رفتارهای جنسی پر خطر

رفتارهای جنسی به دلیل خطرات بالقوه جسمی؛ مانند بیماری های مقاربتی  و خطرات هیجانی – اجتماعی که در بر دارند، یکی دیگر از رفتارهای پر خطر معتادان محسوب می شوند. معتادان ممکن است برای مشکلات هیجانی و اجتماعی فعالیت جنسی آمادگی نداشته باشند و بسیاری از فعالیت هایی جنسی معتادان ممکن است ایمن نباشند. در ایالات متحده آمریکا 47%  از معتادان در سنین پائین نوجوانی رابطه جنسی را تجربه کرده اند .

در این میان معتادان که درگیر رابطه جنسی شده اند، تنها 63% در طی آخرین رابطه جنسی شان از کاندوم استفاده کرده اند و 17%  از روش های دیگری جهت کنترل بارداری استفاده نموده اند. رفتارجنسی محافظت نشده  به  دلیل احتمال گسترش بیماری های مقاربتی  و   بارداری ناخواسته، خطرات را تشدید می کند. تقریباً نیمی از 19 میلیون بیمار جدیدی که در طی یکسال گذشته مبتلا به بیماری مقاربتی تشخیص داده شده اند، معتادان بین سنین 18-22  سال بوده اند و 13% تشخیص های جدید، ایدز معتادان سنین 13تا24 سال را تشکیل می دهند. بارداری معتادان هم یک اثر احتمالی رفتارهای پر خطر  و هم به خودی خود یک عامل خطر می باشد .

میزان بارداری نوجوانان در آمریکا در طی چند سال اخیر کاهش یافته است. امروزه میزان بارداری نوجوانان تقریبا 75% برای دختران بین سنین 15-19 سال می باشد که نسبت به سال 1990 ، 36% پائین تر می باشد. با وجود این، این نسبت در همه کشورهای توسعه یافته دیگرمانند: کانادا ، ژاپن و آلمان در پایین ترین میزان خود قرار دارد.

علت رشد شاید این باشدکه هنوز جهان وکشورهای در حال توسعه به این نتیجه نرسیده اندکه باید انرژی بی پایان  و جاه طلبی جوانان را درک نمایند. و به خلق فرصتهای واقعی برای جوانان بپردازد . برطبق آمارهای مرکز کنترل پیشگیری بیماریها شیوع رفتارهایی که سلامتی  را به خطر می اندازند در جامعه جوانان و سالمندان  رو تزاید است. مصرف سیگار، مصرف تنباکو، غذاهای پر چرب و مصرف کم فیبر، عدم فعالیت فیزیکی، مصرف الکل، رفتارهای پرخطرجنسی، سوءمصرف مواد و …رفتار پرخطر محسوب می شوند. مصرف الکل در بین جوانان از جمله رفتار پرخطری است که علاوه بر ایجاد درد سر برای فاعل آن، هزینه های بسیارزیادی را نیز بر جامعه تحمیل کرده و موجب مرگ میلیونها جوان و تحمیل میلیاردها دلار هزینه بر جوامع انسانی  می شود. درکشورهای اروپایی و آمریکایی نوشیدن الکل بطور هفتگی در پسران 15 ساله بیشتر از دختران است. متأسفانه در جامعه ایران مصرف الکل با وجود حرام بودن در شرع و محکومیت در فرهنگ، در حالی با رشد مواجهه است که متخصصین مغز و اعصاب هم نسبت به اثرات سوءالکل برسیستم عصبی و محیطی هشدار جدی داده اند. مطالعات مختلف درباره الگوی سیگارکشیدن در بین جوانان امریکایی و اروپایی نشان می دهد که11تا57 درصد پسران 15 ساله و 12 تا 67 درصد دختران 15 ساله در طول هفته سیگار می کشند. در ایران حدود 13% دانش آموزان پایه های سوم راهنمایی تا سوم دبیرستان کشور در معرض خطر مواد مخدر قرار دارند و براساسی پژوهشی که روی دانش آموزان این پایه ها درسراسرکشور توسط دفتر پیشگیری از آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش انجام شده، 5% دانش آموزان این پایه ها حداقل یک بار مواد مخدر مصرف کرده اند. 3/13% آنها در معرض خطر مصرف مواد مخدر و 35% تجربه حداقل یک بار سیگارکشیدن را دارند و 71/8% آنها در معرض خطر و یا آستانه کشیدن سیگارهستند.

