تقاضای گردشگری

همانطور که هر تولیدکنندهاي میداند، بهترین محصول، محصولی است که بتواند رضایت یا ترجیحات بازار را تأمین سازد. سیستم گردشگری نیز زمانی می تواند به نیازهای بازار پاسخ گوید که بازده ای مناسب عرضه کند، مشخصاً اگر مقصد گردشگري، فاقد جاذبه هاي طبیعی، علمی، فرهنگی و تمهیدات امنیتی باشد، ایجاد تقاضا براي آن دشوار است، در این حالت گردشگري تابع عرضه خواهد بود، براي اینکه گردشگري تابع تقاضا شود، باید براي بازاریابی، تبلیغ، تمهیدات امنیتی و… شود .

عرضه

دومین بعد اساسی در گردشگری عرضه است عرضه شامل عناصر و برنامه هایی می شود که براي ارائه به بازدیدکنندگان یک مقصد طراحی و آماده شده اند، این عناصر، با سیاست های و عملکردهای سه بخش دولتی، خصوصی و غیر انتفاعی هدایت و کنترل می شوند. موفقیت و توسعه گردشگري وابسته به شناسایی صحیح اجزا و عناصر بعد عرضه است، براي برنامه ریزي در این زمینه، باید دست کم شش عنصر یعنی جاذبه ها، حمل و نقل، خدمات، اطلاعات، پیشبرد فروش و در آخر نیز دوباره تمهیدات امنیتی که ضروت وجود آن در دل پنج عنصر دیگر واضح و روشن می باشد .

برخی معتقدند محصول قابل عرضه گردشگري شامل کالاها، خدمات غذایی، حمل و نقل، دفاتر سیاحتی، امکانات و سرگرمي و سایر خدمات مسافرتی است . از انجا که برنامه ریزی گردشگري همه عناصر را در یک مجموعه هماهنگ شده با یکدیگر در بر می گیرد، شناخت کافی این عناصر را در یک مجموعه هماهنگ شده با یکدیگر در بر می گیرد. شناخت این عناصر برای اشخاص ذی نفع ضروری است .

جاذبه ها

مهم ترین یا قوی ترین عنصر در بعد عرضه گردشگری جاذبه های مقصد است، جاذبه ها منبع انژي زا و قدرت دهنده به سیستم گردشگري اند، اگر بازار، نیروي سوق دهنده مسافران باشد، جاذبه ها، همانطور که از عنوان آن پیداست، نیروي کششی یا جذب کننده گردشگران محسوب میشوند. جاذبه ها دو کارکرد مهم دارند، اولاً براي مسافران نقش انگیزشی ایفا می کنند، به گونه اي که افراد در محل سکونت خود وقتی اطلاعاتی راجع به جاذبه ها یک مقصد کسب می کنند، تصمیم می گیرند به دیدن آنجا بروند، ثانیاً، جاذبه ها با عث ایجاد رضایت خاطر بازدیدکنندگان می گردد و در واقع پاداش سفر آن ها محسوب می شوند .

خدمات

تأثیر عمده اقتصادي گردشگري، از طریق خدمات و تسهیلات براي مسافران ایجاد می شود، رستوران ها و خدمات غذایی، تسهیلات اسکان و پذیرایی، خدمات حمل و نقل، اردوگاه ها، خدمات اطلاع رسانی، تسهیلات تفریحی ورزشی و فروشگاه ها بیشترین میزان اشتغال، درآمد و منبع اخذ مالیات هستند مجموعه این خدمات معمولاً ؛ صنعت خدمات مهمان یاری نامیده شده است. اقتصاددانان بر این باورند که گردشگري نه تنها آثار مستقیم اقتصادي، بلکه اثر تکاثر دارد، بنابراین براي حداکثر کردن درآمدهای حاصل از گردشگري، باید ملاقات کنندگان را تشویق کرد تا آنجا که ممکن است از اماکن تماشایی دیدن کنند و از تسهیلات رفاهی استفاده و هر چه بیشتر خرید کنند، البته این امر مستلزم توزیع بهینه خدمات، با قیمت مناسب است.

حمل و نقل

تغییر سبک زندگی، سلیقه و نوع بازدیدکننده موجب ایجاد تغییراتی در الگوهاي گردشگري میشود. تغییرات پدیدآمده در انواع و تجمع وسایل ارتباطی و حمل و نقل موجب تغییر عادت هاي گردشگري نیز می شود، جاذبه هاي فرهنگی در خطوط راه آهن غیر فعال و نیمه فعال کاهش سهم بازار را تجربه کرده اند، مگر اینکه شیوه جایگزین مناسبی براي دسترسی گروهی بازدیدکنندگان در پیش گرفته باشند و برنامه ریزي خاص و ویژه انجام گیرد .

اطلاع رسانی

تبلیغ از طریق علائم و اطلاعات دیگر از ابزار ارزشمند براي جذب بازدیدکنندگان به یک محل است به خصوص هنگامی که به یک سبک و شکل استاندارد مورد استفاده قرار می گیرد و به طور کل به عنوان تداعی کننده سطح خاصی از از کیفیت و نوع جاذبه تشخیص داده می شود، اطلاعات مناسب، مفید و جالب احتمال دارد که به عنوان عاملی شتاب دهنده در تصمیم گیري براي رفتن به یک محل عمل کند، اگر مکانی جاذبه هاي ارزشمند و دیدنی زیادي هم داشته باشد، در صورتی که اطلاع رسانی به طریق مناسب و به موقع صورت نگیرد، امکان سفر گردشگران به آن مقصد کمتر می شود .

پیشبرد فروش

اگرچه برنامه هاي پیشبرد بیانگر برنامه هاي توسعه است نه امکانات فیزیکی گردشگري، اما یکی از عناصر محسوب می شود. پیشبرد فروش عامل قطعی در توسعه گردشگری است و همه فعالیت های بازاریابی، تبلیغ و فروش را به استثناي سیماي گردشگري در بر می گیرد، یکی از عوامل مؤثر در پیشبرد فروش گردشگري، ابداعات و نوآوري ها درکاربرد اینترنت و تجارت الکترونیکی است، عصر الکترونیک می تواند کمک بزرگی به برنامه ریزي، توسعه و مدیریت گردشگری کند، از آنجا که پیشبرد فروش مستلزم صرف هزینه هاي سنگین است، باید در مورد موضوعات مورد تبلیغ دقت شودو همه برنامه ریزي ها در این زمینه باید ارتباط نزدیکی با جنبه هاي دیگر بعد عرضه گردشگري داشته باشد .

گردشگری پايدار

در حال حاضر روش هايي كه در برنامه ريزي توسعه به كار مي رود داراي هدف دسترسي به توسعه پايدار است. در روش توسعه پايدار منابع طبيعي، فرهنگي، تاريخي و غيره ضمن استفاده در جامعه روز براي استفاده در آينده نيز حفظ مي شوند. روش توسعه پايدار در برنامه ريزي جهانگردي بسيار حائز اهميت است چرا كه توسعه جهانگردي به شكلي وسيع متكي بر جاذبه ها و فعاليت هايي است كه به محيط طبيعي، ميراث تاريخي و الگوهاي فرهنگي مناطق مربوط مي شوند. اگر اين منابع نابودشوند، صنعت متكي بر آنان نيز از بين خواهد رفت. از فوايد مهم توسعه جهانگردي آن است كه اگر بر اساس مفهوم پايداري به درستي توسعه يابد، مي تواند به طور موثر به توجيه حفظ منابع طبيعي و فرهنگي يك منطقه و پرداختن هزينه براي آن كمك كند. از نظر اجتماعي اين نوع جهانگردي مي تواند فوايدي براي اجتماعات محلي داشته و بيشترين منافع جهانگردي را به ساكنان محلي برساند.

از جمله اصول گردشگري پايدار مي توان به موارد زير اشاره نمود: :