شیوع و ویژگی های جمعیت شناختی خود جرحی
یافته های جمعیت شناختی دربارة انواع رفتارهای آسیب به خود نشان میدهند در سالهای اخیر بروز این رفتارها بیشتر شده است. در اوایل دهه 1980 بنابر گزارش پاتیسن و کان نرخ خودآسیب رسانی در هر 100000 نفر 400 نفر بود اما در اواخر دهه 1980 این میزان به 750 نفر در 100000 نفر و در اواخر دهه 1990 به 1000 نفر در 100000 نفر افزایش یافته است. فراوانی انواع رفتارهای خودآسیب رسانی در دوره نوجوانی بیشتر از سایر دوره های تحول است. فراوانی خودآسیب رسانی بزرگسالان جمعیت عادی 4% و در نوجوانان 14% گزارش شده است.همچنین نرخ خودجرحی با افزایش سن و از دوره کودکی به نوجوانی افزایش می یابد، در کودکان 10-12 ساله جمعیت عادی شیوع این رفتار 7% است درحالیکه در دوره نوجوانی در دانش آموزان دبیرستانی بین 13 تا 21% گزارش شده است.
در یکی از اولین پژوهشها درباره شیوع خود آسیبرسانی در نوجوانان عادی، راث و هیث در مدارس کشور کانادا در بخش های شهری و حاشیه شهر 440 دانش آموز را در دو مدرسه بررسی کردند. نتایج مطالعه نشان داد به رغم تفاوت قومی و تفاوت درسطوح اقتصادی-اجتماعی دانش آموزان، نرخ خودآسیب رسانی بین دو مدرسه تفاوتی با هم نداشت، نتایج این مطالعه نشان داد در 61 نفر از دانش آموزان(14%) تجربه رفتارهای خودآسیب رسانی وجود داشت، نرخ خودجرحی در دختران 64٪ (39 نفر)و در پسران 36٪ (22 نفر) بود. شروع خودجرحی در 59٪ از شرکت کنندگان از کلاس 7 یا 8 بود، در 24٪ از کلاس ششم و یا پایین تر و در 5/11٪ از کلاس نهم بود و شایعترین روش خودجرحی از راه بریدن بود. در 77٪ موارد نوجوانان با خودجرحی از خانواده هایی بودند که والدین در کنار هم زندگی می کردند و در 36٪ موارد از خانواده های طلاق بودند. همچنین در مطالعه راث و هیث (2002) مشخص شد نوجوانان به شیوه بریدن بدن(41%)،کتک زدن خود(33%)، نیشگون گرفتن(7%)، گاز گرفتن(5%)،خودسوزی(4%) به خود آسیب می زنند و تنها در 10 نفر(16%) بیش از یک روش برای آسیب به خود استفاده شده بود.
مطالعه خود آسیب رسانی کودکان و نوجوانان در اروپا (CASE) شیوع 12 ماهه خود آسیب رسانی عمدي ( شامل خود آسیب رسانی و رفتار های خودکشی) را در 7 کشور شرکت کننده در پژوهش از 7/2% تا 3/7% گزارش کرده است.در مطالعه ای بر روی 665 نفر از دانش آموزان دبیرستانی آمریکا و آلمان با ابزارهای یکسان برای اندازه گیری خود آسیب رسانی مشخص شد در 20% از نوجوانان آلمانی و 16% از نوجوانان آمریکا تجربه رفتارهای خود آسیب رسانی وجود دارد؛ اما تفاوت معنی داری بین فراوانی خودآسیب رسانی در دو جامعه مشخص نشد. همچنین در این مطالعه مشخص شد که در 10% از اعضای نممونه تعداد دفعات خود آسیب رسانی بیشتر از 4 بار بوده است. فراوانی خود آسیب رسانی در نوجوانان ترکیه(21%)،نوجوانان مجارستان(5%) ونوجوانان و جوانان ایتالیا(24%) گزارش شده است.
در کشور آمریکا، یزتز شیوع خود آسیب رسانی را در مدارس متوسطه این کشور 14٪ گزارش کرده است. نرخ وقوع خود آسیب رسانی در جمعیّت عادی بزرگسالان 4٪ و در جمعیت های بالینی 21٪ گزارش شده است، در حالیکه در جمعیت عادی نوجوانان 14٪ تا 39٪ و در جمعیت های بالینی نوجوانان بستری 40٪ تا 60٪ گزارش کرده است .اسکج در سال 2005 در پژوهشی بر روی نوجوانان کشورهای استرالیا،آمریکا و انگلیس به این یافته دست یافت که شیوع یک ساله خودجرحی بدون خودکشی 5 تا 9 درصد است. از لحاظ نوع خود آسیب رسانی، فراوانی بریدن و زخمی کردن بدن در دختران بیشتر است؛ در حالیکه فراوانی کتک زدن خود و خود سوزی در پسران بیشتر است.شیوع خودجرحی در دختران نوجوان بیشتر از پسران است. پژوهش های دهه نود، شیوع خودجرحی را در دختران سه تا چهار برابر بیشتر از پسران مشخص کرده است. دختران برای خودجرحی بیشتر از روش بریدن استفاده میکنند؛ در حالیکه فروانی سایر روش های خود جرحی مانند کتک زدن خود، کوبیدن سر به دیوار و سوزاندن در پسران بیشتر است .همچنین دختران بیشتر احتمال دارد در تنهایی خود آسیب رسانی انجام دهند اما فراوانی خود آسیب رسانی پسران در موقعیت های اجتماعی و با همسالان به اندازه موقعیت های تنهایی و خلوت است و این تفاوت میتواند نشان دهنده تفاوت انگیزه های خودآسیب رسانی دختران و پسران باشد. دلایل تفاوت شیوع خودجرحی در دختران و پسران ممکن است به علت متفاوت بودن شیوه اجتماعی شدن دو گروه و فراوانی بیشتر سابقه آزار جنسی و جسمی در دختران باشد که عامل خطر افزایش خود جرحی است.
در ایران در مطالعه رفتارهای خودآسیبی با استفاده از پرسشنامه خودآسیبی عمدی گراتزشیوع این رفتار در 350 نفر ازدختران نوجوان پایه های دوم و سوم دبیرستان شهر تهران 12٪ گزارش شده است.براساس نتایج این مطالعه 38 نفر(12٪) حداقل یک بار و 16 نفر(4٪) بیش از یک بار از شیوه بریدن بخش های بدن برای آسیب به خود استفاده کرده بودند و 58 نفر(17٪) حداقل یک بار و 36 نفر(11٪) بیش از یک بار از فروکردن سوزن در پوست برای آسیب به خود استفاده کرده بودند. در این مطالعه فروکردن سوزن در پوست با هدف تاتوکردن، سوراخ کردن گوش یا بینی نیز به عنوان خودآسیبی عمدی در نظر گرفته شده بود. برای سایر رفتارهایی خودآسیبی در این مطالعه براساس فراونی عبارت بود از: حکاکی عکس و نوشته روی پوست، ، جلوگیری از بهبود زخم ها، برسرکوبیدن، شستن دست با تمییز کننده تا حد آسیب دیدن پوست، کندن مو، سوزاندن بدن، کبود کردن جایی از بدن(نیشگون گرفتن)، ناخن جویدن وچکاندن اسید روی پوست.
منبع
خانی پور،حمید(1393)، رفتارهای خود آسیب رسانی در نوجوانان:ماهیت،احتمال خودکشی و نقش عوامل روانشناختی و همسالان ،پایان نامه دکتری روانشناسی ،دانشگاه علامه طباطبایی
دیدگاهی بنویسید