« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »معرفی چرخه یادگیری
از نظر صاحب نظران چرخه يادگيري يك راهكار افزايش مهارت هاي تفكر انتقادي است. چرخه يادگيري از طريق كاربرد اصول نظريه تجربي و مشاركتي تفكر انتقادي را رشد مي دهد. مك گرگور مي نويسد: يك چرخه يادگيري يك راه غير رسمي و مشاركتي از يادگيري است كه بر پايه الگوهاي طبيعي تعاملات بشري است. تمايل طبيعي بشر براي جمع شدن به دور هم و برخورد چهره به چهره براي در ميان گذاشتن علايق و گفتگو در مورد مباحث و تصميم گيري در نوشته هاي باستاني آمده است. به عنوان نمونه گروه هاي بومي دور آتش حلقه مي زدند و داستان تعريف مي كردند. استفاده از تكنيك يادگيري مشاركتي پايه توسعه چرخه يادگيري است. با يادگيري مشاركتي دانشجويان شخصاً براي يادگيري احساس مسئوليت مي كنند و بخاطر بازخوردهاي موجود در داخل گروه، اعضايي كه نياز به حمايت دارند شناخته مي شوند. با وجود تفاوت توانايي ها و ويژگي هاي فردي اعضاي گروه، همه آنها در گروه عملكرد رهبري دارند. اعضاي گروه مسئوليت يادگيري يكديگر را دارند. تمركز چرخه يادگيري بر آن است كه اعضا به توانايي هاي بالقوه خود با حفظ روابط كاري خوب با ديگران برسند. در اين چرخه اساتيد فرايند يادگيري را مشاهده مي كنند و براي ايجاد بازخورد در مورد اينكه چقدر دانشجويان وظيفه گروهي خود را انجام داده اند مصاحبه مي كنند.
مهارت اعضای هیات علمی در چرخه یادگیری
دارابی (1392) مهارت های اساتید در چرخه یادگیری را اینگونه خلاصه کرده است :
رویکرد چرخه یادگیری سه مرحله‌ای که شامل مراحل شناسایی، اختراع و اکتشاف می‌باشد توسط کارپلاس و تی یر در سال 1967 تدوین شد . در مرحله شناسایی، دانشجویان در رابطه با پدیده مورد نظر، تجربه اولیه‌ای کسب می‌کنند. در مرحله اختراع، دانشجویان با واژه‌ها و اصطلاحات جدیدی در رابطه با مفاهیم مورد نظر درس، آشنا می‌شوند و سپس در مرحله اکتشاف، دانشجویان، مفاهیم و اصطلاحات علمی را در موقعیت‌های مرتبط اما جدید به کار می‌گیرند. به دلیل پیچیدگی معانی مراحل، کارپلاس نام این مراحل را به نام‌های اکتشاف، معرفی مفهوم و کاربرد مفهوم تغییر داد در مرحله اکتشاف، دانشجویان با راهنمایی استاد با مفاهیم جدید آشنا می‌شوند، همچنین با تجارب پیشین و دانش موجود خود در رابطه با موضوع نیز مواجه می‌شوند. در طول مرحله معرفی مفهوم، دانشجویان با مفهوم جدیدی آشنا می‌شوند. در این مرحله اساتید از کتاب درسی، فیلم یا CD استفاده می‌کنند تا مفهوم را معرفی نمایند. در مرحله کاربرد مفهوم، دانشجویان دانش جدید را در موقعیت‌های جدید به کار می‌برند.
بعد از مدل چرخه یادگیری سه گانه که دارای سه مرحله شناسایی، اختراع و اکتشاف بود، مدل کامل‌تری در برگیرنده چهار مرحله به نام چرخه یادگیری چهارگانه مطرح شد.
مدل چرخه یادگیری چهارگانه (بِرِدِرمَن، a1982، b1982؛ شایمنسکی و همکاران، 1983؛ مارتین و همکاران، 2001) نیز بر مبنای ترکیبی از نظریات یادگیری تدوین شد. طبق نظر مارتین، سکستون و گرلوویچ (2005) اولین مرحله، اکتشاف است که در آن یادگیرندگان، مواد و تجارب را به هم پیوند می‌دهند و دانشجویان در فعالیت‌های فیزیکی که شامل مشاهده، دستکاری مواد، جمع آوری و ثبت داده می‌باشد، مشارکت می‌کنند.
دومین مرحله، توضیح است که در آن دانشجویان با استفاده از مهارت‌های پردازشی، از طریق بحث و با کمک اساتید به کشف و درک و فهم مفهوم جدا شده در فعالیت‌هایی که تجربه می‌کنند، می‌پردازند. سومین مرحله، توسعه است که در آن دانشجویان با کمک اساتید، از مهارت‌های فراشناختی برای حفظ و تقویت اکتشاف، توسعه ادراک خود به منظور توضیح پدیده‌های مختلف با مفاهیم یکسان، استفاده می‌کنند. چهارمین مرحله، ارزیابی است که هر سه مرحله پیشین را تحت پوشش قرار می‌دهد و بر چگونگی یادگیری دانشجویان نظارت می‌کند، و پیامدهای یادگیری را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
پس به طور کلی، مدل چرخه یادگیری چهارگانه دارای چهار مرحله به نام‌های اکتشاف، توضیح، توسعه و ارزیابی است که در هر مرحله، روی فعالیت‌های خاصی تأکید می‌شود. بعد از این مدل، با اضافه شدن مرحله دیگری به این چهار مرحله، مدل دیگری به نام چرخه یادگیری پنج گانه مطرح شد.
چرخه یادگیری پنج گانه که شامل مراحل مشارکت، اکتشاف، توضیح، بسط یادگیری و ارزیابی می‌باشد توسط بای بی(1977) مطرح شد. در مرحله اول یعنی مشارکت، دانشجویان با موضوعی که قرار است یاد بگیرند، آشنا می‌شوند و دانش پیشین آنها در این زمینه، تعیین می‌شود. در مرحله دوم یعنی اکتشاف، دانشجویان در فعالیت‌های فیزیکی که تقویت کننده موضوع درسی تازه آموخته شده است، شرکت نموده و یادگیری خود را تقویت می‌نمایند. در مرحله توضیح، استاد به طرح یک سری پرسش‌های راهنما و هدایتگر می‌پردازد تا از این طریق به دانشجویان کمک کند به پاسخ‌ها یا نتیجه‌گیری‌هایی در رابطه با موضوع دست یابند.
سپس در مرحله بسط یادگیری، دانشجویان باید مفاهیم و مهارت‌ها را در موقعیت‌های جدید اما مشابه به کار بگیرند و از تعاریف و جداول رسمی استفاده کنند. در مرحله آخر یعنی ارزیابی، دانش دانشجویان در رابطه با آنچه گفته‌اند، از طریق آزمون یا فعالیت فیزیکی، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد (بای بی و همکاران، 2006). مدل چرخه یادگیری پنج گانه یک سری محدودیت‌هایی داشت، به همین دلیل پیشنهاد شد که تغییرات و اصلاحاتی در این مدل آموزشی مؤثر صورت بگیرد.
بنابراین با وجود اینکه مدل چرخه یادگیری پنج گانه با داشتن پنج مرحله مشارکت، اکتشاف، توضیح، بسط یادگیری و ارزیابی نسبت به دو مدل قبل کامل‌تر بود، اما نقایصی داشت که باعث شد مدل‌های دیگری پیشنهاد و ارائه گردند. یکی از این مدل‌های پیشنهادی، چرخه یادگیری هفت گانه بود.
در راستای تغییر و اصلاح مدل چرخه یادگیری پنج گانه، یکی از پیشنهادات این بود که مدل چرخه یادگیری هفت گانه، ارائه شود (ایزن کرفت، 2003). در مدل پیشنهادی هفت مرحله‌ای، پیشنهاد شد که قبل از مرحله مشارکت، مرحله استنباط و قبل از مرحله ارزیابی، مرحله بسط یادگیری، قرار داده شود (ایزن کرفت، 2003). مرحله استنباط، برای این طراحی شد تا به دانش پیشین دانشجویان در مورد موضوع پی برد و مرحله بسط یادگیری نیز قبل از این که مرحله ارزیابی صورت بگیرد، دانشجویان را به طرح سؤالاتی در رابطه با آنچه که فرا گرفته بودند، وادار می‌کرد (ایزن کرفت، 2003). اگرچه در مرحله مشارکت، دانش پیشین دانشجویان نیز مورد ارزیابی قرار می‌گرفت اما اغلب اوقات، اساتید به این موضوع توجه کافی نکرده و این کار را انجام نمی‌دادند و تنها دانشجویان را به موضوع علاقه‌مند می‌کردند (ایزن کرفت، 2003). بنابراین مراحل چرخه یادگیری هفت گانه به ترتیب عبارتند از:
1) استنباط: در این مرحله استاد به تعیین دانش پیشین دانشجویان درمورد موضوع مورد بحث می‌پردازد.
2) مشارکت: در این مرحله، استاد از مطالب مرتبط یا فعالیت‌های آزمایشی ساده استفاده می‌کند تا توجه دانشجو را جلب کرده و سؤالاتی را در ذهن آنها بپروراند.
3) اکتشاف: در طول این مرحله، دانشجویان تشویق می‌شوند که با اجسام و مواد کار کنند، به چگونگی کارکرد مواد پی ببرند و با یکدیگر و با استاد خود صحبت کنند .
4) توضیح: در این مرحله، دانشجویان با مدل‌ها، قوانین و نظریه‌ها آشنا می‌شوند. استاد دانشجویان را راهنمایی می‌کند تا اطلاعات را سازمان‌دهی کرده، الگوها را بیابند، مقایسه کنند و مشکلات را شناسایی کنند. بعد از اینکه تمام دانشجویان به درکی از مفهوم مورد نظر دست یافتند و آن را بروز دادند، می‌توانند مفاهیم علمی مرتبط با این مفهوم را نیز مطرح کنند.
5) بسط یادگیری: در اینجا این فرصت در اختیار دانشجویان قرار داده می‌شود تا دانش خود را در زمینه‌ها و حیطه‌های جدید به کار بگیرند.
6) ارزیابی: چرخه یادگیری، فرصت‌های خاصی را در اختیار اساتید قرار می‌دهد تا میزان تکامل در سطوح تفکر دانشجویان و نیز میزان تکامل در یادگیری آنها را مشخص کنند.
7) توسعه یادگیری: در این مرحله دانشجویان هدایت می‌شوند تا مفهوم جدید را به زمینه‌های مختلف مرتبط و در این زمینه‌ها به کار بگیرند.
منبع
بردبار، نجمه(1394)، بررسی رابطه بین نوآوری دانشگاهی و گرایش دانشجویان به یادگیری مادام العمر با واسطه گری مهارت اعضای هیئت علمی در فرایند یاددهی – یادگیری در دانشگاه شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه شیراز.
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید