تعریف رهبری

سازمان موفق یک صفت اصلی دارد که آن را از سازمانهای ناموفق متمایز می‌سازد: رهبری پویا و اثربخش. رهبری، توجه پژوهشگران سرتاسر جهان را به خود جلب کرده است. بررسی مطالعات دانشمندان در خصوص رهبری نشان می‌دهد که رویکردهای نظری بسیار متفاوتی برای توضیح پیچیدگی فرایند رهبری وجود دارد.به توانایی تأثیرگذاری، انگیزه دادن به افراد و مشارکت در اثربخشی و موفقیت سازمان رهبری می‌گویند. رهبری، علم و هنر است. هنر رهبری مربوط به مهارت درک شرایط و موقعیت‌های رهبری و تأثیرگذاری بر دیگران برای به ‌دست آوردن اهداف گروهی است. رهبری، فرایند تغییر هدفداری است که طی آن رهبر و پیروان از طریق مقصود مشترک به هم می‌پیوندند و حرکت به سوی چشم انداز را آغاز می‌کنند. در سالهای اخیر، رشد سریعی درگرایش به رهبری بهوجود آمده است. به علاوه رهبری به یک موضوع مطالعاتی تبدیل شده که بعد از مدت‌ها و در زمینه‌های متعدد، یک مقوله کلیدی است. اکثر پژوهشگران و مدیران به ‌طور مشابه معتقد هستند که رهبری اثربخش به رویاروئی با چالش‌های سازمانی نیازمند است. امروزه، سازمانها تشخیص داده اند که رهبری فراتر از امور اجرایی می‌باشد. در نتیجه، سازمانها به افرادی با مهارتهای رهبری مناسب نیاز دارند تا علاوه بر الهام بخشی به افراد در تیم‌های کوچک، گروههای کاری و همه واحدهای سطوح سازمانی، برآنها نفوذ کنند.

نخستین نیرو در اثربخشی سازمانها در رهبری نهفته است. رهبری به متحول کردن و برانگیختن انسانها مربوط می‌شود و مخصوصاً در مدیریت سازمانهای آموزشی از حساسیت خاصی برخوردار است. برای این که یک سازمان موفق باقی بماند، وجود رهبری واجب و ضروری است. مطالعات جدید رهبری تأکید می‌کنند رهبری که رابطه ای است بین رهبر و کارکنان و داشتن روابط مناسب، عامل اصلی موفقیت در سازمانهای بزرگ است. بدون رهبری اثربخش در همه سطوح سازمان، سودآوری پایدار، بهرهوری و خدمترسانی به مشتری دشوار است. رهبری فراگرد تأثیر اجتماعی است که هم از عناصر عاطفی و هم از عناصر عقلانی تشکیل شده است. لاکشمن(2009) رهبری را فرایند نفوذ بر دیگران با درک چرایی و چگونگی بعضی فعالیتها و اهداف مورد نیاز که باید تحقق یابد، تعریف می‌کند. به زعم شین (2010) رهبری یعنی توانایی گام نهادن به بیرون از فرهنگ و شروع کردن به فرایندهای تغییر و تحولی که سازگارتر هستند.

دوبراین(2013) رهبری را توانایی الهام بخشی مطمئن و حمایتی در میان افرادی که می‌بایست به اهداف سازمانی دست یابند، تعریف می‌کند. رهبری یعنی توانایی نفوذ بر دیگران و هدایت تلاشهای آنان برای دستیابی به موفقیت.

رهبری فرایند نفوذ در دیگران برای کسب هدف می‌باشد. از نظر نورتوس (12:2010) رهبری فرایندی است که از طریق آن یک فرد بر گروهی از افراد برای نیل به اهداف مشترک نفوذ می‌کند. رهبری یعنی توانایی اعمال نفوذ بر گروه، در جهت تأمین هدف. ایوانز(2001) رهبری را فرایند هدایت پیروان در مسیر واقعی سیاست ایجاد، اجرا و ارزشیابی اهداف و مأموریتها با یک شیوه عالمانه تعریف می‌نماید. نورتوس(2010) در تعریف رهبری، عناصر چندگانهای را ارائه می‌دهد که شامل: 1 – رهبری یک فرایند است و مستلزم نفوذ می‌باشد. 2- رهبری، فرایند نفوذ اجتماعی در انجام کارها به وسیله افراد است. 3- رهبری، در گروه رخ می‌دهد و قادر به درک بینش است تا به تیم خود کمک کند. 4- رهبران باید افراد را برای تولید بالاترین میزان عملکرد تحریک نموده و الهام بخش باشند. 5- رهبری شامل نیل به اهداف تیم است و سعی در رسیدن به نتایج مطلوب دارد.

سیدیکیو و همکاران(2011) رهبر و رهبری را اینگونه تعریف نمودهاند: رهبر فردی الهام بخش است که پیروان خود را جهت تحقق اهداف و نتایج ویژه هدایت و راهنمایی می‌کند. رهبری، هنر تحریک و ترغیب پیروان است تا آنها با تلاش سخت به اهداف ویژه دست یابند. تنها فرضی که با این تعاریف مشترک است این است که رهبری مستلزم فراگرد نفوذ اجتماعی است که در آن یک فرد، روی دیگران تأثیر ارادی می‌گذارد تا فعالیت‌ها و روابط در یک گروه یا سازمان را ساختاربندی کند.

ادراک رایج و معمول از رهبری یعنی مشارکت بین رهبران و اعضای گروه شامل تسهیم مسئولیت رهبری است. توجه به رهبری به عنوان مشارکت مهم است، زیرا رهبری با یک نگاه خوش بینانه با اعضای گروه مرتبط می‌شود و توقع دارد که عملکرد مناسبی در سازمان داشته باشند. طی یک بحران، ادراکات شخصی رهبر و تأثیرات رهبر بر عملکرد گروهی برجستهتر می‌گردد و رهبری می‌تواند تحت شرایط بحرانی، تفاوتهای اساسی در افراد، گروهها و سازمانها ایجاد کند. یکی از مفروضات اساسی رهبری آن است که رهبران بر عملکرد سازمانی تأثیر دارند. در واقع اکثر افراد عملکرد سازمانی را به فعالیت‌های رهبری نسبت می‌دهند.

منبع

نویدی، پرویز(1394)، بررسی رابطه بین رهبری خدمتگزار با سرمایه اجتماعی با تاکید بر نقش میانجی معنویت در محیط کار در میان کارکنان بانک کشاورزی استان همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان.

از فروشگاه بوبوک دیدن نمایید