جو مدرسه و تاثيرآن بر ادراك دانش آموزان
جو مدرسه میتواند بر بازده معلم و دانش آموزموثر باشد. سازه جو مدرسه به روشهای مختلف و با استفاده از تیپشناسی و نظریههای مختلف تعریفشده است وجاي تعجبي نيست كه تحقيقات با استفاده از روششناسی هايمخـتلفي صـورت گرفتـهاند .
اندرسون،سه جنبه مزبور از جو مدرسه را اين چنين بيان مي كند:
- احساس تشریکمساعی و تعلق
- صميميت و ادب نزاکت در روابط شخصي
- احساس ايمني و امنیت
حس اشتراك اجتماعي سازه نسبتاً مبهمي است، ولي میتواند شامل احساسات افراد نسبت به گروه يا سازماني شود كه به آن تعلق دارند بگونهای كه آنها به اهداف و ارزشها متعهد میشوند كه در رابطهشان قدري تقابل وجود دارد كه بيانگر اين است كه سازمان نگران اعضاي گروه است و به آنان اهميت میدهد.
لي وهمكاران ، اهميت وجود چشمانداز اشتراك اجتماعي در سازمان مدرسه را مورد تأکید قرار میدهند اين ديدگاه بر کیفیت روابط اجتماعي افراد در سازمان مدرسه را مورد تأکید قرار میدهند آنها خاطرنشان میکنند كه پيامدهاي مثبت براي معلم و دانشآموز در مدارسي اتفاق میافتند كه در آن مدارس ناظران و کارکنان آموزشي و دانش آموزان احترام متقابل نسبت به يكديگر دارند و به همديگر اهميت میدهند.
دانكين و بيدل ، در مورد جو كلاس اين چنين بيان مي كنند:
جو كلاس : به فضاي كلاس درس، يعني خصوصيات اجتماعي، روانشناختی و هیجانی آن اشاره میکند اهميت جو كلاس براي انگيزش ازآنجا ناشي میشود كه تدريس نوعي رهبري است كه هدف آن تحت تأثیر قرار دادن رفتار كلاس است. جوكلاس معمولاً با واژههایی همچون گرم و سرد، سهلانگار، عنانگسیخته ، مردمسالارانه، استبدادي و دانشآموز مدار توصيف میشود. جو كلاس را تا حدودی زيادي تعاملات بين معلم و دانشآموز تعيين میکند.
در يك تحقيق كلاسيك كه توسط لوين، ليپيت و وايت، انجام گرديد نشان داده شد كه چگونه انواع مختلف رهبري كلاس، روي انگيزش و رفتار دانشآموز اثر میگذارد هرچند اين تحقيق در مدرسه انجامنشده است ولي نتايج آن تلويحاتي براي كلاس درس دارد.
نودينگر، پيشنهاد كرده كه اهميت دادن به ديگران مؤلفه مهمي است كه بايد در همه روابط يك مدرسهدیده میشود و بطور صريحي در برنامه درسي تدريس شود. امروزه تحقيقات مربوط به كلاس درس وتاثير روابط متقابل معلم و دانشآموز همچنان بهسوی مطالعات پیچیدهتر در جريان است وتو جه به اين تحقيقات به فرايندهاي اجتماعي در كلاس درس حقايق جديدي را آشكار میسازد شكي نيست كه هيچ كلاسي محيط يكساني را برای همه دانشآموزان فراهم نمیکند چراكه رابطه اجتماعي معلم با هریک از دانش آموزان رابطه اجتماعي متفاوت و در نوع خود منحصربهفرد است. شكي نيست اين تحقيقات ادامه خواهد داشت ولي از هماکنون میتوان حدس زد اين تحقيقات به دنبال آن نخواهد بود كه آيا اين تأثیر وجود دارد یا خیر؟ بلكه بيشتر دنبال جوابگويي به اين سؤال است كه اين انتظار در چه شرايطي به ثمر مینشیند و دلیل یا دلایل آن كدام است؟یادگیری دانشآموزان به میزان بسیار زیاد به حضور واقعی آنها در کلاس درس بستگی دارد. به این مـعنی کـه در رویای روزانه نباشند و توجه و تمرکز آنها معطوف به معلم باشد. برای این کار معلم باید بتواند در آنها شور و اشتیاق یادگیری ایجاد کند. بدون وجود شورو اشتیاق در خود معلم، امکان انتقال آن به دانشآموزان وجود ندارد .
دسی و همکاران ، بيان كردند برای ایـنکه دانـشآموزان انگیزه درونی نسبت به درس داشته باشند باید از محتوای آن لذت ببرند. برای دستیابی برای هدف، معلم باید به صورتی دلپذیر محتوای درس را ارائه کند آنها نتیجه گرفتهاند که انگیزش درونی نسبت به یـک فـعالیت به دلیل ماهیت لذتبخش آن تکلیف است، حتی اگر پاداشهای بیرونی و تقویت برای فرد وجود نداشته باشد.
تایلر و نلرز، دریافتند برقراری ارتـباط با دوستان در مدرسه، داشتن معلمانی که احساس خوبی به آنها میدهند، لذت بردن از دروس و فعالیتهای مـدرسهای، باور ایـنکه مدرسه در زندگی آینده اهمیت دارد و گرفتن نـمرههای خوب، دلایلی مـهم بـرای درگـیری بیشتر در مدرسه محسوب میشوند
معمولاً در مدارسی که دانشآموزان از سطح بـالایی از درگـیری مدرسهای برخوردارند، انتظارات بالایی از موفقیت، جو انضباطی قوی و روابط خوب میان معلم- دانشآموز وجود دارد .
تينتو، بيان مي كند تأثیر تعاملهای درون مدرسهای از قبیل:تعامل دانشآموز-معلم، تعامل دانشآموز-دانشآموز و تـعامل دانـشآموز بـا سایر عوامل درون مدرسهای در میزان درگیری مدرسهای دانشآموزان کاملاً روشن است. همانطور که تینتو، در مـدل نـظری خود در تبیین نقش میانجیگرانه درگیری در فرآیند ترک تحصیل معتقد است که از زمانی که افراد وارد محیط آمـوزشی مـیشوند با سیستم تحصیلی و اجتماعی آن محیط در تعامل هستند دانشآموزان از سطح بـالایی از درگـیری مدرسهای برخوردارند، انتظارات بالایی از موفقیت، جو انضباطی قوی و روابط خوب میان معلم- دانشآموز وجود دارد.
گالوی و ادواردز، بیان میکنند که دانش آموزان زمانی در کلاس احـساس راحـتی خواهند کـرد کـه احـساس کنند، میتوانند درکلاس فعالانه درگـیر شونددر تصمیمگیریها شرکت کنند.
بال، مـعتقد اسـت که یکی از مسائل مهمی که درزمینهي ایـجاد مـحیط مناسب و منضبط آمـوزشی تـأثیر مستقیم دارد، جوّ عاطفی حـاکم بـر کلاس است که حاصل روابط متقابل شاگردان و معلم با یکدیگر هست. موس ، در بررسي عوامل مؤثر بر کیفیت جو كلاس، به ماهيت ارتباط بين معلم و دانشآموز تأکید داشته است.
تحقيقات كيلن، نشان داده است كه زماني كه معلمان همدلي و توجه مثبت بيشتري را به دانشآموزان ابراز میکردند، دانشآموزان با مدرسه، معلمان وهم کلاسیهایشان بهتر سازگارمي شدند، همدلي بادانش آموزان و درک آنها به معناي ايجاد محيطي در كلاس است كه در آن يادگيري صورت میپذیرد.
منبع
علیاری اوغولبیک،صابر(1394)،ادراک دانش آموزان ازتخطی معلمان دررفتارهای صمیمی کلامی وغیرکلامی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی تربیتی،دانشکده علوم انسانی قم
ازفروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید