین تربیتی و انتظامی ارشد موظف هستند که تحت ‌نظارت مسئول قسمت انتظامات وظایف خود را چه از نظر مراقبت قسمت‌های مختلف کانون و اجرای برنامه‌های روزانه و چه هنگام بدرقه با نهایت دقت انجام دهند. چنانچه مراقبین در امرحفاظت مسامحه کرده و یا وسایل فرار طفلی را به نحوی از انحا فراهم سازند طبق مقررات قانون‌ کیفر همگانی تعقیب و مجازات خواهند شد .

ماده 21 ـ مسئولین تربیتی‌ ، مراقبین داخلی‌ ، آموزگاران و آموزگاران تعلیمات حرفه‌ای برحسب‌ وظایفی که از نظر تربیت‌ ، مراقبت و یا آموزش اطفال برعهده دارند موظفند وضع اخلاق ، رفتار ، پیشرفت های درسی و طرز کار اطفال را در کارگاه های کانون به طور مرتب یادداشت نموده و چگونگی‌ را لااقل ماهی یک بار طی گزارشی برای مدیر کانون ارسال دارند. گزارشها هر ماه در شورای مذکور درماده 4 مورد بررسی قرار خواهد گرفت و چنانچه از نظر اقدامات مراقبتی‌ ، تربیتی‌ ، علمی یا آموزش ‌فنی و حرفه‌ای تجدیدنظر در وضع هر یک از اطفال لازم باشد نسبت به آنها اخذ تصمیم به عمل‌خواهد آمد .

ماده 22 ـ اطفالی که در کانون اصلاح و تربیت به تحصیل یا کارآموزی اشتغال دارند از طرف مدیرکانون ممکن است جهت شرکت در امتحانات اخذ گواهی ‌نامه رسمی به مراجع مربوط معرفی شوند.

تبصره ـ در گواهی‌ نامه این اطفال محل آموزش یا کارآموزی قید نخواهد شد .

ماده 23 ـ نظارت کامل در امور کانونهای اصلاح و تربیت در کشور از وظایف اداره خدمات اجتماعی وزارت دادگستری و برعهده تشکیلات وابسته به آن خواهد بود .

ماده 24 ـ کانونهای اصلاح و تربیت موظفند هر شش ماه یک بار گزارش کاملی از وضع کانون و اقداماتی که ظرف این مدت به عمل آورده‌اند به اداره خدمات اجتماعی ارسال و طرقی را که برای ‌بهبود وضع کانون در نظر دارند پیشنهاد نمایند. گزارش‌های رسیده در شورایی که از این نظر در اداره‌ خدمات اجتماعی تشکیل خواهد گردید مطرح شده و طرقی را که موثر برای بهبود وضع هر یک ازکانونها تشخیص دهند پس از تصویب وزارت دادگستری برای اجرا ابلاغ خواهند نمود .

تبصره ـ اداره خدمات اجتماعی وزارت دادگستری در صورت اقتضا می‌تواند به درخواست ‌والدین یا سرپرست طفل و یا مدیر کانون اصلاح و تربیت با جلب موافقت دادگاه نسبت به انتقال‌ طفل از کانون اصلاح و تربیت یک شهرستان به کانون محل دیگر اقدام نماید .

فصل سوم ـ مقررات انضباطی‌ ، تشویقی و پایان دوره نگاهداری اطفال‌

ماده 25 ـ اطفالی که مقررات کانون را نقض نمایند و یا برخلاف شرایط انضباطی آن رفتار کنند برحسب مورد از طرف مدیر کانون مشمول تصمیمات انضباطی زیر خواهند شد:

•  سرزنش و نصیحت‌.
•  توبیخ‌.
•  محرومیت از ملاقات تا پانزده روز.
•  محرومیت از مکاتبه‌.
•  محرومیت از خرید از پنج روز تا یک ماه‌.
•  محرومیت از حضور در سینما و تالار سخنرانی‌.
•  نگاهداری انفرادی از یک تا پانزده روز.
•  تقاضای اجرای ماده 26 قانون 1338 از دادگاه‌.

چنانچه اطفال در مدت توقف خود در کانون اصلاح و تربیت مرتکب جرمی شوند فورا مراتب ازطرف مدیر کانون به دادگاه اعلام و در پرونده شخصی وی منعکس خواهد شد .

ماده 26 ـ از اطفالی که به کانون اصلاح و تربیت اعزام می‌شوند فقط والدین‌ ، خویشان نزدیک‌ ،سرپرست قانونی و وکلای اطفال پس از ارایه مدرک شناسایی می‌توانند ملاقات نمایند .

تبصره ـ مدیر کانون می‌تواند ملاقات کسانی را که از نظر تهذیب و تربیت طفل موثر بداند به طور استثنا اجازه دهد و در مواردی که ملاقات بعضی از افراد خانواده طفل را مضر به حال وی تشخیص ‌دهد منع نماید و در هر حال مراتب در پرونده طفل درج خواهد شد .

ماده 27 ـ مدیر کانون اصلاح و تربیت موظف است که به محض اتمام دوره توقف طفل در کانون ‌نسبت به آزادی وی اقدام نماید و در صورت فوت طفل مراتب را باید فورا به دادسرا و رییس ‌دادگاهی که او را اعزام داشته است اعلام نماید .

ماده 28 ـ مدیر کانون اصلاح و تربیت موظف است پانزده روز قبل از تاریخ مقرر برای آزادی اطفالی‌که به حکم دادگاه در کانون نگاهداری می‌شوند مراتب را به اطلاع انجمن حمایت زندانیان برساند تا بخش مربوط به اطفال در انجمن مزبور طفل را تحت مراقبت قرار داده و تسهیلات لازم را از نظر وضع شغلی و تحصیلی و استقرار مجدد وی در اجتماع فراهم سازد .

ماده 29 ـ در مورد اطفالی که مدت توقف آنها در قسمت اصلاح و تربیت و یا زندان بیش از شش‌ ماه باشد در آخرین ماه توقف چنانچه مدیر کانون رفتار و وضع روحی و اخلاقی طفل را مناسب ‌تشخیص دهد می‌تواند با اطلاع و پس از تایید قاضی دادگاهی که طفل را به کانون اعزام داشته است‌ موافقت نماید که طفل روزها در خارج نزد کارفرمای مورد اعتماد کار کرده یا در آموزشگاهی که مورد موافقت کانون باشد تحصیل نماید و شبها به کانون مراجعت نماید .

تبصره ـ مدیر کانون در این باره با کارفرمای مربوط قراردادی منعقد خواهد نمود و در نحوه کار ،تحصیل و حضور و غیاب اطفال به وسیله مددکاران اجتماعی یا نمایندگانی که از این نظر تعیین ‌می‌شوند نظارت خواهد داشت در صورت نقض مقررات این ماده به وسیله طفل مراتب فورا جهت اتخاذ تصمیم مجدد به دادگاه مربوط اعلام خواهد شد .

ماده 30 ـ به اطفالی که در تمام مدت توقف در کانون اصلاح و تربیت حسن رفتار نشان داده و کارآنها در کارگاهها رضایت ‌بخش باشد به تشخیص مدیر کانون پاداش مناسبی پرداخت خواهد شد به ‌علاوه مدیر کانون اختیار دارد در قبال خدماتی که اطفال با رعایت قانون کار از نظر سن‌ ، داوطلبانه در کانون انجام می‌دهند حق‌الزحمه مناسبی پرداخت نماید. هرگونه پرداخت پاداش و حق ‌الزحمه به‌ اطفال در دفتر مخصوصی ثبت و در پرونده آنان منعکس خواهد شد .

ماده 31 ـ اطفالی که طبق بند 4 ماده 18 به زندان کانون اصلاح و تربیت سپرده می‌شوند تا سن 20سال تمام در آنجا نگاهداری خواهند شد سپس برحسب مورد تا پایان مدت تصمیم دادگاه به قسمتی‌ در کانون که به این دسته از نوجوانان اختصاص داده می‌شود منتقل خواهند گردید .

فصل چهارم ـ مقررات مربوط به مشاورین دادگاههای‌ اطفال و مددکاران اجتماعی‌

ماده 32 ـ حق ‌الزحمه هر یک از مشاورین دادگاه برای هر جلسه حضور از سیصد الی پانصد ریال‌خواهد بود که به تناسب کار از طرف رییس دادگاه اطفال معین می‌شود.

ماده 33 ـ چنانچه مشاورین بدون عذر موجه در جلسات دادگاه حاضر نشوند و یا در انجام وظیفه ‌قصور نمایند دادگاه می‌تواند درخواست عزل آنها را از این سمت و تعیین جانشین آنها را بنماید ـ درصورت عزل یا استعفا یا فوت مشاورین‌ ، جانشین آنها به ترتیب و برای مدت مقرر در قانون ‌انتخاب خواهد شد  .

ماده 34 ـ اشخاص زیر نمی‌توانند به عنوان مشاور انتخاب شوند.

1.  کسانی که مشهور به فساد اخلاق باشند.
2.  متجاهرین به استعمال مسکرات و معتادین به مواد افیونی و مخدره‌.
3.  اشخاصی که دارای سابقه محکومیت به جنحه و جنایت باشند.
4.  کسانی که سن آنها کمتر از 35 سال باشد.
5. ـ کسانی که مجرد باشند.

ماده 35 ـ تحقیقاتی که با توجه به تبصره ذیل ماده 7 قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار درباره ‌سوابق طفل به عمل خواهد آمد ممکن است به وسیله مددکاران اجتماعی کانونهای اصلاح و تربیت ‌یا مددکاران اجتماعی که در دادگاههای اطفال انجام وظیفه می‌نمایند انجام شود .

ماده 36 ـ مددکاران اجتماعی قبل از ورود به خدمت موظفند سوگند یاد کنند که در انجام وظایفی‌که برعهده دارند کمال صداقت و امانت را منظور داشته هنگام تحقیقات و در تهیه و تنظیم ‌پرسشنامه‌ ها هرگز برخلاف حقیقت و راستی چیزی ننویسند و آنچه را که در حین انجام وظیفه از زندگی خصوصی اشخاص مطلع می‌شوند جز در جهت انجام وظیفه ‌ای که برعهده آنها محول شده ‌است تحت هیچ عنوانی در خارج فاش نسازند .

ماده 37 ـ حق ‌الزحمه مددکاران اجتماعی در صورتی که مستخدم رسمی یا پیمانی باشند طبق ‌مقررات قانون استخدام کشوری خواهد بود و در صورتی که خدمت مددکاران مستمر نبوده و اتفاقی‌ باشد برحسب مورد و میزان کاری که انجام می‌دهند دستمزد آنها به وسیله رییس دادگاه معین خواهدشد و برای هر مورد بیش از سه هزار ریال نخواهد بود.

ماده 38 ـ کارکنان و مسئولین فعلی دارالتادیب ها تا زمانی که از طرف وزارت دادگستری وسایل‌ انتخاب و استخدام مدیران‌ ، مسئولین‌ ، کارمندان دفتری‌ ، مربیان‌ ، معلمان حرفه‌ای و مراقبین انتظامی‌ کانونهای اصلاح و تربیت فراهم نشده تحت تعلیمات وزارت دادگستری وظایف خود را انجام ‌خواهند داد .

منبع

صیرفی، تینا(1392) ، تجربه ی مددجویان از اقامت در کانون اصلاح و تربیت، پایان نامه کارشناسی ارشد،رفاه اجتماعی ،دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید