الگوی ارتباطی خانواده

مفهوم خانواده

گروهی از محققان علوم اجتماعی خانواده را به گروهی از افراد که روابط آنان با یکدیگر بر اساس هم خونی شکل می گیرد و نسبت به هم خوشایند محسوب می شود تعریف کرده اند. گروهی دیگر از جامعه شناسان خانواده را  : گروهی متشکل از افراد که از طریق پیوند زناشویی، هم خونی یا پذیرش، با یکدیگر به شوهر، زن، مادر، پدر، برادر، خواهر و فرزند در ارتباط متقابل اند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد خاصی زندگی می کنند ، تعریف می کنند .

تمامی تاریخ نگاران بر این باورند که خانواده کهن ترین گروهی است که به اقتضای نیاز طبیعی، عاطفی و اجتماعی بیشتر شکل گرفته و سابقه ایی به اندازه سابقه زیست بشر بر روی زمین دارد چون انسان مدنی الطبع است و ناگزیر باید در اجتماع زندگی کند، چون خداوند انسان را آفرید و ساختمان بدنی او را به گونه ایی شکل داده که از نظر جسمی و عاطفی همواره احساس نیاز به دیگران در او زنده باشد ، این احساس درونی باعث می شود جامعه کوچکی به نام ,  خانواده   شکل بگیرد.

خانواده چیست؟

 در فرهنگهای مختلف نظرات درباره اینکه خانواده چیست و ساختار آن چگونه باید باشد متفاوت بوده است و همواره در تغییر، در آمریکا خانواده ها از زمان ورود اولین سکنه به سواحل دنیای جدید پیوسته در حال تغییر و تحول بوده است. از نظر بعضیها خانواده خویشاوندان تنی را در بر می گیرد. در حالیکه برخی دیگر بر این باورند که خانواده شامل افرادی است که با یکدیگر ارتباط عاطفی و روانی دارند و بعضی دیگر معتقدند که خانواده مجموعه افرادی است که در یک منزل یا یک محله زندگی می کنند. در حقیقت خانواده فاقد تعریف مشخصی است و از نظر گروه های فرهنگی مختلف تعاریف متعددی دارد ، حصول  به یک اتفاق نظر درباره ساختار متشکله یک خانواده، دشوار است.

 بعضی ها خانواده را به صورت گروهی متشکل از دو یا چند نفر که از طریق ازدواج و یا فرزند خاندگی با یکدیگر مرتبط شده اند و در یک منزل با هم زندگی می کنند ، در نظر می گیرند . برخی دیگر خانواده را شامل افرادی که هرگز ازدواج نکرده اند یا ازدواج کرده و صاحب فرزندی نشده اند و یا آنهایی که ازدواجشان به طلاق یا فوت انجامیده و بالاخره طیفی از خانواده را که اصطلاحاً غیر سنتی خوانده می شود در برمی گیرد.

خانواده های آزاد گذار

 خانواده های آزاد گذار که در آن ، نه بر انطباق عقلانی . این بدان معنی است که در ارتباط کودک , والدینی کمی از هر دو نوع وجود داشت و در عوض کودک بیشتر تحت تاثیر دوستان و گروهای هم سن و سال بیرون از خانه قرار داشت .

خانواده حمایتگر

خانواده های حمایتگر در آن تنها بر ارتباطات انطباق اجتماعی تاکید می شد همراه با کمی رانشگری که از جانب والدین کودک اعمال می شدتا کودک نگرش متفکرانه و وسیعی را نسبت به جهان در خود پرورش دهد.

خانواده های چندگرایانه

 خانواده های چندگرایانه که در آن تنها بر انطباق عقلانی تاکید میشود یعنی کودک تشویق میشد که پویشگرانه رفتار کند و با هنجارها و ارزشهای موجود درگیر شود هرچند در اینجا هم بر حفظ تعادل خانوادگی تاکید می شد .

خانواده از نظر روان شناسی

 هر چند رویکرد روانشانسی به تجزیه و تحلیل رفتار آدمی می پردازد و سعی دارد ضمن تشخیص رفتارهای نابهنجار و علل بروز آنها را شناسایی کند در عین حال خانواده را نیز از زوایای گوناگون مورد مطالعه قرار می دهد. چون که خانواده به عنوان یک نظام دایماً در حال تغییر و دگرگونی است داده هایی را از خارج می گیرد و چیزهایی را به بیرون می دهد. خانواده از منظر روانشناختی، برای حفظ تعادل خود، همیشه در دو جنبه  دورنی سازی  و  بیرونی سازی  فعال است یعنی در عین سازگاری با تحولات اجتماعی همه اعضای خود را از نظر جسمی و روحی به رشد مطلوب می رساند. رویکرد خانواده درمانی از گرایشهای نسبتاً جدید در دانش روانشناسی است که به بررسی مسایل خانواده می پردازد یکی از نظریه های رایج در خانواده درمانی نظریه سیستمی است. این نظریه خانواده را موجودی می داند متشکل از اجزای به هم پیوسته که اولاً اعضای آن تابعی هستند از رفتار سایر اعضای خانواده و ثانیاً خانواده مانند هر نظام دیگری متمایل به تعادل است. اگر عضوی از خانواده دچار نابهنجاری شود باید در ارتباط با سایر اعضای آن درمان گردد.

خانواده از منظر علوم تربیتی

 کارشناسان امور تربیتی خانواده را یک نهاد  تربیتی می دانند. فضای گرم خانواده مناسبترین جای پرورش استعداد ها و تواناییهای نسل جدید است محیطی سرشار از مهر و محبت، عواطف و احساسات پاک، کودک از همان روزهای نخست زندگی در آغوش پرمهر پدر و مادر قرار گرفته درس ایثار، محبت و مروت و وفاداری فرا می گیرد. روحیه تعادل   و همکاری در فضای خانواده شکل می گیرد. به نظر کارپردازان امور تربیتی، خانواده به عنوان یک مرکز تعلیم و تربیت غیر رسمی، آداب زندگی را  به فرزندان یاد می دهند. هر قدر پیوند خانه و مدرسه محکم تر باشد بازدهی تعلیم و تربیت بیتشر خواهد بود

منبع

حیدری،ناهید(1394)، نقش واسطه ایی الگوهای ارتباطی خانواده در رابطه بین عواطف مثبت و منفی و بخشش،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی تربیتی،دانشگاه آزاداسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید