زيست شناسي و تغييرات خواب وابسته به سن
خواب با مراحل خواب سبك و سنگين مشخص ميشود كه در طول شب تكرار ميشوند. همچنانكه فرد از خواب سبك (مراحل 1 و 2) به خواب عميقتر (مراحل 3و4) پيش ميرود، فعاليت مغزي كه با موج نگاري الكتريكي مغز (EEG ) اندازه گيري ميشود، به موجهاي آهسته تر و وسيعتر (پر دامنه تر) انتقال مييابد. با عميقتر شدن خواب، نوسانهايي بين مراحل سبكتر و عميقتر خواب وجود دارند. پس از حدود 90 دقيقه از شروع خواب حركات سريع چشم (REM ) شروع به پديدار شدن ميكنند كه با خوابديدگي ، افزايش ضربان قلب و فشار خون و تنفس سريع مشخص ميشود.
خواب آرام فرايند مهمي است كه بر كنش وري كلي فرد تاثير ميگذارد . بدن انسان با خواب شبانه حفظ ميشود. چرخههاي بيداري روزانه ريتمهاي شبانه روزي يا 24 ساعتي نام دارند. خواب بدون حركات سريع چشم دستگاه ايمني را بهبود ميبخشد، و خواب با حركات سريع چشم در تنظيم كنش وري خلقي روزمره موثر است . در حاليكه يك يا دو شب نخوابيدن چندان نگران آور نيست اما پيامدهاي بيخوابي مداوم شامل خستگي روزانه، كنش وري آسيب ديده و تشديد نوسانهاي خلقي است.
سالمندان مبتلا به بيماريهاي مزمن جسماني نسبت به خواب حساس هستند . افزايش دفعات و زمان بيدار شدنهاي شبانه، كاهش در حفظ خواب با حركات سريع چشم با توجه به سن و افزايش خوابديدگي، آسيب پذيري سالمندان را نسبت به شكل گيري اختلالهاي خلقي افزايش داده است . سالمندان عموماً به عنوان افرادي كه خواب كم بازدهاي دارند برچسب ميخورند، زيرا بنظرمي رسد آنها بدون آنكه خسته باشند زمانهاي منظمي به رختخواب ميروند. بنابراين مدتي كه آنان در رختخواب باقي ميمانند طول ميكشد. بيخوابي ثانوي از جمله نگرانيهاي سالمندان است كه نه فقط ناشي از اختلال خواب به دليل ناراحتي جسمي است بلكه گاهي مشكلات حركتي نيز زمان ماندن در رختخواب در طول روز را افزايش ميدهد. به همين ترتيب با كاهش تحرك و فعاليت، چرت زدنهاي روزانه زياد ميشوند كه ميتواند بر برنامه خواب منظم تاثير بگذارد و اين به نوبه خود شكل گيري نشانههاي اختلالهاي رواني را افزايش ميدهد.
منبع
برقی ایرانی،زیبا(1392)، اثر بخشی شناخت_رفتار درمانگری سالمندی(CBTO)بربهبود نشانههای مرضی، همبستههای شناختی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه پیام نور
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید