تلفن‌ همراه و سلامت اجتماعی – روانی

كاهش مهارت‌های ارتباطی : استفاده از تلفن در دوره‌ای از زمان شیوه‌ای برای تجمل‌گرایی و نوعی مد محسوب می‌شد و بالطبع رفتاری برجسته و از روی خوی تجمل گرایی انسان داشت. اما كاربرد عمومی آن میان اقشار مختلف، تلفن همراه را از یك وسیله تجملی و شاخص به ابزاری كارآمد و ضروری برای امور روزمره تبدیل كرد. تلفن همراه امروزه به بخشی از هویت افراد تبدیل شده است.

در حقیقت گوشی تلفن همراه آرشیوی قوی و منحصر به فرد است كه دانسته‌ها، توانایی ارتباطی و دسترسی فرد را به اطلاعات به روز آشكار می‌كند و در هر جمع و محفلی فرصت مناسب برای ابراز وجود و خودنمایی در اختیار صاحبش قرار می‌دهد. در حالی كه این هویت كاذب معمولاً به شخصیت فرد بستگی ندارد و نتیجه قرار گرفتن وی در معرض امواج مهار گسیخته انتقال اطلاعات دیجیتالی و تلفن همراه محسوب می‌شود كه محتویات آنها بعضاً با عرف و اخلاق جامعه هم سر ناسازگاری دارد.

هویت كاذبی كه از تلفن همراه ناشی می شود، گاهی به شماره خط‌ها نیز كشیده شده و سال هاست كه در جامعه ما پیش شماره‌های خاص به قشری خاص اختصاص دارد و مفاهیمی را القاء می كند كه مطلوبیت یا عدم مطلوبیت آن بر قیمت خطوط تماس نیز تاثیری چشمگیر و پذیرفته شده دارد (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

از هم‌گسیختگی اجتماعی: استفاده از این وسیله مشكلاتی را در حوزه از هم‌گسیختگی اجتماعی به وجود آورده است. به طوری كه در برخی اماكن به صدا در آمدن تلفن همراه سبب ناراحتی افراد می‌شود. در همین راستا آستین پژوهشی را تحت عنوان تاثیر استفاده از تلفن همراه بر ادراك و گمان افراد انجام داد که نتایج تحقیق او نشان داد كه تكنولوژی می‌تواند سبب از هم گسیختگی شود.

در این حوزه، برخی از مزایای استفاده از تلفن همراه و دلایل شیوع آن نیز قابل تأمل است. دسترسی سریع به دوستان آشكار و پنهان، قابلیت مخفی نگهداشتن اطلاعات، بهره‌مندی از خدمت پیام كوتاه برای مخفی كاری بیشتر و دسترسی آسان به انواع بازی‌ها و شیوه‌های انتقال فایل‌های صوتی و تصویری مزایایی هستند كه برای هر كاربری مطلوب به نظر می‌رسد؛ اما با كمی دقت می توان دریافت این ویژگی‌ها شرایط بهتری برای سوءاستفاده و ایجاد و اشاعه ناهنجاری‌های رفتاری و شخصیتی پدید می آورد.

در این ویژگی‌ها زندگی دوگانه‌ای را برای كاربر رقم می‌زند و در صورتی كه كاربر نوجوان یا جوان باشد، تاثیر پذیر هویتی پر از تعلیق می گردد. اگر چه انتقال اطلاعات امری مطلوب محسوب می‌شود، اما نمی‌توان نقش محدودیت‌های منطقی برای كودكان و نوجوانان را نادیده گرفت؛ در حالی كه انتقال اطلاعات از طریق تلفن همراه تقریباً هیچ محدودیتی نمی‌شناسد و قابلیت‌های فنی دیگری نظیر درگاه مادون قرمز، بلوتوث، پیام تصویری و… كه در گوشی‌ها تعبیه شده اند، اندیشه ایجاد با اعمال هر محدودیتی را عقیم می‌سازد. در چنین شرایطی افراد در معرض اطلاعاتی قرار می‌گیرند كه قدرت تشخیص خوب و بد آن را ندارند یا در حالتی عمومی‌تر حداقل با اخلاق فردی و اجتماعی ناسازگار است (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

برقراری ارتباطات پنهانی و غیرمستقیم از اعتماد به نفس افراد می‌كاهد و مهارت‌های ارتباطی آنان را برای زندگی و حضور در محیط‌های جمعی ضعیف می‌كند. استفاده بیش از اندازه و غیرضروری از تلفن همراه برای كاربر استرس و پریشانی ذهنی پدید می‌آورد. این اختلالات به حدی است كه نوعی بیماری روانی و عصبی براساس آن تعریف شده است و فرد مبتلا در طول روز چندین بار احساس می كند گوشی تلفن همراهش زنگ می خورد. ارسال بیش از اندازه پیام كوتاه نیز نوعی وسواس و اختلال ذهنی به دنبال دارد كه متأسفانه نزد كاربران نوجوان ایرانی رایج است (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

وابستگی روانی: استفاده بیش از اندازه از تلفن همراه در ذهن و اعصاب كاربران نوعی اعتیاد پدید می‌آورد كه درست مانند اعتیاد به مواد مخدر، الكل، پرخوری، رابطه غیراخلاقی، بازی‌های رایانه‌ای، اینترنت و… مخرب است. اعتیاد به استفاده از تلفن همراه در حقیقت تمایل شدید به رفتاری است كه انجام می‌گیرد و احساسی كه پس و پیش از آن به فرد دست می‌دهد. معتادان به استفاده از تلفن همراه از دوستان و خانواده فاصله می‌گیرند، انزواطلب می شوند، اولویت‌های سنی و اجتماعی نظیر تحصیل و اشتغال را پس می‌زنند، هنگامی كه تلفن همراه در دسترس‌اشان نیست به آن فكر می‌كنند و از دوری‌اش رنج می برند.

خاموش بودن تلفن همراه در افراد معتاد تحمل ناپذیر است و موجب می شود حتی هنگام خواب یا در مواقع خاصی كه گوشی تلفن همراه را خاموش می‌كنند یا در حالت سكوت قرار می‌دهند به استرس و دلشوره دچار شوند. فرد معتاد نمی‌تواند از گوشی تلفن همراه خود دور بماند و از هر ترفندی برای استفاده دائمی از آن بهره می‌جوید. این نوع اعتیاد از علاقه و وابستگی فراتر می‌رود و به نوعی جنون در دسترس بودن تبدیل می‌شود (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

پریشانی ذهنی ناشی از اعتیاد به تلفن همراه به گونه‌ای است كه برای فرد استرس دائمی به ارمغان می‌آورد. علاوه بر آن فرد معتاد از اعتیاد نامعقولش آگاهی می‌یابد و در مقابل اتهام اعتیاد و وابستگی شدید رفتاری به احساس شرم و تنزل شخصیتی دست می‌یابد. به طور كلی می‌توان ادعا كرد استفاده از تلفن همراه نوعی هیجان منفی و ویرانگر در پی دارد كه با شدت و ضعف متفاوت روحیه، اعصاب و هویت رفتاری و اجتماعی كاربر را تخریب می‌كند (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

انواع خدمات تلفن همراه:

تلفن همراه در اكثر كشورها حول چهار بستر تعامل و اتصال با شبكه مورد استفاده قرار می گیرد كه عبارتند از:

  • صدا،
  • پیام كوتاه (SMS) كه كانال تقریباً همزمانی را بین ارایه كننده و دریافت كننده خدمت به وجود می‌آورد.
  • خدمات پیام چند رسانه‌ای (MMS)، كه اجازه انتقال محتوای چند رسانه‌ای را در قالب پیام می‌دهد.
  • پخش سلولی كه اجازه ارسال پیام به صورت منطقه‌ای را می‌دهد (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

منبع

رسول آبادی، مهران(1394)، رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید

اگر مطلب را می پسندید لطفا آنرا به اشتراک بگذارید.

دیدگاهی بنویسید

0