علل فرسودگي شغلي

•  فشار‌هاي محيطي – موقعيتي
• عوامل شخصي

عوامل محيطي موقعيتي:عوامل فيزيكي، عوامل پشتيباني،عوامل ميان فردي – اجتماعي مي‌باشدمثال،يك محيط ناخوشايند،استرس بيش ازاندازه،كاريكنواخت كه درآن تنوع وجود ندارد، مي‌باشد.

عوامل شخصي شامل: انتظارات بالا، فقدان خرسندي رضايت، نبود مهارت هاي اظهار وجود، كمال گرايي،مهارتهاي ارتباطي ضعيف،راهبرد‌هاي مقابله‌اي ضعيف،فقدان خود كنترلي كار مي‌باشد.

مشاغل مستعد فرسودگي شغلي

علاوه برپرستاران و پزشكان وكاركنان بهداشتي،دندان پزشكان، معلمان، مديران ، كتابداران، مددكاران اجتماعي، روان درمانگران و مشاوران نيزاز جمله افرادي هستند كه در پژوهش‌هاي مربوط به فرسودگي شغلي، به عنوان افرادي كه در معرض فرسودگي شغلي قرار دارند، شناخته شده‌اند.گامبيوسكي ، در يك بررسي دريافت كه 45 درصد از كل  كارمندان سازمان‌ها،به فرسودگي شغلي مبتلايند.فرسودگي شغلي نشانه استرس شغلي نيست، بلكه آن نتيجه عدم كنترل استرس شغلي است. روبرت و نيگا و جيمز اسپرادلي فرسودگي شغلي را به عنوان يك شرايط روانشناختي فرسايشي كه به دنبال استرس شغلي دائم مي‌آيد تعريف مي‌كنند.آنها براين باورندكه وقتي نشانه‌ها به شكل جدي نمايان مي شوند، مدير يا كارگر و يا هر دو بايد به سرعت دست به كار شوند، قبل از آن كه استرس شغلي به فرسودگي شغلي تغيير شكل دهد.

مراحل و سير فرسودگي شغلي

مرحله ماه عسل: زماني است كه ما در جايي استخدام مي­شويم و با شور و شعف خاصي كار خود را شروع مي­كنيم و ممكنست زودتر از وقت معمول سركارحاضر شويم و شروع بكار، ذخايروانرژي ما را هدر مي­دهد.اگر تقويت ـ نخستين ـ تشويق و رضايت به دنبال كار نباشد، كاهش انرژي است. و فرد بدون آنكه خودش متوجه باشد به تدريج از انرژي جسمي و رواني تهي مي­شود.

كمبود كارمايه: مرحله است كه فرد احساس كم آوردن انرژي مي­كند. نارضايتي شغلي فرهنگي شروع مي­شود و فرد سعي مي­كند از طريق پناه بردن به مصرف سيگار، موادمخدر، مشروب، انجام دادن خريدهاي تفنني، خوابيدن زياد، به نوعي خود را فريب دهد.

آغاز نشانه­هاي مزمن افسردگي: در اين مرحله احساس خستگي مزمن، سردردهاي دوره­اي، ترش كردن معده، خشم و افسردگي شديد، شدت پيدا مي­كنند.

بحران: در اين مرحله، بدبيني عميق، شك به توانايي­هاي شخصي، حساس بودن به بيماري­هاي جسمي ناشي از درماندگي. نااميدي و بروز ذهنيت فرار و پاسخ گريز از مشكلات

مرحله به بن بست رسيدن: با مراجع، همكاران و يعني فرد، مستعد خطر از دست دادن شغل مي­شود در خانه نيز با همسر و فرزندان خود. مدير در محل كار درگير مي­شود. برخوردهاي مكرري نشان مي­دهد.

ويژگي­هاي افرادي كه مستعد فرسودگي هستند:

• زود سر كار مي­روند.
• ديراز سر كار بر مي­گردند.
• درحين غذاخوردن مشغول كارهستند.
• كارها را به منزل مي­برند.
• به ندرت به مرخصي يا تعطيلات مي­روند.
• تفريح رفتن آنها به خاطر كارشان است.
• وقت را براي همسر و فرزندان جيره­بندي مي­كنند.
• عادات خوابيدن و غذا خوردن آنهايي نظم است.
• توانايي نه گفتن دربرابر كاررا ندارند.

منبع

سعادتمند،مرجان(1388)، رابطۀ بین رضایت شغلی و فرسودگی شغلی با استرس شغلی  از دیدگاه مدیران مدارس،مدیریت آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی مرودشت

ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید