سخت‌رويي کلیدی برای تاب­آوری

سخت‌رويي يكي از ويژگي‌هاي شخصيتي است كه به عنوان عاملي براي ارتقاي سلامتي تلقي مي‌شود. كوباسا ، سخت‌رويي را تركيبي از باورها در مورد خود و جهان مي‌داند كه فرد را در برابر فشار‌هاي بيروني و دروني مصون نگه مي‌دارد. در واقع اين ويژگي، توانايي پردازش مناسب محرك‌هاي دروني و بيروني است. مفهوم سخت‌رويي را نبايد صرفاً در نيروهاي خاص براي تحمل فشارهاي رواني خلاصه كرد بلكه وجود اين سازه فرد را در شرايط دشوار به پيش مي‌راند و او را ياري مي‌كند كه وقايع تهديد آميز را با موفقيت بيشتري پشت سر گذارد. سخت‌رويي توانايي درك درست شرايط پيرامون و قابليت تصميم گيري مطلوب در مورد خويشتن است .

مؤلفه‌هاي سخت‌رويي

كوباسا، سخت‌رويي را تركيبي از باورها در مورد خويشتن و جهان تعريف مي‌كند كه از سه مؤلفة تعهد،‌ كنترل و مبارزه جويي تشكيل شده است.

کنترل:افرادي كه در بازخورد كنترل قوي هستند، معتقداند كه قادر به كنترل و يا تأثير گذاري بروي حوادث‌اند. شخصيتي كه ميزان كنترل بالايي دارد،‌ به كنترل و توانايي تعيين جهت سرنوشت و آيندة خود اعتقاد دارد. اين افراد قادر به نفوذ و تأثير گذاري بروي حوادث مختلف زندگي هستند. آنها با استفاده از دانش، مهارت و قدرت انتخاب مي‌توانند رويدادهاي زندگي را پيش‌بيني و كنترل كنند و بر اين اساس در مواجهه با مشكلات بيشتر به مسئوليت خود تكيه و تأكيد مي‌كنند تا بر مسئوليت ديگران .

تعهد:افرادي كه در بازخورد تعهد قوي هستند، نسبت به آنچه انجام مي‌دهند احساس تعهد مي‌كنند و خود را وقف فعاليت‌هايشان مي‌كنند. اين افراد اهميت و ارزش فعاليت‌هاي خود را باور دارند و مي‌توانند براي آنچه كه انجام مي‌دهند معنايي بيابند. آنان به توانايي خود براي تغيير تجارب زندگي در جهتي جالب و معني‌دار اطمينان دارند، در نتيجه به جاي گريز از مشكلات زندگي با بسياري از جنبه‌هاي آن مانند شغل،  خانواده و روابط بين فردي كاملاً درآميخته مي‌شوند. افراد متعهد در زمان نياز براي انطباق به دليل و توانايي درخواست از ديگران آگاهي دارند. توانايي تفكيك ارزش‌ها، اهداف و همين طور درك ارزش تصميم گيري صحيح در موقعيتهاي پر استرس موجب ايجاد تعادل در زندگي افراد متعهد مي‌گردد .

مبارزه­جویی:مؤلفة مبارزه جويي به اين باور اشاره دارد كه تغيير در زندگي امري طبيعي است. افرادي كه زندگي را به عنوان عرصة مبارزه در نظر مي‌گيرند، تغييرات گوناگون زندگي و نياز به سازگاري مجدد را فرصتي براي يادگيري و رشد بيشتر مي‌دانند تا تهديدي براي امنيت و آسايش خود. افراد چالش طلب رضايت خاطر را در ساية رشد مداوم مي‌جويند و نه در راحتي،‌ آسايش، امنيت و زندگي روزمره. چنين باوري انعطاف پذيري شناختي و قدرت تحمل رويدادها و موقعيت‌هاي استرس‌زاي زندگي را به همراه دارد زيرا آنان وقايع عادي و به دور از انتظار را به صورت تجربه‌هاي جالب و با ارزش ادراك مي‌كنند. افرادي كه در زندگي مبارزه جو هستند به دنبال تغييرات در زندگي خوداند. اين افراد با جستجو در محيط اطراف منابعي براي كمك به كاهش استرس‌ها مي‌يابند تا موجب انطباق مؤثرتر و بهتر آنان با استرس موجود شوند و با تكيه بر انعطاف پذيري موجود در شخصيت خود موجب كاهش احساس ترس‌هاي دروني در موقعيت‌هاي جديد مي‌شوند.

اگرچه سخت‌رويي ترکیبی از سه مؤلفة تعهد، کنترل(مهارگري) و چالش تعريف شده است، اما سخت‌رويي چیزی فراتر از جمع اين سه مؤلفه است. کوباسا و همکاران، اظهار می‌دارند که انعطاف‌پذیری روان‌شناختی افراد سخت‌رو، صرفاً از تاثیر انفرادی این سه مؤلفه سرچشمه نمی‌گیرد، بلکه ازشیوة مقابلة خاصی است که با ترکیب پویای این سه مؤلفه همخوان است. در واقع سخت‌رويي ساختار و امری است که به یکپارچه‌سازی مؤلفه‌هایش می‌پردازد، به عبارت دیگر سخت‌كوشی تمایز مؤلفه‌هایش را از بین می‌برد و در آنها یک همگونی ایجاد می کند .

منبع

محرم زاده،بهراد(1390)، اثربخشی آموزش تاب­آوری برمیزان پرخاشگری و احساس تنهایی دانش آموزان،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی تنکابن

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

 

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0