خود کنترلی و مراقبه

 یکی از راهکارهای ارتقا بخشیدن به خودکنترلی، مراقبه است. مراقبه یکی از تمرینات پر فایده است که انواع مختلفی دارد.  صرف نظر از این که فرد چه نوع از مراقبه را برای تمرین انتخاب کند، آن چه به صورت علمی اثبات شده است این است که مراقبه به طور کلی در تمام انواع خود توجه، تمرکز، کنترل خود و خودآگاهی را بهبود می بخشد.

 تحقیقاتی که به منظور شناخت عواملی که ممکن است با این اثربخشی در ارتباط باشند انجام گرفته نشان داده اند که مغز افرادی که مراقبه می‌کنند از ماده خاکستری بیشتری در قشر پیش پیشانی و دیگر مناطق مغزی که با خودآگاهی مرتبط هستند برخوردار است. تمرین مراقبه در طی زمان توانایی فرد را برای هشیار ماندن نسبت به خود و مدیریت تمایلات افزایش می‌دهد.

واگیر دار بودن توانایی خودکنترلی

نتایج پنج تحقیق مختلف به مدت دو سال نشان می دهد که خود کنترلی، رفتاری است که می تواند واگیردار باشد و به دیگران سرایت کند.به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ،  نتایج تمامی این تحقیقات حاکی از آن است که نگاه کردن و یا تنها فکر کردن به کسی که از قدرت خود کنترلی بالایی برخوردار است می تواند افراد دیگر را در مقابله با حوادث بحرانی و شرایط استرس زای شدید مقاوم کند .همچنین محققان دانشگاه جوریا که اولین تحقیق از این سری مطالعات را انجام داده اند خاطر نشان کردند که عکس این مسئله نیز می تواند وجود داشته باشد به طوریکه همنشینی با افرادی که از قدرت خود کنترلی بسیار پایینی برخوردارند می تواند بر روی سایرین به طور منفی اثر بگذارد.

این دانشمندان در این خصوص اظهار داشتند: این اثر بحدی قویست که حتی نگاه کردن بمدت ۱۰ هزارم ثانیه به اسم فردی که ازخودکنترلی رفتاری ویا عدم آن برخوردارست میتواند بر روی ما تاثیر بگذارد.این محققان آزمایشات متعددی را بر روی داوطلبان برای بررسی اینکه انتخابهای ما چگونه از رفتارهای دیگران تاثیر می پذیرند انجام دادند.نتایج این تحقیقات نشان می دهد: مشاهده تاثیرات اجتماعی مثبت، خود کنترلی ما را بهبود می بخشند به این ترتیب می توان فهمید فردی که از خود کنترلی بالایی برخوردار است تا چه حد می تواند به دیگران در بروز رفتارهای خردمندانه و منطقی کمک کند.

براساس گزارش ساینس دیلی، عادات بدی چون استعمال دخانیات، سوء مصرف دارویی و چاقی مفرط می توانند تاثیرات منفی بر روی سایرین بگذارند بهمین دلیلست که ریشه بسیاری از اعتیادها در معاشرت با افراد معتاد است.نتایج این تحقیقات درنشریه شخصیت و روانشناسی اجتماعی منتشر شده است.

نقش و ضرورت خود كنترلی

مي توان ادعا كرد كه اگر خود كنترلي ايجاد و تقويت گردد كاركردي به مراتب كارآمدتر از نظارت هاي خارجي دارد، زيرا در پاره اي از نظارت هاي بيروني همواره اين دغدغه وجود دارد كه آيا از اعتبار و صحت كافي برخوردار است يا آنكه شائبه ها و غرض هاي ديگري در كار بوده و زد و بندهاي رفاقتي يا كينه توزانه در آن نقش داشته است.

 از اين رو بايد پيوسته بر ناظران و بازرسان نيز ناظران ديگري گماشت تا مراقب صحت نظارت آنان باشند.  در سامانه هاي اجتماعي نوعي طراحي سيستم هاي سايبرنيك وجود دارد كه مي توانند حجم وسيعي از داده ها را بر اساس فرآيندي پيچيده و در زماني اندك به اطلاعات تبديل كنند.اما مسأله خود كنترلي انسان ها در اجتماع كه از اهميت فوق العاده اي برخوردار است و مهارت هاي خاص و ويژه اي را مطالبه مي كند به مانند طراحي سيستم هاي سايبرنيك چندان كار ساده و آساني نخواهد بود.

خود کنترلی در سازمان

در عصر حاضر جوامع مختلف می كوشند تا از راههای گوناگون خود كنترلی را در افراد و سازمانهای خود تحقق بخشند و یا آن را تقویت كنند.در چنین حالتی، بدون حضور مقام مافوق هم كاركنان بدون ترس از عواقب كنترل، وظایف خویش را انجام می دهند.

اما آیا چنین وضعیتی عملی است؟ قطعاً جواب مثبت است. بیداركــردن وجدان فردی و تقویت حس میهن پرستی، فرهنگ سازی و رشد آگاهیهای افراد از اثرات مثبت و مفید خودكنترلی، عواملی هستند كــــــه به تحقق خودكنترلی سرعت می بخشند.

منبع

کاشانی مطلق،موژان(1393)، رابطه میان هوش معنوی وخودکنترلی دانشجویان،پایان نامه کارشناسی ارشد، علوم تربیتی،دانشگاه پیام نور تهران

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید