تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک شامل فرآیند خرید، فروش، انتقال یا مبادله کالا، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه های رایانه ای و اینترنت می باشد. تجارت الکترونیک شامل تمام فعالیت های یک بنگاه و یا افرادی برای انجام مبادله است به نحوی که تمام یا بخشی از این فعالیت ها از طریق شبکه های رایانه صورت بگیرد. مفهوم تجارت الکترونیک انجام معاملات و انتقال اطلاعات تجاری بدون کاغذ و بطور مستقیم به کمک رایانه ها از طریق خطوط مخابراتی است. تجارت الکترونیکی در شکلی که امروزه شیوه کار کردن همه ما را متحول کرده است، ریشه در همگرایی خلاق رایانه و تلفن دارد. امروزه بیش از 600 میلیون تلفن به طور همزمان متصل می باشد. پست الکترونیک تبدیل به یکی از عمومی ترین ابزارهای تجارت شده و کسب اطلاعات بوسیله ی جستجوی سایت های وب، اکنون بخشی از زندگی هر کدام از ما را شکل می دهد. این امکان عملاً تحت تاثیر همگرایی خلاق تلفن و کامپیوتر به واسطه اینترنت در اختیار عامه قرار می گیرد. تاریخچه تجارت الکترونیکی به شکل امروزی آن ریشه در دو پدیده دارد، اینترنت و مبادله الکترونیک داده ها. منشا زمانی هر دو پدیده به دهه 60 باز می گردد. در دهه 70 ظهور فرآیند انتقال الکترونیک منابع مالی بین بانک ها که از طریق شبکه های خصوصی امن انجام می شد، عملاً بازار منابع مالی را کاملا متحول کرد. پیشرفت غیر منتظره اینترنت زمانی شروع شد که برای اولین بار پست الکترونیک در سال 1972 با توسعه فناوری های نوین مورد استفاده قرار گرفت که منحصر به طرح نسخه ای جدید از پروتکل انتقال داده به نامه TCP/IP شد. در ابتدای دهه 80 تجارت الکترونیک داده ها و پست الکترونیک به طور وسیعی در بین شرکت های تجاری به کار گرفته شد.

فناوری انتقال پیام با کاهش مصرف کاغذ در فرآیندهای تجاری را افزایش اتوماسیون، کم کم در تمامی فرآیندهای تجاری سازمان نفوذ کرد و به مرور زمان با ارتقای کارآیی این فرآیندها به عنوان یکی از بخش های لاینفک تجارت درآمد. مبادله الکترونیک اطلاعات، زمینه انتقال الکترونیک اسناد تجاری را برای شرکت ها فراهم نمود به گونه ای که نیاز به دخالت انسان در این فرآیند به حداقل ممکن رسید. ظهور اینترنت امکان انجام اشکال جدید از تجارت الکترونیک نظیر خدمات آنلاین را فراهم نمود. کاربرد و توسعه اینترنت با ظهور وب یا تار جهان گستر آغاز شد. اینترنت باعث شده است که تجارت الکترونیک تبدیل به یکی از روش های کمک هزینه برای انجام فعالیت های تجاری شود و پس از مدتی تنوع بسیار وسیعی از فعالیت های تجاری را پوشش دهد.

در يك تعريف مي‌توان به هر تجارت يا فعاليت اقتصادي در وب، كه امكان خريداري و فروش محصولات و سرويس‌ها را فراهم مي‌آورد و تراكنش‌هاي تجارت و فعاليت‌هاي بين افراد و سازمان‌ها را تسهيل مي‌بخشد، تجارت الكترونيك گفت. تجارت الكترونيك، تجارت كردن از طريق ابزارهای فناوری ارتباطی جديد است كه تمام جنبه‌های تجارت را شامل ايجاد بازار تجاری، سفارش دهی، مديريت زنجيره‌ي عرضه و معاملات پولی را در بر می‌گيرد. چافي به تجارت الكترونيك به ديده خريد و فروش كالا از طريق اينترنت مي‌نگرد. كالاكوتا تجارت الكترونيك را از چهار ديدگاه تعريف مي‌كند:

1. ديدگاه ارتباطات: تجارت الكترونيكي از اين منظر بر انتقال اطلاعات، كالا، سرويس‌ها و يا پرداخت پول از طريق ابزارهاي الكترونيكي دلالت دارد.
2. ديدگاه آنلاين: از اين منظر تجارت الكترونيك خريد و فروش آنلاين اطلاعات و كالاها مي‌باشد.
3. ديدگاه سرويس: از اين منظر تجارت الكترونيك ابزاري ا‌ست كه همزمان هزينه‌ها را كاهش و سرعت و كيفيت را افزايش مي‌دهد.
4. ديدگاه جريان بازرگاني: از اين منظر تجارت الكترونيك به عنوان ابزاري براي بهبود و تسريع جريان‌ها و فرآيندهاي كاري تعريف مي‌شود.

با توجه به موضوعات ارائه شده در تعريف‌ها، مي‌توان اين گونه بيان كرد كه تجارت الكترونيك بر به كارگيري فناوري اينترنت به منظور معاوضه ارزش‌ها (كالا و خدمات) دلالت دارد.

منبع

محمدی، ریحانه(1396)، طراحی مدل ساختاری تأثیر ارزش استراتژیک تجارت الکترونیک بر توسعه کارآفرینی سازمانی در یک واحد صنعتی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.