جو سازمانی چیست؟

جو سازمانی توصیفات فردی درباره ی مجموعه ی اجتماعی یا زمینه ای بوده است که فرد بخشی از ان است. جمیز و جونز  بیان می کنند که جوسازمانی، ادراکات کارکنان را نسبت به کار و برنامه های سازمان منعکس می سازد. بررسی ها درباره ی جو سازمانی حداقل یک دهه قدیمی تر از مطالعات مربوط به فرهنگ سازمانی است. برخی از مسائل مورد علاقه درباره ی دیدگاه های فرهنگی سازمان نتیجه تحقیقات قبلی هستند که روی جو سازمانی تمرکز کرده بودند.

موران و ولکوین  تعاریف قبلی درباره ی جو سازمانی را به کار گرفته و پیشنهاد داده اند که جو سازمانی: ویژگی نسبتاً بادوام یک سازمان است که آن را از دیگر سازمان ها متمایز می کند:

• ادراکات جمعی اعضا درباره ی سازمانهایشان را با توجه به ابعادی چون استقلال، اعتماد، همبستگی، پشتیبانی، نوآوری و انصاف در بر می گیرد،
• توسط تعامل میان افراد صورت می گیرد،
• به عنوان پایه ای برای تفسیر موقعیت عمل می کن،
• هنجاره ها، ارزش ها و نگرش های رایج درباره ی فرهنگ سازمان را منعکس می کند.
• به عنوان منبعی تأثیرگذار جهت شکل دادن به رفتار عمل می کند.

تعریف بالا به فرهنگ سازمانی اشاره می کند و برخی تشابه ها را میان این دو مفهوم مورد تأکید قرار می دهد.

فرهنگ سازمانی در برابر جو سازمانی

بسیاری از نویسندگان رابطه ی میان فرهنگ و جو سازمان را مورد توجه قرار داده اند. دنیسون نوشته است:

تمایز میان جو سازمانی و فرهنگ سازمانی ممکن است کاملاً آشکار به نظر آید. جو سازمانی به یک موقعیت و ارتباط آن با افکار، احساسات و رفتارهای اعضای سازمانی اشاره می کند. بنابراین گذرا، ذهنی و اغلب در معرض دستکاری مستقیم توسط افراد با قدرت و با نفوذ است. فرهنگ، در مقابل به یک زمینه ی تکاملی (که درون آن یک موقعیت می تواند قرار داشته باشد) اشاره می کند. بنابراین در تاریخ ریشه دارد، به طور جمعی حفظ می شود و به اندازه کافی پیچیده است تا در برابر بسیاری از تلاش ها جهت دستکاری مستقیم مقاومت کند.

دنیسون بیان می کند که روش های تحقیقی استفاده شده توسط محققان اولیه می توانست به متمایز ساختن بیشتر مطالعات مربوط به جو و فرهنگ سازمانی کمک کند. مطالعه در باره ی فرهنگ، نیزمند روش های تحقیق کیفی و ارزیابی جنبه های منحصر به فرد مجموعه های اجتماعی بوده است. در مقابل، مطالعه در مورد جو سازمانی، نیاز به روش های کمی داشته است. مطالعه فرهنگ ممکن است با آشکار سازی ارزش ها و باورها از طریق مشاهدات مستمر فرد در گروه مربوط به خود، همراه باشد. از سوی دیگر، تحقیق درباره ی جو سازمانی، نگرش های اعضای را نسبت به سازمانشان مورد پیمایش قرار می دهد.

علیرغم تکامل این دو مقوله به شکل جداگانه، فرهنگ و جو سازمانی هم اکنون اغلب به عنوان اصطلاحاتی جیگزین به کار می روند (دنیسون). به هر حال، هنوز می توان تمایزاتی میان این مفاهیم قایل شد. اشفورث  میان فرضیات مشترک فرهنگ و ادراکات مشترک نسبت به جو سازمانی تمایز قایل می شود و بیان می کند که فرهنگ، با کمک به اعضای گروه در تعریف این که جه چیزی مهم است به جو سازمانی غنای اطلاعاتی می بخشد. رایچرز و اشنایدر بیان می کنند فرهنگ و جو سازمانی هر دو، با روشی سرو کار دارند که توسط آن اعضای یک سازمان محیط خود را می شناسند، و هر دو از طریق اجتماعی ساختن و تعامل میان افراد درک می شوند. به هر حال، فرهنگ در یک سطح بالاتر وجود دارد و با هدف ها و سیاست های فراگیر و بلند مدت مرتبط می شود.

در حالی که جو سازمانی، عموماً به عنوان راهی برای انجام کارها براساس یک روال روزمره، توصیف شده است . بنابراین، معیارهای جو سازمانی، در کل روی ادراکات فرد یا گروه درباره ی ساختارهای سازمانی حاکم تمرکز دارند. معیارهای فرهنگی نیز به طور کلی، روی الگوهای ارزش ها و باورهایی که منجر به ظهور چنین ساختارهایی می شود تمرکز دارند. تمایز میان این دو مفهوم، بیشتر توسط هافستد و همکاران وی مورد بحث قرار گرفته است. آنها جو سازمانی را به عنوان موضوعی می بینند، که ویژگی های کوتاه مدت سازمان را توصیف می کندو چگونگی رفتار سازمان با اعضای خود را نشان می دهد. فرهنگ از سوی دیگر، ویژگی های بلند مدت تری را منعکس می کند و نوع افراد اسخدامی در سازمان را توصیف می کند.

محققان در این حوزه، ارتباطات مختلفی را میان فرهنگ و جو سازمانی، نشان داده اند. حداقل می توان گفت این دو سازه مکمل هم بوده، و تفسیرهای متفاوتی را از یک پدیده ی یکسان ارایه کرده اند. شاین پیشنهاد می کند که جو سازمانی می توند به دقیق ترین شکل به به عنوان نمودی از فرهنگ درک شود. بدین طریق ، یک فرهنگ مثبت توسط یک جو سازمانی مثبت می تواند ارتقاء یافته و حفظ گردد و بر عکس.

دنیسون یک راه مفید جهت توجه به تفاوت های مفهومی و روش تحقیقی میان فرهنگ و جو سازمانی پیشنهاد می کند. وی بیان می کند که این اصطلاحات اغلب به طور جایگزین توسط بسیاری از محققان مورد استفاده قرار می گیرد.

منبع

 محمدی، سعید (1394)، رابطه بین فرهنگ سازمانی و میزان بهره وری در سازمان، پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت بازرگانی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید