درمان اجتماع مدار
درمان اجتماع مداریا TC عامل سببساز اختلال اعتیاد را وجود شخص میداند که همه جنبههای رفتاری، شناختی، هیجانی و جسمانی او را تحت تأثیر قرار میدهد. ترک جسمی و سمزدایی از دید این نوع درمان، مانند تمام درمانهای مبتنی بر اصول علمی و استاندارد، کافی نبوده و تنها آغاز آن است و ضرورت درمان روانشناختی در کنار آن احساس میشود.
لذا رفتارهایی چون عاطفه نامتناسب، عزتنفس ضعیف و ناامیدی، رفتارهای درمانی اجتماع درمانمدار است، در این نوع درمان از بیماران خواسته می شود آنگونه رفتار کنند که باید باشند و بایستی رفتار کنند نه به صورتی که هستند زیرا رفتار به این صورت باعث تغییر در شناخت و هیجانات بهصورت مرحلهبهمرحله میگردد. در یک مرکز درمان اجتماع مدار، اجتماع به فرد کمک میکند که بتواند به خودش کمک کند.
آنچه از اهمیت ویژهای برخوردار است سنجش تأثیر چنین روش درمانی پیچیده و چندبعدی به شیوهای کامل و جامع است تا تمامی جنبههای اثربخشی آن را در سنجش لحاظ گردد. امروزه یکی از مؤثرترین روشهای درمان وابستگان به مواد در دنیا، اجتماع درمانمدار است. آنها را میتوان در تمامی کشورهای دنیا مشاهده کرد. اجتماعهای درمانمدار با توجه به نگاه متفاوتی که به درمان و فرد مصرفکننده دارد، موجب نوع متفاوتی از درمان در مقایسه با سایر درمانها گردیده است.
در این نوع درمان، اجتماع، بهعنوان درمانگر نگریسته میشود و باور بر این است که در یک ساختار درمانی هدفمند و نظاممند در اجتماع میتوان، تغییرات مثبت را برای رسیدن به زندگی درست، در فرد مصرفکننده ایجاد نمود. مطابق این دیدگاه درمانجویان بهعنوان اعضای اصلی این ساختار معرفی میشوند که نهتنها در بهبودی خود بلکه در بهبودی دیگر مقیمان مؤثر و حتی تعیینکننده میباشد.
کارکنان نیز که شامل گروه درمانی و اداری میباشند بهعنوان بخشی از اجتماع به آنان نگریسته میشود که علاوه بر وظایفی که در خصوص نظارت بر روند درمانی و ساختار اجتماع به کمک مقیمان دارند میبایست بهعنوان الگو نیز رفتار نمایند ازاینرو میبایست درک عمیق و کاملی از اصول و فلسفه درمان اجتماع مدار داشته باشند که این امر مستلزم دریافت آموزش متعدد و به روز باشد، محیط فیزیکی اجتماع درمانمدار نیز میبایست مطابق فلسفه درمان اجتماع مدار و باهدف زندگی درست باشد تا بتواند روند بهبودی را در مقیمان تسهیل بخشد.
نکته حائز اهمیت دیگر، قابلانعطاف و پذیرا بودن رویکرد درمان اجتماع مدار نسبت به سایر روشها و رویکردهای درمانی باشد بهطوریکه امروزه در درمان اجتماع مدارهای مختلف دنیا بهخوبی در مفاهیم و برنامههای درمانی آنها رویکردهای مختلف درمانی و فلسفی را شامل نظریههای رفتاری، روان تحلیلی، انسانگرایی، شناختی و همچنین روشهای درمانی مانند کاردرمانی، موسیقیدرمانی، مصاحبه انگیزشی، درمان رفتاری شناختی، هنر درمانی، گروههای دوازدهقدمی و غیره را در درمان اجتماع مدار مشاهده نمود .
تعریف درمان اجتماع مدار
در سال 1991 نشستی در فدراسیون اروپایی اجتماع مدار در کشور بلژیک برگزار شد و تعریفی از درمان اجتماع مدار بدون مواد ارائه گردید طبق این تعریف درمان اجتماع مدار یک محیط بدون مواد میباشد که در آن افراد با مشکل مواد و سایر مشکلات در یک روش سازمانیافته و ساختارند برای ایجاد تغییر و امکانپذیر نمودن یک زندگی بدون مواد در اجتماع بیرونی با یکدیگر زندگی میکنند.
درمان اجتماع مدار یک اجتماع کوچک را شکل میدهد، که در آن مقیمان و کارکنان در نقش تسهیل گران نقشهای متمایزی را ایفا میکنند و همگی به اصول شخصی وفادار میباشند، که تمامی این نقشها باهدف ایجاد فرایند انتقالی از درمان اجتماع مدار به جامعه بیرونی میباشد خودیاری و خودیاری متقابل ستونهای فرایند درمان میباشد که در آن مقیم درمانجو بازیگر اصلی در رشد فردی، درک بیشتر معنا و مسئولیت زندگی و همینطور آسایش و سعادت اجتماع مرکز درمان میباشد.
درمان اجتماع مدار یک برنامه درمانی داوطلبانه میباشد که مقیم با اجبار و برخلاف میل باطنیاش در آنجا نگهداشته نمیشود. TC یعنی اجتماع درمانمدار، جایی که باید زندگی را دوباره آغاز کرد. حدود چهار دهه است که در سراسر دنیا بهعنوان یک روش مهم شناختهشده است.
نخستین TC در سال 1953 توسط مارکس ول جونز دریکی از بیمارستانهای روانپزشکی انگلستان برای بیماران روانی راهاندازی و در سال 1958 توسط چارز دریچ در کالیفرنیای شمالی بانام سینانون بنیانگذاری شد. درحالیکه حاضر در ایالاتمتحده آمریکا 400 درمان اجتماع مدار وجود دارد و سالانه حدود 100000 نفر در درمان اجتماع مدار مختلف پذیرش میشوند .
مرکز درمان اجتماع مدار محیطی است که به افراد کمک میکند تا افکار، احساسات و رفتارهای منفی خود را بشناسند آنها را کنار بگذارند و رفتارهای جدید و مناسبی کسب کنند. محیطی است که میتواند به افراد یاد بدهدکه چگونه مثل افراد دیگر با مشکلات مقابله کنند و یا با آنها کنار بیایند. محیطی است که به افراد یاد میدهد چگونه بدون مواد زندگی کنند.مرکز درمان اجتماع مدار هرچند ازنظر برنامههای خود شباهتهایی با سایر محیطهای اجتماعی مثل مدیر مدرسه و مراکز بازپروری دارد ولی بیشتر شبیه یک روستای کوچک، روابط عاطفی و وابستگی افراد به یکدیگر، مثل افراد یک خانواده است.
آنها ممکن است خیلی وقتها با یکدیگر اختلاف پیدا کنند و از یکدیگر دلخور شوند ولی در غم و شادی یکدیگر نیز شریک هستند به افرادی که تجربه بیشتری دارند و رفتار و کردارشان سنجیدهتر است احترام میگذارند و آنها را بهعنوان بزرگان روستای خود میپذیرند و در مواقع بروز مشکلات با آنان مشورت میکنند آنچه در ساعت خاصی از خوابی بیدار میشوند و هرکدام به کاری مشغول میشوند و در زمانهای فراغت از کار، تفریحات دستهجمعی دارند .
دیدگاههای درمان اجتماع مدار و وابستگی روانی
درمان اجتماع مدار اختلال اعتیاد را در کل وجود شخص میداند که همه جنبههای رفتاری، شناختی، هیجانی و جسمانی او را تحت تأثیر قرار میدهد، ترک جسمی و سمزدایی از دید این نوع درمان مانند تمام درمانهای مبتنی بر اصول علمی و استاندارد کافی نبوده و آغاز آن است و ضرورت درمان روانشناختی در کنار آن احساس میشود. لذا رفتارهایی چون عاطفه نامتناسب، عزتنفس ضعیف ناامیدی، رفتارهای ضداجتماعی، تحمل کم ناراحتیها و ناتوانی در حل مشکلات و کنترل احساس بهویژه خشم، عصبانیت، احساس گناه، اضطراب، قضاوت ضعیف، دروغگویی و… بهعنوان خصوصیات کلی معتادان محسوب میشود که نیازمند درمان و برنامه دقیق درمانی است.
منبع
علی پور، فرشید(1394)، اثربخشی درمان اجتماع مدار بر کارکردهای اجرایی، پایاننامه جهت اخذ کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی،دانشگاه خوارزمی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید