رویکرد کاهش تعداد تامین کنندگان ماشین آلات و قطعات یدکی

با گسترش مفاهیم مدیریت زنجیره تامین و تجربه عملی سازمانها در زمینه مدیریت منابع مشترک، تامین کنندگان نیز به مرور زمان  در زمینه تلیق دو عامل هزینه وکیفیت تخصص کسب نموده و به مزیت های رقابتی در این زمینه ها دست یافته اند . در مقابل خریداران نیز با هدف تامین به موقع مایحتاج خود با کمترین هزینه سعی می نمایند به جای خرید از تعداد زیادی از تامین کنندگان ، تعداد معدودی از آنها را خرید مدنظر داشته باشند . حتی در برخی موارد خریداران ظرفیت و فناوری تامین کننده را در مرحله طراحی و توسعه محصولات جدید بررسی و به عنوان یک شاخص طراحی آن را به کار گرفته اند .

در سازمانهایی که ارتباط نزدیک و گسترده با تامین کنندگان وجود دارد ، در صورتی که تعداد تامین کنندگان افزایش یابد ، حفظ و برقراری این ارتباط برای سازمان هزینه و وقت گیر است و کاغذ بازی و بوروکراسی زیادی را ایجاد می نماید. عامل تاثیر گذار  دیگر بر تعداد تامین کنندگان ، در جه تمرکز بر خرید است . در برخی از شرکت ها بخش های مختلف ، خود مستقلاً اقدام به خرید ملزوماتشان می کنند و مسئولیت انتخاب تامین کنندگان بر عهده بخش ها و واحد های مختلف است . در این حالت تعداد تامین کنندگان افزایش می یابد . در سازمان هایی که خرید به صورت متمرکز وتوسط واحد مربوطه انجام می شود ، تعداد تامین کنندگان کاهش و در نتیجه سازمان می تواند به مزیت صرفه جویی در مقیاس دست یابد .

استفاده از تعداد محدودی تامین کنندگان مطمئن در مقابل تعداد زیادی از تامین کننده نامطمئن ، قراردادهای طولانی مدت ، ارزیابی و ارتقای تامین کنندگان ، حذف فعالیتهای کنترل کیفی ورودیاز محل خریدارن ( تولیدکنندگان )به محل تامین کننده ، ظرفیت سنجی تامین کننده در هنگام برنامه ریزی و زمان بندی تولید از دستاوردهاو مسائلی است که خریدارا از ره آورد محدود کردن تامین کنندگان بدست می آورند .

تولید کنندگان باید هنگام طراحی و توسعه محصول به طور همزمان علاوه بر عوامل مهندسی به شاخص های خرید و تامین نیز توجه کنند تا اطمینان حاصل شود که تامین کنندگان توانایی تولید مواد و قطعات باکیفیت مورد نیاز و نیز ظرفیت مورد نیاز تولید را به همراه زمان چرخه تولیدی کوچک دارند. علاوه بر این تامین کنندگان برای ارائه محصولی با هزینه طراحی و تولید کمتر و کیفیت بهتر در ابتدایی ترین مرحله طراحی محصول دخالت می کنند و در این را اغلب به انتکارهایی در فرایند و فناوری مواد متوسل می شوند تادر بازار رقابتی پیروز شوند . با شرکت دادن تامین کنندگان در مرحله ابتدایی طراحی و توسعه محصول ، تولید کنندگان این امکان را بدست می آورند که علاوه بر افزایش راه حل های جانشین ، بهترین قطعات وفناوری ها را با توجه به ظرفیت و قابلیت توسعه تامین کنندگان خود انتخاب کنندو در ارزیابی زراحی از دیگران کمک بگیرند. در حقیقت کاهش تعداد تامین کنندگان فرایندی است که در آن سازمان تولید کننده تعیین می کند که از میان تامین کنندگان موجود چه تعدادی را برای تامین مواد و قطعات باید اتخاب کند. با کاهش تعداد تامن کنندگان ، مقدار خرید از هر یک ازتامین کنندگان باقی مانده افزایش می یابدو در نتیجه زمینه ارتباطات بلند مدت و قوی فراهم می شود و کیفیت مواداولیه افزایش می یابد و در محیط ایجاد شده، سازنده بهتر می واند به تولید در سطح جهانی برسد.

به طور کلی سه رویکرد در انتخاب تعداد تامین کنندگان وجود دارد که عبارتند از :

• استفاده از یک تامین کننده برای تامین اقلام
• استفاده از چندین تامین کننده برای تامین اقلام
• ترکیبی از روشهای فوق

جدول ذیل به برخی از مزایای استفاده از تامین کنده واحد و چندین تامین کننده اشاره دارد .

 انواع روشهای تامین و تقسیم بندی تامین کنندگان :

تصمیمات مربوط به ساخت اقلام مورد نیاز  در داخل شرکت یا خرید آنها از منابع خارج شرکت می توان روشهای تامین یا منبع یابی را در دو سطح استراتژیک و عملیاتی مورد بررسی قرار داد .  تامین استراتژیک مربوط به تصمیمات طولانی مدت و سطح بالایی است در رابطه با اقلام  استراتژیک  با سود بالا و مقدار زیاد و یا اقلام اصلی که با سود بایین یا همراه با ریسک، تامین و تهیه می گردند، مطرح می باشد. در این سطح، تمرکز روی فرموله کردن سیاستهای خرید بلند مدت است که با قابلیت های اصلی ، تصمیمات خرید یا تولید استراتژیک ، تجارت دوجانبه یا خارج از شرکت، جهانی نمودن، خرید تجهیزات سرمایه ای و دیگرمسایل مشابه، مرتبط می باشد .

تامین عملیاتی یا تاکتیی مربوط به تصمیمات سطوح پایین تر است که در رابطه با اقلام و موارد غیرحیاتی با ریسک پایین و درجه سوددهی بالامی باشد . این سطح همچنین روی تصمیمات انطباقی و کوتاه مدت و نیز اینکه اقلام از چه تامین کننده ای باید خریداری شود، نیز تمرکز دارد.همچنین تامین کنندگان را از جهت همرامی با نیازهای عملیاتی و استراتژیک سازمان می توان به بنج دسته زیر تقسیم بندی نمود :

1. تامین کنندگان غیر قابل قبول : این نوع تامین کنندگان جهت رفع نیازهای عملیاتی و استراتژیک خریداران با مشکل روبروهستند.
2. تامین کنندگان قابل قبول : این دسته از تامین کنندگاننیازهای جاری عملیاتی خریدار را مطابقت تعهدات تامین می کنند ، ولی هیچ مزیت رقابتی برای شرکت به همراه ندارند .
3. تامین کنندگان خوب : خدماتی که این گروه به خریدار ارایه می کنند، برای خریدار حاوی ارزش افزده است .
4. تامین کنندگان برتر : این دسته تمامی نیازهای عملیاتی و برخی نیازهای استراتژیک خریداران را تامین می کنند . معمولاً بین این تامین کنندگان و خریداران تعاملات گسترده ای وجود دارد که باعث تسریع تراکنش و حذف اتلاف می شود.
5. تامین کنندگان فوق العاده : این گروه نیازهای عملیاتی و استراتژیک خریدار را پیش بینی می کنند و توانایی برآورده ساختن این نیازهای را دارند . تامین کنندگان فوق العاده می توانند برای خریدار مزیت رقابتی داشته باشند . معمولاً خریداران هنگامی که با شرایط جدید، مخصوصاً ترفندهای رقبا روبرو می شوند، می توانند از قدرت تامین کنندگان به عنوان یک عامل استراتژیک استفاده کنند.

نحوه تامین اقلام موردنیاز بستگی به موقعیت، اهمیت نسبی آن کالا، زمان موجود درامر تهیه و تامین مواد اولیه، بودجه موجود و منبعی دارد که در انتخاب تامین کنندگان در دسترس می باشد .در یک تقسیم بندی دیگر، تامین کنندگان را با توجه به اهمیت تصمیم گیری و انتخاب تامین کنندگان و معمولاً با توجه به نوع ارتباط تامین کنندگان با شرکت و یا موسسه خریدار می توان به سه دسته زیر تقسیم بندی نمود :

1. تامین کنندگان استراتژیکی :

دارای ارتباط نزدیک مدیریتی بین دو شرکت ( فروشنده و خریدار)، ارتباطات عملیاتی همراه با یک رسالت همگون در جهت رشد موقعیت های تجاری حیاتی طرفین می باشد. در یک جنین شرایطی هریک از طرفین نسبت به موقعیتها، ریسک ها، دست آوردنی ها به یکدیگر متکی هستند . تامین کنندگان استراتژیکی ممکن است تامین کننده فناوری های کلیدی ، ایجاد ظرفیت مناسب، ارایه بازارهای وسیع تر و توانایی برتر در فروش و سرمایه گذاری در منابع علمی باشند.

2. تامین کنندگان تکمیلی :

به آندسته از تامین کنندگان گفته می شود که دارای ارتباط نزدیک عملیاتی بین دو شرکت به منظور تامین نیازهای دوجانبه از طریق انتقال آزاد اطلاعات، ادغام و بهبود فرایندها در سطح دو شرکت به وقوع می پیوندد . هدف اصلی در واقع کاهش دادن هزینه های مربوط به اداره دو شرکت می باشد .

3. تامین کنندگان تدبیری :

به تامین کنندگانی گفته می شود که از آنها در جهت تامین منافع تجاری از طریق خرید خدمات و یا محصولات با قیمت های رقابت بذیر، دریافت به موقع محصولات و یا خدمات، عملکرد برجسته و یا خصوصیت های نادر می باشد .

این ارتباطات گاهی قابل رشد بوده ، از موضع تدبیری به تکمیلی و بعداً به استراتژیکی و یاخط مشی رشد پیدا می کنند. دوره ارتباط تدابیری اغلب کوتاه تر و شامل تعهدات کمتر درمقایسه با تکمیلی وخط مشی می باشد، لذا نیاز به ارزیابی کمتری دارند . ارزیابی تامین کنندگان تکمیلی و استراتژیکی عمیق تر و معمولاً نیاز به توجه بیشترمی باشد . علیرغم نوع ارتباطی که با تامین کنندگان وجوددارد، گروه انتخاب تامین کنندگان باید همیشه مسایلی مانند ثبات مالی، روش اخلاقی و امانت داری تامین کنندگان را همراه با موقعیت های تجاری آنها و تعهد آنها به کیفیت بعنوان یک اصل زیرین و پایه ای مورد توجه قرار دهند. امروزه مفاهیم جدیدی در زمینه روشهای تامین مورد استفاده قرار می گیرد.این مفاهیم عبارتند از:

1. برونسپاری
2. رده بندی
3. منبع یابی بین المللی
4. منبع یابی مشارکتی
5. تجارت دو جانبه
6. تجارت درون شرکتی
7. بیمانکاری فرعی یا قرار داد جنسی

منبع یابی استراتژیک :

فعالیت های مربوط به منبع یابی و خرید از جمله فعالیت های اساسی می باشند که می تواند به کاهش هزینه ها و همچنین به ایجاد روابط نزدیکتر با تامین کنندگان منجر گردد، که درمجموع هر دو مزیت رقابتی بسیار مهمی را برای زنجیره تامین در میان رقبا به ارمغان می آورد . دراینجا جهت تبیین فعالیت های منبع یابی روش ذیل عنوان شده است .

گام 1 : شناسایی مخارج

تمام مخارج خود را کمی کنید .این بدان معنی است مشخص نمایید چقدر خرج کرده اید ؟ به چه کسی پرداخته اید؟چگونه و کجا پرداخته اید؟ واقعاً این مخارج بابت چه چیزی پرداخت شده اند؟ وقتی به این سئوالات پاسخ دادید ممکن است که با مشاهده حقایق شرایط زیر شگفت زده شوید .

• هزینه های پرداختی شما بیشتر از آنچه فکر می کردید، می باشد.
• تعداد تامین کنندگانی که از آنها خرید می کنید، بسیار بیش از آنچه فکر می کردید است .
• بازده قیمتی که برای کالاها و خدمات مشابه می پردازید بسیار زیاد است .
• تعداد ماموران خرید که آموزش ندیده و به خوبی مدیریت نمی شوند بسیار زیاد است .
• متوسط خرید ، هزینه سفارش خرید ، کاغذ بازی های مربوطه را توجیه نمی کند .

گام 2 : اولویت بندی  مخارج

با توجه به میزان صرفه جویی و مقایسه با میزان تلاشهایی که برای تحقق  آن باید صرف گردد می توان اولویت ها مشخص و تعیین نمود . درجه دشواری در تحقق این صرفه جویی ها ، به پیچیدگی خود محصول و بازار و دشواری های واقعی که در منبع یابی با آن مواجه هستیم ، وابسته است .

گام 3 : شکل دهی « تیم های طبقه بندی بر مبنای محصول »

این تیم ها با منشور وظایف و امتیازات هستند که برای آزمایش گزینه های منبع یابی هر طبقه خاص کالایی و ارائه پیشنهادهای مناسب به مدیریت ارشد، سازماندهی شده اند . در این گروه ها
می بایست نماینده ای از هریک از واحدهای تجاری حضور داشته باشند تا بتوان گزینه های متفاوتی را تولید کرد و در مورد آنها به اجماع عمومی رسید .

گام 4 : توسعه استراتژی منبع یابی برای هر طبقه

هر تیم طبقه بندی شده بر مبنای کالا باید یک استراتژی اصلی برای دسته خود توسعه دهد . این استراتژی ها می تواند از استراتژی  سرمایه گذاری مشترک با تامین در حالتی که محصول و خدمات از فن آوری بالایی برخوردار است، تا شرایط شدید رقابتی که محصولات ساده و توسط سازمان های زیادی ارائه می شوند، متفاوت باشد .

گام 5 : فرایند درخواست پیشنهاد انجام دهید و تامین کننده نهایی را انتخاب کنید .

تامین کنندگان بالقوه بازار را شناسایی و این فرایند را از تامین کنندگان فعلی خود آغاز کنید . اعضای تیم طبقه بندی بر مبنای کالا می بایست در قواعد اصلی کسب و کار و در معیارهای تصمیم گیری به توافق دست یابند و از آنها برای انتخاب بهترین پیشنهاد استفاده کنند . فرایند درخواست پیشنهاد را برای هر یک از گزینه ها ارسال و بر اساس معیارهایی که قبلاً تصویب شده بودند، تامین کننده نهایی را انتخاب کنید .

گام 6 : مدیریت روابط با تامین کنندگان برای حصول به موفقیت واقعی، شرکت و « تیم طبقه بندی بر مبنای کالا » باید تلاش همسو و هم جهتی را داشته باشید . هر دو طرف باید شاخص های عملکردی را بامعیار مقایسه و نتایج را گزارش نمایند و خلاقانه به دنبال راهی برای کاهش هزینه ها باشند و در عین حال از هرگونه نزاع با یکدیگر خودداری نمایند .

گام 7 : فراهم آوردن بازخوردهایی برای تامین کنندگان و مدیریت ارشد

مدیریت ارشد را در جریان انجام امور قرار دهید . تامین کنندگان را از شکست  یا پیروزی های خود آگاه کنید . گزارش سالانه ای از صرفه جویی هایی که با اجرای سیاست منبع یابی استراتژیک حاصل شده  تهیه و به اطلاع اعضاء شرکت برسانید .

فرآيند مرحله اي انتخاب تأمين كنندگان :

هدف از انتخاب تامین کنندگان، شناسایی آندسته از تامین کنندگانی است که بیشترین پتاسیل برای تامین مداوم مواد ، ماشین آلات ، قطعات یدکی و مایحتاج مورد نیاز مشتری با قیمت مناسب در حال و آینده می باشد . این مستلزم پایش تامین کنندگان بر اساس یک سری  معیارهای می باشد که مورد نظر مشتریان می باشد . در نمودار زیر مراحل ششگانه انتخاب تامین کنندگان نشان داده شده است .اهداف مدلهای ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان، ارایه یک روش کمی برای انتخاب نیل به تولید ناب و کاهش تعداد تامین کنندگان مباشد . مسئله انتخاب تامین کنندگان ( فروشنده ) در چنددهه اخیر به طور چشمگیری در ادبیات کسب و کار و تجارت عملی مورد توجه بوده است . این مسئله با یکبارچه سازی دو تصمیم شکل می گیرد :

“کدام تامین کننده /تامین کنندگان بایستی انتخاب شوند ؟”و “چه حجمی از خریدرا بایستی به هریک از تامین کنندگان انتخاب شده سفارش داد ؟”این مسئله از نظر محققین دارای چند فاز عمده است که در جدول ذیل درج شده است .

برخي از نويسندگان معتقدند كه فرآيند انتخاب تأمين كنندگان در دو مرحله، براي شركتها مفيدتر است . آنان پيشنهاد مي كنند كه در ابتدا با توجه به نوع كالا و محصول، پرسش نامه اي را تهيه و اطلاعاتي از تامين كننده هاي موجود جمع آوري شود و سپس با حذف تعدادي از تأمين كنندگان، اطلاعات كامل تر همراه با نوع كار آنان گرد آوري شود.  اما به نظر مي رسد كه اين فرايند دو مرحله اي براي مديريت موفق تأمين كننده، كافي نيست . تأمين كنندگاني كه نمي توانند معيارها و نيازهاي خريدار را تأمين كنند بايد از فرايند انتخاب، حذف شوند و تأمين كنندگان قوي و توانا باقي بمانند.

فرايند انتخاب تأمين كنندگان از كجا آغاز  مي شود ؟ نقطه شروع اين فرايند مي تواند طر احي يك محصول جديد باشد و يا مي تواند نقطه شروع فرايند، تعويض تأمين كننده فعلي باشد كه قادر به تأمين درست نياز خريدار نيست . امروزه، انتخاب تأمين كنندگان، يك فرايند كاملا استراتژيك است زيرا سازمانها به ندرت تأمين كنندگان خود را تعويض مي كنند و تأمين كنندگان نيز حداكثر تلاش خود را مي كنند تا در حلقه زنجيره تامين، ثابت و پايدار بمانند. فرايند انتخاب نيز، ساده و كوتاه و مختصر نيست، بلكه مستلزم جمع آوري داد ه ها و اطلاعات زيادي است.دراينجا، فرايندي ١٠ مرحله اي براي انتخاب تأمين كنندگان ارائه مي شود.  شروع اين فرايند، شناسايي يك نياز است .

شناسايي نياز:استراتژي هاي كلان سازماني ( نوع فناوري و شيوه تأمين ) سطح و اهميت نيازها را در رسيدن به هدف تعيين مي كنند. استراتژيها ممكن است كه نوع روابط يا نوع محصولات و خدمات مورد نظر را نيز تغيير دهند.   به همين صورت،  براي انتخاب تأمين كننده بايد به نيازهاي استراتژيك سازمان توجه داشت.  نياز سازمان مي تواند طراحي و ارائه يك محصول يا خدمتي جديد باشد، نياز سازمان مي تواند بهبود كالاي موجود و يا خدمات موجود باشد .

هركدام از اين موارد، به نوبه خود به تأمين كننده ( تأمين كنندگان ) نياز دارد.  پيدايش نياز جديد مي تواند از سوي هر يك از ذي نفعان سازمان باشد . در نظرگرفتن نياز مشتريان داخلي، مشتريان خارجی(شامل مشتري نهايی)و يا سهامداران و هيأت مديره، مواردي است كه ممكن است در به وجود آمدن يك نياز جديد مؤثر باشند.

تصميم به تأمين داخلي يا خارجي:پس از تشخيص يک نياز و اين که بايد کالا يا قطعه يا خدماتي را تأمين کنيم و با در نظر گرفتن نياز ذينفعان، بايد تصميم بگيريم که کالا يا خدمت مورد نظر را از داخل يا از خارج سازمان تأمين کنيم. اين دو حالت کاملا بايد تحليل و از يکدگير متمايز شوند . بايد دقت کرد كه در اين جا فقط هزينه ملاک نيست . ممکن است به دلايلي ( مثلا هزينه کمتر) پيشنهاد شود که کالاي مورد نظر از درون سازمان تهيه گردد . اما از نظر استراتژيک ممکن است اين کار موجب از دست دادن يک تأمين کننده استراتژيک گردد و لذا در بلند مدت هزينه سازمان افزايش يابد .

تعيين نوع تأمين کنندگان با توجه به نوع نياز :فرض اساسي در اينجا اين است که بازار ، کاملا رقابتي و تعداد تأمين کنندگان نيز زياد است . به طوري که مجبور به انتخاب هستيم. اکنون که نياز سازمان مشخص شده است با توجه به اين نياز بايد روشن شود که تأمين کننده مورد نظر بايدداراي حداقل چه ويژگيها، تواناييها و يا خصوصياتي باشد. داشتن گواهينامه هاي معتبر، داشتن سوابق کاري، رضايت مشتريهاي قبلي، رعايت استانداردهاي مورد نظر و اموري از اين قبيل مي تواند مد نظر قرار گيرد.  با توجه به اين موارد، اکنون مي توان به مرحله بعد رفت.

جستجو براي شناسايي تأمين کنندگان:در اين مرحله بايد جستجو براي شناسايي تأمين کنندگاني که واجد ويژگيهاي مرحله قبل باشند ، آغاز شود.  دقت شود که در اين مرحله ، موضوع مناقصه و کمترين هزينه نبايد مطرح شود . در اين مرحله بايد هدف اصلي اين باشد که سازمانها و پيمانکاراني که ويژگيهاي مورد نظر را دارند شناسايي و ليست گردند.  پس از اين که تأمين کنندگان ، شناسايي شدند مي توان در همين مرحله بر اساس يک معيار کلي (مثلا اعتبار و سابقه ) آنها را گروه بندي و در صورتي که تعداد آنها بيش از حد انتظار باشد، تعدادي را در همين مرحله حذف کرد.

تعيين معيارهاي ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان :در دیدگاه کلاسیکی که در ارتباط با  ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان بالقوه ارایه شده است فاکتورهای متنوع و مختلفی برای این امر توسط نویسندگان مقالات مختلف ارایه شده است که اغلب این معیارها بر اساس تجارب خریداران در ارتباط با تامین کنندگان ارایه شده است آنچه در تعیین این معیارها از اهمیت برخور دار است عدم تحمیل این معیارها به تامین کننده و معرفی ساختار انجام، دست تامین کننده رادر انتخاب معیارهای مورد نظر باز گذارد . لذا در این راستا باید دقت کرد انتخاب معیارهای ارزیابی تامین کنندگان نسبی و وابسته به نوع محصول و شرایط مساله است .

ممکن است که براحتي نتوان نيازها را به معيارهاي مفيد تبديل کرد ، زيرا نيازها عموما به صورت مفاهيم و عبارات کيفي بيان مي شوند اما معيارها به صورت کمي ارزيابي مي شوند.  ازسوي ديگر ، برخي از معيارها را ممکن است که عملاً نتوان اندازه گيري کرد . کسب اطلاعات از برخي معيارها ممکن است مشکل باشد . ارزيابي آنها ممکن است پيچيده باشد و يا ممکن است که اندازه گيري و ارزيابي برخي معيارها بيش از حد زمان بر باشد.  همه معيارها به يک ميزان اهميت ندارند و همه معيارها در هر وضعيتي کاربرد ندارند .

نکته مهم ديگري که بايد در نظر گرفت اين است که معيارهاي انتخاب تأمين کننده براي اين است که دانسته شود که تأمين کننده ، نياز ما را بدرستي تأمين مي کند و با استراتژي فناوري و تأمين سازمان هماهنگ است . اين ملاحظات ، کاملا مستقل از نوع محصول يا خدمتي است که سازمان به دنبال آن است . معيارهاي انتخاب براي اين است که جنبه ها و ويژگيهاي مهم تأمين کننده انداز ه گيري شود. به طور کلی، در تصمیمات مربوط به انتخاب تأمين‌کننده‌، دو موضوع از اهمیت ویژه برخوردار هستند‌. یکی اینکه چه معیارهایی باید استفاده شود و دیگری اینکه چه روش‌هایی برای مقایسه تأمين‌کنندگان باید به کار رود. آنالیز این دو موضوع در انتخاب تأمين‌کننده، توجه بسیاری از دانشگاهیان و مدیران خرید را از دهه 1960 جلب کرده است‌.

دیکسون در سال 1966 نزدیک به 23معیار مهم و پراستفاده در ارتباط با انتخاب تامین کننده را از میان دست کم 50 فاکتور مجزا که عمدتاً ویژگی هایی از عملکرد تامین کنندگان است از طریق پرسشنامه که به 273 مدیر و عامل خرید از فهرست اعضای انجمن ملی مدیران خرید ارسال کرده بود ، ارایه نموده است . از مجموع 170پرسشنامه که تکمیل و ارائه شده بود( حدود62.3% ) فاکتورهایی بر اساس کیفیت کالا ، تحویل به موقع ، عملکرد مناسب محصول ، سیاست های مربوط به گارانتی ، قیمت کالا و قابلیت های فنی آن و امکانات و ظرفیت تولیدی تامین کنندگان به عنوان مهمترین عوامل در انتخاب تامین کننده شناسایی گردیدند .

ویند ، گرین و رابینسون در سال 1968 ویژگی های عملکردی مهم تامین کنندگان که توسط 20 عامل خرید در تصمیم گیری انتخاب به کار رفته است را بررسی کرده اند که در نهایت 10 ویژگی عملکردی از طرف آنها شناسایی و معرفی شده است .از 1994، معیارهای جدیدی در مقالات مربوط به انتخاب تأمين‌کننده ارائه شده‌اند که برخی از آنها توسعه معیارهای اولیه دیکسون هستند و برخی دیگر با توسعه فلسفه مدیریت به وجود آمده‌اند؛ به طوری که دو معیار تحویل و کیفیت همچنان به عنوان معیارهای مهم انتخاب مطرح می‌باشند و طراحی و توسعه محصول و انعطاف‌پذیری، دو معیاری هستند که به تازگی با توسعه مدیریت زنجیره تأمين در ادبیات مربوطه آورده شده‌اند.

در جدول ذیل نمونه ای از تحقیقاتی که در خصوص تعیین معیار ها و زیر معیارها در زمان های مختلف مورد بررسی محققان قرار گرفته است نشان داده شده است .به هر حال این معیارها بسته به نوع صنعت و نیاز مشتریان در هر زمان و موقعیت ها ، متفاوت بوده و هر سازمان یا شرکتی می تواند بر حسب مقتضیات زمان و مکان خود نسبت به تعریف و بکارگیری معیارهای مورد نیاز سازمان خود در انتخاب تامین کنندگان اقدام نماید .

 کسب اطلاعات تأمين کنندگان:در اين مرحله با توجه به شناسايي کلي تأمين کنندگان در مرحله چهارم و تعيين معيارها در مرحله پنجم ، مي توان با تهيه پرسش نامه، اطلاعات کاملي از تأمين کنندگان اخذ کرد . در همين مرحله مي توان اولين مرحله انتخاب تأمين کنندگان را براساس اطلاعات موجود انجام داد . تامين کنندگاني که بيش از نيمي از معيارهاي مرحله قبل را ندارند ( اين ميزان م ي تواند ثابت نباشد ) در همين مرحله حذف مي شوند . در صورتي که تامين کننده اي اطلاعات مبهم و يا ناقص بدهد، بايد درخواست اطلاعات کامل و شفاف بشود. ( درصورت لزوم )

انتخاب تأمين کنندگان براساس چند معيار:اکنون که اطلاعات جامع و کاملي از تامين کنندگان داريم مي توان با استفاده از روشهاي مختلف کمي و کيفي  تأمين کنندگان نهايي را انتخاب کرد. ممکن است که شرايطي پيش آيد که تأمين کننده اي با همه معيارهاي مورد نظر در دسترس نباشد .  در اين حالت بايد تأمين کنند ه اي انتخاب شود که واجد بيشترين شرايط و معيارها باشد.

 تشکيل زنجيره تأمين با حضور تأمين کنندگان:پس از انتخاب تأمين کنندگان ، ضمن ارائه اطلاعات کافي به آنان ، بايد از آنها خواست به عنوان عضوي از زنجيره تأمين منافع خود را همسو با منافع ساير اعضاي زنجيره تأمين ارزيابي کنند.  در صورتي که اين چنين شود و همکاري و مشارکت خريدار و تأمين کننده محقق شود ، هزينه هاي بازرسي و کيفيت کاهش مي يابد.  زيرا تأمين کننده به عنوان عضوي از اعضاي زنجيره تأمين همه تلاش خود را براي رعايت استانداردهاي کيفيت و رضايت خريدار به کار خواهد گرفت.

ارزيابي و تقويت تامين کنندگان و گروه بندي تامین کنندگان:چون همکاري و کار در چهارچوب مفهوم زنجيره تأمين صورت مي گيرد، لذا همه مسائل شفاف ، روشن و اطلاعات لازم از تأمين کنندگان در دسترس است . در نتيجه، خريدار مي تواند در صورت لزوم به تأمين کننده کمک کند تا کارش بهتر انجام شود.  زيرا منافع ، در زنجيره تأمين کاملا دوطرفه است و هر کدام از طرفين(خريدار و تأمين کننده) مي دانند که در صورت شکست، اثرات منفي آن شامل همه اعضاي زنجيره تأمين خواهد بود. پس از انتخاب تأمين کنندگان، تشکيل زنجيره تأمين و ارزيابي، اکنون خريدار مي تواند جايگاه هر يک از تأمين کنندگان را تعيين و آنها را در سه جايگاه گروه بندي کند:  تأمين کنندگان معمولي، تأمين کنندگان عملياتي و تأمين کنندگان استراتژيک.

تأمين کنندگان معمولي آنهايي هستند که به صورت موردي و تکرار ناپذير خدمت يا کالايي را تأمين مي کنند و سپس از جمع اعضاي زنجيره تأمين خارج مي شوند.

تأمين کنندگان عملياتي آنهايي هستند که به عنوان عضوي از اعضاي زنجيره تأمين با ساير اعضاي زنجيره تأمين (ازجمله خريدار)همکاري دائمي دارند اما خروج آنان از زنجيره تأمين نيز ممکن است .

اما تأمين کنندگان استراتژيک آناني هستند که با خريدار و ساير اعضاي زنجيره تأمين، پيوند استراتژيك دارند و به آساني از زنجيره تأمين جدا نخواهند شد . همکاري اين تأمين کنندگان با خريداران موجب تقويت بيشتر جايگاه آنان در بازار جهاني و افزايش سهم آن زنجيره تأمين از بازار رقابت خواهد شد.

توسعه محصول يا ايجاد يک نياز جديد:

اين حلقه (ارزيابي و انتخاب تأمين كنندگان ) مي تواند تکرار شود . خدمات جديد يا محصول جديدي مي تواند طراحي شود . يا محصول قبلي مي تواند بهبود يابد و مجددا مراحل ارزيابي و انتخاب تأمين کنندگان جديد و يا انتخاب از ميان تأمين کنندگان حاضر در زنجيره تأمين مي تواند تکرار شود. هدف از انتخاب معیارها و زیر معیارهای ارزیابی تامین کننده  به شرح زیرمی باشد :

1. هدایت فعالیت ها و کمک به امر اولویت گذاری
2. فرایند اندازه گیری تامین کننده
3. تمرکز به مباحث کلیدی
4. شناسایی حوزه هایی که نیاز به توجه دارند .
5. کمک به ارتباط مباحث کلیدی و نتایج
6. انتخاب تامین کننده برتر و استراتژیک

منبع

فلاحی ، سام(1393)، ارزيابي سطح کیفی تامین کنندگان ماشین آلات و قطعات یدکی، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید