رویکردهای درمانی زود انزالی
هدف نهایی درمان انزال زودرس افزایش رضایت جنسی کلی و رضایت از رابطه است. هدف، افزایش مدت زمان نهان انزالی است. همچنین میبایستی روی این موضوع تاکید شود که انزال زودرس یک وضعیت تهدیدکنندهی زندگی نیست و نتیجهی درمان انزال زودرس رضایت بیمار و شریکش است. در کل گزینههای درمانی عبارتند از درمانهای روانشناختی، رفتاری و تلاشهایی جهت تغییر ورودی حسی یا تاخیر بازتاب انزال از طریق روشهای دارویی . مهم است که همهی گزینه های درمانی با بیمار و ترجیحاً با شریکش بررسی شود. احتمالات خطر، مزایا و موفقیت هر راهبردی میبایستی به طور روشن توصیف شود.
درمان دارویی
سگراوس و بالون ذکر کردندکه درمان انزال زودرس با مواد دارویی” آسان، عملی و بهتر عمل میکند”. پاکسیل به عنوان قویترین تأخیردهندهی انزالی شناخته شده است. همچنین ثابت شده که استفاده از سایر ضدافسردگیها از قبیل مهارکنندههای منوآمیناکسیداز و ضد افسردگیهای سهحلقهای مخصوصاً کلومیپرامین میتواند موثر باشد. به هر حال کلومیپرامین میتواند کاملاً با ارگاسم در طول فعالیت جنسی تداخل داشته باشد و عوارض جانبی از قبیل سردردهای خفیف، خواب آلودگی، تهوع و خشکی دهان در آن دیده شده است. نورولپتیکها، آلفابلوکرها، بتا بلوکرها، انگزایولایتیکها، شلکنندههای عضلات صاف، بیحس کنندههای موضعی و مواد مهارکنندههای فسفودیاستراز-5 از قبیل سیلدنافیل سیترات نیز برای درمان انزال زودرس مورد استفاده قرار گرفتهاند . بعضی افراد بر این عقیده هستند که موفقیت مهارکنندههای فسفودی استراز- 5 بیشتر به خاطر کاهش اضطراب عملکردی است تا صرفاً درمان انزال زودرس. داروهای سروتونرژیک برای درمان انزال زودرس بیشترین استفاده را دارند اما مشخصه آنها گاهی اوقات برگشت ناشی از قطع درمان (دارو) و همچنین عوارض جانبی جنسی میباشد. بیحسکنندههای موضعی نیز نتایج رضایت بخشی را در انزال زودرسی که ناشی از حساسیت زیاد سر آلت بوده فراهم کردهاند و فیزیوتراپی عضلات کف لگن نیز در مواردی که اختلال عملکرد کف لگن وجود داشته موفقیتآمیز است.
بازتوانی کف لگن با تمرینات کگل (تمرینهایی برای تقویت عضلاتی در کف لگن که در فعالیت جنسی نقش دارند) با وجود اینکه به صورت جهانی با توجه به علت شناختیاش به عنوان یک درمان موثر تشخیص داده نشده، اثبات کرده به عنوان یک رویکردی که به بیمار اجازهی آشنایی بیشتر با بدنش را میدهد و به عنوان یک تکنیک تنشزدایی در درمان مفید است. مطالعات مقایسهای بین مهارکنندههای مختلف بازجذب سروتونین یا ترکیب درمانیشان با تکنیکهای رفتاری و تمرینات کف لگن: کلومیپرامین صدبار قویتر از فلوکستین، سرترالین، پاروکستین در مهار انقباض ماهیچه های مجرای سمینال (منی) پشتی ناشی از نوراپینفرین میباشد. اثربخشی بالینی درمان انزال زودرس با سرترالین و فلوکستین قابل مقایسه است: محو شدن 38.7 درصد در مقابل 30.8 درصد، بهبود 32.3 درصد در مقابل42.3 درصد و شکست 29 درصد در مقابل 26.9 درصد. نتایج بالینی حاصل از کار با فلوکستین (54درصد)، پاروکستین (50درصد)، سرترالین (51درصد)، فلووکسامین (60درصد)، مشابه هستند و کاربرد مشابهی برای افزایش زمان نهان انزالی همراه با عوارض جانبی دارند. به نظر می رسد پاروکستین اثربخشی بالاتری نسبت به سیتالوپرام (نتایج مثبت در 33.24 درصد در مقابل 32.19 درصد با عوارض جانبی مشابه) دارد. همراهی مصرف خوراکی فلوکستین+ لیدوکائین موضعی موثرتر از درمان با فلوکستین تنها میباشد: محو شدن در52.9 درصد نمونهها در مقابل 30.8 درصد، بهبود 33 درصد در مقابل 42.2 درصد و شکست 17.6 درصد در مقابل 26.9 درصد.
همراهی اصول درمانی مختلف باعث بهبود نتایج میشود: متوکلوپرامید + تکنیک توقف- شروع و فشاردادن 61.11 درصد در مقابل متوکلوپرامید 54.35 درصد فلوکستین + توقف – شروع و فشاردادن + بازتوانی عضلات کف لگن 86.36 درصد در مقابل فلوکستین + توقف- شروع و فشاردادن 74.19 درصد در مقابل فلوکستین 61.54 درصد. همراهی سیلدنافیل + پاروکستین نتایج بهتری را نسبت به مصرف صرف پارکستین می دهد 85- 84 درصد این نتایج با به کارگیری مشابه برای سیلدنافیل + سرترالین حاصل شده اند. در کشور ما نیز مقایسهی اثربخشی دو داروی فلوکستین و سیتالوپرام در درمان انزال زودرس مورد بررسی قرار گرفت که هر دو دارو موثر بوده و تفاوت معناداری از نظر آماری بین آنها در مدت زمان تأخیر انزال وجود نداشت.
درمانهای روانشناختی
انزال زودرس بار روانشناختی عمدهای روی مرد و شریکش دارد . این مردان گرایش به اشتغال ذهنی با وضعیتشان دارند و احساس منفی کلی در ارتباط با وضعیتهای جنسی دارند، همچنین احساسات گناه/ خجالت، نگرانی/ تنش و ترس از شکست شدیدتری دارند. درمان روانی- جنسی بهترین مورد استفاده برای بیمار است تا بتواند بر فشار روانی و مشکلات رابطهای که به طور ثانویه نسبت به اختلالات عملکردی جنسی گسترش یافته، غلبه کنند. درمان روانی- جنسی باعث تشویق به بحث باز بین شریکهای جنسی، آموزش دربارهی این وضعیت و بیان نگرانیهای عاطفی و جسمانی میشود . مشاوره ممکن است در ترکیب با سایر درمانها جهت بهبود اعتماد به نفس موثر باشد اما به ندرت در درمان انزال زودرس همیشگی موثر است و با احتمال بیشتری در درمان انزال زودرس اکتسابی مخصوصاً انزال زودرس موقعیتی موفقیتآمیز است.
آموزش
آموزش میتواند یکی از مهمترین مولفه های سکس درمانی باشد. باورهای اشتباه، انتظارات غیرواقعبینانه و کمبود اطلاعات در مورد فیزیولوژی، آناتومی و عملکرد جنسی میتواند نقش محوری در علتشناختی و حفظ اختلال عملکردی جنسی ایفا کند. در نتیجه آموزش روانی گاهی اوقات باعث بهبود سریع در چند جلسهی اول میشود. همچنین از تصاویر یا دیاگرامهای اندام تناسلی مرد و زن جهت افزایش آگاهی بهتر بیماران از آناتومی انسان میتوانیم استفاده کنیم. اطلاعات در مورد احتمال خطر در سکس حفاظت نشده و بیماریهای منتقله از راه جنسی بسیار مهم بوده و در همهی موارد میبایستی به صورت روتین ارائه شود. متاسفانه بازآموزی بیماران برای عملکرد جنسی بهنجار همیشه آسان نیست. ما در فرهنگی زندگی میکنیم که افسانههایی را در مورد عملکرد جنسی پرورش میدهد، بنابراین باورهای غلط بیماران و انتظارات غیر واقعبینانه گاهی اوقات قاطعانه وارد درمان شده و به تغییر مقاوم هستند . مجموعه افسانههای رایج در مورد مسائل جنسی مرد و زن عبارتند از:
افسانه هایی در مورد امور جنسی مرد
- یک مرد واقعی از نظر احساسات و برقراری ارتباطات مثل زن (زن صفت) نیست.
- یک مرد همیشه علاقه مند و آماده سکس است.
- یک مرد واقعی به صورت کامل نقش خود را در سکس ایفا میکند.
- سکس متمرکز است بر یک آلت سفت و عملی که با آن انجام میشود.
- مردان به موضوعات جنسی زنان علاقهای ندارند.
- مردان واقعی مشکلات جنسی ندارند.
- هرچه بزرگتر بهتر.
- زنان مردانی را که نتوانند به نعوظ برسند، دوست ندارند.
- مردان میبایستی همهی شبها سکس طولانی داشته باشند.
- در صورتی که یک مرد بداند که ممکن است توانایی رسیدن به نعوظ را نداشته باشد، برای او درست نیست که فعالیت جنسی با همسرش را شروع کند.
- تمرکز کردن با شدت بیشتر روی نعوظ خود و سعی به سفتتر کردن، بهترین راه برای رسیدن به نعوظ است.
افسانه هایی در مورد امور جنسی زن:
- سکس فقط برای زنان زیر 30 سال است.
- زنان نرمال در هر وعده ی سکس به ارگاسم می رسند.
- همه زنان میتوانند چندین بار به ارگاسم برسند.
- حاملگی و زایمان باعث کاهش پاسخدهی جنسی زنان میشود.
- زندگی جنسی یک زن با توقف قاعدگی به پایان میرسد.
- انواع مختلفی از ارگاسم در ارتباط با شخصیت زن وجود دارد، ارگاسمهای واژینال زنانهتر و پختهتر از ارگاسمهای کلیتوریال هستند.
- یک زنی که اشکال خارجیتر سکس را دوست ندارد سرد مزاج است.
- زنان آبرومند با کتابها یا فیلمهای شهوتزا برانگیخته نمیشوند.
- زنان با خصایص زنانگی بیشتر سکس را شروع نمیکنند یا در طول سکس وحشی و غیر قابل کنترل میشوند.
- خطر مضاعف: یک زن اگر سکس نخواهد سرد مزاج است و اگر سکس بخواهد شهوتران است.
- اگر یک زن سکس را شروع نکند، به سکس علاقهای ندارد.
افسانه هایی در مورد مسایل جنسی مرد و زن:
- ما انسانهای آزادی هستیم که با سکس خیلی راحتیم.
- هر تماسی جنسی است یا می بایستی به سکس منتهی شود.
- سکس برابر با مقاربت است (سکس همان مقاربت است).
- سکس خوب حتماً نیاز به ارگاسم دارد.
- در عشق افراد باید به خودی خود بدانند که شریکشان به چه چیزی میل دارند و سکس باید خود به خودی باشد بدون هیچ برنامهریزی و صحبتی و درصورتی که شما سوال کنید که شریکتان از چه چیزی لذت میبرد دیگر رمانتیک نخواهد بود.
ما نوعاً این افسانهها را با زوج بررسی میکنیم و از آنها جهت مشخص کردن این که به درستی کدام بیانیهها اعتقاد دارند، سوال میکنیم. این تمرین به زوجین جهت کشف نگرشهایشان برای عملکرد جنسی کمک کرده و علاوه بر این به درمانگر جهت شناسایی باورهای بیمار و به چالش کشیدن آنها در درمان کمک میکند.
روش های خودیاریکننده
بعضی بیماران قبل از اینکه کمک پزشکی را جستجو کنند از روشهای خودکمکی استفاده میکنند. نگرشهای خودکمکی معمولاً از طریق تجربهی شخصی، کتابها، جستجو در اینترنت و منابع در دسترس دیگر بدست میآورند. اثربخشی این روشها ناشناختهاند و به ندرت پایدار هستند. بعضی از این روشهای رایج عبارتند از پرت کردن افکار، همچنین درگیر شدن در پیشنوازش کوتاه، ضربهزدن آرام، گسستگی در ضربه زدن و کنارهگیری به مدت چند لحظه. در موارد دیگر، مردان جوان با یک دورهی مقاوم کوتاه اغلب میتوانند تجربهی یک ثانیه یا بیشتر کنترل انزال را در طول مقاربت بعدی داشته باشند . بعضی مردان قبل از مقاربت جهت حساسیتزدایی آلت و تاخیر در انزال بعدی، خودارضایی میکنند. راهکارهای دیگر شامل خوردن الکل، استفاده از کاندومهای ضخیم یا چند کاندوم و به کارگیری داروی بیحسی برای استفاده در سر آلت است. بسیاری از این فنون اگرچه ابداعی هستند اما باعث کاهش لذتهای مقاربت شده و در تاخیر زمان نهان انزالی ناموفق میباشند .
راهبردهای شناختی
راهبردهای شناختی مرتبط با درمان عبارتند از افزایش توجه مرد به احساسات جنسیاش به خاطر پایش بهتر برپایی جسمانی و استفاده از تکنیک تمرکز حسی که به نوبهی خود اجازهی لذت بردن از احساسات جسمانی بدون نیاز به تولید برپایی جنسی را میدهد . به عبارتی پزشک درمانگر میبایستی به بیمار مبتلا به انزال زودرس یاد دهد که ابتدا نشانههای افزایش برپایی جنسی را تشخیص داده و سپس یاد بگیرد که چطور سطح تهییج جنسیاش را زیر سطوح شدیدی که باعث بازتاب انزالی میشود، نگه دارد. مطالعات مقدماتی حاکی از این است که این دیدگاه به یک لیست انتظار در کنترل ارجحیت دارد.این تکنیک، تمرکز را روی مقاربت و ارگاسم داخل یک رابطهی صمیمانه جنسی به حداقل میرساند و میتواند به کاهش اضطراب عملکردی مرد که احتمالاً از طریق مسیرهای سمپاتیکی باعث افزایش پاسخ انزالی نارس شده، کمک میکند .
راهبردهای رفتاری
فنون رفتاری زمانی اصلیترین درمان برای انزال زودرس بودند. عمدهترین فنون رفتاری عبارتند از کنترل محرک، شروع- توقف، چلاندن، تمرکز حسی و واژن آرام.
فن کنترل محرک
بسیاری از زوج ها اشتباهاً اعتقاد دارند که عملکرد جنسی یک فرایند خودکار بوده و به چیزی بیشتر از میل شریک نیازی ندارد. آنها ممکن است درگیر فعالیتهای جنسی در موقعیتهای خیلی نامطلوب شوند و در مورد اینکه چرا مشکلات جنسی دارند، بینش نداشته باشند. عوامل محیطی و بین فردی مثبت برای عملکرد جنسی سالم ضروری هستند. کنترل محرک یک تکنیک درمانی است که شامل دستکاری عوامل محیطی جهت تسهیل یک رفتار یا نتیجهی حاصل میباشد. در بافت سکس درمانی “کنترل محرک”مربوط به تلاشی است جهت ایجاد وضعیتهایی که هدایتگر عملکرد جنسی سالم هستند. عوامل زیست شناختی، روانشناختی و بین فردی همگی روی عملکرد جنسی تاثیر می گذارند. عوامل مثبت و منفی در هر یک از این حوزهها در تعامل با برپایی جنسی هستند. مثلا عوامل زیست شناختی شامل: بیماری، داروها، الکل، سیگار یا حتی چاقی و عوامل روانشناختی شامل: اعتماد به نفس، خلق، اضظراب، افکار و نگرشها میباشند. عوامل بین فردی که در ترکیب با عوامل روانشناختی قرار دارند شامل جذابیت بدنی و نگرش مثبت به سوی شریک میباشد. مجموعه عوامل مثبت و منفی شناخته شده که روی عملکرد جنسی تاثیر می گذارند :
- مجموعه عوامل روانشناختی و فیزیکی که باعث عملکرد جنسی موفقیت آمیز میشوند:
الف- عوامل روانشناختی
- سلامت هیجانی خوب
- جذب شدن به سوی شریک
- نگرش جنسی مثبت
- تمرکز روی لذت
- تازگی
- اعتماد به نفس خوب
- محیط راحت برای سکس
- نگرش منعطف در مورد سکس
ب- عوامل فیزیکی
- سیگار نکشیدن
- عدم مصرف زیاد الکل
- عدم مصرف دارویی که روی سکس اثر داشته باشد
- سلامت جسمانی خوب
- تمرینهای مناسب و منظم
- تغذیهی مناسب
- مجموعه عوامل روانشناختی و فیزیکی که باعث عملکرد جنسی ناکارآمد میشوند:
الف– عوامل روانشناختی:
- اختلال استرس پس از سانحه یا افسردگی
- نگرش منفی در مورد سکس
- تمرکز روی عملکرد
- بر اساس عادت یا روال همیشگی
- اعتماد به نفس ضعیف
- محیط ناراحت برای سکس
- نگرش خشک و محدود درمورد سکس
ب– عوامل فیزیکی
- سیگار کشیدن
- مصرف خیلی زیاد الکل
- داروهای ضد افسردگی
- سلامت جسمانی ضعیف
- مشکلات جریان خون و قلب
- دیابت
اولین هدف با توجه به “کنترل محرک” کمک به زوج جهت ارزش قائل شدن به شرایط خاصی که عملکرد جنسی سالم در آن رخ میدهد. علاوه بر این مشخص شده که یک مشکل پزشکی (مثل فشار خون) ممکن است فرد را در احتمال خطر مشکلات جنسی قرار دهد اما با شرایط روانشناختی و بین فردی مثبت ممکن است عملکرد شخص بدون مشکل باشد. هر عضو یک زوج میتواند شرایط یا عواملی را که به طور مثبت روی برپایی و عملکرد جنسی اش تاثیر میگذارد فهرست کند. شخص ممکن است عواملی از قبیل نشستن، زمان روزانهی خلقش (اوقاتی در روز که شخص خلق خوبی برای انچام فعالیت دارد)، خلق شریک، یا جو (با موزیک، با شمع، با لباس خواب) را فهرست کند. سپس زوج حتی میتوانند روی افزایش تعداد عوامل مثبت در هر رابط جنسی کار کنند و حتی میتوانند جهت مشخص کردن عوامل تاثیرگذار منفی در عملکرد جنسی اقدام کنند. عوامل منفی از قبیل باورهای غلط شرایط محیطی ضعیف یا بد و نگرانیهای مرتبط با عملکرد ممکن است در بافت سکس درمانی مورد توجه قرار گیرند.
درمانگر همراه زوج تاثیر عوامل مثبت و منفی را شناخته شده را روی عملکرد جنسی بررسی کرده و به عنوان تکلیف در این تکنیک از آنها میخواهد که تمام عوامل و محرک های مثبت و منفی را قبل از سکس، حین سکس و حتی بعد از سکس لیست کرده و در جلسات درمانی به مرور و بحث در مورد آن ها بپردازند. دو روش شروع- توقف و چلاندن بر مبنای این عقیده استوارند که انزال زودرس به خاطر شکست مرد در توجه کافی به سطوح پیشارگاسمی تنش جنسی رخ میدهد. به علاوه اقدامات ممکن است جهت تضعیف ارتباطات محرک- پاسخ، با در معرض قرار گرفتن بیمار به صورت تدریجی تحت تحریک شدیدتر و طولانیتر به صورت پیشرونده باشد. همچنین حفظ و نگهداری شدت و مدت محرک میبایستی درست زیر شدت آستانهی پاسخ باشد. زوجهایی که احساس میکنند با دخول واژنی راحت هستند، درمانگر جنسی میتواند فن واژن بیحرکت را به آنها آموزش دهد. در این فن زمانی که مرد تشخیص میدهد نقطهی انزال نزدیک است، شریک جنسی موقتاً حرکت را در طول مقاربت متوقف میکند و زمانی که مرد اعلام میکند دوباره کنترل را به دست گرفته، مقاربت شروع میشود. متاسفانه بیشتر مردان بهبود پایداری را با استفاده از این فنون نشان ندادند.
روش شروع- توقف
این روش مخصوصاً به مرد اجازه میدهد که از احساسات هشدار دهندهاش آگاه شود تا این که ضمن لذت بردن از فرایند عملکرد جنسی بتواند مدت زمان نهان انزالی را کنترل کند. در مسیر رسیدن به این هدف 8 مرحله تمرین ارائه میشود:
- از مرد خواسته شود به پشت دراز بکشد و شریک جنسیاش آلت او را با دست خشک مالش دهد. ضمن این که او به احساسات شهوانی آلتش توجه کند و زمانی که حس میکند ارگاسمش نزدیک است یا قبل از این که به نقطهی اجتنابناپذیر انزال برسد شریک جنسی مالش و نوازش را متوقف میکند و اجازه میدهد که احساسات شهوانی مرد تا حدی از بین برود ( نه به اندازهای که طولانی باشد و مرد حالت نعوظ خود را از دست بدهد).
- دومین تمرین مستلزم تکرار اولین تمرین است فقط این بار شریک جنسی آلت مرد را با استفاده از مادهی لغزندهی آبکی مالش میدهد. مادهی لغزنده برای افزایش سطح حساسیت جهت آمادگی بیشتر مرد برای مقاربت به کار میرود.
- سومین تمرین تحریک آلتی آرام- سریع نامیده میشود. شریک جنسی آلت مرد را تا زمانی که به سطح فوقالعاده بالایی از تهییج جنسی برسد مالش میدهد و سپس عمل مالش را آرام میکند تا این که کاملاً متوقف میکند.
- چهارمین تمرین مستلزم این است که شریک جنسی آلت مرد را به طور پیوسته در سطح فوقالعاده بالای تهییج جنسی مالش دهد و این کار را متوقف نکند.
- در طول پنجمین تمرین، شریک جنسی در بالای مرد قرار میگیرد و از آلت مرد برای مالش واژن خود استفاده میکند. شریک جنسی مالش را درست در نقطهی قبل از انزال متوقف میکند. وضعیتی که زن در بالا قرار میگیرد به مرد کمک میکند که عضلات پایین بدن خود را شل کند و بهتر روی نقطهی اجتنابناپذیر انزالی تمرکز کند.
- در ششمین تمرین شریک جنسی هنوز در بالا قرار دارد و آلت مرد را داخل واژن خود فرو میکند اما فقط جهت حفظ و نگهداری ارگاسم تکان میدهد (واژن بیحرکت یا آمیزش بدون فشار)
- این مرحله از تمرین همانند مرحلهی قبل بوده با این تفاوت که شریکها میتوانند در وضعیت پهلو به پهلو قرار گیرند.
- در هشتمین و آخرین تمرین مرد در بالای شریک جنسی قرار میگیرد (وضعیت مرد در بالا) و تلمبههای خود را سریع و آرام میکند.
روش چلاندن
شریک جنسی سر آلت مرد را قبل از انزال محکم فشار داده و مدت کافی نگه میدارد و سپس تحریک را ادامه میدهد و نزدیک نقطهی انزال دوباره این کار را انجام میدهد و منی به عقب باز میگردد تا موقع ارگاسم دلخواه چند بار این کار انجام میشود.
تکنیک تمرکز حسی
تکنیک تمرکز حسی به همراه توضیح منطق، آموزش و هدف از کاربرد آن. تکنیک تمرکز حسی به عنوان ابزاری برای کمک به زوجی که انگیزش و نگرش مثبت را برای انجام تکالیف جهت درمان مشکلات عملکرد جنسی دارند به کار میرود.
عملکردهای این تکنیک برای زوج ها
- کمک به هر شریک تا از احساسات خودشان بیشتر آگاهی پیدا کنند.
- تمرکز روی نیازهای شخصی جهت لذت و کاهش نگرانی درباره ی مشکل یا شریک.
- برقراری ارتباط با نیازها، خواسته ها و امیال حسی و جنسی
- افزایش آگاهی از نیازهای حسی و جنسی شریک
- گسترش مجموعه رفتارهای حسی و صمیمانه
- یادگیری جهت ارزش قائل شدن برای پیش نوازش به عنوان یک هدف شروع بیشتر از ابزاری برای پایان
- ایجاد تجارب ارتباطی مثبت
- برانگیختن میل جنسی
- تقویت سطح عشق، نوازش، تعهد، صمیمیت، همکاری و علاقه مندی جنسی در ارتباط صمیمانه
آمادگی برای تمرینات تمرکز حسی
قسمتی از آمادگی شامل داشتن انگیزش و نگرش مثبت دربارهی میل به انجام تمرین می باشد. جهت تعیین آمادگی یک زوج، درمانگر تمرینات تمرکز حسی را توصیف میکند تا از واکنشهای هر شریک اطلاع پیدا کند. در صورتی که زوج جهت انجام تمرینات منظم تمرکز حسی آماده شوند، درمانگر سوالاتی را برای مشخص کردن آمادگی زوج به طور مستقیم میپرسد :
- آیا هر دوتای شما آمادگی تمریناتی با لمس فیزیکی را دارید؟
- لمس فیزیکی میتواند حسی یا جنسی باشد. تماس حسی با یکدیگر برای تان چه معنی دارد؟
- تماس جنسی با یکدیگر برای تان چه معنی دارد؟
- دو مفهوم حسی و جنسی شبیه هم هستند یا متفاوت؟
- هر دوی شما در مورد حسی یا جنسی بودنتان چگونه فکر میکنید؟
- تجربهی لذت جنسی برای شما چه معنی دارد؟
- ارتباط برقرار کردن با احساسات و خواسته های حسی/ جنسی به طور واقعی چه معنایی دارد؟
- آیا هر دوی شما میتوانید در مورد هرگونه پیامدهای منفی تجربه کردن لذت لمسی – جنسی فکر کنید؟
- آیا هر دوی شما میتوانید در مورد هر راهی که ممکن است از این تمرینات اجتناب کنید فکر کنید؟
در صورتی که نگرش مثبت است، درمانگر می تواند تمرینات را ادامه دهد. به هر حال در صورتی که یک یا هر دو. شریک تردید، دو سو گرایی یا نگرش های منفی درباره ی تمرینات داشته باشند، نخست پردازش این موضوعات ضروری است. ساختار و قالب توصیف شده برای این تکنیک دو مرحله عمده دارد: حسی و جنسی
ممنوعیت مقاربت به خاطر اینکه زوج ها هستند که در درمان پیشرفت می کنند، برای موفقیت آمیز بودن تمرکز حسی، تمرینات می بایستی با نظم تدریجی و مطابق با نیازهای خاص زوج طراحی شوند، جهت اطمینان از نتیجهی مثبت، هرگونه فشار و اضطراب میبایستی از وضعیت حسی و جنسی برداشته شود. بنابراین حساسیتزدایی برای اضطراب جنسی به صورت تدریجی و منظم بوده و درمان نیاز به یک سری گامهای متعدد بر مبنای تکمیل موفقیت آمیز گامهای قبلی دارد. تمرینات به صورت خانگی حداقل سه بار در هفته انجام میشوند. تکرار، فرصت های زیادی برای تغییر تدریجی رفتار فراهم میکند و عادات قدیمی مرتبط با مشکلات جنسی را میشکند. بنابراین جلسات درمانی میبایستی به صورت هفتگی بر مبنای پایش و اصلاح تکالیف برگذار شود و درمانگر می بایستی در صورت نیاز برای روشنسازی بین جلسات در دسترس باشد.
برای شریک ها مهم است که درک کنند تمرکز حسی به آنها اجازه میدهد که فرصتها و موقعیتهایی جهت بازسازی روابط لمسی و جنسی شان داشته باشند. زوجها هر بار فقط افزایش تدریجی رفتارهای خواسته شده را انجام میدهند، بنابراین بار مسئولیت و فشارهای عملکرد حذف میشوند. زوجها گاهی اوقات محدودیت در انجام تکالیف را نادیده گرفته و میخواهند سریعتر به نتیجه برسند. در این مواقع درمانگر میبایستی اصول زیر بنایی در محدودیت این تمرینات و ساختار درمان را بیان کرده و از خطر حرکت سریع به سمت مراحل بالاتر برایشان توضیح میدهند. درآغاز به زوج جهت جهت اجتناب از هرگونه مقاربت و هرگونه فعالیت جنسی آموزش داده میشود و منطق این ممانعت میبایستی برای زوج توضیح داده شود. اجتناب از هرگونه فعالیت جنسی به ایجاد یک جو عدم توقع کمک کرده، فشار عملکرد را حذف میکند و باعث افزایش تن آرامی میشود. به زوج میبایستی یادآوری کرد تکرار تماسهای لذت بخش سر انجام به افزایش ارتباط جسمی صمیمانه منجر خواهد شد.
انتقال به مقاربت
هنگامی که زوج به طور موفقیتآمیزی چندین تلاش موفقیت آمیز تمرکز حسی را با تحریک شهوانی داشتند، درصورت تمایل می توانند به مقاربت جنسی پیشرفت کنند. همانند مراحل دیگر تمرکز حسی، مقاربت میتواند به داخل گامهای متعددی مثل دخول، دخول بدون تلمبه زنی یا دخول بدون ارگاسم تقسیم شود. همچنین میتوان توضیح داد که مقاربت فقط یک راه داشتن سکس است و هدف نهایی سکس نیست. سری سادهی تکالیف تمرکز حسی به صورت زیر میباشد (هر تکلیف میبایستی یک تا سه بار بین جلسات و هر بار 15 تا 30 دقیقه انجام شود):
تکلیف اول- شریکها درحالی که لباس پوشیدهاند هر یک به دیگری ماساژ میدهند. شخصی که ماساژ را دریافت میکند، میتواند دربارهی این که چه چیزی دوست دارد و چه چیزی دوست ندارد بازخورد بدهد. هدف از این تمرین رسیدن به برپایی نیست بلکه لذت بردن از زمان باهم بودن است. زوج جهت درگیر شدن در مقاربت موافقت نمیکنند.
تکلیف دوم– به این گونه که هر شریک به دیگری درحالی که عریان هستند بدون تماس با اندام تناسلی و بدون مقاربت ماساژ میدهد. شخصی که ماساژ را دریافت میکند میتواند در مورد این که چه چیزی دوست دارد و چه چیزی دوست ندارد بازخورد بدهد. هدف این تمرین رسیدن به برپایی نیست بلکه لذت بردن از زمان با هم بودن است.
تکلیف سوم که تکرار تکلیف جلسه قبل میباشد.
تکلیف چهارم– هر شریک به دیگری در حالی که لخت هستند ماساژ داده و با اندام تناسلی تماس برقرار میکنند. این بار نیز هدف رسیدن به برپایی نیست بلکه لذت بردن از زمان با هم بودن و تمرکز روی احساسات لمسی است. مقاربتی در کار نیست و هیچ تلاشی نیز به طور اختصاصی برای رسیدن به ارگاسم صورت نمیگیرد.
تکلیف پنجم و ششم– تکرار تکلیف چهارم است.
تکلیف هفتم– زوج درگیر فعالیت جنسی شامل دخول بدون ضربهزدن میشوند. هدف دخول لذت بردن از احساسات لمسی است.
تکلیف هشتم– زوج درگیر فعالیت جنسی شامل دخول با حداقل ضربهزنی با هدف لذت بردن از احساسات لمسی میشوند.
تکلیف نهم– ممنوعیت مقاربت برداشته میشود و زوج درگیر فعالیت جنسی همراه با مقاربت میشوند. هاتون گزارش کرد که 75 درصد از مردان مبتلا به انزال زودرس که به طور اولیه به فنون رفتاری پاسخ دادند، پیشرفت بلند مدتی را در پیگیریشان نشان ندادند.ICSD گزارش کرد که درمانهای روانشناختی یا رفتاری برای حل مشکل انزال زودرس بعضی مردان حداقل به طور متوسطی موفقیتآمیز بودهاند . عموماً در استفاده از فنون بهترین نتایج در مردانی مشاهده شده که با انگیزه، امیدوار و در یک رابطه صمیمانهی تک همسری پایدار با یک شریک جنسی همکاریکننده هستند . روشهای رفتاری دیگری که توصیف شدهاند عبارتند از تشویق زوجها به تلاش جهت مقاربت در وضعیتهایی که شریک جنسی در بالا یا پهلو قرار بگیرد و این وضعیت عموماً حس کنترل انزالی بیشتری را به مردان میدهد . راهکارهای دیگر شامل حرکت لگن به صورت حرکت چرخشی، کاهش سرعت مقاربت، تنفس عمیق و دخول آلتی سطحیتر. همچنین پژوهشی در زمینهی اثربخشی فنون شناختی- رفتاری و افزایش خودکارآمدی جنسی در درمان انزال زودرس مردان درکشور ما صورت گرفته و از فنونی مثل تجسم ذهنی، تنآرامی، چلاندن، افزایش رابطهی جنسی، خود گفتگوهای کنترلکننده، خودگفتگوهای اثربخش، تکرار جملات جرأتدهنده توسط همسر، افزایش رفتارهای معاشقه قبل از هم بستر شدن استفاده گردید و نتایج نشان داد که انزال زودرس پس از دورهی درمان 8 هفتهای به طور معناداری درگروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت، رضایت از روابط زناشویی و احساس خودکارآمدی جنسی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت.
مدل درمان سیستمی برای زوج هایی مبتلا به انزال زودرس
این مدل به طور اولیه برای متخصصان بالینی است که با زوجها کار میکنند و اعتقاد دارند که اختلالات جنسی اغلب به صورت پیچیده در ارتباط با پویاییها یا علایم غیرجنسی در یک رابطه هستند. مدل سیستمی برای زوجهایی که تنوع وسیعی از علایم را دارند میتواند مورد استفاده قرار گیرد و برای زوجهایی مبتلا به اختلالات جنسی مثل انزال زودرس ، اختلال نعوظی و میل جنسی کمکار موثر شناخته شده است . مدل سیستمی، جنبههای تعارض روانتحلیلی و کار با خانواده اصلی در قالب روانپویشی را با اصول اولیه و پایه در سکسدرمانی ترکیب میکند. هدف رواندرمانی مخصوصاً برای هر شریک، تلاش به سمت کشف و حل تمام تعارضات ناهشیار که ریشه در خانواده اصلی دارد و میتواند مسئول بسیاری از پویاییها و علایم زیر بنایی جنسی و غیر جنسی در زوجها باشد. اختلالات جنسی مثل انزال زودرس میتواند علامت تعارضهای روانشناختی نشات گرفته از خانواده اصلی باشد . زمانی که این تعارضات درونی شوند میتواند از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و به صورت علایم یکسان یا متفاوت تظاهر پیدا کنند.
بوئن این فرایند را به عنوان فرایند انتقال چند نسلی معرفی کرد و فرض کرد که بیشترین تاثیر خانواده اصلی روی فرد کاهش تمایز خود فرد است و بنابراین بیشتر تعارضات افراد به صورت علامتی است. در حالی که تمرینات درمانی پیش میرود متخصص بالینی به هر شریک کمک میکند تا هرگونه تعارضهای فردی که ممکن است مسئول علامت انزال زودرس باشد را کشف کند. آشکارسازی این تعارضها و کارکردن روی آنها به افزایش سطح تمایز از خانواده اصلی کمک میکند و این به نوبهی خود اجازهی حل تعارضات و کاهش پویاییهای جنسی و غیر جنسی یا علایم موجود در زوج را میدهد. مشکل اصلی حل تعارضات در این واقعیت قرار دارد که راه حل واقعی یک تعارض شامل ناکامی هر دو طرف از یک تعارض است. دستآورد یک طرف مستلزم از دست دادن در طرف دیگر است و به نظر میرسد که شریکها این عقیده را قبول ندارند و زمان و انرژی فوق العاده زیادی را صرف تلاش جهت یافتن راهی میکنند که همه چیز را داشته باشند. حتی بعد از این که تعارضشان برایشان آشکار شد از این میترسند که تغییر کار را بدتر کند. خاتمه درمان نیز در مدل سیستمی تصمیمی است که توسط زوج و متخصص بالینی با هم گرفته میشود. فرایند خاتمه درمان ممکن است یک یا چند جلسه طول بکشد و میتوان به زوج گفت که جلسات بیشتر شانس بازگشت به مشکل را کمتر خواهد کرد.
بازتوانی عضله کف لگن
تمرینات تقویت عضلهی پوبکوکوکسی جووس با تمرینات کگل صورت میگیرد. بازتوانی عضلات کف لگن هم با تمرینات کگل و هم با الکتروتراپی و بازخورد زیستی به عنوان رویکردی است که به بیمار اجازهی آشنایی بیشر با بدنش را میدهد و به عنوان یک تکنیک تنش زدایی نیز به کار میرود. بنابراین نقش مهمی را در درمان چند بُعدی دارد.
- آموزش مکان آناتومیک و شناسایی عضلهی پوبکوکوکسی جووس
- نحوه ارائهی تمرینات تقویت عضله (زمانی که بیمار مکان دقیق عضله و کار آن را یاد گرفت تمرینات تقویت ارائه میشود) به صورت زیر میباشد:
- ماهیچه های اطراف مقعد و پیشآبراه را در آن واحد سفت کرده و جمع کنید و آنها را به سمت داخل بالا بکشید. سعی کنید این انقباض را قویاً نگه دارید و تا شماره 5 بشمارید، سپس به آرامی انقباض را رها کنید و به مدت چند ثانیه راحت باشید. شما در این حالت میبایستی احساس واضحی از شل شدن داشته باشید.
- تکرار (فشردن و بلند کردن) و شل کردن. مهم است که بین هر انقباض خود را در وضعیت راحتی قرار دهید. درصورتی که نگهداری انقباض تا 5 ثانیه برایتان آسان است می توانید تا 10 ثانیه آن را افزایش دهید.
- هر تعداد بیشتری که توانایی دارید می توانید فشردن را افزایش دهید و تا 8 الی 10 بار انجام دهید. هر انقباض را به صورت قوی، آرام و کنترل شده محکم نگه دارید.
- اکنون 5 تا 10 انقباض کوتاه، سریع اما قوی انجام دهید. عضلات مورد نظر را بالا بکشید و سریع شل کنید.
- این تمرینات را به صورت روزانه حد اقل 4 الی 5 بار در روز انجام دهید. علاوه بر این در وضعیتهایی مختلفی از قبیل دراز کش، نشسته، ایستاده و حتی در حین راه رفتن میتوانید این تمرینات را انجام دهید.
در حین انجام این تمرینات: نفس خود را حبس نکنید، عضلات مربوطه را به سمت پایین هل ندهید و در عوض به سمت بالا فشار دهید و بالا ببرید، شکم، باسنها و رانهای خود را محکم نکنید.
در نتیجه گیری کلی این فصل میتوان بیان کرد که نظریههای مذکور در رابطه با علل انزال زودرس به عوامل زیستشناختی/ فیزیولوژیکی، علل روانشناختی فردی (خشم، ناکامی، کاهش اطمینان به خود، بیاعتمادی، تصویر بدنی منفی، فشار روانی/ اجتماعی، اضطراب، تجارب جنسی اولیه ناخوشایند، عدم هوشیاری و درک ناکافی از احساسات پیش ارگاسمی، عوامل مرتبط با زوج و موضوعات رابطهای از قبیل تفکرات معیوب و نقص در برقراری ارتباط به دلیل این تفکرات، عوامل جسمانی مثل ضعیف بود عضلات کف لگن در کنترل ارادی انزال اشاره داشتند. هدف این پژوهش تدوین بسته درمانی بر مبنای پذیرش و استفاده از تمامی نظریههای مذکور و به کارگیری فنون درمانی همراه با ادغام آنها برای دستکاری در تک تک عواملی که میتوانند باعث ایجاد وضعیتی به نام انزال زودرس در زوج شوند. به عبارتی هدف ادغام رویکردهای درمانی مختلف بر مبنای نظریههای متعددی تحت عنوان تدوین بسته درمانی چندبُعدی غیرداروئی و مقایسه اثربخشی آن با درمان داروئی است.
منبع
فیروزی، آرمین(1392)، تدوین بسته ی درمانی چند بعدی غیرداروئی و مقایسه اثربخشی آن با درمان دارویی، پایان نامه کارشناسی ارشد ، روان شناسی بالینی،دانشگاه خوارزمی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید