الزامات قانوني عمومي قراردادهاي بيمه اي

به طور گسترده، قوانين کلي قراردادها بر حقوق و تعهدات طرفين يک توافق نامه بيمه اي حاکم است. هر قراردادي به عنوان يک توافق نامه لازم الاجراي قانوني تعريف مي شود، توافق نامه اصلي در قراردادهاي بيمه مسئوليت ،مسئوليت مدني بيمه گذار را درقبال اشخاص ثالث بيمه مي کند . بنا بر يک اصل حقوقي ،هرکس مسئول زيان وخسارتي است که به جان ومال اشخاص ديگر وارد آيد.

طبق قانون مدني ايران براي صحت هرمعامله شرايط زير اساسي است :

1. قصد طرفين ورضاي آنها
2. موضوع معيني که مورد معامله باشد .
3. اهليت طرفين
4. مشروعيت جهت معامله

براي اينکه يک قرارداد بيمه اي معتبر و اجرايي باشد، بايد چهار الزام قانوني فوق الذکر را داشته باشد، نبود هر يک از اين موارد اجرايي بودن قرارداد بيمه مسئوليت را باز مي دارد.

ويژگي هاي قانوني خاص قراردادهاي بيمه مسئوليت :

ماهيت يک جانبه اي: قرارداد بيمه، قراردادي يک جانبه است؛ زيرا تنها يک طرف (بيمه گر) وعده لازم الاجراي قانوني مي دهد. اگر بيمه گر در برآوردن وعده هاي خود ناتوان شود، از نظر قانوني مسئول نقض قرارداد شناخته مي شود.

ماهيت شرطي: بيمه، قراردادي شرطي است. بيمه گر تنها زماني متعهد به پرداخت خسارت مي شود که بيمه شده تمامي شرايط قرارداد بيمه نامه را رعايت کرده باشد.

قرار داد الصاقي: قرارداد بيمه به عنوان قراردادي الصاقي شناخته مي شود؛ زيرا بيمه گر معمولاً تمام جزييات و شرايط خود را در بيمه نامه بيان مي کند و خريدار بيمه نامه هيچ مشارکتي در طرح شرايط خود يا تعيين جمله بندي قرارداد ندارد.

حسن نيت نسبت به بيمه گذار:بيمه گر فرصت تنظيم توافق نامه را دارد و انتظار مي رود نيت طرفين قرارداد را به طور شفاف در آن ارائه دهد.

قراداد خسارت – غرامت:غرامت به جبران خسارتي برمي گردد که به افراد زيان ديده و مشمول خسارت پرداخت مي شود. مالک بيمه نامه مستحق به دريافت مبالغي تا حد زيان مالي يا مسئوليت قانوني وي است.

قرارداد معوض  :بيمه گر در مقابل امري که انجام دادن آن را تعهد مي کند حق بيمه در يافت مي دارد وبيمه گذار در ازاي پرداخت حق بيمه وعده دريافت غزامت مي گيرد .

قرارداد معوق :در عقد معوق ارزشي در مقابل ارزش ديگرواقع مي شود عقد بيمه عقد دوتعهدي است .تعهد دو طرف در مقابل يکديگر قرار مي گيرد .

انواع مسئوليت :

مسئوليت به دو گونه زير به بار مي آيد :

• مسئوليت قرارداي يا ضمان عقدي .
• مسئوليت غير قرادادي يا ضمان قهري .

 مسئوليت قراردادي : مسئوليت قراردادي که از عدم ايفاي تعهدات مندرج در قرارداد به بار مي آيد عمدتا” قابل بيمه شدن نمي باشد زيرا ناشي از اراده فرد است ومتعهد مي تواند مي تواند موجبات زيان بيمه گر را فراهم آورد .

مسئوليت غير قراردادي : مسئوليت غير قراردادي به دو گونه زير مي باشد :

• مسئوليت اخلاقي .
• مسئوليت قانوني .

 مسئوليت اخلاقي قابل بيمه شدن نمي باشد زيرا بيشتر جنبه شخصي دارد واز داوري هاي عموم به دشواري مي توان قاعده ثابتي براي آن به دست آورد تا بر اساس آن بتوان کسي را مسئول شناخت .

مسئوليت قانوني به دو بخش زير تقسيم مي شود

1. مسئوليت کيفري
2. مسئوليت مدني

مسئوليت کيفري يا جزائي زماني به بار مي آيد که بر اثر کردار شخص ،نظم اجتماعي مختل شده و جامعه متضررگردد ،پس قابل بيمه شدن نمي باشد زيرا موجب اخلال در جامعه است ومرتکب آن مجرم شناخته مي شود لذاجرم قابل بيمه شدن نمي باشد .مسئوليت مدني يعني الزام قانوني براي جبران زيان وارده به ديگري وزماني به بار مي آيد که زيان فردي در بين باشد چه زيان در اثر عمل خود شخص يا عمل اشخاص وابسته به او وچه ناشي از اشياء و اموال تحت مالکيت يا تصرف وي باشد .درواقع آنچه بيمه مي شود ضمان قهري از مسئوليت مدني که خارج از اراده شخص بوده وقانون بر وي تحميل مي نمايد وتابع اراده وخواست او نيست ودر واقع زماني به بار مي آيد که زيان فردي در بين باشد .

انواع بيمه هاي مسئوليت :

انواع بيمه هاي مسئوليت را مي توان به شرح زير تقسيم بندي کرد

1. بيمه مسئوليت مدني کارفرما در قبال کارکنان
2. بيمه مسئوليت مدني حرفه اي
3. بيمه مسئوليت مدني توليد کنندگان کالا در قبال مصرف کننده
4. بيمه مسئوليت مدني ناشي از قرارداد
5. بيمه مسئوليت مدني عمومي

بيمه مسئوليت حرفه اي

رشته بيمه مسئوليت حرفه اي مشتمل بر 20 زيررشته مي‌باشد که عبارتند از:

بيمه مسئوليت حرفه اي پزشکان :
موضوع بيمه مسئوليت حرفه‌اي پزشکان عبارت است از جبران خسارت بدني وارد به بيماران که ناشي از مسئوليت پزشک به علت اشتباه، غفلت يا قصور وي در انجام خدمات حرفه‌اي به وقوع پيوسته باشد. بيمه‌نامه مسئوليت حرفه‌اي پزشکان بر اساس قانون مسئوليت مدني و قوانين و مقررات نظام پزشکي کشور تهيه و تدوين گرديده است.

بيمه مسئوليت حرفه اي مهندسين :
اين بيمه‌در جهت برقراري تأمين حرفه‌اي مهندسين طراح، محاسب و ناظر ساختمان که در عضويت سازمان‌هاي نظام مهندسي استان‌ها، داراي پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازي و شماره امضاء شهرسازي از شهرداري مي‌باشند، در برابر مالکين ساختمان‌ها، اشخاص ثالث (شامل همسايگان، عابرين و …) و کارکنان اجرايي پروژه ساختماني،(جاني و مالي) عرضه شده است.

بيمه مسئوليت حرفه اي دلالان رسمي :
اين بيمه به منظور جبران خسارت‌هاي مالي احتمالي ناشي از مسئوليت دلالان رسمي بيمه صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي نمايندگان بيمه :
اين بيمه به منظور جبران خسارت‌هاي مالي احتمالي ناشي از مسئوليت نمايندگان بيمه صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي پارکينگ :
در صورتي که خسارتي براي افراد استفاده‌کننده از پارکينگ‌هاي عمومي و خصوصي خودرو به‌وجود آيد،‌ ممکن است مسئوليت خسارت بر عهده صاحبان پارکينگ باشد. اين بيمه‌نامه کليه خسارت‌هاي رخ‌داده در پارکينگ‌هاي عمومي و خصوصي را جبران مي‌نمايد.

بيمه مسئوليت مدني تورها :
در صورتي که براي يکي از مسافران تور اتفاقي رخ‌ دهد، خسارات آن بر عهده صاحبان آژانس مسافرتي مي‌باشد. بيمه مسئوليت آژانس‌هاي مسافرتي (ويژه تورهاي سياحتي- زيارتي) به منظور پوشش خسارت‌هاي جاني احتمالي براي مسافران تورهاي سياحتي و زيارتي صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت فني بيمارستان :
مدير فني بيمارستان، درمانگاه و کلينيک مسئول مشکلات احتمالي است که در طول مراجعه بيمار به مرجع درماني براي وي رخ مي‌دهد. از اين رو بيمه‌ مسئوليت مدني مدير فني بيمارستان، درمانگاه، کلينيک به منظور پوشش خسارات جاني احتمالي ناشي از مسئوليت اين مديران طراحي شده است.

بيمه مسئوليت حرفه اي مديران و ناجيان استخر :
مديران و ناجيان استخرها مسئول حفظ زندگي افرادي هستند که از استخر استفاده مي‌کنند.اين بيمه به منظور پوشش خسارات جاني ناشي از خطرات رخ داده در استخرها صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت مدني نگهداري آسانسور :
با وجود اينکه که‌ تعمير و نگهداري‌ دوره‌‌اي‌ آسانسورها از ط‌رف‌ مالکين‌ ساختمان هاي تجاري و مسکوني انجام‌ مي‌ شود و ليکن‌ بروز حوادث‌ ناشي‌ از سهل‌‌انگاري‌ در نگهداري‌ آنها سبب ورود صدمات‌ جاني‌ به‌ استفاده‌کنندگان‌ از آسانسور مي‌‌گردد. اين بيمه غرامت‌ فوت‌ و نقص‌عضو سرنشينان‌ آسانسور را در صورت‌ وقوع‌ حوادث‌ جبران‌ مي‌نمايد.

بيمه مسئوليت حرفه اي پيراپزشکان :
با توجه به ضرورت تامين حرفه‌اي پرستاران، ‌بهياران، تکنسين‌هاي بيهوشي و اتاق عمل، تکنسين‌هاي راديولوژي، سي‌تي‌اسکن وM.R.I و نيز کارشناسان و تکنسين‌هاي آزمايشگاه، نوارنگاري وC.S.R ، اين بيمه به منظور جبران خسارات ناشي از مسئوليت پيراپزشکان صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي شهربازي :

مدير شهربازي مسئوليت مشکلات احتمالي که در حين استفاده از دستگاه‌ها براي استفاده‌کنندگان رخ مي‌دهد را بر عهده دارد. اين بيمه به منظور جبران خسارات ناشي از خطرات استفاده از دستگاه‌هاي شهربازي صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي هتل داري :
براساس اين طرح بيمه‌اي، خسارات جاني و مالي مسافرين در اثر حوادث در طول مدت اقامت در هتل يا مسافرخانه بيمه مي‌گردد. در ضمن چنانچه واحد اقامتي داراي امکاناتي نظير استخر، مجموعه ورزشي، پارکينگ وغيره باشد خسارات مالي و جاني وارد به استفاده کنندگان جبران خواهد شد.

بيمه مسئوليت مهدکودک :
مديران مهدکودک‌ها در قبال مشکلات احتمالي کودکان در مهدکودک مسئوليت دارند. براي پوشش خسارات جاني ناشي از خطرات احتمالي در مهدکودک‌ها، بيمه‌نامه مسئوليت مدني مديران مهدکودک‌ها صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت مدير سينما :
مديران سالن‌هاي سينما، کنسرت و اجلاس در قبال خطرات احتمالي افراد استفاده‌کننده سالن‌ها مسئوليت دارند. براي پوشش خسارات جاني ناشي از خطرات احتمالي در اين سالن‌ها، بيمه‌ مسئوليت حرفه‌اي مديران سالن‌هاي سينما، کنسرت و اجلاس صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي مديران رستوران ها:
مديران رستوران‌ها و استراحت‌گاه‌هاي ساحلي در قبال خطرات احتمالي افراد استفاده‌کننده از فضا و تجهيزات آنها مسئوليت دارند. براي پوشش خسارات جاني ناشي از خطرات احتمالي در اين مکان‌ها، بيمه مسئوليت مدني مديران رستوران‌ها و استراحت‌گاه‌هاي ساحلي صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت نگهبانان مسلح بانک ها :
بيمه مسئوليت نگهبانان مسلح بانک‌ها، کليه خسارات جاني و مالي ناشي از خطرات نگهبانان مسلح بانک‌ها را تحت پوشش قرار مي‌دهد.

بيمه مسئوليت حرفه اي تعمير کاران :
مسئوليت کليه خسارت‌هاي وارده بر خودروها در طول مدتي که در تعميرگاه‌ها هستند بر عهده صاحبان تعميرگاه‌ها مي‌باشد. اين بيمه به منظور پوشش کليه خسارات احتمالي ناشي از خطرات موجود در تعميرگاه‌هاي مجاز صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي وکلاي دادگستري:
اين بيمه به منظور پوشش مسئوليت خسارات مالي ناشي از مسئوليت وکلاي دادگستري در قبال اشخاص ثالث صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي سردفتران و دفترياران :
اين بيمه به‌منظور پوشش خسارت‌هاي مالي احتمالي ناشي از مسئوليت سردفتران و دفترياران براي افراد ثالث صادر مي‌شود.

بيمه مسئوليت حرفه اي مراقبين در منزل :
اين بيمه به منظور پوشش کليه خسارات جاني ناشي از مسئوليت مراقبين در منزل صادر مي‌شود.

حق بيمه مسئوليت :

 مانند تمام محصولات، قيمت يک محصول بيمه مسئوليت نيز بر مبناي هزينه هاي تهيه محصول به اضافه حاشيه سودآن محاسبه مي شود. موضوع قيمت گذاري حق بيمه امري بسيار پيچيده است، زيرا بيمه گر پيشاپيش به طور قطع ميزان دقيق يا زمان قطعي رويداد خسارت و «ميزان مبالغي را که بايد به عنوان خسارت به افراد زيان ديده پرداخت شود نمي دانند».

   بر اساس آيين نامه شماره 82 مصوب شوراي عالي بيمه موازين فني تعيين نرخهاي بيمه به شرح ذيل اعلام گرديده است :

معيارهاي عمومي تعيين نرخ حق‌بيمه انواع رشته‌هاي بيمه:

شركت‌هاي بيمه بايد حق‌بيمه رشته‌هايي كه اجازه تعيين نرخ دارند را با رعايت و توجه به موارد زير تعيين نمايند:

• بيمه‌پذير بودن ريسك‌.
• شدت و تواتر ريسك.
• توجه به تابع توزيع ريسك و ميانگين و واريانس آن.
• سوابق عمليات بيمه‌اي آن رشته.
• اعمال تخفيف يا اضافه نرخ بر اساس سابقه بيمه‌گذار.
• در بيمه‌هاي اشخاص: عوامل متعارف بازار بيمه از جمله جدول مرگ و ميرو نرخ بهره فني.
• وضعيت ريسك از لحاظ رعايت استانداردهاي پيشگيري و ايمني.
• رعايت حد توانگري شركت.
• توجه به عوامل تشديد خطر.
• مدت بيمه.
• خطرات اضافي و استثنائات
• فرانشيز
• هزينه‌هاي اداري و عملياتي.
• عدم تبعيض غيرموجه در تعيين نرخ.
• امكان‌ واگذاري اتكايي بويژه در رشته‌هايي مانند كشتي و هواپيما كه كلوزهاي استاندارد دارند.
• مقررات بين المللي در رشته هايي كه جنبه بين‌المللي دارد و تابعي از كنوانسيون‌ها و موافقتنامه‌هاي بين المللي است.
• ارائه بيمه‌نامه در قالب بيمه‌هاي مشترك نبايد اصول حاكم بر محاسبه حق‌بيمه را نقض نمايد.
• توجه به اوضاع پيرامون بازار بيمه كشور.

معيارهاي اختصاصي تعيين نرخ در بيمه مسئوليت حرفه‌اي پزشكان

شركتهاي بيمه موظفند در تعيين نرخ اين رشته علاوه بر ضوابط بند الف، به عوامل زير نيز توجه نمايند:

• مشخصات بيمه گزار يا بيمه شده ازجمله جنسيت، شغل، سن، ميزان تحصيلات، وضعيت تاهل و…
  • طبقه بندي گروه‌هاي پزشكي و پيرا پزشكي براساس تخصص و ماهيت فعاليت.
  • مبناي احراز مسئوليت بيمه‌گذار.
  • تعيين دقيق حد تعهد بيمه‌گر( براساس ديه يا توافق بيمه‌گر و بيمه‌گذار).
  • تعيين مرجع حل اختلاف.
  • سوابق خسارتي بيمه‌گذار و يا بيمه شده
  • حوزة جغرافيايي فعاليت بيمه‌گذار و يا بيمه شده
  • نوع بيمه نامه (گروهي يا انفرادي).
  • هزينه‌هاي دفاع و دادرسي.
  • خسارت‌هاي تبعي(غير مستقيم).
  • خطرات اصلي تحت پوشش.
  • سابقه فعاليت بيمه‌گذار در رشته تخصصي.
  • تعيين حداكثر تعهد بيمه‌گر در هر حادثه و در طول مدت بيمه‌نامه.
  • تعيين مرجع ذيصلاح تشخيص وتاييد ميزان صدمات وارده به اشخاص ثالث.
  • هزينه‌هاي پزشكي.
  • دورة اعتبار بيمه‌نامه.
  • تعداد تقريبي اعمال جراحي طي مدت اعتبار بيمه نامه .

گروههاي موجود در بيمه مسئوليت پزشکان :

 بر اساس آيين نامه نامه شماره 38شوراي عالي بيمه نحوه ونرخ مورد نياز براي محاسبه حق بيممه به شرح ذيل  مي با شود :

گروه 1 :جراحان متخصص زنان وزايمان ، جراحان عمومي ، بيهوشي ، ارتوپدي .

گروه 2:جراحان متخصص قلب ، مغز واعصاب ، چشم ، ترميمي وپلاستيک ، ارولوژي

گروه 3:جراحان متخصص فک وصورت ،گوش وحلق وبيني ،دندان ولثه ،پوست ، اطفال

گروه 4:پزشکان متخصص غير جراح وجراحاني که به عللي جراحي انجام نمي دهند ،دندانپزشکان،پزشکان عمومي ومتخصص اندوسکوپي ،راديولوژي ،ميکرو بيولوژي وداروسازي .

جدول حداقل نرخ حق بيمه براي گروهاي پزشکي

در صورتي که بيمه گذار در طول مدت بيمه موجب بروز خسارتي نگردد ،موسسات بيمه مي تواننددر زمان تمديد بيمه نامه حسب مورد تخفيف هايي به شرح زير در حق بيمه متعلقه منظور نمايند :

براي سال اول تمديد بيمه نامه       5 درصد حق بيمه پايه

براي سال دوم تمديد بيمه نامه     10 درصد حق بيمه پايه

براي سال سوم تمديد بيمه نامه    15 درصد حق بيمه پايه

براي سال چهارم به بعد            20 درصد حق بيمه پايه

موسسات بيمه مي توانند براي پزشکاني که مسئوليت آنها به موجب يک قرارداد به صورت گروهي تحت پوشش بيمه قرار مي گيرد تخفيف هايي به شرح زير در حق بيمه متعلقه منظور نمايند :

گروهاي متشکل از 15الي 50نفر           5درصد حق بيمه پايه

گروهاي متشکل از 51الي 100نفر        10درصد حق بيمه پايه

گروهاي متشکل از 101الي 200نفر      15درصد حق بيمه پايه

گروهاي متشکل از 201الي 400نفر      20درصد حق بيمه پايه

گروهاي متشکل از 401نفر به بالا        25درصد حق بيمه پايه

اعمال تخفيف مذکور در اين ماده مشروط بر آن است که :

1-گروه با هدفي غير از عقد قرارداد بيمه متشکل شده باشد .

2-حداقل 70درصد از اعضاي گروه متقاضي اين نوع بيمه باشند .

در مورد تخصص هايي که نرخ بيمه آن در اين آيين نامه پيش بيني نشده است موسسات بيمه موظندقبل ازصدور بيمه نامه ، موافقت بيمه مرکزي ايران را نسبت بخ نرخ حق بيمه مورد نظر خود جلب نمايند.

استثنائات:

موارد زير از تعهدات بيمه گر مستثني است :

• انجام معالجه، مداوا و يا عمل جراحي كه به تشخيص مراجع ذي‌صلاح خارج از تخصص ‌بيمه‌گذار باشد مگر آنكه زيان‌ديده نياز به فوريت‌هاي پزشكي داشته باشد و متخصص مربوط در دسترس نباشد.
• بيمه‌گذار به دليل استفاده از مسكرات و استعمال مواد مخدر يا داروي خواب‌آور، تمركز و هوشياري لازم را براي مداواي زيان‌ديده نداشته باشد و باعث صدمه جسمي و يا رواني او شود.
• انجام امور پزشكي و درماني كه به تشخيص مراجع ذي‌صلاح خلاف قوانين و مقررات جاري باشد.
• هر نوع خسارتي كه منشاء آن تشعشعات يونيزه‌كننده يا راديو‌اكتيو و انرژي هسته‌اي باشد مگر آنكه استفاده از آنها براي معالجه بيمار ضروري باشد.
• عدم‌النفع.
• عمد بيمه‌گذار.
• جرايم و جزاي نقدي.

منبع

 فلاح، مجيد(1394)، رابطه بين آميخته بازاريابي و تمايل به خريد، پايان نامه کارشناسي ارشد، مديريت بازرگاني، دانشگاه آزاد اسلامي

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید