عوامل موثر بر رهبری خدمتگزار

پری دکس (2006)، چهارده عامل موثر بر رهبری خدمتگزار را برشمرده و آنها را در سه دستهی کلی 1- ساختاری2- مهارتهای افراد و 3- موانع زبانی، جای داده است. یافته‌های وی نشان می‌دهد که مؤثرترین عامل در این خصوص، ساختار سازمانی است.

هوزلی (1994)، در بررسی‌های خود در خصوص موانع رهبری سازمانی به موارد فقدان تعهد، فقدان اعتبار، تهدید ادراک شده، فقدان اثربخشی، شکست در مشارکت دادن، دست یافته است. اسپارکس (2005)، به ترس به عنوان مانعی در توسعه و بسط رهبری پی برده است. پیوترووسکی(2006)، ضمن بررسی، موانع توانمندسازی که یکی از ویژگیهای رهبری خدمت‌گزار است را اینگونه برمی شمارد: جو سازمانی، عدم اعتماد، ترس، فقدان تمرکز بر توانمندسازی، رهبری مبتنی بر کنترل، ساختار سازمانی رسمی‌ و…

پیچ و ونگ معتقدند که حضور رهبری خدمت‌گزار مبتنی بر غیاب سلسله مراتب اقتداری و خودمحورانه است. بر اساس این مدل، حضور سلسله مراتب اقتداری و افتخار خودمحورانه به معنای عدم رهبری خدمت‌گزار است. شاین(2010) بیان می‌دارد رهبرانی که ارزشهای شخصی شان را به گروه تحمیل می‌کنند، نوعی فرهنگ سازمانی ایجاد می‌کنند، لیکن اگر گروه‌ها قدرتمند باشند ارزش‌های رهبران را پایمال کرده و آنان را ملزم به سازگاری با فرهنگ موجود می‌کنند. کزمارسکی و کزمارسکی(1995) بیان می‌دارند که ارزش‌ها در پیشینه ی رهبری با رهبری خدمت‌گزار ارتباط نزدیکی دارند. رهبران برای خدماتی که ارائه می‌کنند، نیازمند یک سیستم ارزشی می‌باشند.

البته باید توجه داشت که تنوع گستردهی اقدامات مدیریتی، رویه‌های سازمانی و کیفیت مسائل زندگی، تحت تأثیر ادراک فرد قرار دارند. بررسی‌ها ثابت کرده اند، ارزیابی‌های مؤثر که از جانب رهبران صورت می‌گیرد کاملاً تحت تأثیر طرح رهبران قوی و ضعیف قرار دارد. رهبر، زمانی که رفتارهایی از خود بروز می‌دهد که تداعی کننده رفتار یک رهبر ضعیف در ذهن کارمندش باشد، در چنین موقعیتی است که از لحاظ اثرگذاری و نفوذ در کارکنان، دچار شرایط دشواری می‌شود.

با عنایت به پیشینه، به نظر می‌رسد متغیرهای ارزش‌های سازمانی، جو سازمانی، ساختارسازمانی و کیفیت پیروان هر یک به عنوان متغیری مستقل و تأثیرگذار بر رهبری خدمت‌گزار مطرح باشند که به اختصار در جدول ذیل نشان داده شده است.

متغیر‌های تاثیرگذار بر رهبری خدمت‌گزار

ردیف	نام متغیر	مطالعات و تحقیقات گذشته	چگونگی اثر گذاری
1	کیفیت پیروان	آن ووگ (2004)، وینستون(2003)، شرمن(2002)، کلی(1992)	پیروان نمونه و اثربخش، زمینه را برای اقدام مؤثرتر رهبران خدمت‌گزار فراهم می‌آورند. این پیروان افرادی هستند که ویژگی‌هایی چون خودباوری، مدیریتی، خودرهبری، تعهد به دیگران، عزت نفس و غیره را دارا می‌باشند.
2	جوسازمانی	پریدکس(2008)،پیوتروسکی(2006)اسپارکس(2005)، نیوتن(2004)، شانون و وست، میشل بری، ماری وایت، ویکی کمیل، جک اتکینز، لوک اوتسن، جوجانسون، ان مارلی، سومیلر، برت مید، جیم توماس، جیل کلی و آنجلا کینگ همگی به به نقل از فاستر(2000)، هوزلی(1998).	مواردی نظیر ارتباطات ناکافی، ترس، شایعه و خبرچینی، نبود روابط فردی، گوش دادن ناکافی، موانع عاطفی و غیره را دارای تأثیری منفی بر رهبری خدمت‌گزار برمی‌ شمارند.
3	ساختار سازمانی	پریدکس(2008)،پیوتروسکی(2006)،نیوتن(2004)، شانون و وست، ژان هیوز، جری جنکینز، گای مک کان، ویکی کمیل، جیل کلی، جول تراویس، تیم اوانز، میشل، بری، ماری وایت، جک اتکینز، لوک اوتسن، جوجانسون، ان مارلی، سومی‌لر، برت مید، جیم توماس، جیل کلی و آنجلا کینگ همگی به نقل از فاستر(2000)، هوزلی(1998)	سبکهای رهبری سنتی، عدم حمایت از سرپرستان خط اول توسط مدیران بالاتر، وجود رویه‌ها و سیاستهای ناهمگون، محیط بسته، پدرمآبی و غیره از طریق افزایش رسمیت و تمرکز به عنوان موانعی در مسیر رهبری خدمت‌گزار برشمرده شده اند.
4	ارزش‌های سازمانی	پیوتروسکی(2006)،نیوتن(2004)،راسل و استون(2002)، شانون و وست، ژان هیوز، جری جنکینز، جیل کلی، جول، تراویس، تیم اوانز، میشل بری، جک اتکینز، لوک اوتسن، جو جانسون، سومیلر، جیم، توماس، آنجلا کینگ، آلن سوارد و بیل، اسمیت، همگی به نقل ازفاستر(2000)، ایمت(1999)، هوزلی (1998)، اسنایدر و دیگران (1994)، دی پری(1992)، برنز(1978).	مواردی مانند عدم اعتماد، گفتار و کردار ناهماهنگ، نبود یا کمبود عدالت در حوزه‌های توزیعی، رویه ای، مراوده ای و غیره اثری منفی و صداقت و درستی، اعتماد، تواضع و عدالت سازمانی اثری مثبت در رهبری خدمت‌گزار دارند.

منبع

نویدی، پرویز(1394)، بررسی رابطه بین رهبری خدمتگزار با سرمایه اجتماعی با تاکید بر نقش میانجی معنویت در محیط کار در میان کارکنان بانک کشاورزی استان همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان.

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید