تاثیر استفاده از شبیه سازی در امر آموزش
نقش معلم و فراگیر در جریان شبیهسازی از دیدگاه ساختن گرایی
استفادهی مؤثر از الگوی شبیهسازی در کلاس درس به این امر بستگی دارد که چگونه معلم، شبیهسازی از پیش تعیینشده را درون برنامهی درسی جای میدهد و نکات آموزنده را برجسته کرده و تقویت نماید. هم توانایی دانشآموزان و هم ویژگیهای خودآموزی شبیهسازها از اهمیتی حیاتی برخوردارند. در شبیهسازی سعی بر این است که حتیالامکان شرایط واقعی به گونهای شبیهسازی شود که مفاهیم فراگرفته شده و راهحلهای مشخص شده برای مسائل، قابلیت انتقال به جهان واقعی را داشته و به درک و اجرای وظائف مرتبط با محتوای شبیهسازی کمک کند. دانشآموزان برای پیشرفت در انجام تکالیف شبیهسازی شده باید مفاهیم و مهارتهای ضروری برای ایفای نقش در زمینههای مورد نظر را در خود پرورش دهند .
نقش معلم
- توضیح دادن: نقش معلم در توضیح و شرح قواعد شبیهسازی تا حد اجرای اکثر فعالیتها است.
- رجوع دادن: معلم باید قبل از شروع تکالیف شاگردان را مشخص سازد. معلم به عنوان یک داور پیرو قواعد است.
- نظارت و راهنمایی انفرادی: معلم باید نکاتی که شاگردان را در ایفای بهتر نقش فرد در گروه توانمند میسازد ارائه دهند. معلم به عنوان یک مشاور حامی است نه یک واعظ و ناظم.
- بحث: پس از پایان جلسه به مباحثه دربارهی میزان ارتباط و نزدیکی شبیهسازها با جهان واقعی، مشکلات و بینشهای دانشآموزان پیش از شبیهسازی و روابطی که میتوان بین شبیهسازی و موضوع مورد نظر مشاهده کرد نیاز است، که این یکی از نقشهای معلم است .
عوامل کلیدی موفقیت در آموزش شبیهسازی شده
الف) سازماندهی و مدیریت زمان از یک سو و توان خودآموزی، تحقیق و مدون سازی از سوی دیگر، از جمله ضرورتهای این امر به شمار میآید.
ب) در این سیستم آموزشی میبایست محیط آموزشی را کاملاً متفاوت از روشهای سنتی و یا گذراندن دورههای مکاتبهای پنداشت، زیرا که این شیوه جدید پویا و مبتنی بر امکانات متنوع فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
ج) دانش و توانایی هر چه بیشتر در بهرهگیری از رایانه و اینترنت- مشتمل بر توانایی انجام نقل و انتقالات فایلهای کامپیوتری در فرمتهای گوناگون، نصب نرمافزار، ارسال و دریافت نامه الکترونیکی به همراه ضمائم، گفتگوی رایانهای، استفاده از کاوشگرها، واژهپردازها و نظایر آن- در بهرهبرداری موفقیتآمیز از این روش آموزشی موثر خواهد بود .
گامهاي اصلي عملي در شبیهسازی
- از درك شركتكنندگان نسبت به اصل يادگيري مورد نظر اطمينان حاصل شود.
- وقعيتي كه در سناريو مورد نظر است با جزئيات فهرست شود.
- طرح آزمون يك اصل بايد قبل از شروع برنامه به دقت توسط مجري يا مدرس كنترل شود.
- قواعد و نحوه اجرا و چگونگي فعاليت شركتكنندگان توضيح داده شود.
- اعضاي گروه به طور فعال درگير باشند.
- گزارشي درباره نتايج از شركتكنندگان دريافت شود تا معلوم شود دانشآموزان بيشتر به اصل مورد نظر توجه داشتهاند تا به نتايج.
- اين روش با روشهای ديگر تكميل شود.
- دانشآموزان تشويق شوند تا به فرآيند شبیهسازی جنبههاي ديگري بی افزایند.
- شبیهسازی در قالب زماني كه به آن اختصاص يافته به پايان رسانده شود.
- بعد از تجربه شبیهسازی به شركتكنندگان فرصت داده شود تا آن را با زندگي واقعي مقايسه نمايند.
- يادگيرندگان تشويق شوند در حين شبیهسازی درباره باورها و احساسشان صحبت كنند.
- يادگيرندگان تشويق شوند درباره شباهت تجربه با واقعيت صحبت كنند.
- يادگيرندگان تشويق شوند درباره فعاليتهاي آينده كه ميتواند بر پايه تجربه شبیهسازی انجام شود بحث كنند.
- مطالب، خلاصه شده، تعمیم يابد و نتيجهگيري به عمل آيد.
- با پايان يافتن تجربه به فعاليتهاي جديدي كه ميتوان شروع كرد اشاره شود.
- تنوع در شبیهسازی رعايت شود .
- استفاده از شبیهسازی ميتواند در قالب يك گروه بزرگ، گروههاي كوچك، دو نفري يا انفرادي انجام شود.
ارزیابی فراگیران در موقعیت آموزشی شبیهسازی شده
در پایان هر دوره یا بخشی از مطالب دوره و هر زمان مدیر دوره لازم بداند، آزمون برگزار میشود. برگزاری آزمون لزوماً نباید با روشهای مجازی صورت گیرد بلکه به تناسب و بسته به شرایط میتوان از آزمونهای سنتی و یا ترکیبی از آزمون سنتی و مجازی استفاده کرد. در صورت استفاده از آزمون مجازی، فراگیران در محیط مجازی به سؤالات خود پاسخ داده و بعد از اتمام آزمون از نتیجه ارزیابی خود مطلع میشوند. همچنین در صورتی که برخی از سؤالات جوابهای نادرست داده باشد راهنماییهای لازم به وی صورت خواهد گرفت.
مزایا استفاده از شبیهسازی آموزشی
الف) شبیهسازی از پیچیدگی زیاد بسیاری از وظایف یادگیری که در دنیای واقعی وجود دارد میکاهد، به نحوی که دانشآموزان میتوانند فرصت تسلط بر مهارتهایی را به دست بیاورند که در دنیای واقعی امکان کسب آن نیست.
ب) شبیهسازی امکان یادگیری شاگردان از بازخورد به خود را به وجود میآورد، یعنی کارآموز به وسیلهی شبیهسازی میتواند رفتارهای اصلاح گرانهی ضروری را نه تنها با شنیدن توضیحات شفاهی بلکه با تمام حواس خود یاد بگیرد.
ج) بعضی از فعالیتهای آموزشی خاص که بسیار مفید نیز هستند را نمیتوان مستقیماً در کلاس درس اجرا کرد یا به نمایش گذاشت، چرا که دارای معایبی از قبیل گرانی، خطرناکی، زمان بر بودن، غیراخلاقی بودن یا غیرممکن بودن میباشند. میتوان این فعالیتهای آموزشی را به طرق ارزان، ایمن، اخلاقی، و کافی در محیطی عملی شبیهسازی نماید.
د) داشتن قدرت فشردن زمان: بدین ترتیب که به وسیله شبیهسازی ممکن است چندین سال از فعالیت یک سیستم را در چند ثانیه ملاحظه و بررسی نمود. در نتیجه، بررسی کننده قادر است چندین طرح از یک سیستم را در یک فرصت کوتاه مطالعه نموده و نتایج عملکرد آنها را مقایسه نماید.
ه) داشتن قدرت گسترش زمان: تغییراتی که به علت بالا بودن سرعت در سیستمهای واقعی قابل مشاهده نیستند، در این روش قابلکنترل و بررسی میباشند، مثلاً با کند نمودن زمان شارش بار الکتریکی میتوان رفتار و سرعت الکترونها را در یک مدار الکتریکی، بررسی و تکرار نمود .
از دیگر ویژگیهای آموزش به روش شبیهسازی میتوان به موارد ذیل نیز اشاره نمود:
- در تمام سنین میتوان از شبیهسازی استفاده کرد.
- هم در دروس نظری وهم در دروس عملی و مهارتی میتوان استفاده کرد.
- در فراگیران میتواند ایجاد انگیزه کند.
- سرعت یادگیری افزایش مییابد.
- تعامل و مشارکت میان دانشآموزان و مربی ایجاد میشود.
- فرصتی برای تفکر در فعالیتها به وجود میآید.
معایب و محدودیتها استفاده از شبیهسازی آموزشی
- امکان شبیهسازی در همه چیز نیست.
- ایجاد یک مدل خوب گران و پرهزینه است و نیاز به زمان و تخصص زیادی دارد.
- نتایج در شبیهسازی به صورت عددی ارایه میشود و در نتیجه احتمال بزرگ شدن اعداد وجود دارد و لذا در اندازهگیری دقت کم میشود.
- کسب اطلاعات درباره موضوع شبیهسازی شده به سختی انجام میگیرد و ممکن است اطلاعات
جمعآوری شده صحیح و دقیق نباشد .
منبع
نظری ، مولامراد(1393) ، شبیه ساز علوم زیستی و نقش آن بر پیشرفت درسی دانشآموزان ، پایاننامه کارشناسی ارشد ، تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید