دیدگاه پردازش اطلاعات

دیدگاه پردازش اطلاعات بنحوه­ی رمزگردانی،تبدیل،پیوند، اندوزش،مرور ذهنی،یادآوری وفراموشی توجه دارد.

مرحله­ ی یادگیری

 در این مرحله که رمزگردانی، درونداد و ثبت  نیز نامیده می­شود، اطلاعات بیرونی، به صورت محرک­های شیمایی و فیزیکی، حواس را تحریک می­کنند و به صورت علامت یا کد در حافظه قرار می­گیرد . بنابراین در هر یادگیری، رمزگردانی اطلاعات ممکن است با ویژگی­ها و خصوصیات فیزیکی از قبیل رنگ، شکل، اندازه و …  یا معنایی : مقوله بندی،  مفهوم، سازماندهی و … ارتباط داشته باشند. این ویژگی­ها و خصوصیات از طریق مواد یادگیری و دستور العمل­های ارائه شده از طرف یاد دهنده یا آزمایشگر (  پردازش از پایین به بالا ) یا از طریق خود یادگیرنده ( پردازش از بالا به پایین ) مشخص می­شوند.

یادگیری ؛رمزگردانی, ممکن است به صورت ارادی و هوشیارانه یا به صورت غیر ارادی و تصادفی صورت گیرد. در رمزگردانی ارادی فرد با خواست و ارائه­ی خویش و با هوشیاری به رمزگردانی می­پردازد و می­داند که اطلاعات ارائه شده را باید به حافظه­ی خود بسپارد تا بعداً آن­ها را ارزیابی کند و در رمزگردانی غیر ارادی بر تصادفی فرد هیچ آگاهی ندارد و تلاشی هم انجام نمی­دهد و علیرغم نبود آگاهی و تلاش، ماده اطلاعاتی مورد نظر به رمز تبدیل شده و در حافظه  می­ماند ، بسیاری از اطلاعات حافظه به این شیوه وارد حافظه می­شود.

مرحله­ ی ذخیره سازی یا نگهداری

این دو اصطلاح به مرحله­ی بعد از یادگیری و مرحله­ی قبل از بازیابی اطلاق می­شود. در این مرحله، اطلاعاتی که رمزگردانی شده باید با توجه به زمان، نگهداری شود که این زمان می­تواند بسیار کوتاه و چند سال یا تمام سال­های زندگی فرد باشد. در واقع مرحله­ای است که در آن اطلاعات یادگیری شده یا اطلاعات ورودی می­بایست در حافظه، انبار و ذخیره گردد تا موقعیت معین دوباره از آن­ها استفاده شود. در این مرحله عوامل گوناگونی ذخیره­سازی و نگهداری اطلاعات اثر می­گذارد. یکی فاصله بین مرحله­ی رمزگردانی و بازیابی است. یعنی هرچه فاصله­ی زمانی بیشتر باشند امکان استفاده از اطلاعات ذخیره شده کمتر خواهد بود. عامل موثر دیگر، حوادثی است که طی این مدت رخ می­دهد یعنی اطلاعات جدیدی وارد حافظه شده و به عنوان اطلاعات گمراه کننده مانعی برای یادآوری اطلاعات قبلی می­شود .

مرحله­ ی بازیابی

به مرحله­ای گفته می­شود که در آن اطلاعات یادگیری شده و سپس ذخیره شده قبلی در موقعیت معینی مورد استفاده قرار گیرند. به این مرحله اصطلاحاً اطلاعات برونداد نیز گفته می­شود که دلالت بر استخراج و بیرون کشیدن اطلاعات از حافظه دارد . با توجه به انواع اطلاعات و انواع حافظه، بازیابی نیز به شیوه­های گوناگونی صورت می­گیرد. گاهی بازیابی آشکار و گاهی نا آشکار است.

در بازیابی آشکار فرد از به خاطر آوردن اطلاعات کاملاً آگاه بوده و تلاش زیادی دارد که اطلاعات ذخیره شده را فرا بخواند ولی در بازیابی نا آشکار فرد بدون اراده و تلاش اطلاعات ذخیره شده را به خاطر می­آورد. یکی از عوامل موثر بازیابی ، اثر بافت  نام دارد. یعنی بازیابی وقتی موفقیت بیشتری دارد که بافت زمان رمزگردانی با بافت زمان بازیابی یکسان باشد، مهم ترین دلیل قدرت به خاطر آوری بهتر، اثر بافت  است. عامل دیگری که بر قدرت بازیابی تأثیر دارد  اثر خلق است. یعنی هر فردی در زمان رمزگردانی ویژگی­های  عاطفی خاصی دارد که هرچه این ویژگی ها در زمان رمزگردانی و بازیابی مشابهت بیشتری داشته باشد، امکان بازیابی بهتری وجود دارد.

منبع

شاهوران،زهرا(1392)، عملکرد حافظه­ی بینایی در بین گروهی از جمعیت شهری و روستایی،پایان نامه کارشناسی ارشد،روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاداسلامی ارسنجان

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید.