مفاهیم ومبانی سبک یادگیری

تاریخچه سبک یادگیری

مطالعه تأثیر تفاوت­های فردی بر یادگیری از دیرباز مورد توجه پژوهشگران و متخصصان تعلیم و تربیت بوده است. تلاش برای درک چگونگی یادگیری بیشتر در سال 427 قبل از میلاد هنگامی که سقراط و­افلاطون سرچشمه دانش را با نظر فیلسوفانه خود مورد بحث قرار دادند، آغاز شد. اما فرضیه­سازی رسمی در مورد تفاوت­های یادگیری در دهه­های1950 و اوایل دهة1960 آغاز شد، یعنی هنگامی که هرب تلان در سال 1954 اصطلاح سبک یادگیری را مطرح کرد.  پیش از آنکه پژوهش در مورد سبک­های یادگیری صورت گیرد متخصصان تعلیم و تربیت یادگیری را به عنوان کیفیتی ذخیره شده در ذهن معلم که آماده انتقال و انتشار است در نظر می­گرفتند. از نظر آنها وظیفه معلم ارائه این اطلاعات، و وظیفه دانش­آموز دریافت و بهره­مندشدن از آنها بود. اگر دانش­آموز یاد نمی­گرفت مقصر شناخته می­شد. چنین طرز فکری امروزه تغییر یافته و پژوهشگران نشان داده­اند که دانش­آموزان سبک­های متفاوتی دارند. یعنی آنها اطلاعات را از فیلترهای مختلفی پالایش می­کنند و تمایل دارند اطلاعات دریافتی را به روش­های متفاوتی دستکاری کنند..

یادگیری یکی از عوامل بسیار مهم وتعیین کننده رشد شخصیت به حساب می­آید و بر حسب تجارب یادگیری می­توان به تبیین تفاوت­های فردی پرداخت. یکی از موضوعاتی که در این زمینه از سال­های 1970 به بعد در پژوهش­های آموزشی مورد توجه قرارگرفته، سبک یادگیری هر یک از فراگیران است یعنی اینکه دانش­آموزان با بهره­گیری از چه شیوه­هایی به فراگیری مطالب می­پردازند.امروزه تحقیقات روانشناختی نشان داده است که تفاوت­های افراد در یادگیری به عوامل دیگری نظیر ویژگی­های شخصیتی، دشواری تکلیف­ها و تفاوت سبک­ها نیز بستگی دارد و سبک یادگیری عاملی به غیر از هوش یا صفت شخصیتی است اما از تعامل آنها در امر یادگیری شکل می­گیرد. در واقع سبک­های­یادگیری روش ثابت یادگیرنده برای پاسخگویی و به­کارگیری محرک های موجود در موقعیت یادگیری است.

تعریف سبک یادگیری

با وجود اینکه از نظر اصطلاح شناسی بین نظریه­پردازان تفاوت­هایی وجود دارد. اما همه توافق دارند افراد برای رمزگردانی، ذخیره، پردازش و دستکاری اطلاعات روش­های متفاوتی دارند که اساسا” از هوش مستقل­اند. به بیان دیگر نظریه پردازان این حوزه معتقدند که افراد به جهان به طور یکسان نمی نگرند و ممکن است هر فرد در مقایسه با دیگری، علایق و تمایلات متفاوتی در نحوه یادگیری داشته باشد .

با این همه در بیشتر تعاریف از اصطلاح سبک یادگیری به عنوان روش ترجیحی یا معمول فرد برای یادگیری نام برده شده است. سبك يادگيري يك رفتار عادتي و متمايز براي كسب دانش، مهارتها يا بازخوردهاست كه از طريق مطالعه يا تجربه كسب  مي­شود و يا شيوهاي است كه فراگيران در يادگيري مطالب درسي خود به ساير شيوه­ها ترجيح مي­دهند.سبک یادگیری را می­توان به عنوان”رویکرد شخصی یادگیرندگان به یادگیری، حل­مسئله، و پردازش اطلاعات” تعریف کرد. در جایی دیگر سبک ­یادگیری را به ترجیح دادن یا علاقه نشان دادن فرد با ادراک و پردازش اطلاعات در قالب روش خاص با ترکیبی از روشها اطلاق می­شود.

نظریه­ های یادگیری

 کیفه با بررسی روی مطالعات انجام شده بر روی سبک­های شناختی و یادگیری چهل سبک مختلف را تهیه کرد و آنها را در پنج گروه سبک­های فیزیولوژیابی، توجیه، دریافتی، انتظاری و مشوق، تشکیل مفهوم و نگهداری به صورت زیر طبقه­بندی کرد:

• سبک­های فیزیولوژیابی:

این سبک ها عبارتند از : زنانگی، مردانگی، نیاز به تحرک، ترجیح صدا، ترجیح نور،  ترجیح دما، ساعت، روز یا ریتم شبانه روزی.

• سبک­های توجیهی:

که عبارتند از سطح مفهومی (تأملی-تکانشی) سطح کنجکاوی ، سطح اضطراب و تحمل ناکافی.

• سبک­های دریافتی:

که عبارتند از ترجیح ابعاد حسی( دیداری، شنیداری و جنبشی) وابسته- ناوابسته به زمینه ، کنترل انعطاف پذیری در مقابل کنترل انعطاف ناپذیری، تحمل ناهمخوانی و عدم توافق، خود کارآمدی، دشواری فرد در انجام تکلیف تکراری و مفهومی در مقابل ادراکی.

• سبک­های انتظاری و مشوق:­

که عبارتند از منبع کنترل، انگیزش پیشرفت، خودشکوفایی، تقلید، خطر پذیری در مقابل احتیاط یا محافظه کاری.

• سبک­های تشکیل مفهوم و نگهداری:

که عبارتند از : سرعت مفهومی( سرعت و دقت پردازش) سبک­های ادراکی، گستره مفهوم­سازی، پیچیدگی شناختی در مقابل سادگی و همسان­بینی در مقابل تعمق( تعمق به توجه بر تضادها و همسان­بینی به توجه بر مشابهت­ها) اشاره دارد.

منبع

سلطان آبادی، فاطمه(1394)، رابطه بین سبک های یادگیری یونگ با گرایش به دین باوری، پایان نامه کارشناسی ارشد، تکنولوژی آموزشی، دانشگاه آزاد  اسلامی

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید