« بیشتر تلاش می کنیم تا با ما مطمئن پژوهش کنید. »مدل‌های مسئولیت اجتماعی سازمان
مدل مسئولیت اجتماعی دیویس
متداول‌ترین مدلی که در خصوص مسئولیت اجتماعی ارائه گردیده و مورد پذیرش عمومی قرار گرفته است متعلق به کیث دیویس می‌باشد. مدل مسئولیت اجتماعی دیویس شامل پنج پیش‌فرض است.
- پیش‌فرض اول:
سازمان به‌طورکلی به خاطر تأثیر زیادی که روی مسائل مختلف جامعه ازجمله بیکاری، وضعیت محیط، کیفیت زندگی و. . . . دارد، در رفاه جامعه سهیم است؛ به‌عبارت‌دیگر، پیش‌فرض فوق دلیل اینکه سازمان یا موسسه باید مسئولیت اجتماعی فعالیت‌های خود را به عهده بگیرد توضیح می‌دهد که از سازمان‌ها این انتظار وجود ندارد که بیش از توانشان اقدامی بکنند، بلکه به همان اندازه که نظام حقوقی جامعه از هر یک از شهروندان انتظار دارد که به‌اندازه توانشان اقدام بکنند، از سازمان‌ها هم همین انتظار می‌رود.
- پیش‌فرض دوم:
سازمان باید به‌عنوان یک سیستم باز دوطرفه عمل کند. آزادانه ورودی‌های خود را از جامعه دریافت و آزادانه نتیجه کار خود را به جامعه عرضه دارد. پیش‌فرض فوق، نحوه انجام مسئولیت اجتماعی را توضیح می‌دهد. دیویس معتقد است که باید ارتباطات باز و محترمانه‌ای بین سازمان و جامعه برقرار باشد؛ به‌عبارت‌دیگر سازمان می‌باید مشتاقانه به نظرات شهروندان و نمایندگان آن‌ها توجه نماید و داوطلبانه گزارشات منظمی از اقدامات خود در خصوص تعهدات اجتماعی‌اش را ارائه نماید.
- پیش‌فرض سوم:
فایده اجتماعی هر کار، کالا یا خدمتی بایستی کلاً محاسبه و به‌منظور تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا این کار انجام شود یا خیر، موردتوجه قرار گیرد. این پیش‌فرض تأکیدش روی این مفهوم بنیادی است که امکانات فنی و سودآوری اقتصادی تنها عواملی نیستند که روی تصمیم‌گیری‌های سازمان تأثیر داشته باشد. سازمان بایستی قبل از آنکه کاری را متعهد شود نتایج و عواقب کوتاه‌مدت و بلندمدت اجتماعی آن را مدنظر داشته باشد.
- پیش‌فرض چهارم:
هزینه‌های اجتماعی مربوط به هر کار، کالا یا خدمتی باید به مصرف‌کننده منتقل شود. پیش‌فرض فوق بیانگر این نکته است که نمی‌توان از سازمان این انتظار را داشت که هر فعالیتی را که هم زیان اقتصادی و هم نفع اجتماعی در بر دارد را تأمین مالی کند. هزینه‌های فوق می‌باید از طریق بهای اضافه‌تر کالا یا خدمات موردبحث به مصرف‌کننده منتقل شود.
- پیش‌فرض پنجم:
مؤسسات بازرگانی، مثل هر شهروندی، این مسئولیت را دارند که در خصوص حل مشکلات اجتماعی که خارج از محدوده کاری‌شان است مشارکت داشته باشند. پیش‌فرض آخر، این نکته را بیان می‌دارد که اگر سازمان یا موسسه‌ای از تخصصی برخوردار است که می‌تواند مشکل اجتماعی را مستقیماً به آن مربوط نیست حل کند، باید برای کمک به جامعه جهت حل آن مشکل، خود را مسئول بداند.
مدل سه‌بعدی مسئولیت اجتماعی کارول
بر اساس مدل فوق، کارول معتقد است که سازمان‌ها از چهار دسته مسئولیت اجتماعی برخوردارند: اقتصادی، حقوقی، اخلاقی و سایر مسئولیت‌ها. مسئولیت‌های اقتصادی از مسئولیت‌های اولیه سازمان می‌باشد که همان سودآوری است. مسئولیت‌های حقوقی اشاره به این دارد که سازمان بایستی در چهارچوب قوانین و مقررات جامعه فعالیت اقتصادی خود را انجام دهد. سومین مسئولیت سازمان‌ها، مسئولیت اخلاقی است که بر اساس آن از سازمان‌ها انتظار می‌رود که ارزش‌ها و هنجارهای جامعه را مدنظر داشته باشند و به آن‌ها احترام بگذارند؛ و درنهایت، سایر مسئولیت‌ها، اشاره به فعالیت‌های داوطلبانه و انسان دوستانه سازمان دارد.
کارول همچنین معتقد است که سازمان‌ها برای انجام مسئولیت اجتماعی خود از چهار نوع استراتژی استفاده می‌کنند که عبارت‌اند از: استراتژی تدافعی، واکنشی، انطباقی و اثرگذار. در استراتژی تدافعی سازمان تلاش می‌کند که با استفاده از حربه‌های مختلف از انجام مسئولیت خود شانه خالی کند؛ و در استراتژی واکنشی، سازمان تنها در زمانی که توسط عوامل خارجی مثل: قوانین و مقررات، گروه‌های فشار و دولت، مجبور می‌شود، به مسئولیت اجتماعی خود عمل می‌کند. درحالی‌که در استراتژی انطباقی، سازمان بدون آنکه از سوی عوامل خارجی تهدید شده باشد مسئولیت خود را انجام می‌دهد. بر اساس استراتژی اثرگذار، پیش از آنکه مسئله یا مشکل اجتماعی بخواهد به‌طور ناخواسته رخ دهد، سازمان نسبت به آن مسئولانه واکنش نشان داده و سعی می‌کند که آن را از بین ببرد.
منبع
اسدی،صابر(1393)، ارتباط بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی در بین کارکنان،پایان نامه کارشناسی ارشد،علوم اجتماعی،دانشگاه آزاداسلامی
از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید
دیدگاهی بنویسید