12% دانش آموزان حداقل یکبار الکل نوشیده اند و 8/15% آنها نیز در آستانه ارتکاب این رفتار پرخطرهستند.گرایش روز افزون نوجوانان و جوانان ایرانی به دخانیات و کاهش سن مصرف سیگار در کنار آن، میزان استفاده از دخانیات و سیگار ر ا درکشور بالا برده است، به طوری که بر اساس برآورد ستاد  مبارزه با موادمخدر، در حال حاضر 40 تا 45 هزاردانش آموز در معرض خطراعتیاد به موادمخدر و رفتارهای پرخطرجنسی  و 600 هزار نفر در معرض خطراستعمال سیگارقراردارند. اعتیاد و رفتارهای پرخطرجنسی از مهمترین رفتارهای مخاطره آمیزهستندکه فرد و جامعه را در معرض ابتلا به بیماریهای عفونی خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت های ویروسی قراردارند.

گزارش رفتارهای پرخطرجنسی درکشورهای امریکایی و اروپایی الگوهای جنسی متفاوتی را نشان داده است، به طوری که فعالیتهای جنسی در70% دختران و 80% پسران بااستفاده ازکاندوم بوده است. بطورمیانگین 85% دختران  و86% پسران گزارش نمودندکه بیش از یک بار از فرمهای کنتراسپتیوها درطی فعالیت جنسی گذشته استفاده نموده اند؛ درصد بالایی ازمعتادان گزارش نمودند فعالیت جنسی بالایی داشته اند. ایدز یک بحران اجتماعی و روانی است ناشی از رفتارهای پرخطر است که نه تنهابزرگسالان بلکه کودکان و نوجوانان را نیز تحت تأثیرقرارمی دهد. بطوری که می توان گفت درحال حاضر بیماری حاضر بیماری ایدز مشکل گروه جوانان است که 85% این بیماران درکشورهای درحال توسعه زندگی می کنند.50% موارد جدیدآلودگی به  ویروس ایدز  به  سنین 24-10 سال اختصاص دارد و در هر دقیقه 5 جوان به این ویروس آلوده می شوند، بیماری ایدز چنان گسترش یافته است که در حال حاضر چهارمین قاتل و اولین عامل معلولیت زای جهان است. براساس آمارهای جهانی حدود80 % عفونتهای  ویروسی  ایدز از راه تماس جنسی و 12% از طریق اعتیاد تزریقی و استفاده  از سرنگهای آلوده و مشترک و 4% از طریق انتقال فرآوردهای خونی آلوده منتقل می شود. این درحالی است که متخصصین وکارشناسان معتقدندکه الگوی مبتلا  به  ویروس ایدز در کشور ما متفاوت است  و  برآورد  می شود که 31%  از موارد ابتلاء در ایران از طریق اعتیاد تزریقی، 25% انتقال خون، 11%  به صورت متفرقه انتقال می یابد. به این ترتیب افراد معتاد بویژه معتادان تزریقی به طور فاحشی از افراد عادی جامعه در معرض خطرآلودگی با ویروس ایدز هپاتیت قراردارند.

پیشگیری از عفونتهای فوق که ناشی از رفتارهای پرخطر می باشد با افزایش شناخت  و تغییر رفتار افراد در زمینه رفتارهای جنسی  و تزریق داروها  و اقدامات درمانی مؤثر امکان پذیراست. بر همین اساس امروزه بیشترکوشش می شود در انتخاب روش صحیح مسائل جنسی و تزریق داروها اعمال نظرشود. با نگرش به افزایش رفتارهای پرخطر معتادان و جوانان احساس می شودکه همه معتادان و نوجوانان بایستی فرصتی جهت یادگیری مراقبت ازخود در مقابل این بیماری داشته باشند. در همین راستا بعضی ازکشورها کمیته های ارتقای بهداشت با اهداف مدون درکلینیکها تشکیل داده و پژوهشهای مداخله ای بمنظور تأثیرآموزش درکلینیکها انجام گرفته است. نتایج بیان کننده آن است که  می طلبد در بررسی رفتارهای پرخطر، رویکرد زیستی، روانی و اجتماعی درنظرگرفته شود. براساس این الگو در هر حیطه عوامل مستعدکننده  وتداوم بخش بروزرفتارهای پرخطرشناسایی، به آن عوامل توجه می شود،درحیطه زیستی برنقش عوامل ژنتیک و تغییرات هورمونی دوران بلوغ  اشاره شده،درحیطه روانشناختی ادراک خطرپایین،کانون کنترل بیرونی،خودنظم دهی ضعیف،نوجویی وعاطفه منفی بالاتوجه شده است.

منبع

نظرآبادی،محمد(1393)،اثربخشی روش ماتریکس برکاهش رفتارهای پرخطرجنسی مردان معتاد،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاداسلامی کرمانشاه

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید